Parket bij de Hoge Raad, 17-03-2000, AA5169, C99/251HR

tegen

Edelhoogachtbaar College,

1. Feiten en procesverloop.

1.1 Aan de orde is een incidentele vordering tot uitvoerbaarverklaring bij voorraad.

1.2 Arturo Riva BV (Arturo) levert scheepsbenodigdheden en levensmiddelen aan Oracle Trade Supply BV (Oracle); [verweerder] is directeur/aandeelhouder van Oracle.

1.3 Een aanzienlijk deel van de leveringen is in 1992/1993 onbetaald gebleven.

1.4 Arturo heeft Oracle en [verweerder] bij inleidende dagvaarding in de hoofdzaak hoofdelijk aangesproken tot betaling van f. 1.567.473, -- met rente en kosten. Zij heeft daartoe met betrekking tot Oracle gesteld dat Oracle de goederen geleverd heeft gekregen en onbetaald heeft gelaten en met betrekking tot [verweerder] dat zij [verweerder] in persoon aansprakelijk houdt voor de door haar geleden schade.

1.7 Het hof heeft bij tussenarrest van 28 april 1998 een inlichtingencomparitie gelast. Bij eindarrest van 30 maart 1999 kwam het hof tot de navolgende beslissing:

2. Beoordeling van de incidentele vordering.

2.1 Hoewel Arturo in de memorie van antwoord in hoger beroep “tevens voor de proceskostenveroordeling” om uitvoerbaarverklaring bij voorraad heeft gevraagd, heeft het hof de uitvoerbaarverklaring bij voorraad achterwege gelaten. Een motivering ter zake ontbreekt. De kwestie ligt thans derhalve nog open.

2.2 De vordering van Arturo tot uitvoerbaarverklaring bij voorraad ziet op een veroordeling tot betaling van een geldsom. Voor toewijzing van die vordering is vereist dat Arturo belang heeft bij de uitvoerbaarverklaring bij voorraad en dat [verweerder] niet een - gezien de omstandigheden van het geval - zwaarder wegend belang heeft bij het achterwege blijven van de verklaring. De kans van slagen van het cassatieberoep behoort daarbij buiten beschouwing te blijven1.

2.3 Arturo heeft gesteld dat zij belang heeft bij de uitvoerbaarverklaring bij voorraad “omdat de onderhavige procedure in oorsprong reeds dateert van 22 februari 1994” en dat - mede gelet op het incassorisico - niet van haar kan worden gevergd dat zij de uitspraak van de Hoge Raad in de hoofdzaak afwacht, waarbij zij zich er bovendien op beroept dat zij, nu de rechtbank geen proceskostenveroordeling heeft uitgesproken, tot op heden “alle proceskosten heeft moeten financieren”.

2.4 [Verweerder] heeft zich op het standpunt gesteld dat Arturo geen (spoedeisend) belang heeft bij uitvoerbaarverklaring bij voorraad omdat het arrest van het hof ten aanzien van Oracle in kracht van gewijsde is gegaan, ook met betrekking tot de proceskostenveroordeling, zodat Arturo jegens Oracle tot executie van dat arrest kan overgaan en de proceskosten op Oracle kan verhalen alsmede dat [verweerder] een zwaarwegend belang heeft om vooralsnog niet te betalen nu het om een “niet onaanzienlijk” bedrag gaat en bovendien de mogelijkheden voor [verweerder] om te betalen ernstig worden beperkt door de door Arturo gelegde beslagen.

2.6 [Verweerder] heeft aangevoerd dat Arturo geen (spoedeisend) belang heeft bij uitvoerbaarverklaring bij voorraad omdat Arturo de kosten van het hoger beroep op Oracle kan verhalen.

2.7 Dat Arturo reeds nu de proceskosten op Oracle kan (trachten te) verhalen is op zichzelf genomen juist. De hoofdelijke proceskostenveroordeling is een deelbare vordering. Oracle heeft geen cassatieberoep ingesteld, zodat het arrest ten opzichte van haar in kracht van gewijsde is gegaan3.

A. Echter, dat laat het belang van Arturo bij de gevorderde uitvoerbaarverklaring bij voorraad onverlet. Het wezenlijke kenmerk van hoofdelijkheid is immers dat de schuldeiser de keuze heeft wie van de schuldenaren hij aanspreekt, waarbij hij desgewenst ook beide schuldenaren tegelijk kan aanspreken4. Het belang van Arturo bij uitvoerbaarverklaring bij voorraad is daarin gelegen dat zij jegens [verweerder] niet behoeft te wachten op het haar krachtens het arrest van het hof toekomende, tot dat arrest onherroepelijk is geworden 5.

2.9 Vervolgens dient aan de orde te komen de vraag of [verweerder] niet een - gelet op de omstandigheden - zwaarder wegend belang heeft bij het achterwege blijven van de verklaring (zie hiervoor onder 2.2). In dit verband heeft [verweerder] betoogd dat a) de vordering een niet onaanzienlijk bedrag betreft en b) bovendien zijn mogelijkheden om te betalen ernstig worden beperkt door de door Arturo gelegde beslagen.

2.10 Het argument dat het “om een niet onaanzienlijk bedrag gaat” geldt gelijkelijk voor Arturo. Dit argument kan derhalve niet tot de conclusie leiden dat [verweerder] een zwaarder wegend belang heeft bij het achterwege blijven van de verklaring.

2.11 Het argument dat de mogelijkheden van [verweerder] om te betalen ernstig worden beperkt, kan evenmin tot afwijzing van de vordering tot uitvoerbaarverklaring bij voorraad leiden nu [verweerder] zich kennelijk nog wel in staat acht om te betalen, doch daarin slechts bemoeilijkt wordt door de gelegde beslagen.

2.12 Nu Arturo belang heeft bij de uitvoerbaarverklaring bij voorraad en niet is gebleken dat [verweerder] een zwaarder wegend belang heeft bij het achterwege blijven daarvan, is de vordering van Arturo voor toewijzing vatbaar.

3. Conclusie

Deze conclusie strekt tot toewijzing van de incidentele vordering tot uitvoerbaarverklaring bij voorraad van het arrest van het gerechtshof te ’s-Gravenhage van 30 maart 1999 voor zover het betreft de veroordeling van [verweerder] in de kosten van het geding, bepaald op f. 8.280, -- griffierecht en f. 18.500, -- salaris procureur.