Leidraad Meldingen Jeugd
Leidraad Meldingen Jeugd
Opschrift
Voorwoord
De Leidraad die voor u ligt vervangt de Leidraad Meldingen Jeugd van oktober 2015. Deze Leidraad vloeit voort uit de fusie van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie Jeugdzorg per 1 oktober 2017. Bij deze herziening zijn ook verduidelijkingen en enkele aanpassingen aangebracht. Een belangrijke aanpassing is de toevoeging van een termijn van zes weken voor de instelling of jeugdhulpaanbieder die intern moet onderzoeken of er wel sprake is van een verplichte melding. Met deze wijziging wordt de werkwijze op dit punt gelijkgetrokken met de werkwijze bij verplichte meldingen op grond van de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz).
De Leidraad is de basis voor de behandeling van verplichte- en andere meldingen binnen de jeugdhulp door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Veiligheid en Justitie.
De Leidraad Meldingen Jeugd is allereerst bedoeld voor organisaties en solistisch werkende jeugdhulpverleners die calamiteiten en geweld moeten melden aan de inspecties op grond van de wet. De jeugdhulpaanbieders (individueel of in groepsverband) en de gecertificeerde instellingen melden calamiteiten en geweld op basis van de Jeugdwet. Veilig Thuis meldt calamiteiten en geweld op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. Met overige instellingen die werkzaam zijn binnen de jeugdhulp hebben de inspecties (privaatrechtelijke) afspraken gemaakt over het melden van calamiteiten en geweld. De Leidraad geeft duidelijkheid over de manier waarop de onder het toezicht vallende jeugdhulpaanbieders en instellingen calamiteiten en geweld moeten melden. Ook wordt inzichtelijk gemaakt op welke wijze calamiteiten- en geweldsmeldingen worden behandeld door de inspecties.
Daarnaast is de Leidraad Meldingen Jeugd bedoeld voor derden die een zogenaamde ‘andere melding’ kunnen doen. In deze Leidraad is uitgelegd wat de inspecties onder ‘andere meldingen’ verstaan, alsmede is vastgelegd wat de inspecties met deze ‘andere meldingen’ doen.
Bij suïcides hadden de inspecties al langere tijd een andere werkwijze dan dat binnen de volwassenzorg geldt. Ik wil hiervoor op deze plaats nogmaals aandacht vragen. De inspecties willen naast de verplichte meldingen zoals deze in de wet omschreven staan in alle gevallen de suïcides gemeld krijgen van jeugdigen die jeugdhulp ontvangen, ook als instellingen of beroepsbeoefenaren na onderzoek van oordeel zijn dat er geen relatie is tussen de suïcide en de kwaliteit van de geboden hulp. Het toenemend aantal suïcides door jeugdigen wordt niet alleen door de inspecties maar ook binnen het werkveld en in de maatschappij als een groot probleem gezien. In haar taak toe te zien op de kwaliteit van de jeugdhulp, willen de inspecties alle onderzoeken naar suïcides van jeugdigen beoordelen.
De inspecties verwachten dat deze Leidraad duidelijkheid en houvast biedt over de procedure en werkwijze van het toezicht naar aanleiding van (verplichte en andere) meldingen. Waar nodig zijn de artikelen in de Leidraad voorzien van een toelichting. Als de Leidraad toch vragen onbeantwoord laat, neemt u dan contact op met een van de inspecties.
Graag wijzen wij u erop dat de meest actuele versie van deze Leidraad altijd is te vinden op de website www.igj.nl en de website www.inspectie-jenv.nl. Naast de Leidraad kunt u hier ook andere relevante informatie vinden, zoals bijvoorbeeld toezichtrapporten naar aanleiding van gemelde calamiteiten of geweld.
Mw. drs. J.F. De Vries
Hoofdinspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd
Dhr. J.G. Bos
Inspecteur-Generaal van de Inspectie Justitie en Veiligheid
Leidraad Meldingen Jeugd
Algemene bepalingen
Artikel 1. Definities
In deze leidraad wordt verstaan onder:
calamiteit: een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de jeugdhulp en die tot een ernstig schadelijk gevolg voor of de dood van een jeugdige of een ouder heeft geleid;
direct belanghebbende: de jeugdige, een ouder of een natuurlijke persoon die in een nauwe relatie tot de jeugdige of diens slachtoffer staat;
gecertificeerde instelling: de instellingen die een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering uitvoeren;
geweld: geweld bij de verlening van jeugdhulp of de uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering: lichamelijk, geestelijk of seksueel geweld jegens een jeugdige of een ouder, of bedreiging daarmee, door iemand die werkzaam is voor de jeugdhulpaanbieder of een gecertificeerde instelling, of door iemand die werkzaam is voor een rechtspersoon die in opdracht van de aanbieder of gecertificeerde instelling jeugdhulp verleent of door een andere jeugdige of ouder met wie de jeugdige of ouder gedurende het etmaal of een dagdeel bij de aanbieder verblijft;
inspecties: de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid;
instelling: gecertificeerde instelling, Veilig Thuis, de justitiële jeugdinrichtingen, de Raad voor de Kinderbescherming, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers voor zover het betreft alleenstaande minderjarige vreemdelingen, de vergunninghouders voor interlandelijke adoptie, de schippersinternaten en Halt;
jeugdhulp: als bedoeld in artikel 1.1 van de Jeugdwet. De inspecties behandelen de meldingen binnen de jeugdhulp die vallen onder de reikwijdte van de Jeugdwet, de Wmo 2015 en de procesafspraken;
jeugdhulpaanbieder: natuurlijke persoon die, het verband van natuurlijke personen dat of de rechtspersoon die bedrijfsmatig jeugdhulp doet verlenen onder verantwoordelijkheid van het college, dan wel een solistisch werkende jeugdhulpverlener onder verantwoordelijkheid van het college;
jeugdhulpverlener: natuurlijke persoon die beroepsmatig jeugdhulp verleent;
jeugdige:
- een persoon die achttien jaar of jonger is;
- een persoon die tussen de achttien en drieëntwintig jaar oud is en op wie het jeugdigen en jongvolwassenen strafrecht van toepassing is verklaard;
- een persoon tussen de achttien en drieëntwintig jaar oud waarvan is bepaald dat de hulp op grond van de Jeugdwet – die is aangevangen voor het bereiken van de achttienjarige leeftijd – ook noodzakelijk is na het bereiken van die leeftijd;
- een persoon tussen de achttien en drieëntwintig jaar oud waarvan – voor het bereiken van de achttienjarige leeftijd – is bepaald dat hulp op grond van de Jeugdwet noodzakelijk is;
- een persoon tussen de achttien en drieëntwintig jaar oud waarvan is bepaald dat binnen een half jaar nadat de jeugdhulp is beëindigd – die was gestart voor het bereiken van de achttienjarige leeftijd – weer noodzakelijk is.
melder: de jeugdhulpaanbieder, de instelling of een andere melder die een melding heeft gedaan;
melding:
verplichte melding: een melding van een jeugdhulpaanbieder, een instelling of een doorgestuurde melding door een collega-inspectie over een calamiteit of geweld die is gedaan op grond van artikel 4.1.8 van de Jeugdwet, dan wel op grond van artikel 4.2.5 van de Wmo 2015, dan wel op grond van procesafspraken;
andere melding: alle meldingen die niet vallen onder de definitie van ‘verplichte melding’.
procesafspraken: afspraken over het melden van calamiteiten en geweld tussen de inspectie(s) en de volgende instellingen: de Raad voor de Kinderbescherming, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers voor zover het betreft alleenstaande minderjarige vreemdelingen, de vergunninghouders voor interlandelijke adoptie, de schippersinternaten, de justitiële jeugdinrichtingen en Halt;
TSD, Toezicht Sociaal Domein, voorheen Samenwerkend Toezicht Jeugd: samenwerking van vier rijksinspecties in het toezicht die betrekking heeft op (de hulp voor) kwetsbare jeugdigen en volwassenen. De inspecties die hieraan deelnemen zijn de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Inspectie Veiligheid en Justitie, de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Inspectie van het Onderwijs. Een belangrijke invalshoek is of de betrokken instanties goed samenwerken en de hulp waar mogelijk integraal aanbieden.