Hoge Raad, 18-11-1988, AD0506 AG5921, 7209

2. Het geding in cassatie

Tegen het vonnis van het Hof hebben [verzoekers] beroep in cassatie ingesteld. Het cassatierekest is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De zaak is voor [verzoekers] toegelicht door Mr. H.C. Grootveld.

De conclusie van Advocaat-Generaal Biegman-Hartogh strekt tot verwerping van het beroep.

3. Beoordeling van het middel

3.1 [verzoekers] hebben hun vorderingen gebaseerd op een overeenkomst die zou zijn gesloten tussen [verzoekster 1] en ieder van verweerders in het kader van de kandidaatstelling voor de op 22 november 1985 in het toenmalige eilandsgebied Aruba gehouden verkiezingen voor de Eilandsraad. Naar de stellingen van de [verzoekers] hield deze overeenkomst in dat een te bezetten zetel in de Eilandsraad wordt aangemerkt als een zetel behorende aan de [verzoekster 1] ; bracht zij bijgevolg voor [verweerder 1] en [verweerder 2] – die destijds gekozen zijn verklaard en hun zetel in de Eilandsraad (inmiddels de Staten van Aruba) hebben ingenomen – de verplichting mee om, nu zij hebben bedankt als lid van de [verzoekster 1] , hun zetel in de Staten ter beschikking van die partij te stellen door ontslagname als Statenlid, en vloeit daaruit, voor zover hier van belang, voor [verweerder 3] de verplichting voort om niet een aan de [verzoekster 1] toekomende zetel te bezetten, inden de mogelijkheid daartoe zich in de toekomst zou voordoen.

De vorderingen strekken tot nakoming van de overeenkomst althans het teniet doen van de volgens [verzoekers] onrechtmatige situatie, te weten het voortzetten van het Statenlidmaatschap door [verweerder 1] en [verweerder 2] en de dreiging van het innemen van een Statenzetel door [verweerder 3] , zulks terwijl zij geen lid meer zijn van de [verzoekster 1]

3.2 Het Hof heeft, in het midden latend of de door [verzoekers] gestelde en door [verweerders] ontkende tot aftreden verplichtende overeenkomst tot stand is gekomen, de gevraagde voorzieningen geweigerd op de grond dat die overeenkomst nietig is zodat daarvan geen nakoming kan worden gevorderd en handelen in strijd met die overeenkomst niet onrechtmatig is.Zijn beslissing heeft het Hof, voor wat [verweerder 1] en [verweerder 2] betreft, gebaseerd op zijn oordeel dat een dergelijke overeenkomst strijdt met het in de Staatsregeling neergelegde beginsel van het vrije mandaat van het Statenlid, welk beginsel de publieke orde betreft. Uit dit beginsel vloeit – aldus het Hof – voort dat de in de Staatsregeling vervatte regeling van de gevallen dat een Statenlid moet aftreden – waaronder een tot aftreden verplichtende overeenkomst met zijn (vroegere) politieke partij niet is begrepen – als uitputtend moet worden beschouwd. Dit oordeel is juist; onderdeel 1 van het middel faalt derhalve.Het Hof heeft voorts terecht geoordeeld dat de bepalingen van het indertijd geldende kiesreglement van publieke orde zijn zodat daaraan niet bij overeenkomst de kracht kan worden ontnomen, en dat die bepalingen geen ruimte laten voor een afspraak als volgens de stellingen van [verzoekers] met [verweerder 3] is gemaakt, zodat ook die afspraak als nietig moet worden beschouwd. Alle klachten van onderdeel 2 stuiten daarop af.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verwerpt het beroep;

veroordeelt [verzoekers] in de kosten van het geding in cassatie, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [verweerders] begroot op nihil.