Gerechtshof Amsterdam, 01-05-2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:1473, 200.197.937/01
Gerechtshof Amsterdam, 01-05-2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:1473, 200.197.937/01
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 1 mei 2018
- Datum publicatie
- 2 mei 2018
- ECLI
- ECLI:NL:GHAMS:2018:1473
- Formele relaties
- Cassatie: ECLI:NL:HR:2019:1858, (Gedeeltelijke) vernietiging met verwijzen
- Zaaknummer
- 200.197.937/01
Inhoudsindicatie
Het gerechtshof Amsterdam wijst de vordering van 152 piloten tegen KLM en tegen hun vakbond VNV af. De piloten, ooit in dienst gekomen bij Martinair, claimden primair dat zij op grond van de wet overgang van onderneming in 2014 automatisch in dienst waren getreden bij KLM. Het hof oordeelt dat geen overgang van onderneming heeft plaatsgevonden, onder andere omdat er geen vliegtuigen van Martinair naar KLM zijn overgegaan, de landingsrechten bij Martinair zijn gebleven en Martinair eigen bestemmingen heeft behouden. Subsidiair claimden de piloten dat het zogenaamde Ringvaart-akkoord (RVA) op hen van toepassing moest blijven. Dat akkoord bepaalde dat KLM hen een aanbod tot indiensttreding moest doen, zij het met behoud van slechts beperkte anciënniteit. Het hof wijst deze vordering af, omdat het RVA destijds geldig is opgezegd. Tenslotte is KLM ook niet op grond van het goed werkgeverschap verplicht de Martinair piloten in dienst te nemen. De piloten hebben destijds de gelegenheid gehad in te stemmen met de opvolger van het RVA, het Steigenberger-akkoord (SBA) dat hebben zij niet tijdig gedaan.
Uitspraak
afdeling civiel recht en belastingrecht, team I
zaaknummer : 200.197.937/01
zaaknummer rechtbank Amsterdam : CV 15-14632 en CV 15-19042
arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 1 mei 2018
inzake
1 [X] , wonende te [woonplaats] ;
2. [appellant sub 2] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
3. [appellant sub 3] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
4. [appellant sub 4] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
5. [appellant sub 5] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
6. [appellant sub 6] , wonende te [woonplaats] ;
7. [appellant sub 7] , wonende te [woonplaats] ;
8. [appellant sub 8] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
9. [appellant sub 9] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
10. [appellant sub 10] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
11. [appellant sub 11] , wonende te [woonplaats] ;
12. [appellant sub 12] , wonende te [woonplaats] ;
13. [appellant sub 13] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
14. [appellant sub 14] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
15. [appellant sub 15] , wonende te [woonplaats] ;
16. [appellant sub 16] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
17. [appellant sub 17] , wonende te [woonplaats] ;
18. [appellant sub 18], wonende te [woonplaats] ;
79. [appellant sub 19] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
20. [appellant sub 20] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
21. [appellante sub 21] , wonende te [woonplaats] ;
22. [appellant sub 22] , wonende te [woonplaats] ;
23. [appellant sub 23] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
24. [appellante sub 24] , wonende te [woonplaats] ;
25. [appellante sub 25] , wonende te [woonplaats] ;
26. [appellant sub 26] , wonende te [woonplaats] ;
27. [appellant sub 27] , wonende te [woonplaats] ;
28. [appellant sub 28] , wonende te [woonplaats] ;
29. [appellant sub 29] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
30. [appellant sub 30] , wonende te [woonplaats] ;
31. [appellant sub 31] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
32. [appellant sub 32] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
33. [appellant sub 33] , wonende te [woonplaats] ;
34. [appellant sub 34] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
35. [appellant sub 35] , wonende te [woonplaats] ;
36. [appellant sub 36] , wonende te [woonplaats] ;
37. [appellant sub 37] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
38. [appellant sub 38] , wonende te [woonplaats] ;
39. [appellant sub 39] , wonende te [woonplaats] ;
40. [appellant sub 40] , wonende te [woonplaats] ;
41. [appellant sub 41] , wonende te [woonplaats] ;
42. [appellant sub 42], wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
43. [appellant sub 43], wonende te [woonplaats] ;
44. [appellant sub 44] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
45. [appellant sub 45] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
46. [appellant sub 46] wonende te [woonplaats] ;
47. [appellant sub 47] , wonende te [woonplaats] ;
48. [appellant sub 48] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
49. [appellant sub 49] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
50. [appellant sub 50] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
51. [appellant sub 51] , wonende te [woonplaats] ;
52. [appellant sub 52] , wonende te [woonplaats] ;
53. [appellant sub 53] , wonende te [woonplaats] ;
54. [appellant sub 54] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
55. [appellant sub 55] , wonende te [woonplaats] ;
56. [appellant sub 56] , wonende te [woonplaats] ;
57. [appellant sub 57], wonende te [woonplaats] ;
58. [appellant sub 58] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
59. [appellante sub 59] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
60. [appellant sub 60] , wonende te [woonplaats] ;
61. [appellant sub 61] , wonende te [woonplaats] ;
62. [appellant sub 62] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ,
63. [appellant sub 63] , wonende te [woonplaats] ;
64. [appellant sub 64] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
65. [appellant sub 65] , wonende te [woonplaats] ;
66. [appellant sub 66] , wonende te [woonplaats] ;
67. [appellant sub 67] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ,
68. [appellant sub 68] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] :
69. [appellant sub 69] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
70. [appellante sub 70] , wonende te [woonplaats] ;
71. [appellant sub 71] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
72. [appellant sub 72] , wonende te [woonplaats] ;
73. [appellant sub 73], wonende te [woonplaats] ;
74. [appellant sub 74] , wonende te [woonplaats] ;
75. [appellant sub 75] , wonende te [woonplaats] ;
76. [appellant sub 76] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
77. [appellant sub 77] , wonende te [woonplaats] ;
78. [appellant sub 78] , wonende te [woonplaats] ;
79. [appellant sub 79] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
80. [appellant sub 80] , wonende te [woonplaats] ;
81. [appellant sub 81] (voorheen genaamd: […] ), wonende te [woonplaats] ( [land] );
82. [appellant sub 82] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
83. [appellante sub 83] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
84. [appellant sub 84] , wonende te [woonplaats] ;
85. [appellant sub 85] , wonende te [woonplaats] ,
86. [appellant sub 86] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
87. [appellant sub 87], wonende te [woonplaats] ;
88. [appellant sub 88] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
89. [appellant sub 89] , wonende te [woonplaats] ;
90. [appellant sub 90] , wonende te [woonplaats] ;
91. [appellant sub 91], wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
92. [appellant sub 92] , wonende te [woonplaats] ;
93. [appellant sub 93] , wonende te [woonplaats] ;
94. [appellant sub 94] , wonende te [woonplaats] ;
95. [appellant sub 95] , wonende te [woonplaats] ;
96. [appellant sub 96] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
97. [appellant sub 97] , wonende te [woonplaats] ;
98. [appellant sub 98] , wonende te [woonplaats] ;
99. [appellant sub 99] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ,
100. [appellant sub 100] , wonende te [woonplaats] ;
101. [appellant sub 101] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
102. [appellant sub 102] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
103. [appellant sub 103] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
104. [appellant sub 104] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
105. [appellant sub 105] , wonende te [woonplaats] ;
106. [appellant sub 106] , wonende te [woonplaats] ;
107. [appellant sub 107] , wonende te [woonplaats] ;
108. [appellant sub 108], wonende te [woonplaats] ( [land] );
109. [appellant sub 109] , wonende te [woonplaats] ;
110. [appellant sub 110] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
111. [appellant sub 111] , wonende te [woonplaats] ;
112. [appellant sub 112], wonende te [woonplaats] ;
113. [appellant sub 113], wonende te [woonplaats] ;
114. [appellant sub 114] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
115. [appellant sub 115] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
116. [appellant sub 116] , wonende te [woonplaats] ;
117. [appellant sub 117] , wonende te [woonplaats] ;
118. [appellant sub 118] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
119. [appellant sub 119] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
120. [appellant sub 120] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
121. [appellant sub 121] , wonende te [woonplaats] ;
122. [appellant sub 122] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
123. [appellant sub 123] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
124. [appellant sub 124] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
125. [appellant sub 125] , wonende te [woonplaats] ;
126. [appellant sub 126] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
127. [appellant sub 127] , wonende te [woonplaats] ;
128. [appellant sub 128] , wonende te [woonplaats] ;
129. [appellant sub 129] , wonende te [woonplaats] ;
130. [appellant sub 130] , wonende te [woonplaats] ;
131. [appellant sub 131] , wonende te [woonplaats] ;
132. [appellant sub 132] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
133. [appellant sub 133] , wonende te [woonplaats] ;
134. [appellant sub 134] , wonende te [woonplaats] ;
135. [appellant sub 135] , wonende te [woonplaats] ;
136. [appellant sub 136] , wonende te [woonplaats] ;
137. [appellant sub 137] , wonende te [woonplaats] ( [land] );
138. [appellant sub 138] , wonende te [woonplaats] ,
139. [appellant sub 139] , wonende te [woonplaats] ;
140. [appellant sub 140] , wonende te [woonplaats] ;
141. [appellant sub 141] , wonende te [woonplaats] ;
142. [appellant sub 142] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente]
143. [appellant sub 143] , wonende te [woonplaats] ;
144. [appellant sub 144] , wonende te [woonplaats] ;
145. [appellant sub 145] , wonende te [woonplaats] ;
146. [appellant sub 146] , wonende te [woonplaats] ;
147. [appellant sub 147] , wonende te [woonplaats] ;
148. [appellant sub 148] , wonende te [woonplaats] ;
149. [appellant sub 149] , wonende te [woonplaats] ;
150. [appellant sub 150] , wonende te [woonplaats] ;
151. [appellant sub 151] , wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ;
152. [appellant sub 152] , wonende te [woonplaats] ,
appellanten,
advocaat: mr. L.B. de Graaf te Den Haag,
tegen
1 Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V.,
gevestigd te Amstelveen,
advocaat: mr. J.M. van Slooten te Amsterdam,
2. Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers,
gevestigd te Badhoevedorp, gemeente Haarlemmermeer,
advocaat: mr. I.M.C.A. Reinders Folmer te Amsterdam,
geïntimeerden.
1 Het geding in hoger beroep
Appellanten worden hierna [X] c.s. genoemd, geïntimeerden KLM respectievelijk VNV.
[X] c.s zijn bij dagvaarding van 1 juli 2016 in hoger beroep gekomen van een vonnis van drie kantonrechters in de rechtbank Amsterdam van 4 april 2016 (hierna: de rechtbank), onder bovenvermelde zaaknummers gewezen tussen onder anderen [X] c.s. als eisers en KLM en VNV als gedaagden.
Partijen hebben daarna de volgende stukken ingediend:
- memorie van grieven, tevens houdende vermeerdering van eis, met producties;
- memorie van antwoord aan de zijde van KLM en van VNV, met producties;
- akte namens [X] c.s.;
- antwoordakte namens KLM en VNV.
Partijen hebben de zaak ter zitting van 1 februari 2018 doen bepleiten, [X] c.s. door mr. De Graaf voornoemd alsmede door mr. M.J.M.T. Keulaerds, advocaat te Den Haag, KLM door mr. Van Slooten voornoemd alsmede door mr. J.W. Boelhouwer, advocaat te Amsterdam, en VNV door mr. Stege voornoemd, ieder aan de hand van pleitnotities die zijn overgelegd. Ten behoeve van het pleidooi zijn nadere producties ingebracht.
Ten slotte is arrest gevraagd.
[X] c.s hebben geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal vernietigen en - uitvoerbaar bij voorraad - alsnog:
Primair
i) zal verklaren voor recht dat [X] c.s. met ingang van 1 januari 2014, althans per een door het hof vast te stellen datum, op de voet van artikel 7: 663 BW van rechtswege in dienst zijn van KLM en dat alle per de datum van overgang van onderneming uit de arbeidsovereenkomst tussen [X] c.s. en Martinair voortvloeiende rechten en plichten zijn overgegaan op KLM;
ii) zal verklaren voor recht
a) primair: dat [X] c.s. per de datum van overgang van onderneming met behoud van de bij Martinair op de dag vóór de datum van overgang van onderneming geldende senioriteit een plaats hebben op de senioriteitslijst van de vliegers van KLM, zonder dat hierbij onderscheid wordt gemaakt tussen KLM- en Martinair-vliegers;
b) subsidiair: dat [X] c.s. in het kader van eventuele boventalligheid en/of overtolligheid bij KLM - waaronder mede worden begrepen: de dochterondernemingen van KLM - in de periode na de datum van overgang van onderneming worden geacht een plaats op de senioriteitslijst van de vliegers van KLM te hebben op basis van de bij Martinair op de dag vóór de datum van overgang van onderneming geldende senioriteit, zonder dat hierbij onderscheid wordt gemaakt tussen KLM- en Martinair-vliegers;
iii) KLM zal veroordelen om [X] c.s. binnen twintig dagen na betekening van het arrest schriftelijk aan te bieden om binnen uiterlijk negentig dagen na het aanbod tewerkgesteld te worden bij of ten behoeve van KLM met behoud van de laatstelijk bij Martinair vervulde functie en het bestaande functieniveau, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EUR 10.000 per dag dat KLM niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
iv) KLM zal veroordelen om in het onder iii) bedoelde schriftelijke aanbod de in artikel 7:655 lid 1 sub a t/m m BW genoemde gegevens op te nemen, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EUR 10.000 per dag dat KLM niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
v) voor recht zal verklaren dat KLM in strijd met de normen van art. 7:611 BW en/of artikel 6:162 BW heeft gehandeld door vóór en ná de datum van overgang van onderneming (jegens [X] c.s.) te handelen alsof geen overgang van onderneming van Martinair naar KLM heeft plaatsgevonden en na te laten [X] c.s. tijdig, voldoende en juist te informeren over hun rechten in het kader van die overgang, en te bepalen dat KLM aansprakelijk is voor de daardoor ontstane schade, op te maken bij staat;
Subsidiair
vi) KLM zal veroordelen om [X] c.s., op grond van artikel 2.2 jo. 2.3 RVA, binnen twintig dagen na betekening van het in deze procedure te wijzen arrest, schriftelijk aan te bieden om binnen uiterlijk negentig dagen na het aanbod in dienst te treden van KLM, op grond van de voorwaarden van het RVA, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,- per dag dat KLM niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
vii) KLM zal veroordelen om in het schriftelijke aanbod de in artikel 7:655 lid 1 sub a t/m m BW genoemde gegevens op te nemen, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,- per dag dat KLM niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
viii) voor recht zal verklaren dat KLM in strijd met het RVA heeft gehandeld door [X] c.s. niet per of na 1 januari 2014 een arbeidsovereenkomst aan te bieden en dat KLM aansprakelijk is voor de daardoor door [X] c.s. geleden schade, op te maken bij staat;
Meer subsidiair
ix) KLM zal veroordelen om [X] c.s. binnen twintig dagen na betekening van het vonnis een arbeidsovereenkomst aan te bieden die ingaat uiterlijk negentig dagen na de dag waarop het aanbod is gedaan en waarvan de arbeidsvoorwaarden in lijn zijn met de inhoud van het Ringvaartakkoord;
Zowel primair, subsidiair als meer subsidiair
x) VNV zal veroordelen de uit de gehele of gedeeltelijke toewijzing van vorderingen i) t/m ix) voortvloeiende gevolgen te gehengen en te gedogen op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,- per dag dat VNV niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
xi) KLM en VNV te veroordelen in de kosten van de procedure in eerste aanleg en hoger beroep, met inbegrip van de nakosten.
KLM en VNV hebben geconcludeerd tot bekrachtiging van het bestreden vonnis, met - uitvoerbaar bij voorraad - veroordeling van [X] c.s. in de kosten van het geding in hoger beroep met nakosten en rente.
Beide partijen hebben in hoger beroep bewijs van hun stellingen aangeboden.