Centrale Raad van Beroep, 25-10-2001, AD6369 AG0118, 99/4332 AW

1.1. Appellant was ten tijde hier van belang werkzaam als burgerambtenaar in de functie van driver movement op de [X.] te [Y.]. Op 10 augustus 1993 kreeg hij met een collega de opdracht om een aantal voertuigen door middel van een trekstang te verplaatsen. Nadat het eerste voertuig via een trekstang aan een tractor gekoppeld was, konden zij niet doorgaan met hun werkzaamheden omdat de magazijnmeester even afwezig was. Appellant is toen op de motorkap van het voertuig gaan zitten wachten. Kort daarop kwam de eveneens voor gedaagde werkzame magazijnbediende [A.] aanlopen die uitriep "aan het werk lui varken!". Hierna heeft hij appellant onverwachts bij de enkels gepakt, daar met volle kracht aan getrokken waardoor appellant van de motorkap werd afgetrokken. Hierdoor is appellant op de trekstang van de tractor terechtgekomen waardoor hij ernstig letsel, rug- en heupklachten ten gevolge hebbend heeft opgelopen. Bij brief van 23 september 1993 heeft appellant gedaagde aansprakelijk gesteld voor de door hem geleden en nog te lijden materiële en immateriële schade. Bij brief van 24 februari 1994 heeft gedaagde aansprakelijkheid voor het ongeval van de hand gewezen.

Op 14 juni 1994 is een proces-verbaal van het ongeval van 10 augustus 1993 opgemaakt. In de daarin gerelateerde verhoren hebben zowel appellant en zijn collega als de chef van Van der Maten verklaard dat verhalen de ronde deden dat de magazijnbediende [A.] geen onbeschreven blad was. [A.] zou vaker "gevaarlijke geintjes" met collega's hebben uitgehaald. Zo zou hij een keer iemand een ketting om de hals hebben gelegd en deze vervolgens hebben aangetrokken. Ook zou hij een keer bijna iemand van een trap hebben afgedrukt. Appellant is de enige waarbij het niet goed af is gelopen.

Bij brief van 12 juli 1994 heeft appellant gedaagde nogmaals aansprakelijk gesteld waarop gedaagde bij brief van 10 augustus 1994 opnieuw afwijzend heeft gereageerd.

Inmiddels is bij besluit van de Directeur Personeel Koninklijke Landmacht (DPKL) van 13 februari 1996, na bezwaar tegen de aanvankelijke weigering het ongeval als dienstongeval in de zin van enkele rechtspositionele bepalingen aangemerkt, op grond waarvan appellant aanspraak kon maken op een aantal voorzieningen.

Bij brief van 26 april 1996 heeft appellant de aansprakelijkstelling herhaald en aangegeven dat het schadebedrag, exclusief toekomstige reiskosten, buitengerechtelijke kosten en wettelijke rente, inmiddels was opgelopen tot f 236.796,60. Blijkens de daarbij gevoegde specificatie heeft appellant met name verzocht om vergoeding van schade omdat hij in verband met het ongeval bepaalde nevenwerkzaamheden niet meer kan verrichten.

3.1. Gezien het door appellant gedane verzoek om schadevergoeding, de daarna gevoerde correspondentie en de inhoud en strekking van het bestreden besluit van 27 januari 1998, omvat dit besluit de handhaving van de weigering van gedaagde om, naast de op grond van de rechtspositionele voorschriften verstrekte en te verstrekken voorzieningen, tot schadevergoeding over te gaan.

Dit besluit is een zogeheten zelfstandig schadebesluit dat betrekking heeft op schade die appellant stelt te hebben geleden als gevolg van het hem in ambtelijke dienstbetrekking op 10 augustus 1993 overkomen ongeval.

3.3. Volgens vaste rechtspraak van de Raad wordt de vraag welk recht op schadevergoeding voor een ambtenaar als appellant uit zijn dienstbetrekking voortvloeit, niet beantwoord door rechtstreekse toepassing van regels van burgerlijk recht. De Raad verwijst in dit kader naar zijn uitspraak van 22 juni 2000, gepubliceerd in TAR 2000, 112 en JB 2000, 232. Het beroep op rechtstreekse toepasselijkheid van de genoemde artikelen uit het BW treft derhalve geen doel.

Dit staat er evenwel niet aan in de weg dat appellant jegens gedaagde aanspraak kan hebben op vergoeding van de door hem in de uitoefening van zijn werkzaamheden geleden schade en dat de bestuursrechter in ambtenarenzaken een besluit van een bestuursorgaan dienaangaande kan toetsen.

De Raad heeft bij evenvermelde uitspraak een (her)formulering gegeven van de te hanteren norm voor schade, die niet rechtstreeks voortvloeit uit een onrechtmatig besluit of een onrechtmatige handeling van een bestuursorgaan zelf; in dat geval was, anders dan in het onderhavige geval, geen sprake van schade die een rechtstreeks gevolg is van een onrechtmatig handelen of nalaten van een ander.

De Raad heeft in meergenoemde uitspraak, verwijzend naar hetgeen in artikel 7:658 van het BW tot uitdrukking is gebracht, als norm geformuleerd dat de ambtenaar - voorzover zulks niet reeds voortvloeit uit van toepassing zijnde rechtspositionele voorschriften - recht heeft op vergoeding van de schade die hij lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden, tenzij het betrokken bestuursorgaan aantoont dat het zijn verplichtingen is nagekomen de werkzaamheden van de ambtenaar op zodanige wijze in te richten alsmede voor het verrichten van de werkzaamheden zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de ambtenaar in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt, of aantoont dat de schade in belangrijke mate een gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de ambtenaar.

3.4. De Raad acht een bestuursorgaan eveneens gehouden tot vergoeding aan de ambtenaar van de schade die een gevolg is van een aan het bestuurorgaan toe te rekenen optreden van een ander indien - en hier zoekt de Raad aansluiting bij het in artikel 6:170 van het BW tot uitdrukking gebrachte beginsel inzake de aansprakelijkheid voor ondergeschikten - deze schade is veroorzaakt door een als een onrechtmatige gedraging aan te merken fout van een onder de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan of van een ander tot de betrokken rechtspersoon behorend bestuursorgaan werkzame persoon, indien de kans op de fout is vergroot door de taakopdracht aan die persoon en indien dat bestuursorgaan of een ander tot bedoelde rechtspersoon behorend bestuursorgaan zeggenschap had over de gedragingen waarin de fout was gelegen.

Tussen partijen is niet in geschil dat de onderwerpelijke schade is veroorzaakt door een als een onrechtmatige gedraging aan te merken fout van [A.].

HD

29.10

Q