Parket bij de Hoge Raad, 20-11-2001, AD4290 AF9983, 01044/01 U

Edelhoogachtbaar College,

1. Bij uitspraak van 17 april 2001 heeft de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam de door de Amerikaanse autoriteiten verzochte uitlevering van [de opgeëiste persoon] aan de Verenigde Staten, ter strafvervolging ter zake van kort gezegd afgifte van cocaïne, toelaatbaar verklaard.

2. Tegen deze uitspraak heeft [de opgeëiste persoon] cassatieberoep ingesteld. Namens hem heeft mr A.M.C.J. Baaijens, advocaat te Utrecht, vier middelen van cassatie voorgesteld.

3. Het eerste middel houdt twee klachten in. Onder I.1 wordt betoogd dat de Rechtbank niet is ingegaan op alle argumenten die door de verdediging zijn aangevoerd ter staving van het verweer dat bij [de opgeëiste persoon] de vrees leeft dat hij na zijn uitlevering geen eerlijke berechting zal krijgen. Onder I.2 wordt de begrijpelijkheid bestreden van de verwerping door de Rechtbank van het gedane beroep op dreigende flagrante schending van de artikelen 6 en 8 EVRM.

6. De Rechtbank heeft de op 3 april 2001 gevoerde verweren als volgt samengevat:

"De raadsman heeft zich (...) op het standpunt gesteld dat uitlevering naar en verdere berechting in de VS in strijd zou komen met de bepalingen van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de daarop gebaseerde jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en dat de uitlevering derhalve ontoelaatbaar moet worden verklaard. Hij heeft daartoe aangevoerd (a) dat in het opsporingsonderzoek in de Verenigde Staten gebezigde technieken uitlokking opleveren door of onder regie van de opsporingsautoriteiten. Daarnaast zou er sprake zijn van (b) "undue delay", omdat de feiten dateren van 1990/1991 terwijl uitlevering eerst is gevraagd op 9 juni 2000."

7. Na weergave van een gedeelte van de eerdergenoemde Declaration van Judith Friedman, waaronder de passages "[de opgeëiste persoon] was clearly predisposed to commit the illegal acts with which he was charged" en "[de opgeëiste persoon] was in no way influenced by an employee of the United States of any persons acting at the direction of officers thereof", heeft de Rechtbank het ad (a) bedoelde verweer als volgt verworpen:

"Uit deze beantwoording blijkt naar het oordeel van de rechtbank in voldoende mate dat de opgeëiste persoon ook naar Europees-rechtelijke opvattingen door activiteiten van of onder regie van de Amerikaanse opsporingsambtenaren niet is gebracht tot handelingen waarop zijn opzet niet reeds was gericht."

8. In de toelichting op het middel onder I.1 wordt er met juistheid op gewezen dat de Rechtbank noch in haar samenvatting noch in haar verwerping aandacht heeft geschonken aan het gevoerde verweer voorzover dat zich keert tegen het ingezet zijn van een burger-infiltrant.

9. Dat behoeft echter niet tot cassatie te leiden, aangezien de Rechtbank dat verweer slechts had kunnen verwerpen. Inzet van een burger-infiltrant levert immers geen in het te dezen toepasselijke uitleveringsverdrag tussen Nederland en de Verenigde Staten (N-VS) voorziene weigeringsgrond op, terwijl zij in het algemeen - omstandigheden die in casu tot een ander oordeel zouden kunnen nopen zijn niet aangevoerd; de aangevoerde mogelijkheid dat rechterlijk toezicht heeft ontbroken zodat op dit punt de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit kunnen zijn geschonden is daartoe m.i. onvoldoende - evenmin een flagrante schending oplevert van art. 6 EVRM. Vgl. EHRM inzake Teixeira de Castro:(1)

"the Convention does not preclude reliance, at the investigation stage of criminal proceedings and where the nature of the offence so warrants, on sources such as anonymous informants. However, the subsequent use of their statement by the court of trial to found a conviction is a different matter (...)."

10. Voorzover in het middel wordt geklaagd over het verzuim van de Rechtbank in te gaan op het ter zitting van 14 november 2000 gedane beroep op schending van de Nederlandse ordre public is het eveneens gegrond, in aanmerking genomen dat de raadsman ter zitting van 3 april 2001 heeft aangevoerd dat burgerinfiltratie naar Nederlands recht behoudens zeer bijzondere redenen verboden is en daarbij heeft gerefereerd aan zijn eerder overgelegde pleitnota.(2)

12. De in de toelichting op het middel onder I.1 geformuleerde klachten treffen derhalve geen doel.

13. Blijkens het proces-verbaal van de zitting van de Rechtbank van 3 april 2001 (pleitnotitie) heeft de raadsman aldaar onder meer aangevoerd dat sedert de feiten waarop het uitleveringsverzoek betrekking heeft tien jaren zijn verstreken, hetgeen, naar het oordeel van de raadsman, een flagrante schending heeft opgeleverd van het in art. 6 EVRM neergelegde recht op berechting binnen redelijke termijn.

14. De Rechtbank heeft hierop in de bestreden uitspraak overwogen en beslist:

15. Onder I.2.1 wordt in de toelichting van het middel aangevoerd dat dit standpunt van de Rechtbank haaks staat op hetgeen de Rechtbank in haar tussenuitspraak van 28 november 2000 heeft geoordeeld. Met deze stelling wordt eraan voorbijgezien dat op 3 april 2001, dus na die tussenuitspraak, de behandeling door de Rechtbank in gewijzigde samenstelling kennelijk opnieuw is aangevangen. Ook als de bestreden uitspraak haaks zou staan op de tussenuitspraak - waarom dat het geval is wordt in het middel niet vermeld - zou die omstandigheid haar niet onbegrijpelijk maken of anderszins gebrekkig gemotiveerd.

16. Onder I.2.2 wordt het oordeel van de Rechtbank dat "het uitsluitend aan de houding van de opgeëiste persoon toe te schrijven is dat het geruime tijd heeft geduurd voordat de Amerikaanse autoriteiten zijn verblijfplaats achterhaalden" in strijd geoordeeld met het motiveringsbeginsel. Aangezien niet wordt medegedeeld waarom dat naar het oordeel van de steller van het middel het geval is kan Uw Raad aan deze klacht voorbijgaan.(10)

18. Ook de in de toelichting op het middel onder I.2 geformuleerde klachten kunnen mitsdien niet tot cassatie leiden.

19. Het middel is derhalve vruchteloos voorgesteld.

"Voorts is - teneinde cliënt's verblijfplaats te traceren ter fine van uitlevering - ook mogelijk sprake geweest van een Amerikaanse infiltratie (zie brief [betrokkene]) en is er sprake geweest van het intensief en langdurig (trachten te) infiltreren in het privé-leven van cliënt."

21. De bestreden uitspraak houdt onder meer in:

22. In de toelichting op het middel onder II.1 en II.2 wordt betoogd dat dit oordeel onjuist en/of onbegrijpelijk is.

23. Deze verwerping van het verweer geeft echter geen blijk van een verkeerde rechtsopvatting en zij is toereikend gemotiveerd, in aanmerking genomen dat de veronderstelde infiltratie slechts zou hebben plaatsgehad teneinde [de opgeëiste persoon]'s verblijfplaats te traceren ter fine van uitlevering. Niet is immers aangevoerd - en dat zou ook moeilijk te verdedigen zijn geweest - dat zich door die (mogelijke) infiltratie een flagrante schending van enig in art. 6 of 8 EVRM neergelegd recht van [de opgeëiste persoon] heeft voorgedaan die zou meebrengen dat de ingevolge art. 1 EVRM op Nederland rustende verplichting om dat recht te verzekeren in de weg staat aan nakoming van de uit het onderhavige uitleveringsverdrag voortvloeiende verplichting tot uitlevering ter strafvervolging ter zake van de in het uitleveringsverzoek bedoelde feiten.(11)

24. Onder II.3 wordt wederom geklaagd over het niet horen van getuigen. Ik moge verwijzen naar hetgeen hiervoren reeds is opgemerkt naar aanleiding van klacht I.2.3.

25. Het middel faalt in al zijn onderdelen.

26. Het derde middel handelt volgens de aanhef over de oordelen van de Rechtbank dat de stukken genoegzaam zijn en dat is voldaan aan het vereiste van dubbele strafbaarstelling. Waarom aan laatstbedoeld vereiste niet zou zijn voldaan wordt niet toegelicht; in zoverre kan Uw Raad aan het middel voorbijgaan.(12)

27. De in de toelichting op het middel onder III.1 vervatte klacht versta ik in het licht van het daaraan voorafgaande aldus dat de Rechtbank niet zou zijn ingegaan op het verzoek van de verdediging om de verzoekende staat te verzoeken om nadere beantwoording van alle tien ten verzoeke van de Rechtbank gestelde vragen om nadere informatie.

28. Het proces-verbaal van de zitting van de Rechtbank van 3 april 2001 houdt onder meer in:

Als betoog van de raadsman:

"ik merk op dat de Amerikaanse autoriteiten de vragen die de rechtbank heeft gesteld, niet rechtstreeks beantwoorden. Er blijven nu te veel vragen open, bijvoorbeeld naar de rol van de burgerinfiltrant [...] en de afloop van diens stafzaak."

en voorts:

"Na beraad in raadkamer deelt de voorzitter als beslissing van de rechtbank mede dat zij van oordeel is dat de vragen naar aanleiding van de tussenuitspraak d.d. 28 november 2000 aan de Amerikaanse justitiële autoriteiten zijn gesteld voor zover zij achteraf gezien noodzakelijk waren om het uitleveringsverzoek te kunnen beoordelen, afdoende zijn beantwoord."

29. De Rechtbank is dus wel op het verzoek van de raadsman ingegaan. De klacht mist derhalve feitelijke grondslag.

30. Klacht III.2 luidt: "De rechtbank heeft ten onrechte beslist dat op basis van art. 2 (en 5) UW de uitlevering toelaatbaar is." Aldus blijft in het ongewisse welke rechtsregel de Rechtbank naar de mening van de steller van het middel zou hebben geschonden. Ook aan deze klacht kan Uw Raad daarom voorbijgaan.

31. Het middel is dus ondeugdelijk.

32. Het vierde middel klaagt eveneens dat de Rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat is voldaan aan het vereiste van dubbele strafbaarstelling. Betoogd wordt dat de Rechtbank conspiracy gelijk heeft gesteld met medeplegen in de zin van art. 47 Sr.

33. Van die gelijkstelling blijkt echter niet. De Rechtbank heeft overwogen dat uit de omschrijving van de conspiracy uit de stukken - kennelijk wordt gedoeld op de uiteenzetting der feiten, niet op de delictsomschrijving - blijkt dat het hier gaat om "medeplegen" naar Nederlands recht. Het middel miskent dat voor het bestaan van dubbele strafbaarstelling niet is vereist dat de desbetreffende delictsomschrijvingen van de beide staten elkaar precies dekken. De uitleveringsrechter moet zich afvragen of de in de uiteenzetting der feiten omschreven gedraging naar het recht van de verzoekende staat en, mutatis mutandis, naar het recht van de aangezochte staat een strafbaar feit oplevert.(13) Dat heeft de Rechtbank kennelijk gedaan.

34. Ook dit middel is derhalve vruchteloos voorgesteld.

35. Ambtshalve heb ik geen reden aangetroffen waarom de bestreden uitspraak niet in stand zou mogen blijven. De middelen ongegrond achtende concludeer ik daarom tot verwerping van het beroep.

Waarnemend Advocaat-Generaal