Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 19-10-2010, BO1442, HD 200.044.353

GERECHTSHOF ‘s-HERTOGENBOSCH

Sector civiel recht

[X.],

wonende te [woonplaats], Zuid-Afrika,

appellant,

advocaat: mr. Ph.C.M. van der Ven,

RECREATIECENTRUM [naam] NOORD-BRABANT B.V.,

gevestigd te [vestigingsplaats],

geïntimeerde,

advocaat: mr. P.C.H. Jansen,

4.1. Het gaat in dit hoger beroep om het volgende.

a. Op 30 december 2008 is een koopovereenkomst gesloten tussen [X.] als verkoper en Recreatiecentrum [naam] en Habi Holding B.V. als kopers betreffende een perceel bouwgrond ten behoeve van de oprichting van recreatiewoningen gelegen op het in realisatie zijnde Landgoed Emmahoeve te [naam].

b. De akte van levering is verleden op 20 februari 2009 ten overstaan van notaris mr. [Y.] te [standplaats].

c. Artikel 20 van de koopovereenkomst luidt als volgt:

1. Koper wenst op het verkochte maximaal tien recreatiewoningen te realiseren conform het onherroepelijke bestemmingsplan “Partiele herziening bestemmingsplan Buitengebied 1998 Landgoed Emmahoeve” met bijbehorend beeldkwaliteitsplan en beheerplan en het onherroepelijke bestemmingsplan “Planherziening Landgoed Emmahoeve”. Koper verklaart bekend te zijn met voormelde stukken en deze te aanvaarden. Koper verklaart ermee bekend te zijn dat niet eerder dan nadat minimaal 60% van de oppervlakte van het overeenkomstig het beheerplan te realiseren natuurgebied daadwerkelijk is aangelegd en ingericht, en voorts nadat de twee op het Landgoed Emmahoeve aanwezige landbouwloodsen met een totale oppervlakte van circa 2.000 m2 zijn gesloopt mag worden begonnen met de bouw van de recreatiewoningen.

2. Verkoper zal de inrichting van landgoed Emmahoeve verzorgen, zoals deze is vastgelegd in het onherroepelijke bestemmingsplan (...). Onder inrichting wordt onder andere verstaan de aanleg van de natuur, de infrastructuur, nutsvoorzieningen en riolering. Verkoper zal ervoor zorgdragen dat voormelde inrichting en voorzieningen zijn aangelegd tot de grens van het verkochte. Verkoper zal tevens de huidige opstallen en de daarbij behorende erfverharding slopen/ verwijderen. Verkoper garandeert dat voornoemde aanleg, waaronder de minimaal 60% van de oppervlakte van het overeenkomstig het beheerplan te realiseren natuurgebied, en sloop van de landbouwloodsen met een totale oppervlakte van circa 2.000 m2 uiterlijk 31 mei 2009 gereed zal zijn, zodat koper, indien gewenst, kan starten met de bouw van de maximaal tien recreatie-woningen. Indien verkoper deze verplichting niet nakomt en – na daartoe bij exploot of aangetekende brief in gebreke te zijn gesteld – niet alsnog binnen acht dagen daarna aan de verplichting heeft voldaan, verbeurt de verkoper ten behoeve van koper een direct opeisbare boete van vijftig duizend euro (€ 50.000,00), te vermeerderen met een bedrag van een duizend euro (€ 1.000,00), voor iedere dag dat de nalatigheid voortduurt.

3. (...)

4. (...)

d. In de leveringsakte is opgenomen (pagina 17) dat, voor zover daarvan in deze akte niet is afgeweken, tussen partijen blijft gelden hetgeen in de koopovereenkomst en ook overigens tussen hen is overeengekomen. Het hiervoor weergeven artikel 20 is vervolgens letterlijk in de leveringsakte herhaald.

e. Bij exploot van 2 juni 2009 heeft Recreatiecentrum [naam] aan [X.] te kennen gegeven dat zij op 1 juni 2009 heeft moeten constateren dan [X.] niet heeft voldaan aan zijn in artikel 20 lid 2 van de koopovereenkomst opgenomen garantieverplichting om voor 31 mei 2009 minimaal 60% van de oppervlakte van het overeenkomstig het beheerplan te realiseren natuurgebied “Landgoed Emmahoeve” daadwerkelijk te hebben aangelegd en ingericht, [X.] in gebreke gesteld en hem gesommeerd alsnog binnen acht dagen minimaal 60% van de oppervlakte van het bedoelde natuurgebied daadwerkelijk aan te leggen en in te richten overeenkomstig de in artikel 20 lid 1 genoemde plannen, met aanzegging dat hij bij niet voldoening aan de inhoud van die sommatie een direct opeisbare boete zou verbeuren van € 50.000,00 te vermeerderen met een bedrag van € 1.000,00 voor iedere dag dat de nalatigheid zou voortduren.

f. Bij exploot van 26 juni 2009 heeft Recreatiecentrum [naam] aan [X.] de in executoriale vorm uitgegeven grosse van de hiervoor onder b. genoemde akte van levering betekend, [X.] aangezegd dat Recreatiecentrum [naam] heeft vastgesteld dat hij niet heeft voldaan aan de sommatie en hem bevel gedaan tot betaling binnen 14 dagen van een boete van € 50.000,00 vermeerderd met verbeurde boetebedragen van € 1.000,-- per dag vanaf 11 juni 2009 tot en met 26 juni 2009, met aanzegging dat Recreatiecentrum [naam] tot executie zou overgaan indien niet binnen de gestelde termijn aan het bevel zou worden voldaan.

g. Vervolgens heeft Recreatiecentrum [naam] op 15 juli 2009 15 aan [X.] in eigendom toebehorende onroerende zaken in executoriaal beslag genomen.

4.2. Bij dagvaarding van 14 augustus 2009 heeft [X.] Recreatiecentrum [naam] in kort geding gedagvaard en – kort gezegd – gevorderd:

I primair de door Recreatiecentrum [naam] gelegde beslagen op te heffen, althans subsidiair de executiemaatregelen te schorsen tot in een bodemprocedure zal zijn beslist over de door Recreatiecentrum [naam] gepretendeerde vorderingen;

II Recreatiecentrum [naam] te gebieden met onmiddellijke ingang, althans na betekening van het vonnis, de genomen executiemaatregelen te staken en gestaakt te houden en de genomen executiemaatregelen ongedaan te maken op straffe van een dwangsom;

meer subsidiair

III de verschuldigde boetes te matigen, alles met veroordeling van Recreatiecentrum [naam] in de proceskosten.

4.3. Het vonnis waarvan beroep houdt – voorzover hier van belang – het volgende in.

De voorzieningenrechter heeft overwogen dat [X.] niet ontkende dat de voorzieningen die nodig zijn voor de bouw nog niet gereed waren, maar van mening was dat het boetebeding hierop niet ziet. De voorzieningenrechter volgde [X.] hierin niet. De voorzieningenrechter overwoog dat de boeteclausule niet enkel ziet op ‘de aanleg van de minimaal 60% van de oppervlakte van het overeenkomstig het beheerplan te realiseren natuurgebied en sloop van de landbouwloodsen’, zoals [X.] stelde, maar dat in artikel 20 lid 2 expliciet is opgenomen wat onder ‘de inrichting’ moet worden verstaan en dat derhalve onder de inrichting ook de aanleg van de infrastructuur, nutsvoorzieningen en riolering is begrepen. Nu [X.] niet binnen acht dagen na betekening aan die verplichtingen had voldaan, verbeurde hij volgens de voorzieningenrechter de in artikel 20 lid 2 genoemde boete. De voorzieningenrechter zag geen aanleiding de executoriale beslagen op te heffen, Recreatiecentrum [naam] te veroordelen om de executiemaatregelen te staken en gestaakt te houden of de boete te matigen en wees de vorderingen van [X.] af.

4.6.3. Thans kan niet op basis van de authentieke akte worden vastgesteld of [X.] een boete aan Recreatiecentrum [naam] verschuldigd is en zo ja hoe hoog die boete is:

• Tussen partijen is in geschil welke verplichtingen [X.] in dat kader precies diende na te komen. [X.] heeft gesteld dat hij alleen heeft gegarandeerd dat hij uiterlijk 31 mei 2009 zou zorgen voor de – voor het afgeven van een bouwvergunning vereiste – natuuraanleg en het slopen van de loodsen en dat de overeengekomen boete slechts daarop betrekking heeft. Hij betwist gemotiveerd dat is overeengekomen dat hij voor genoemde datum ook zou zorg dragen voor de overige in artikel 20 lid 2 genoemde voorzieningen. Recreatiecentrum [naam] stelt daarentegen dat [X.] ook de aanleg van infrastructuur, nutsvoorziening en riolering gereed diende te maken voor 31 mei 2009 op straffe van de overeengekomen boete. Naar het oordeel van het hof dient daarom eerst te worden vastgesteld hoe de overeenkomst dient te worden uitgelegd, waarbij het meest voor de hand ligt dat dit zal geschieden in een bodemprocedure. Het hof overweegt dat het de uitleg van [X.], ondanks het feit dat deze uitleg niet strookt met de letterlijke tekst van artikel 20 lid 2 van de overeenkomst, niet op voorhand uitgesloten acht, nu uit lid 1 van artikel 20 blijkt dat partijen tot uitgangspunt hebben genomen dat alleen de aanleg van de natuur en de sloop van de loodsen een voorwaarde vormden voor de aanvang van de bouw van de recreatiewoningen en Recreatiecentrum [naam] in haar sommatie aanvankelijk ook alleen heeft gesteld dat [X.] niet heeft voldaan aan zijn garantie-verplichting om voor 31 mei 2009 minimaal 60% van de oppervlakte van het overeenkomstig het beheerplan te realiseren natuurgebied “Landgoed Emmahoeve” daadwerkelijk aan te leggen. Nadere bewijslevering is dus noodzakelijk.

• Partijen verschillen ook van mening over de vraag over welke periode [X.] een boete verschuldigd zou zijn voor het geval de uitleg van de akte door Recreatiecentrum [naam] juist zou zijn.

• Bovendien doet [X.] subsidiair een beroep op matiging van de boete, waarover een oordeel dient te worden gegeven.

gebiedt Recreatiecentrum [naam] direct na betekening van dit arrest de door haar genomen executiemaatregelen inzake de notariële akte van levering van 20 februari 2009 te staken en gestaakt te houden en genomen executiemaatregelen ongedaan te maken, op straffe van een dwangsom van € 10.000,00 per dag of gedeelte van een dag dat zij na betekening van dit arrest geheel of gedeeltelijk in gebreke blijft aan dit gebod te voldoen, met dien verstande dat boven

€ 100.000,00 geen dwangsommen meer worden verbeurd;