Hoge Raad, 03-06-2008, BC6907, 07/10333 J

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

1. De bestreden uitspraak

Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de Rechtbank te Amsterdam, van 6 maart 2006 - de verdachte vrijgesproken van het hem bij inleidende dagvaarding primair tenlastegelegde en hem voorts ter zake van "aan zijn schuld te wijten zijn van brand, terwijl daardoor gemeen gevaar voor goederen ontstaat en levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander ontstaat" veroordeeld tot een taakstraf, bestaande uit een werkstraf voor de duur van honderd uren, subsidiair vijftig dagen jeugddetentie.

2. Geding in cassatie

3. Bewezenverklaring, bewijsvoering en gevoerd bewijsverweer

U toont mij een flashlight, deze is gelijk aan degene die ik op het balkon heb gegooid. (Noot verbalisant: De flashlight die de verdachte is getoond, is voor nader onderzoek verkregen bij vuurwerkhandelaar [A] aan de [b-straat] te Amsterdam.)"

Een flashlight geeft veel licht, maar hij draait en tolt niet. Het is een soort discolicht, met wisselende intensiteit en korte felle flitsen. Ik weet (en wist dat toen ook al) dat je vuurwerk nooit in je handen moet houden omdat het hartstikke heet wordt. Ik wist dat vuurwerk gevaarlijk was. Ik realiseerde me ook wel dat ik iets had gedaan dat niet mocht. Mijn ouders hadden me ook gewaarschuwd voor vuurwerk."

Onze woning is op de verdieping van de slaapkamer geheel uitgebrand. Op de benedenverdieping is alles beschadigd door roet en hitte. Ook de woningen boven ons hebben behoorlijke schade, zij zijn momenteel ook niet bewoonbaar. Ten tijde van de brand waren zes buren thuis."

De aanwezige brandweer stond onder leiding van brandmeester [de brandmeester]. Deze gaf, nadat de brand was geblust, aan dat de brand was ontstaan in de slaapkamer van genoemd perceel, welke gelegen is aan de straatzijde."

Ten behoeve van het technisch onderzoek ontvingen wij van Bureau Opsporing op 4 januari 2005 twee stuks vuurwerk. Het betrof vuurwerk vermoedelijk van het merk Flashing Demon. Door ons werd op 5 januari 2005 contact opgenomen met [betrokkene 3] van het onderzoeksinstituut TNO te Rijswijk. Hij vertelde ons dat een dergelijk stuk vuurwerk een brandtijd heeft van 15 tot 18 seconden en dat de temperatuur in de kern van het vuurwerk kan oplopen tot ongeveer duizend graden Celsius.

Conclusie: Uit het ingestelde onderzoek kan worden geconcludeerd dat een technisch verklaarbare oorzaak voor het ontstaan van de brand niet is aangetroffen. Gezien het aangetroffen 'lage' brandbeeld in de ouderslaapkamer, is de brand in deze ruimte ontstaan, met name op of onder het bed. Gezien de telefonische verklaring van [betrokkene 3], kan niet uitgesloten worden dat de brand is veroorzaakt door het naar binnen gooien van een stuk zoals voor het onderzoek is aangeboden."

Betrokkene [betrokkene 4], wonende te [a-straat 1a]. Ik woon direct boven de woning die in brand stond. Ik zag dat de woning onder mij in brand stond en ben gevlucht.

Betrokkene [betrokkene 5], wonende [a-straat 2]. Ik hoorde ineens een knal, vervolgens zag ik veel rook en ben ik naar buiten gerend.

Betrokkene [betrokkene 6], wonende [a-straat 1c]. Ik was in de woning aanwezig toen ik een knal hoorde, al snel volgde er veel rook. De rook was zo dik dat ik niet met mijn zoontje, die aan astma lijdt, door het trapportaal durfde. Ik ben toen met mijn zoontje op het balkon gaan staan, heb de brandweer gebeld en heb daar op hun komst gewacht. Ik ben toen door de brandweer gered. Zij hebben mij en mijn zoon door het plaatsen van een masker met lucht naar buiten geleid."

Ik twijfel niet aan de door de vader van de verdachte afgelegde verklaring met betrekking tot de tijdstippen, deze komen overeen met hetgeen de verdachte daaromtrent heeft verklaard in zijn eerste en tweede verklaring bij de politie. Binnen een minuut ben je van de woning van de verdachte bij het speeltuintje (125 meter). De jongens zijn maximaal vijftien minuten in het speeltuintje geweest (tot 19.05 uur). Het balkon waarop het vuurwerk is gegooid, is dertig meter van het speeltuintje vandaan. Het branden van de lont en het vuurwerk zelf duurt vijftien seconden. Om 19.54 uur komt de brandmelding binnen bij de meldkamer van de brandweer. Dan zou er vijftig minuten zitten tussen het gooien van het vuurwerk en de melding van de brand.

Er waren ook andere kinderen in het speeltuintje en in de buurt die bezig waren met het ontsteken van vuurwerk. Als andere kinderen hebben gezien dat de verdachte vuurwerk op het balkon gooide, heb je grote kans dat ze dit hebben nagedaan. Een belangrijke aanwijzing daarvoor is dat, blijkens bladzijde 3 van het hiervoor al vermelde proces-verbaal van relaas, ook andere jongens die avond in die buurt vuurwerk hebben afgestoken.

Als de op doorgenummerde bladzijde 16 van het proces-verbaal verklaring van bewoonster Otte klopt dan zou ook een ander vuurpijltje in het huis van [slachtoffer 1] terecht kunnen zijn gekomen en de brand hebben veroorzaakt. Ook [betrokkene 2] heeft verklaard dat er meer kinderen in de buurt met vuurwerk bezig waren. Als er zoveel andere kinderen zijn, is vijftig minuten erg lang en is er een grote kans dat er (ook) ander vuurwerk in de woning is gekomen. Bovendien blijft een flashlight stil liggen nadat je hem hebt weggegooid, het vuurwerk geeft veel licht, maar draait en tolt niet en geeft geen vonken.

Mijns inziens is niet overtuigend bewezen dat de brand in de woning aan [a-straat 1] is veroorzaakt door de door de verdachte gegooide flashlight. Als het causaal verband tussen het handelen van de verdachte en de brand in de woning niet buiten iedere twijfel is, moet de verdachte van het ten laste gelegde worden vrijgesproken."

Uit de bewijsmiddelen volgt dat de verdachte in een periode tussen zeventig en dertig minuten vóór de ontdekking van de brand een stuk vuurwerk, een 'flashlight', heeft gegooid op het balkon van voormelde woning, terwijl de slaapkamerdeur die uitkwam op dat balkon wijd openstond. Een flashlight draait en tolt niet, geeft geen vlammen, maar lichtflitsen en wordt zeer heet. De temperatuur in de kern kan oplopen tot ongeveer 1000 ºC. De bevindingen van de brandmeester en de recherche wijzen erop dat de brand is ontstaan in de buurt van de balkondeur van de woning. Voldoende aannemelijk is dat de flashlight is terechtgekomen in de slaapkamer, in de buurt van de balkondeur. Voorts is aannemelijk dat het enige tijd heeft geduurd voor de brand zich heeft ontwikkeld tot de omvang die deze bij ontdekking door de bewoner kort voor 20.00 uur had.

Het hof acht niet aannemelijk geworden dat, zoals de verdediging heeft aangevoerd, de brand is ontstaan als gevolg van door anderen in die slaapkamer gegooid vuurwerk. Hetgeen de raadsman daartoe heeft aangevoerd is te weinig concreet om daaraan strafrechtelijk relevante conclusies te kunnen verbinden en doorbreekt de hiervoor vastgestelde causaliteitsketen niet."

4. Beoordeling van het tweede middel

4.1. Het middel keert zich tegen de motivering van de bewezenverklaring.

4.3. De bewezenverklaring is ontoereikend gemotiveerd. Gelet op het door het Hof vastgestelde moment waarop het vuurwerk door de verdachte op het balkon is gegooid (in een periode van zeventig tot dertig minuten voorafgaand aan de ontdekking van de brand) en voorts gelet op het gevoerde verweer dat ook anderen die avond - 30 december - in die buurt vuurwerk hebben afgestoken, had het Hof zijn oordeel, erop neerkomend dat als vaststaand moet worden aangenomen dat het enige tijd geduurd heeft voordat de brand zich heeft ontwikkeld tot de omvang die deze bij ontdekking door de bewoner kort voor 20.00 uur had, nader moeten motiveren. De tot het bewijs gebezigde technische informatie houdt immers niet meer in dan dat "niet uitgesloten (kan) worden dat de brand is veroorzaakt door het naar binnen gooien van een stuk [vuurwerk] zoals voor het onderzoek is aangeboden, terwijl de gebezigde bewijsmiddelen over de wijze waarop de brand door dat vuurwerk in de slaapkamer is ontstaan en omtrent het (mogelijke) verloop daarvan, geen nadere precisering behelzen.

4.4. Het middel slaagt.

5. Slotsom

Hetgeen hiervoor is overwogen brengt mee dat de bestreden uitspraak niet in stand kan blijven, het eerste middel geen bespreking behoeft en als volgt moet worden beslist.

6. Beslissing

De Hoge Raad:

Dit arrest is gewezen door de vice-president F.H. Koster als voorzitter, en de raadsheren A.J.A. van Dorst, B.C. de Savornin Lohman, W.A.M. van Schendel en J.W. Ilsink, in bijzijn van de waarnemend griffier S.P. Bakker, en uitgesproken op 3 juni 2008.