Gerechtshof Den Haag, 12-11-2024, ECLI:NL:GHDHA:2024:2099, 200.302.332/01
Gerechtshof Den Haag, 12-11-2024, ECLI:NL:GHDHA:2024:2099, 200.302.332/01
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Den Haag
- Datum uitspraak
- 12 november 2024
- Datum publicatie
- 12 november 2024
- ECLI
- ECLI:NL:GHDHA:2024:2099
- Formele relaties
- Eerste aanleg: ECLI:NL:RBDHA:2021:5337, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Tussenuitspraak: ECLI:NL:GHDHA:2023:736
- Tussenuitspraak: ECLI:NL:GHDHA:2023:735
- Zaaknummer
- 200.302.332/01
Inhoudsindicatie
English version: ECLI:NL:GHDHA:2024:2100
Milieudefensie heeft gevorderd dat Shell verplicht is haar CO2-emissies in 2030 met 45% te verminderen ten opzichte van het niveau van 2019. Milieudefensie stelt dat Shell onrechtmatig handelt als zij dat niet doet. Het hof heeft aan de hand van objectieve aanknopingspunten vastgesteld dat er een verplichting op Shell rust om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan. Dit betekent echter niet dat de burgerlijke rechter kan vaststellen dat Shell haar CO2-emissies met 45% (of enig ander percentage) moet verminderen. De vordering wordt daarom afgewezen.
Uitspraak
Civiel recht
Team Handel
Zaaknummer hof : 200.302.332/01
Zaaknummer rechtbank : C/09/571932 / HA ZA 19-379
Arrest van 12 november 2024
in de zaak van
Shell Plc,
gevestigd in Londen, Verenigd Koninkrijk,
appellante,
advocaat: mr. D.F. Lunsingh Scheurleer, kantoorhoudend te Amsterdam,
en
Stichting Milieu en Mens,
gevestigd in Amsterdam,
gevoegde partij aan de zijde van Shell,
advocaat: mr. D.J.B. Bosscher, kantoorhoudend te Halfweg,
tegen
1 Vereniging Milieudefensie,
gevestigd in Amsterdam,
2. Stichting Greenpeace Nederland,
gevestigd in Amsterdam,
3. Landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee,
gevestigd in Harlingen,
4. Stichting ter bevordering van de Fossielvrij-beweging,
gevestigd in Amsterdam,
5. Stichting Both ENDS,
gevestigd in Amsterdam,
6. Vereniging Jongeren Milieu Actief ontbonden per 1 september 2022),
gevestigd in Amsterdam,
geïntimeerden,
advocaat: mr. R.H.J. Cox, kantoorhoudend te Maastricht.
Het hof zal partijen hierna Shell, M&M en Milieudefensie c.s. noemen.
1 De zaak in het kort
Deze zaak gaat over de vraag of Shell verplicht is haar CO2-emissies in 2030 met 45% te verminderen ten opzichte van het niveau van 2019. Milieudefensie c.s. hebben daartoe een vordering ingesteld die erop is gebaseerd dat Shell onrechtmatig handelt indien zij haar emissies niet met 45% reduceert. In dit arrest wordt aan de hand van objectieve aanknopingspunten vastgesteld dat er een verplichting op Shell rust om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan. Dit betekent echter niet dat de burgerlijke rechter kan vaststellen dat Shell haar CO2-emissies met 45% (of enig ander percentage) moet verminderen.
2 Procesverloop in hoger beroep
Het verloop van de procedure in hoger beroep blijkt uit de volgende stukken:
- -
-
de dagvaarding van 24 augustus 2021 waarmee Shell in hoger beroep is gekomen van het tussen partijen gewezen vonnis van de rechtbank Den Haag van 26 mei 2021;
- -
-
de memorie van grieven van Shell, met bijlagen (producties S-1 - 121);
- -
-
de memorie van antwoord van Milieudefensie c.s., met bijlagen (producties MD-340 - 478);
- -
-
het arrest van 25 april 2023 in het incident tot voeging van M&M (met de in dat arrest genoemde processtukken);
- -
-
het proces-verbaal van de mondelinge behandeling van 6 juni 2023;
- -
-
de memorie na voeging van M&M;
- -
-
de akte uitlating producties van Shell van 19 september 2023;
- -
-
de akte wijziging gronden van de eis in hoger beroep van Shell van 19 september 2023;
- -
-
de memorie van antwoord na voeging van Milieudefensie c.s., met bijlagen (producties MD-479 - 485);
- -
-
de akte overlegging producties van Shell van 19 december 2023, met bijlagen (producties S-122 - 239);
- -
-
de akte overlegging producties van Milieudefensie c.s. van 19 december 2023, met bijlagen (producties MD-486 - 560);
- -
-
de antwoordakte van Milieudefensie c.s. na wijziging gronden van eis door Shell van 19 december 2023;
- -
-
de antwoordakte van Milieudefensie c.s. op uitlating producties Shell van 19 december 2023;
- -
-
de akte overlegging producties van M&M van 19 december 2023, met bijlagen (producties 5 - 31);
- -
-
de akte overlegging producties van Shell van 5 maart 2024, met bijlagen (producties S-240 - 285);
- -
-
de akte overlegging producties van Milieudefensie c.s. van 5 maart 2024, met bijlagen (producties MD-561 - 579);
- -
-
de akte overlegging producties van M&M van 5 maart 2024, met bijlagen (producties 32 - 59);
- -
-
de schriftelijke pleitnota van Shell van 19 maart 2024;
- -
-
de akte overlegging producties van Shell van 19 maart 2024, met bijlagen (producties S-286 - 289);
- -
-
de schriftelijke pleitnota van Milieudefensie c.s. van 19 maart 2024;
- -
-
de schriftelijke pleitnota van M&M van 19 maart 2024;
- -
-
de akte overlegging aanvullende producties van Milieudefensie c.s. van 2 april 2024, met bijlagen (producties MD-580 - 581).
Op 2, 3, 4 en 12 april 2024 heeft een mondelinge behandeling plaatsgevonden, waarbij de advocaten de zaak hebben toegelicht aan de hand van pleitaantekeningen, die aan het hof zijn overgelegd. Voor Shell is het woord gevoerd door mr. Lunsingh Scheurleer en mr. Drenth; voor Milieudefensie c.s. door mr. Cox, mr. Reij en mr. Van Diem en voor M&M door mr. Bosscher. Verder heeft M&M op 12 april 2024 nog een productie (productie 60) overgelegd. Van de mondelinge behandeling is een proces-verbaal opgemaakt dat aan partijen is toegezonden.