Parket bij de Hoge Raad, 30-09-2003, AF9666 AN7711, 02260/02

1. Het Gerechtshof te Arnhem heeft de verdachte bij arrest van 4 september 2002 ter zake van "opzettelijk iemand tot wiens onderhoud, verpleging en verzorging hij krachtens de wet verplicht is, in hulpeloze toestand laten, terwijl het feit de dood tengevolge heeft" veroordeeld tot drie jaren gevangenisstraf, waarvan één jaar voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren met de bijzondere voorwaarde als in het arrest omschreven.

2. Verdachte heeft cassatie ingesteld. Mr. F.H.J. van Gaal, advocaat te 's-Hertogenbosch, heeft een schriftuur ingediend, houdende twee middelen van cassatie. Deze zaak hangt samen met de zaak tegen [medeverdachte], onder griffienummer 02259/02 J waarin ik heden eveneens concludeer

3. Het eerste middel behelst de klacht dat de bewezenverklaring onbegrijpelijk, althans onvoldoende met redenen omkleed is nu het door het Hof als zestiende bewijsmiddel gebezigde gespreksverslag niet voldoet aan de daaraan te stellen wettelijke vereisten.

3.1. Ten laste van verdachte is bewezenverklaard dat:

"hij in de periode 18 april 2000 tot 24 april 2000 te Arnhem opzettelijk zijn zoon [het slachtoffer] (geboren [geboortedatum] 2000), tot wiens verpleging en verzorging hij krachtens de wet verplicht was, in een hulpeloze toestand heeft gelaten, immers heeft hij, verdachte, toen genoemde [slachtoffer] ernstig letsel had opgelopen, althans ernstig ziek was,opzettelijk nagelaten tijdig adequate medische hulp in te roepen, tengevolge waarvan die [slachtoffer] is overleden"

De bewezenverklaring berust, onder meer, op het navolgende bewijsmiddel:

- Het als bijlage bij het schrijven van 10 oktober 2000 van het Staatstoezicht op de Volksgezondheid, Inspectie voor de gezondheidszorg gevoegd verslag van het gesprek op het kantoor IGZ op 8 juli 2000 met [betrokkene 5], huisarts te Arnhem, opgemaakt door A.H. Schoenmakers-Miedema, inspecteur, door het hof te bezigen als schriftelijk bescheid als bedoeld in artikel 344 van het Wetboek van Strafvordering, houdt in - zakelijk weergegeven - (bewijsmiddel 16):

"[Betrokkene 5] is als waarnemend huisarts betrokken bij de zaak [slachtoffer]. Het gaat om het telefoongesprek op donderdag 20 april na de val van [het slachtoffer], drie dagen voor zijn opname in het ziekenhuis. De moeder belde over het kind en zei dat het kind raar deed. Op de vraag wat hij dan deed zei zij dat hij een raar geluid maakte en dat zij niet wist wat het was. Zij liet [betrokkene 5] door de telefoon meeluisteren, waarop hij alleen ademhalen hoorde zonder bijzonderheden. Het kind had geen koorts, 36.8o, zo werd desgevraagd meegedeeld. De huisarts kon er niets van maken en had op geen enkel moment een niet-pluis gevoel. Het is gebruikelijk dat, vooral bij kinderen, de afspraak gemaakt wordt om het aan te zien en terug te bellen als de ouders het niet vertrouwen. [Betrokkene 5] kan zich niet herinneren dat zij om een visite gevraagd hebben. De ouders accepteerden zijn voorstel om af te wachten. Hij heeft niet gehoord dat het kind gevallen was. "

3.2. In de toelichting op het middel wordt betoogd dat het Hof ten onrechte niet is ingegaan op de betrouwbaarheid van het gespreksverslag. Evenmin heeft het Hof het verband met de andere bewijsmiddelen aangegeven, hetgeen als vereiste is opgenomen in art. 344 lid 1 sub 5 Sv. Volgens de steller van het middel heeft het Hof het onderhavige gespreksverslag klaarblijkelijk onder art. 344 lid 1 sub 5 Sv gerubriceerd en niet onder art. 344 lid 1 sub 3 Sv nu het verslag niet bestemd was om, zoals laatstgenoemde onderdeel van art. 344 Sv verlangt, 'tot bewijs van eenig feit of van eenige omstandigheid te dienen'.

3.3. Bij de beoordeling van dit middel dient vooropgesteld te worden dat het in beginsel is voorbehouden aan de rechter die over de feiten oordeelt om, binnen de door de wet getrokken grenzen, van het beschikbare bewijsmateriaal datgene tot het bewijs te bezigen hetwelk hem uit een oogpunt van betrouwbaarheid dienstig voorkomt en datgene terzijde te stellen wat hij voor het bewijs van geen waarde acht. Deze beslissing behoeft behoudens bijzondere gevallen, waarvan in casu niet is gebleken, geen motivering(1). Het Hof was in zijn arrest derhalve, anders dan de steller van het middel meent, geenszins gehouden op enigerlei wijze in te gaan op de door de verdediging in twijfel getrokken betrouwbaarheid van het onderhavige bewijsmiddel.

3.4. Het hof heeft het nodig gevonden uitdrukkelijk te vermelden dat bewijsmiddel 16 is gebezigd als schriftelijk bescheid als bedoeld in art. 344 Sv. Dat doet vermoeden dat het hof art. 344 lid 1 onder 5 Sv op het oog heeft gehad. Als het hof bewijsmiddel 16 zou hebben gebezigd als een bescheid in de zin van art. 344 lid 1 onder 3 Sv was zo een uitdrukkelijke vermelding niet nodig. De steller van het middel gaat er ten onrechte van uit dat de rechter die een "ander geschrift" voor het bewijs bezigt in het vonnis moet overwegen dat dit "ander geschrift" als bedoeld in art. 344 lid 1 onder 5e Sv, slechts is gebezigd in verband met de inhoud van andere bewijsmiddelen(2). Voormelde bepaling stelt alleen de eis dat het geschrift verband heeft met de inhoud van andere bewijsmiddelen(3). Aan die eis is voldaan nu naast deze verklaring nog zeventien andere bewijsmiddelen door het Hof zijn gebezigd.

3.5. Het middel faalt.

4. Het tweede middel bevat de klacht dat uit de door het Hof gebezigde bewijsmiddelen onvoldoende blijkt welk oorzakelijk verband bestaat tussen het handelen van verdachte en het overlijden van baby [het slachtoffer].

4.3. Ik acht het middel gegrond.

5. Het eerste middel faalt en kan worden afgedaan met de aan art. 81 RO ontleende motivering. Het tweede middel acht ik gegrond.

6. Deze conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest en tot verwijzing van de strafzaak naar een aangrenzend hof teneinde op het bestaande beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan.

AG