Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 19-01-2023, ECLI:NL:GHSHE:2023:129, 200.318.269_01_02

In de onderhavige procedure heeft [de werknemer] de kantonrechter, kort samengevat, verzocht om

I. het gegeven (straf)ontslag op staande voet per 1 januari 2016 te vernietigen;

II. voor recht te verklaren dat de Gemeente geen dwangsommen meer kan verbeuren en/of verrekenen op grond van het kortgedingvonnis van 13 oktober 2015

III. de Gemeente te veroordelen over te gaan tot betaling van het salaris en overige emolumenten van [de werknemer] over de periode 1 mei 2015 tot en met 31 mei 2016, te vermeerderen met de maximale wettelijke verhoging, te vermeerderen met de wettelijke rente;

IV. de Gemeente te veroordelen zorg te dragen voor de uitkering van de wettelijke en bovenwettelijke werkeloosheidsuitkering waarop [de werknemer] op grond van de CAR/UWO recht zou hebben gehad als gevolg van het hem verleende eervolle ontslag, te vermeerderen met de wettelijke rente;

V. de Gemeente te veroordelen zorg te dragen voor de aanvulling van de gemiste pensioenopbouw;

VI. de Gemeente te veroordelen tot betaling van de reële proceskosten ad € 18.907,00 te vermeerderen met de wettelijke rente;

VII. de Gemeente te veroordelen tot betaling van de proceskosten en nakosten;

VIII. de gemeente te veroordelen tot het verstrekken van salarisspecificaties voor de onder “V, VI, VII en IX” genoemde bepalingen op straffe van een dwangsom.

Door middel van grief I betoogt de Gemeente dat de kantonrechter ten onrechte heeft overwogen dat de aanstelling van [de werknemer] , aan wie krachtens een na 1 januari 2020 genomen besluit ontslag is aangezegd, moet worden beoordeeld als een arbeidsovereenkomst.

Naar het oordeel van het hof slaagt deze grief. Tussen partijen staat vast dat [de werknemer] zijn hoedanigheid van ambtenaar vóór 1 januari 2020, zijnde de datum waarop de Ambtenarenwet 2017 (hierna: Aw) in werking trad, had verloren. Een omzetting van zijn aanstelling in een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht ingevolge artikel 14 Aw heeft dan ook niet kunnen plaatsvinden. Volgens artikel 14 Aw vindt de omzetting immers plaats met ingang van het tijdstip van inwerkingtreding van artikel I van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren en dit is: 1 januari 2020. Het betreft hier dus de op dat moment bestaande ambtelijke aanstellingen. Dit volgt ook uit de passage in de MvT onder Artikel I, onderdeel M, inhoudende:

“(…)De op dat tijdstip geldende beslissingen, afspraken en toezeggingen over beloning, werktijden, het rooster, verlof, faciliteiten voor de uitoefening van de functie en studiefaciliteiten maken daar deel van uit. Bezoldiging omvat naast het salaris tevens alle vaste toeslagen. Van de arbeidsovereenkomst maken tevens deel uit de afspraken over bijkomende voorwaarden, zoals het tijdvak waarvoor een toelage is afgesproken of de prestaties die moeten worden geleverd voor behoud van studiefaciliteiten.(…)”

Het hof concludeert dat tussen [de werknemer] en de Gemeente nooit, althans niet in de voor deze procedure relevante periode, een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht heeft bestaan, omdat het dienstverband van [de werknemer] ingevolge het besluit van 28 april 2015 tot het (subsidiair) verlenen van eervol ontslag wegens ongeschiktheid voor zijn betrekking anders dan wegens ziekte of gebreken met ingang van 1 juni 2016 hoe dan ook is geëindigd.

Daarmee ontvalt aan de kantonrechter de door hem aangenomen grond van bevoegdheid om over deze rechtsverhouding te oordelen. De civiele rechter is naar het oordeel van het hof niet bevoegd om over de hier aan de orde zijnde geschillen te oordelen. Er is een andere, met voldoende waarborgen omklede rechtsgang, opgenomen in de Algemene Wet Bestuursrecht, de AWB. Binnen deze rechtsgang kan een toetsing van het bestreden besluit van de Gemeente van 5 juli 2022 worden verkregen. Uit het proces-verbaal van de zitting in eerste aanleg blijkt overigens dat mr. Cruts namens [de werknemer] deze rechtsgang ook heeft benut gelet op het feit dat hij aldaar heeft medegedeeld een pro forma bezwaarschrift te hebben ingediend.

De kantonrechter heeft overwogen dat de hoofdregel van artikel 16 lid 2 Aw van toepassing is. Artikel 16 Aw houdt het volgende in:

“1.Krachtens deze wet genomen besluiten die zijn genomen voorafgaand aan het tijdstip van inwerkingtreding van artikel I van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren, behouden hun geldigheid.

2.Ten aanzien van de mogelijkheid om bezwaar te maken of beroep in te stellen alsmede de behandeling van zodanig bezwaar of beroep tegen een op grond van deze wet genomen besluit of handeling dat voor het in het eerste lid bedoelde tijdstip is bekendgemaakt, blijft het recht van toepassing zoals dat gold voor dat tijdstip.”

Deze bepaling ziet op de geldigheid van besluiten die vóór 1 januari 2020 zijn genomen. De bepaling geeft geen regel ten aanzien van besluiten die na voormelde datum zijn genomen maar zien op de periode daarvoor. De bepaling staat dan ook niet in de weg aan het oordeel dat ten aanzien van de geldigheid van het onderhavige besluit van 5 juli 2020 de hoofdregel moet worden gevolgd, inhoudende dat daarvoor de rechtsgang zoals door de AWB voorgeschreven, moet worden gevolgd.

Dit oordeel is in lijn met het oordeel dat de Centrale Raad van Beroep heeft gegeven op 27 oktober 2022 (ECLI:NL:CRVB:2022:2309). De Raad heeft aldaar overwogen dat geschillen over besluiten die jegens gewezen ambtenaren zijn genomen blijven kwalificeren als bestuursrechtelijke geschillen ten aanzien waarvan de bestuursrechter, en in hoger beroep de Centrale Raad van Beroep, de bevoegde rechter is en blijft.