Gerechtshof Amsterdam, 27-08-2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:2293, 200.335.900/01 NOT
Gerechtshof Amsterdam, 27-08-2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:2293, 200.335.900/01 NOT
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 27 augustus 2024
- Datum publicatie
- 3 oktober 2024
- ECLI
- ECLI:NL:GHAMS:2024:2293
- Zaaknummer
- 200.335.900/01 NOT
Inhoudsindicatie
Klacht tegen notaris. Verdeling nalatenschap. Afgifte legaat. Executeur. Beschikkingsbevoegdheid. Rechtsgeldige levering. Onderzoeksplicht notaris. Inbrengverplichting legaat
Uitspraak
beslissing
___________________________________________________________________ _ _
GERECHTSHOF AMSTERDAM
afdeling civiel recht en belastingrecht
zaaknummer : 200.335.900/01 NOT
nummer eerste aanleg : 23-12
beslissing van de notaris- en gerechtsdeurwaarderskamer van 27 augustus 2024
inzake
[appellant] ,
wonend te [plaats 1] ,
appellant,
tegen
[geïntimeerde] ,
notaris te [plaats 2] ,
geïntimeerde,
gemachtigden: mrs. K.R. Wunderink en J.M.H.W. Bindels, advocaten te Arnhem.
Partijen worden hierna klager en de notaris genoemd.
1 De zaak in het kort
Klager is samen met zijn broers en moeder erfgenaam in de nalatenschap van vader (hierna: erflater). Erflater had een langstlevende testament gemaakt waarin, onder meer, een keuzelegaat tegen inbreng ten behoeve van moeder was opgenomen. Tot de nalatenschap behoort een appartement. Moeder heeft dit appartement verkocht aan een derde waarbij zij aan de koper eveneens een geldbedrag heeft geschonken. Klager is het niet eens met deze verkoop. Hij verwijt de notaris dat deze er geen rekening mee heeft gehouden dat moeder volgens hem beschikkingsonbevoegd was en dat het legaat niet rechtsgeldig is geleverd. Klager verwijt de notaris daarnaast dat zij onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de belangen van alle betrokkenen en de omstandigheden waaronder de koop en de schenking tot stand zijn gekomen.
2 Het geding in hoger beroep
Klager heeft op 21 december 2023 een beroepschrift bij het hof ingediend tegen de beslissing van de kamer voor het notariaat in het ressort Den Haag (hierna: de kamer) van 22 november 2023 (ECLI:NL:TNORDHA:2023:24). Op 18 januari 2024 zijn de gronden van het beroepschrift aangevuld, waarbij nog producties zijn overgelegd.
De notaris heeft op 13 februari 2024 een verweerschrift bij het hof ingediend.
Op 16 april 2024 heeft klager een nadere productie overgelegd.
Het hof heeft van de kamer de stukken van de eerste aanleg ontvangen.
De zaak is behandeld ter openbare terechtzitting van het hof van 4 juli 2024. Klager en de notaris, vergezeld van haar gemachtigden, zijn verschenen en hebben het woord gevoerd; mr. Wunderink aan de hand van een aan het hof overgelegde pleitnota.
3 Feiten
Het hof verwijst voor de feiten naar hetgeen de kamer in de bestreden beslissing heeft vastgesteld. Partijen hebben tegen de vaststelling van de feiten door de kamer geen bezwaar gemaakt, zodat ook het hof van die feiten uitgaat.
Samengevat en waar nodig aangevuld met andere feiten die zijn komen vast te staan komen de feiten neer op het volgende.
Erflater was gehuwd met mevrouw [naam] (hierna: moeder). Sinds 2006 woonden zij in Denemarken. Zij hadden vier zoons, onder wie klager (tezamen: de kinderen).
De vader van klager (hierna: erflater) had in zijn op 30 november 1990 verleden testament moeder (voor 1/100e deel) en de kinderen (voor het overige deel) benoemd tot zijn enig erfgenamen. In dit testament was verder een keuzelegaat tegen inbreng en een legaat van vruchtgebruik ten behoeve van moeder opgenomen. Moeder was benoemd tot executeur van de nalatenschap.
Erflater en moeder hadden in 2008 een appartement gekocht in Scheveningen. Sinds 2018 verhuurden zij één kamer aan een huurster.
Op 11 maart 2021 is erflater in Denemarken overleden
Begin 2022 is moeder verhuisd naar het appartement in Scheveningen.
Op 4 juli 2022 heeft moeder het appartement verkocht aan de huurster voor een bedrag van € 228.000,-. Ook hebben zij een schenkingsovereenkomst gesloten, waarbij moeder een bedrag van € 53.000,- aan de huurster heeft geschonken. De notaris kreeg vervolgens de opdracht zorg te dragen voor het passeren van de akte van levering van het appartementsrecht.
Bij e-mailbericht van 12 augustus 2022 heeft een medewerkster van de notaris moeder het volgende bericht:
“(…) In het testament is aan u het vruchtgebruik gelegateerd gekoppeld met een erfgenaamschap van 1/100 en dat rijmt niet met het feit, dat u als enig gerechtigde bent aangewezen.
Ook is in het testament aan u de keuze gelaten om te kiezen voor onder meer de onroerende goederen tegen inbreng van de waarde in de nalatenschap.
Indien u bij de uitvoering van het testament heeft gekozen voor de onroerende goederen, dient daar een akte van zijn opgemaakt met de vier kinderen; is zo’n verdeling van de nalatenschap opgemaakt?
Indien er geen rekening is gehouden met de uitvoering van het testament heeft het onze voorkeur, dat de vier kinderen hun medewerking verlenen aan de overdracht.(…)”
Op 14 augustus 2022 heeft klager de notaris een e-mailbericht gestuurd waarin klager onder meer schrijft:
“ Via deze mail laat ik u weten dat wij als zoons niet akkoord zijn met de verkoop [appartement in Scheveningen] zoals overeengekomen op 4 juli 2022 dus niet zullen tekenen. Dit zal u niet verbazen gezien de koopprijs en de schenking van 53k die de koopster heeft bedongen. Wij zijn van mening dat mijn moeder de zaak niet goed heeft overzien en in haar rouw impulsief en overspannen heeft gehandeld (…)”.
Bij e-mailbericht van 15 augustus 2022 heeft een medewerkster van de notaris klager als volgt bericht:
“Mede naar aanleiding van het telefoongesprek met de heer [naam klager] van vanmorgen heb ik, zoals aangegeven, overleg gevoerd met de notaris.
Onze rol als notaris houdt in het uitvoeren van de koopovereenkomst. In deze situatie is door de heer [naam klager] voorgesteld, dat [moeder] de koop wil ontbinden omdat zij, naar eigen zeggen van de heer [naam klager], wellicht niet de juiste keuzes heeft gemaakt in de onderhandeling en overstemming omtrent de onderhavige koop; ontbinding kan verstrekkende (financiële) consequenties hebben.
Ons kantoor raadt [moeder] dan ook aan om juridisch advies te vragen aan een advocaat, voordat zij, bij twijfel, overgaat tot het ondertekenen van de akte van levering.”
In een e-mail van 16 augustus 2022 van een medewerkster van de notaris aan klager wordt dit advies herhaald.
Op 26 augustus 2022 heeft de notaris de akte van levering van het legaat aan moeder en de akte van levering van het appartement aan koper gepasseerd.