Gerechtshof Den Haag, 19-04-2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:575, 200.268.198/01
Gerechtshof Den Haag, 19-04-2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:575, 200.268.198/01
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Den Haag
- Datum uitspraak
- 19 april 2022
- Datum publicatie
- 2 mei 2022
- ECLI
- ECLI:NL:GHDHA:2022:575
- Formele relaties
- Oorspronkelijk arrest: ECLI:NL:GHDHA:2023:1026
- Zaaknummer
- 200.268.198/01
Inhoudsindicatie
CAO FNV van toepassing? Autoregeling van toepassing? recht op een lease-auto?
Uitspraak
Afdeling Civiel recht
Zaaknummer : 200.268.198/01
Zaaknummer rechtbank : 6817887 CV EXPL 18-12951
inzake
wonende te [woonplaats] ,
appellante in het principaal hoger beroep,
geïntimeerde in het voorwaardelijk incidenteel hoger beroep,
hierna te noemen: [appellante] ,
advocaat: mr. N.W. Ruiter te Amsterdam,
tegen
gevestigd te Utrecht,
geïntimeerde in het principaal hoger beroep,
appellante in het voorwaardelijk incidenteel hoger beroep,
hierna te noemen: FNV,
advocaat: mr. W.M. Engelsman te Amsterdam.
Aan [appellante] was als werknemer van FNV een leaseauto verstrekt. FNV stelt dat [appellante] geen recht meer heeft op een leaseauto omdat zij niet (langer) voldoet aan de toewijzingscriteria.
Feiten en procesverloop in eerste aanleg
-
Voor de beoordeling van het hoger beroep gaat het hof uit van de door de kantonrechter van de rechtbank Rotterdam in het vonnis van 24 mei 2019 (hierna: het bestreden vonnis) weergegeven feiten.
-
Het gaat om de volgende feiten.
[appellante] is sinds 1 november 1990 bij (de rechtsvoorgangers van) FNV in dienst. Per die datum is aan haar een leaseauto ter beschikking gesteld waarvan zij onafgebroken gebruik heeft gemaakt.
[appellante] heeft sinds haar indiensttreding meerdere functies vervuld. Op 1 juni 2004 is zij de functie van [functienaam 1] bij FNV Bondgenoten gaan vervullen. In de schriftelijke arbeidsovereenkomst van 24 juni 2004 is in art. 7 het volgende opgenomen:
“Tevens wordt een lease-auto toegekend conform de Dienstautoregeling van FNV Ledenservice.”
en in art. 10:
“De werkgever is voornemens en bevoegd de inhoud van FNV Ledenservice regelingen na verkregen toestemming van de Ondernemingsraad of de sector vakbonden aan te passen aan de regelingen van FNV Bondgenoten. Na deze aanpassingen gelden voor de werknemer de cao FNV organisatie en de bij Bondgenoten geldende regelingen.”
Op 8 februari 2006 heeft FNV aan [appellante] een brief gestuurd over harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden en regelingen bij FNV Bondgenoten in verband met de overkomst van medewerkers van FNV Ledenservice. In de brief heeft FNV geschreven:
“Voor jou persoonlijk betekent dit dat je met ingang van 1 januari 2005 (of per datum indiensttreding op een later tijdstip in 2005) als [functienaam 2] wordt ingeschaald […]
De lease-auto wordt toegekend conform de Dienstautoregeling van FNV Ledenservice gedurende de looptijd van het huidige leasecontract; bij vervanging van de auto geldt de regeling van FNV Bondgenoten.”
FNV Bondgenoten is per 1 januari 2015 gefuseerd met FNV Bouw, Abvakabo FNV, FNV Sport en FNV Vakcentrale waarna de huidige Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) tot stand is gekomen.
Vanaf 1 januari 2015 tot en met 30 juni 2016 gold bij FNV de “collectieve arbeidsovereenkomst FNV-Organisaties” (hierna: de Cao 2015-2016). Deze cao is tot stand gekomen tussen de Werkgeversvereniging FNV-Organisaties enerzijds en FNV Personeel anderzijds.
Per 1 mei 2015 vervult [appellante] bij FNV de functie van [functienaam 3] met standplaats Rotterdam. Op 1 mei 2015 heeft FNV daarover schriftelijk aan [appellante] het volgende medegedeeld:
“(…) Zoals u bekend is, vindt momenteel de uitvoering van het plaatsingsproces van medewerkers in de nieuwe organisatie plaats. In deze brief informeer ik u wat dit voor u persoonlijk betekent.
(…)
Hiermee bevestig ik u dat u met ingang van 1 mei 2015 wordt geplaatst in de nieuwe werkorganisatie FNV in de volgende positie:
Organisatieonderdeel IBB regiokantoor Rotterdam
Afdeling/sector IBB Zuidwest
Functie [functienaam 3]
Omvang dienstverband in % 100,00%
Standplaats Rotterdam
Functiewaardering Schaal 15
De plaatsing met ingang van 1 mei 2015 geschiedt met behoud van uw huidige arbeidsvoorwaarden en onder toepassing van de huidige arbeidsvoorwaardelijke regelingen. Met de sector Personeel vindt overleg plaats over de harmonisatie van de cao’s en arbeidsvoorwaardenregelingen. Dit overleg is nog niet afgerond. Ik kom daar te zijner tijd uiteraard nog op terug. (…)”
Op 19 september 2016 is het “Onderhandelaarsresultaat Harmonisatie Arbeidsvoorwaarden FNV” (hierna: het Onderhandelaarsresultaat) bereikt en getekend door de directie van FNV en FNV Personeel. Doel hiervan is het samenvoegen van de diversiteit in arbeidsvoorwaarden en regelingen zoals deze binnen de onderscheiden organisaties van toepassing zijn geweest.
In het Onderhandelaarsresultaat is een hardheidsclausule opgenomen, die luidt:
“Op deze harmonisatieafspraken inclusief de financiële regelingen en de leaseregeling is voor onvoorziene gevallen waarin de toepassing leidt tot een (individueel) onredelijke situatie, een hardheidsclausule van toepassing. In die gevallen zal in overleg met de desbetreffende medewerker een oplossing worden gezocht die past binnen de letter en geest van de afspraken.”
In de slotbepaling van het Onderhandelaarsresultaat is opgenomen dat de harmonisatieafspraken zullen worden vastgelegd in een afzonderlijke overeenkomst tussen de directie van FNV en FNV Personeel en als een bijlage worden toegevoegd aan de Cao FNV-Organisaties.
Op 19 september 2016 is eveneens de definitieve versie van de “Autoregeling FNV 2016” (hierna: Autoregeling 2016), die volgens de preambule van het Onderhandelaarsresultaat daarvan deel uitmaakt, tot stand gekomen.
In art. 6.4 van de Autoregeling 2016 is bepaald:
“Indien een medewerker op basis van een bij de fusiebonden bestaande autoregeling een leaseauto toegekend heeft gekregen waarvan het leasecontact nog niet is geëxpireerd, dan heeft de medewerker het recht om in de leaseauto te blijven rijden tot aan het einde van het leasecontract. Daarna zal op basis van de toekenningsvoorwaarden uit deze regeling worden vastgesteld of de medewerker opnieuw in aanmerking komt voor een leaseauto.
In het geval dat de medewerker op basis van de invoering van deze regeling geen recht meer heeft op een leaseauto dan is zijn/haar recht op een leaseauto tot maximaal één jaar na ingangsdatum van deze regeling gegarandeerd. Indien binnen deze termijn het huidige leasecontract expireert, dan zal deze medewerker ter overbrugging een tijdelijke auto toegewezen krijgen. Indien het huidige leasecontract buiten deze termijn expireert dan heeft de medewerker het recht om in de leaseauto te blijven rijden tot aan het einde van het leasecontract.”
In de Binnensbonds (Nieuwsbrief van FNV Personeel) van 21 september 2016 is meegedeeld dat een onderhandelaarsresultaat is bereikt. Verder is vermeld dat informatiebijeenkomsten in het land zullen worden georganiseerd, dat tijdens de bijeenkomsten het resultaat wordt toegelicht en dat daarna iedereen een stem kan uitbrengen. Ten slotte is meegedeeld: “Uiteraard moeten meerderheden instemmen over een onderhandelaars-resultaat voordat deze in kan gaan.”
Op 21 september 2017 heeft FNV [appellante] bij brief geïnformeerd over de leaseregeling van FNV. Daarin staat:
“Ingevolge de leaseregeling kun je in aanmerking komen voor een leaseauto indien dit noodzakelijk is voor de functie die je bekleedt, dan wel indien het aantal zakelijke kilometers dat je jaarlijks aflegt meer bedraagt dan 15.000, waarbij woon-werkverkeer niet als zakelijke kilometers worden beschouwd.
Op basis van jouw functie kom je niet in aanmerking voor een leaseauto. Binnen de FNV is evenwel een overgangsregeling van kracht, die inhoudt dat je tot het einde van het huidige leasecontract gebruik kunt blijven maken van de leaseauto. Jouw huidige leasecontract loopt af na het bereiken van de eindkilometrage, dan wel de maximale looptijd (verder te noemen: de einddatum). De toekenning van een nieuwe leaseauto kan in jouw situatie dan uitsluitend het geval nog zijn op basis van jouw zakelijke kilometrage.
Het is echter nog niet bekend of het aantal zakelijke kilometers dat je rijdt, de toekenning van een nieuwe leaseauto rechtvaardigt. (…)
Mocht blijken dat je onvoldoende zakelijke kilometers rijdt om in aanmerking te komen voor een leaseauto, dan eindigt jouw aanspraak op een leaseauto met het inleveren van jouw huidige auto per de einddatum. Er wordt dan derhalve geen nieuwe overgangstermijn in acht genomen, noch andere voorzieningen getroffen. (…)”
De procedure in eerste aanleg
3. [appellante] heeft in de procedure bij de kantonrechter (samengevat) gevorderd:
te verklaren voor recht dat FNV door het eenzijdig van toepassing verklaren van de nieuwe autoregeling, onder intrekking van het voor [appellante] bedongen recht op gebruik van een leaseauto op basis van een individuele dan wel collectieve arbeidsvoorwaarde, onrechtmatig jegens [appellante] handelt;
FNV te veroordelen om over te gaan tot het onverminderd van toepassing verklaren van de overeengekomen arbeidsvoorwaarde tot gebruik van de leaseauto, onder verbeurte van een dwangsom;
FNV te veroordelen tot betaling aan [appellante] van schade nader op te maken bij staat, te vermeerderen met wettelijke rente;
FNV te veroordelen tot vergoeding van buitengerechtelijke kosten;
FNV te veroordelen in de kosten van de procedure, de nakosten daaronder begrepen, te vermeerderen met wettelijke rente.
4. De kantonrechter heeft de vorderingen van [appellante] afgewezen en haar in de proceskosten veroordeeld.
Procesverloop in hoger beroep
5. Bij exploot van 16 augustus 2019 is [appellante] in hoger beroep gekomen van het bestreden vonnis. Bij memorie van grieven heeft [appellante] vijf grieven aangevoerd. Bij memorie van antwoord met producties heeft FNV de grieven bestreden en tevens voorwaardelijk incidenteel hoger beroep ingesteld.
6. Vervolgens hebben partijen op de rol van 13 oktober 20202 de zaak schriftelijk doen bepleiten, [appellante] door mr. N.W. Ruiter, advocaat te Amsterdam, en FNV door
mr. W.M. Engelsman, advocaat te Amsterdam. Beide advocaten hebben hun pleitnotities overgelegd.
7. Ten slotte hebben partijen de stukken overgelegd en is arrest gevraagd.