Hoge Raad, 11-03-2003, AF3312, 02416/02 U

11 maart 2003

Strafkamer

nr. 02416/02 U

SG/SM

op het beroep in cassatie tegen een uitspraak van de Rechtbank te Rotterdam van 2 oktober 2002, nummer RK 02/349, op een verzoek van het Koninkrijk België tot uitlevering van:

[de opgeëiste persoon], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1958, wonende te [woonplaats].

Het beroep is ingesteld door de Officier van Justitie. Deze heeft bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. Namens de opgeëiste persoon heeft mr. J.M. Sjöcrona, advocaat te 's-Gravenhage, het cassatieberoep tegengesproken.

De Advocaat-Generaal Wortel heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

3.2. De Rechtbank heeft ter motivering van de ontoelaatbaarverklaring van de verzochte uitlevering het volgende overwogen:

"1. Art. 6 EVRM - inzake de behandeling van een strafzaak binnen een redelijke termijn - beoogt te voorkomen dat een verdachte langer dan redelijk is onder de dreiging van een (verdere) strafvervolging zou moeten leven. Aldus kan op het aan de verdachte toegekende recht op berechting binnen een redelijke termijn inbreuk worden gemaakt door het tijdsverloop, te rekenen vanaf het moment dat vanwege de vervolgende staat jegens de betrokkene -in dit geval: de opgeëiste persoon- een handeling is verricht waaraan deze in redelijkheid de verwachting kan ontlenen dat tegen hem terzake van de hem medegedeelde en verweten strafbare feiten door het Openbaar Ministerie van de vervolgende staat een strafvervolging zal worden ingesteld (vgl. HR 3 oktober 2000, NJ 2000, 721).

2. Gelijk namens de opgeëiste persoon is betoogd gaat de rechtbank er van uit dat de opgeëiste persoon in 1993 is verhoord terzake de hem verweten feiten (kort gezegd): (de) vermogensdelicten als genoemd in het onderhavige uitleveringsverzoek), door de Belgische autoriteiten bij gelegenheid van een tegen hem gerichte, op verzoek van de Belgische autoriteiten uitgevoerde huiszoeking. De rechtbank gaat er van uit dat dit dient te gelden als een/de hierboven onder 1. genoemde handeling.

3. Sedertdien heeft de opgeëiste persoon niets meer vernomen, ofschoon hij, blijkens de GBA-gegevens die door de raadsvrouwe zijn overgelegd, praktisch bij voortduring in Nederland bereikbaar moet zijn geweest. Desondanks heeft de opgeëiste persoon niet meer vernomen omtrent de tegen hem ingestelde vervolging. Oproepingen met betrekking tot de tegen hem gevoerde (verstek)procedure zijn hem kennelijk niet verzonden, terwijl ook het verstekvonnis van 24 juni 1999 hem kennelijk niet in persoon of aan zijn adres in Nederland is betekend of op andere wijze zijdens de Belgische autoriteiten bekend is gemaakt. Althans blijkt van het tegendeel niet uit de aan de rechtbank ter beschikking gestelde stukken. Aldus heeft, na zijn verhoor in 1993, geen enkele, hem kenbare vervolgingshandeling plaatsgevonden.

4. Gelet op het vorenstaande, te weten enerzijds de (kennelijke afwezigheid van) ingewikkeldheid en (betrekkelijk geringe) ernst van de verweten feiten en anderzijds de mate van voortvarendheid welke door de Belgische vervolgende autoriteiten is betracht is de rechtbank van oordeel dat een zodanige schending van de redelijke termijn heeft plaatsgevonden dat deze schending van het hierboven bedoelde bepaalde in art. 6 EVRM oplevert welke, gelet op het voorgaande, zodanig is dat deze niet kan worden gecompenseerd door strafvermindering.

5. De vraag welke vervolgens aan de orde komt is of de opgeëiste persoon door zijn uitlevering zou worden blootgesteld aan zodanig risico van een flagrante inbreuk op enig hem ingevolge art. 6 eerste lid EVRM toekomend recht dat de ingevolge art. 1 EVRM op Nederland rustende verplichting om dat recht te verzekeren aan de uit het te dezen toepasselijke uitleveringsverdrag (en daarbij, als hierboven, genoemde Overeenkomsten) voortvloeiende verplichting tot uitlevering in de weg staat (vgl. HR 5 maart 1991, NJ 1991, 547, r.o. 6.4).

De rechtbank beantwoordt die vraag bevestigend, zulks gelet op het hierboven onder 3. en 4. overwogene in samenhang met de omstandigheid dat tussen het moment waarop de opgeëiste persoon met de hem dreigende vervolging is geconfronteerd en het moment waarop thans zijn uitlevering wordt gevraagd een, naar het oordeel van de rechtbank, extreem lange periode -9 jaar- is verstreken, welke in geen enkel opzicht voor zijn risico kan komen.

6. Het Openbaar Ministerie heeft (nog) het standpunt ingenomen dat aan het bovengenoemde tijdsverloop geen relevantie kan worden toegekend nu uitlevering van Nederlanders eerst sinds oktober 2001 aan België mogelijk is zodat de Belgische autoriteiten niet veel eerder dan thans het geval is middels uitlevering de vervolging van de opgeëiste persoon hadden kunnen effectueren. Naar het oordeel van de rechtbank miskent het Openbaar Ministerie daarmede niet alleen dat het ontbreken van de mogelijkheid tot uitlevering voor risico van de vervolgende autoriteiten dient te zijn maar dat de Belgische autoriteiten mogelijk ook andere middelen ten dienste hebben gestaan om genoemde vervolging (in persoon) te effectueren, maar daar kennelijk geen gebruik van hebben gemaakt. Zo is bijv. niet gebleken van enige internationale signalering van de opgeëiste persoon ter aanhouding met betrekking tot de hem verweten feiten (terwijl hij onbestreden heeft gesteld in de bovengenoemde periode -ook- in Spanje te hebben verbleven). Kortom, niet vast staat dat uitlevering van de opgeëiste persoon het enige middel zou zijn geweest dat de Belgische autoriteiten ten dienste heeft gestaan. Nu andere mogelijkheden klaarblijkelijk niet zijn beproefd dient ook dit voor risico van de vervolgende autoriteiten te zijn en kan -ook in dit verband- naar het oordeel van de rechtbank de omstandigheid dat eerst kort geleden de uitlevering van Nederlanders mogelijk is geworden relevante tekortkomingen, in de zin van art. 6 EVRM zijdens de Belgische overheid niet repareren.

7. Gelet op het voorgaande zal de rechtbank de verzochte uitlevering ontoelaatbaar verklaren."

De Hoge Raad:

Vernietigt de bestreden uitspraak;

Beveelt dat de opgeëiste persoon zal worden opgeroepen te verschijnen ter zitting van de Hoge Raad van 13 mei 2003, te 12.15 uur om te worden gehoord omtrent het verzoek tot zijn uitlevering.