Centrale Raad van Beroep, 24-02-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:360, 21/2620 AOR

Appellant heeft in zijn bezwaarschrift tegen het besluit van 18 januari 2021 expliciet aangegeven dat bezwaar wordt gemaakt tegen de afwijzing van de voorzieningen van de AOR voor zover deze naar de mening van verweerder niet in verband staan met het oorlogsletsel of niet medisch noodzakelijk zijn geacht. In beroep keert appellant zich alsnog tegen de ingangsdatum van de toegekende voorzieningen.

De vraag of appellant in beroep alsnog onderdelen van het (primair) besluit van 18 januari 2021 – die zien op de ingangsdatum van de toegekende voorzieningen – kan aanvechten beantwoordt de Raad ontkennend. Op grond van artikel 6:13 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kan geen beroep worden ingesteld door een belanghebbende aan wie redelijkerwijs kan worden verweten dat hij geen bezwaar heeft gemaakt. Deze bepaling moet, gezien de wetsgeschiedenis (Kamerstukken II, 2003-2004, 29 421, nr. 3, blz. 5 e.v., en nr. 11) aldus worden uitgelegd dat een belanghebbende slechts beroep kan instellen tegen onderdelen van het besluit waartegen hij bezwaar heeft gemaakt, tenzij hem redelijkerwijs niet kan worden verweten tegen een onderdeel geen bezwaar te hebben gemaakt.

Er zijn geen feiten of omstandigheden naar voren gekomen die meebrengen dat redelijkerwijs niet aan appellant kan worden verweten dat hij geen bezwaar heeft gemaakt tegen de ingangsdatum van de toegekende aanspraken op grond van de AOR. Dit betekent dat het beroep van appellant op grond van artikel 6:13 van de Awb in zoverre niet-ontvankelijk moet worden verklaard.

Het standpunt van verweerder dat de lichamelijke klachten van appellant niet in verband staan met de AOR-omstandigheden is in overeenstemming met adviezen van een tweetal geneeskundig adviseurs. Deze adviezen berusten op een persoonlijk onderhoud dat een van deze geneeskundig adviseurs, de arts R.J. Roelofs, met appellant heeft gehad en waarbij ook de informatie van de huisarts, cardioloog en neuroloog is betrokken. Uit deze adviezen komt naar voren dat de lichamelijke klachten constitutioneel dan wel leeftijdsgebonden degeneratief bepaald zijn.

In de beschikbare gegevens zijn geen aanknopingspunten gevonden om te twijfelen aan de juistheid van het standpunt dat verweerder in navolging van zijn geneeskundig adviseurs heeft ingenomen. Uit de medische adviezen komt verder naar voren dat het gestelde verband met de slechte omstandigheden waarin appellant de eerste levensjaren is opgegroeid een visie is, die niet in overeenstemming is met de algemeen geldende actuele medische inzichten. Medische gegevens die tot een ander standpunt leiden en op grond waarvan moet worden aanvaard dat de lichamelijke klachten alsnog aan AOR-omstandigheden zijn toe te schrijven, zijn niet overgelegd. Anders dan appellant heeft betoogd, is een zogenoemde omgekeerde bewijslast hier niet aan de orde omdat een rechtsgrond daarvoor ontbreekt.¹

Verweerder hanteert in het kader van de AOR het beleid dat uitbreiding naar een tweede dagdeel huishoudelijke hulp kan worden toegekend als er bij een betrokkene beperkingen zijn in het verrichten van lichte huishoudelijke werkzaamheden op grond van causale somatische aandoeningen en/of sprake is van uitsluitend causale psychische klachten in combinatie met (zelf)verwaarlozing en/of chaotisch gedrag.

Bij appellant is geen lichamelijk oorlogsletsel vastgesteld. Dat betekent dat, gezien het onder 3.3.1 geformuleerde beleid, appellant uitsluitend op grond van zijn psychische klachten in aanmerking kan komen voor de gevraagde uitbreiding van de huishoudelijke hulp als bij hem sprake is van (zelf)verwaarlozing en/of chaotisch gedrag.

Uit de onder 3.2.1 genoemde medische advisering komt naar voren dat appellant energetische beperkingen heeft als gevolg van slecht slapen. Om die reden heeft verweerder een medische indicatie aanwezig geacht voor het toekennen van een dagdeel huishoudelijke hulp. Uit het persoonlijk onderhoud dat Roelofs met appellant heeft gehad blijkt niet dat bij appellant sprake is van chaotisch gedrag en/of zelfverwaarlozing. Zo wordt vermeld dat appellant zijn huis niet laat vervuilen en dat hij zichzelf of het huishouden niet verwaarloost. Een medische noodzaak voor het toekennen van meer dan een dagdeel huishoudelijk hulp ontbreekt dan ook.

Vanwege zijn oorlogsletsel heeft appellant op grond van artikel 8 van de AOR recht op vrije geneeskundige behandeling en verpleging. In artikel 8, lid 2, van de AOR is met name bepaald dat onder geneeskundige behandeling is begrepen het verstrekken van kunstmiddelen, voor zover deze onontbeerlijk zijn voor het herstel van redelijke levensomstandigheden.

De door appellant gevraagde voorzieningen van extra vakantie, sociaal vervoer en deelname aan het maatschappelijk verkeer zijn geen voorzieningen die zien op de geneeskundige behandeling van het oorlogsletsel. Zij kunnen evenmin worden aangemerkt als kunstmiddelen die onontbeerlijk zijn voor het herstel van redelijke levensomstandigheden. Dat betekent dat de AOR geen ruimte biedt om de door appellant gevraagde voorzieningen te verstrekken.