Gerechtshof Amsterdam, 12-10-2006, BA5366, 23-005272-05

arrestnummer:

parketnummer: 23-005272-05

datum uitspraak: 12 oktober 2006

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank te Alkmaar van 20 september 2005 in de strafzaak onder parketnummer 14-010626-04 van het openbaar ministerie

tegen

[verdachte],

geboren te [woonplaats] op [datum],

ingeschreven in de basisadministratie persoonsgegevens op het adres

[adres en woonplaats],

thans gedetineerd in P.I. Noord - De Grittenborgh te Hoogeveen.

Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen vermeld staat in de inleidende dagvaarding, overeenkomstig de op de terechtzitting in eerste aanleg van 07 september 2005 op vordering van de officier van justitie toegestane wijziging tenlastelegging.

Van die dagvaarding en vordering wijziging tenlastelegging zijn kopieën in dit arrest gevoegd. De daarin vermelde tenlastelegging wordt hier overgenomen.

In weerwil van de verdediging stelt het hof voorop dat ook een gebrekkige samenwerking of gebrekkige uitvoering niet per definitie op gespannen voet hoeft te staan met het structurele of duurzame samenwerkingsverband van een criminele organisatie. Waar naar zeggen van [medeverdachte] ter zitting in hoger beroep sprake was van prutsers, wil daarmee naar het oordeel van het hof nog niet gezegd zijn dat er geen duurzaam samenwerkingsverband zou zijn.

Betekenisvoller is de gerichtheid van het samenwerkingsverband waarbinnen de verdachten hebben gefunctioneerd.

Voorts stelt het hof ten overvloede vast dat het medeplegen van strafbare feiten veelvuldig een min of meer intensieve samenwerking kent, hetgeen bij uitstek zichtbaar wordt bij de misdrijven zoals bedoeld in het kader van de Opiumwet. Deze samenwerkingsverbanden dienen niet te eenvoudig gelijkgesteld worden aan de criminele organisatie waarop artikel 140 Wetboek van Strafrecht betrekking heeft.

Met de rechtbank is het hof van oordeel dat er in casu wel sprake is geweest van een zekere samenwerking tussen meerdere verdachten, uitmondend in verschillende handelingen.

Waar de ene verdachte een reis heeft geboekt, hebben twee andere verdachten één, respectievelijk tweemaal gechauffeerd bij het vervoer van cocaïne.

Niettemin is het hof, anders dan de advocaat-generaal, niet van oordeel dat in deze strafzaak sprake is van een doelgerichte organisatie, waarbij de verdachten in wisselende rollen en verhoudingen, met gelijkgestemde intenties bezig waren. Niet gezegd kan worden dat alle verdachten dezelfde inzet hadden om de beweerde organisatie vorm en inhoud te geven. Naar het oordeel van het hof hadden de gewraakte handelingen van de verdachten [verdachte], [medeverdachte], [medeverdachte], [medeverdachte] en [medeverdachte] blijkens de stukken en het verhandelde op de terechtzitting niet alleen een onsamenhangend uitvoeringskarakter maar – en dat is wezenlijker voor de voorliggende rechtsvraag – voor meerdere verdachten eveneens een te geringe gemeenschappelijke doelstelling en gemeenschappelijke regels. Waar [verdachte] en [medeverdachte] nog wel de benodigde gemeenschappelijkheid in doel en afspraken zouden kunnen worden toegedicht, geldt dit niet voor de overige verdachten.

Daarmee is niet voldaan aan de kenmerken van een criminele organisatie. Mitsdien dienen de verdachten, en daarmee ook [verdachte], van dit tenlastegelegde feit te worden vrijgesproken.

ten aanzien van feit 1:

hij op 16 september 2004 te Wieringerwerf, gemeente Wieringermeer, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer], zich noemende [slachtoffer], van het leven heeft beroofd, immers hebben verdachte en zijn mededaders met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, voornoemde [slachtoffer] meermalen met een mes en een puntig voorwerp in diens lichaam gestoken en met een schep op diens hoofd en elders tegen het lichaam geslagen, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden;

ten aanzien van feit 2:

hij op verschillende tijdstippen in de periode van 20 april 2004 tot en met 1 september 2004, te weten op:

A: 20 april 2004

B: 4 juni 2004

C: 12 juli 2004

D: 24 juli 2004

E: 27 augustus 2004,

te IJmuiden, gemeente Velsen en elders in Nederland, telkens tezamen en in vereniging met een ander of anderen, telkens opzettelijk buiten het grondgebied van Nederland heeft gebracht, als bedoeld in artikel 1 lid 5 van de Opiumwet telkens een hoeveelheid van een materiaal bevattende cocaïne, te weten

A: ongeveer 200 gram cocaïne

B: een hoeveelheid cocaïne

C: ongeveer 2000 gram cocaïne

D: een hoeveelheid cocaïne

E: ongeveer 1600 gram cocaïne

immers zijn verdachte en/of een of meer van zijn mededaders telkens opzettelijk, in het bezit van die cocaïne, met een ferryboot vanaf IJmuiden naar het Verenigd Koninkrijk, Newcastle, gereisd en hebben verdachte en/of een of meer van zijn mededaders die cocaïne buiten Nederland gebracht;

ten aanzien van feit 3:

hij op tijdstippen in de periode van 20 april 2004 tot en met 1 september 2004 in Nederland, telkens tezamen en in vereniging met een ander of anderen, telkens opzettelijk heeft vervoerd en aanwezig gehad een hoeveelheid van ongeveer 200 gram cocaïne en een hoeveelheid cocaïne en ongeveer 2000 gram cocaïne en een hoeveelheid cocaïne en ongeveer 1600 gram cocaïne;

ten aanzien van feit 4:

hij op verschillende tijdstippen in de periode van 1 januari 2003 tot en met 19 april 2004, in Nederland, onderweg naar het Duitse Oldenburg, telkens tezamen en in vereniging met een ander, telkens opzettelijk buiten het grondgebied van Nederland heeft gebracht, als bedoeld in artikel 1 lid 5 van de Opiumwet telkens een hoeveelheden van een materiaal bevattende XTC (zijnde MDMA of MMA of MDA), telkens zijnde MDMA of MMA of MDA, middelen vermeld op de bij die wet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet, immers zijn verdachte en zijn mededader telkens, opzettelijk in het bezit van die XTC (zijnde MDMA of MMA of MDA) naar Duitsland gereisd en hebben verdachte en zijn mededader die XTC (zijnde MDMA of MMA of MDA) buiten Nederland gebracht.

Feit 1

De verdediging heeft gesteld dat ondanks dat de verdachte schuldig is aan het medeplegen van moord er sprake is van grote verschillen in de feitelijke uitvoering. De rol van verdachte zou veel kleiner zijn dan die van de medeverdachten, hetgeen gevolgen zou moeten hebben voor de op te leggen straffen.

Het zijn de medeverdachten [medeverdachte] en [medeverdachte] geweest die [slachtoffer] met een mes en een schop of schep hebben omgebracht, terwijl verdachte slechts in de onmiddellijke nabijheid aanwezig is geweest. In het bijzonder heeft verdachte niet, zoals zijn medeverdachten hebben verklaard, het slachtoffer met een riek of spitvork in het lichaam gestoken. Hiertoe is aangevoerd dat noch het sectierapport noch de resultaten van het werktuigsporenonderzoek sporen hebben opgeleverd die passen bij met een riek of spitvork toegebrachte verwondingen en dat voorts noch in de auto noch elders bloedsporen zijn aangetroffen die erop wijzen dat verdachte met bloed van het slachtoffer in aanraking is gekomen. De verklaringen van zijn medeverdachten omtrent het tegendeel dienen als onbetrouwbaar te worden aangemerkt. De aldus beperkte rol van verdachte dient in de strafmaat tot uitdrukking te komen, aldus de raadsvrouw.

In de derde plaats heeft de raadsvrouwe het sectierapport alsmede het werktuigsporenonderzoek aangevoerd ter adstructie van de onbetrouwbaarheid van de verklaringen van [medeverdachte] en [medeverdachte]. Het hof volgt de raadsvrouwe niet in haar redenering. Noch het sectierapport noch het werktuigsporenonderzoek leent zich voor vergaande conclusies. Daarvoor was het lichaam van het slachtoffer in te vergaande staat van ontbinding. Reeds op grond van het grotendeels ontbreken van de weke delen kan niet, ook niet bij benadering, worden vastgesteld hoeveel messteken in het lichaam van het slachtoffer zijn toegebracht. Door de toestand van het lijk kan evenmin medisch uitsluitsel worden verkregen over de vraag waarom geen letsel is te traceren aan de schedel van het slachtoffer ten gevolge van het slaan met de schep door [medeverdachte].

Aan de verklaring van de getuige-deskundige Maas ter zitting in hoger beroep – in het bijzonder over de botletsels in het lichaam van [medeverdachte] – zouden verdergaande conclusies ten nadele van de verdachte kunnen worden verbonden. Het hof zal dat niet doen.

Evenals de rechtbank is het hof van oordeel dat resultaten van beide onderzoeken ruimte laten voor door verdachte met een vork aan het slachtoffer toegebrachte verwondingen. Niet kan worden uitgesloten dat sporen door mes, riek of spitvork en schep door de ontbinding van de huid en de weke delen zijn uitgewist.

Voor de bewijsvoering in deze zaak zal het hof daarom vooral waarde toekennen aan de verklaringen van de verdachten [medeverdachte] en [medeverdachte], nu naar het oordeel van het hof in ieder geval de betrouwbaarheid van hun verklaring niet wordt aangetast door voornoemde twee onderzoeken.

Het doden van [slachtoffer] is tot in vergaand detail voorbereid. De drie verdachten hebben tevoren plannen gemaakt over het doden van het slachtoffer. Die plannen bestonden onder meer uit het tevoren aanschaffen van een schep, mes en spitvork of riek, het tevoren bezichtigen van de plaats waar de moord zou moeten plaatsvinden, het afspreken van een uit te spreken zin (“ik moet pissen als een otter”) wanneer de moord ging plaatsvinden en het bedenken van een verhaal na de moord dat de afwezigheid van het slachtoffer zou verklaren.

De drie verdachten hebben in deze plannen en voorbereidingshandelingen gezamenlijk gehandeld.

medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 2, onder B, van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd,

en,

medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder C, van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd.

Onder 2 en 3 is bewezen verklaard het medeplegen van het uitvoeren van cocaïne, het

vervoeren van cocaïne en het aanwezig hebben van cocaïne. De uitvoer van cocaïne is de logische specialiteit van het vervoer van cocaïne; uitvoeren heeft alle kenmerken van

vervoeren met een extra kenmerk, namelijk het vervoeren van Nederland naar het buitenland.

De verhouding tussen uitvoer en vervoer enerzijds en het aanwezig hebben van cocaïne anderzijds is die van de eendaadse samenloop bedoeld in artikel 55 lid 1 Wetboek van Strafrecht aangezien verdachte en zijn mededaders de cocaïne tijdens het vervoeren/uitvoeren noodzakelijkerwijs ook aanwezig hadden.

Gelet op een en ander zal het hof beide leden van artikel 55 van het Wetboek van

Strafrecht toepassen.

Verdachte heeft zich met anderen schuldig gemaakt aan moord op [slachtoffer] , die de leverancier was van cocaïne die verdachte en zijn mededaders uitvoerden naar het Verenigd Koninkrijk. Op enig moment is door verdachte en zijn mededaders besloten om [slachtoffer] van het leven te beroven. De moord is dagen van tevoren beraamd. Eerst in het Verenigd Koninkrijk en later in Nederland is er over de moord gesproken. Op de dag voor de moord is de plaats van het delict door verdachte en een van zijn mededaders bekeken en op de dag van de moord zelf is er nog een derde moordwapen (een mes) aangeschaft, alsmede andere hulpmiddelen die men verwachtte nodig te hebben. In de namiddag van de bewuste dag is [salchtoffer] onder valse voorwendselen meegelokt naar Amsterdam, waarna hij, na een “gezellig” avondje uit te zijn geweest met verdachte en zijn mededaders, op gruwelijke wijze om het leven is gebracht in het Robbenoordbos. [slachtoffer] is in het bewuste bos uit de auto getrokken waarna verdachte en zijn mededaders hem door middel van het steken met een vork en een mes en het slaan met een schep of schop hebben gedood. Het betreft een zorgvuldig voorbereide moord waarvan de daders reeds op voorhand hadden kunnen voorzien, door de keuze van de moordwapens, dat een en ander zou uitlopen op een gruwelijke slachtpartij.

Uit de stukken is niet gebleken dat het slachtoffer de daders onrecht heeft aangedaan, noch dat er een concrete dreiging van hem uitging.

Het hof acht de moord op [slachtoffer] een buitengewoon ernstig delict. Verdachte en zijn mededaders hebben door hun handelen een onherstelbare inbreuk gemaakt op het recht van leven. Dit misdrijf heeft de rechtsorde in ernstige mate geschokt.

Naast dit misdrijf heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan het meerdere malen buiten het grondgebied van Nederland brengen van cocaïne en XTC.

De zucht naar geldelijk gewin was daarbij zijn drijfveer en hij heeft daarbij geen acht geslagen op de onaanvaardbare risico’s die dergelijke delicten opleveren voor de volksgezondheid en de openbare orde. Bovendien wordt door dergelijke feiten de negatieve reputatie van Nederland als drugsuitvoerend land bevestigd.

- een de verdachte betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie van 07 augustus 2006 waaruit

blijkt dat verdachte eerder terzake verduistering is veroordeeld tot een voorwaardelijke vrijheidsstraf;

- een de verdachte betreffende rapportage van de Reclassering Nederland, gedateerd 26

september 2006, opgemaakt door M. Serra, reclasseringswerker.

De raadsvrouw heeft ter zitting in hoger beroep aangevoerd dat de verhorende verbalisanten hebben gehandeld in strijd met de beginselen van een behoorlijke procesorde en met de artikelen 29 en 50 Wetboek van Strafvordering alsmede in strijd met artikel 6 EVRM. De inbreuken op de wettelijke bepalingen en rechten respectievelijk belangen van de verdachte zouden hierin gelegen zijn dat de verhorende politieambtenaren belet hebben dat de raadsvrouw in een vroeg stadium aanwezig kon zijn bij de verhoren van haar cliënt, ondanks dat haar cliënt meermalen daarom verzocht had.

Een en ander zou moeten resulteren in een mitigering van de op te leggen straf.

Naar het oordeel van het hof is niet genoegzaam komen vast te staan dat er sprake is van onregelmatigheden die een schending van enig beginsel van een behoorlijke procesorde opleveren. Vaststaat dat de verdachte na het middaguur, omstreeks 12.10 uur, voor het eerst heeft verzocht om bijstand van zijn raadsvrouw. Verdachte heeft dit verzoek herhaald om 16.13 uur en 18.45 uur. Voorts stelt de raadsvrouwe dat zij gedurende de dag enkele malen om toegang tot haar cliënt heeft verzocht maar niet gekregen. Omstreeks 20.00 uur is de raadsvrouw bij haar cliënt toegelaten. Wat van de validiteit van deze stellingname ook zij, niet is gebleken dat de verschillende politiefunctionarissen welbewust het contact tussen verdachte en zijn raadsvrouw hebben belemmerd.

Ten overvloede merkt het hof nog op dat niet is komen vast te staan dat de verhorende politiefunctionarissen enig overleg met collega’s hebben gehad op grond waarvan het contact tussen verdachte en diens raadsvrouw is belemmerd dan wel laat tot stand is gekomen teneinde het verhoor af te schermen van de benodigde rechtskundige bijstand tijdens de eerste verhoren.

Mitsdien kan van het gestelde geen invloed uitgaan op de op te leggen straf. Ook overigens is het hof niet gebleken van onregelmatigheden bij de totstandkoming van verklaringen die gevolgen zouden moeten hebben voor de strafmaat.

Nu naar het oordeel van het hof bij de drie verdachten geen wezenlijk verschil kan worden gemaakt bij de voorbereiding en de uitvoering van de bewezen verklaarde moord op

[slachtoffer], ligt het voor de hand om de ernst van dit gruwelijke feit te vertalen in een vrijheidsbeneming van dezelfde duur.

Het hof heeft niettemin verschillen in de strafmaat aangebracht.

Nu verdachte ook voor andere feiten dan de beide medeverdachten wordt veroordeeld, in het bijzonder voor de uitvoer van XTC naar Duitsland, wordt hem een zwaardere straf opgelegd.

Verklaart verbeurd de inbeslaggenomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:

a. een computer, computerkast met floppy,

b. een telefoontoestel, Samsung.

Gelast de teruggave aan verdachte van de inbeslaggenomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:

a. twee boardingpassen AMS/NADOR d.d. 31/7,

b. een brief met faxnummer 00441567 820904,

c. een stuk papier, first transforming travel 13/10/04 AD/SL Glasgow,

d. een pas, DFDS Seaways F. [verdachte] Newcastle-IJmuiden 10/10/04,

e. een aantekenboekje met diverse telefoonnummers,

f. een overboekingsformulier 464 pounds Nancy Wielinga,

g. een papier, opschrift 13675 Eng. Pounds SCP 13625,

h. een papier van SPT subway d.d. 6/10/04,

i. een label First transforming travel 13/10/04 AD/Glasg.,

j. twee sokken, kleur wit,

k. een telefoontoestel, Sharp,

l. twee schoenen, Rockport,

m. een ticket (gedeeltelijk) en een briefje South Bank,

n. een ticket Newcastle,

o. een stk. papier, bescheiden,

p. een papier met betrekking tot appartementen Glasgow,

q. een bekeuring 18-PN-BX d.d. 25-10-2004,

r. twee brieven ten name van S. Yasien.