Parket bij de Hoge Raad, 29-11-2005, AU3297, 03260/04

Conclusie inzake:

[verzoeker=verdachte]

1. Dit cassatieberoep betreft een arrest van het Gerechtshof te Amsterdam waarbij verzoeker wegens "bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht" is veroordeeld tot gevangenisstraf voor de duur van zes weken.

2. Namens verzoeker hebben mrs. G.P. Hamer en B.P. de Boer, advocaten te Amsterdam, een schriftuur houdende cassatieklachten ingediend.

Het hof overweegt naar aanleiding van dit verweer het volgende.

Uit de stukken en het verhandelde ter terechtzitting blijkt dat de bewoonster van de woning aan de [a-straat 1], [betrokkene 1], verbalisanten geen toestemming tot binnentreden van haar woning heeft gegeven. Hierop hebben verbalisanten een blanco machtiging uit de auto gehaald en heeft verbalisant Scholten deze aan de bewoonster voorgelezen. Ook na het "voorlezen" van deze machtiging weigerde de bewoonster toestemming tot binnentreden. Desondanks hebben verbalisanten de woning betreden en is verdachte in een slaapkamer aangetroffen.

Naar het oordeel van het hof staat vast dat er sprake is geweest van binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner en zonder dat de daarvoor bij de Algemene wet op het binnentreden gestelde voorschriften zijn nageleefd. Door op deze wijze de woning aan de [a-straat 1] binnen te treden is er, zoals ook door de politierechter in de strafzaak tegen [betrokkene 1] overwogen, sprake van een ernstige inbreuk op de beginselen van een goede procesorde waardoor doelbewust en met grove veronachtzaming de belangen van de bewoonster, [betrokkene 1], zijn geschonden. Nu verdachte echter -gelet op het feit dat hij stond ingeschreven op het adres [c-straat 1] te [plaats B] en dat hij in zijn verklaring van 3 november 1999, dossierpagina 36 e.v. heeft verklaard dat hij alleen woont en in de ochtend van 3 november 1999 naar de woning van zijn ex-vrouw is gegaan om op zijn kinderen te passen- niet als bewoner van de onderhavige woning in de zin van de Algemene wet op het binnentreden kan gelden, kan niet worden gezegd dat het ook verdachte is geweest die door het onbevoegdelijk binnentreden in die woning is getroffen in het belang dat de overtreden norm beoogt te beschermen.

Het verweer wordt mitsdien verworpen."

4. In de toelichting op het middel wordt betoogd dat 's Hofs overwegingen onjuist of onbegrijpelijk zijn, omdat de door het Hof aangenomen omstandigheid dat verzoeker naar de woning van zijn ex-vrouw was gegaan om op zijn kinderen te passen onverenigbaar is met het oordeel dat hij niet als bewoner van die woning kan worden aangemerkt.

5. Op zijn kinderen passen kon verzoeker op vele plaatsen, bijvoorbeeld ook bij (andere) kennissen dan zijn ex-echtgenote. Die bezigheid brengt op zichzelf beschouwd nog niet mee dat verzoeker aldaar zijn eigen huiselijk leven had gevestigd en dus op die plek een 'reasonable expectation of privacy' kon koesteren.

6. Voorts heeft het Hof - anders dan in de toelichting op het middel tot uitgangspunt genomen lijkt te zijn - niet aan de enkele omstandigheid dat verzoeker elders stond ingeschreven de gevolgtrekking verbonden dat hij niet als bewoner van de woning van zijn ex-echtgenote is aan te merken. Het Hof heeft die conclusie getrokken uit drie omstandigheden, te weten a) dat verzoeker uitsluitend naar die woning was gegaan om op zijn kinderen te passen, b) hij elders stond ingeschreven, en c) hij heeft verklaard alleen te wonen. Uit laatstbedoelde verklaring kan inderdaad bezwaarlijk iets anders worden opgemaakt dan dat verzoeker zijn huishouden niet met een ander deelde, dus ook niet met zijn ex-echtgenote, zodat hij haar woning niet als zijn eigen verblijfplaats beschouwde.

8. Zoals de feiten in bovenstaande overwegingen zijn weergegeven wordt de indruk geweekt dat de opsporingsambtenaren eerst hebben getracht de bewoonster met een blanco machtigingsformulier te overbluffen, en vervolgens dat formulier hebben gebruikt als ware het werkelijk een aan hen verstrekte machtiging. Dit zou impliceren dat zij er voor gekozen hebben de wettelijke regeling, die beoogt te waarborgen dat het huisrecht slechts bij werkelijke, dringende noodzaak voor de uitoefening van overheidstaken zal moeten wijken, te omzeilen.

13. Ook bijgevoegd is een ingevuld formulier met aan de voet het modelnummer M 76. Dit is het mij vertrouwde, met de hand of een schrijfmachine in te vullen, formulier "machtiging en verslag binnentreden in woning". Ik merk op dat de gegevens van degene die de machtiging heeft verstrekt, de inspecteur van politie H.Th. v. Zwam, teamleider te Amsterdam, alsmede diens ondertekening met een zwartschrijvende pen zijn aangebracht. Alle overige gegevens, met inbegrip van de namen van degenen aan wie de machtiging is verstrekt, het te betreden adres, het doel van dat betreden en de rubrieken "verantwoording van het binnentreden" en "bijzonderheden (etc.)" zijn met blauwe inkt ingevuld en, lijkt mij, in één handschrift dat afwijkt van het handschrift waarmee de personalia van de hulpofficier zijn vermeld. De datum waarop de machtiging is verleend is overigens niet ingevuld.

14. Uit deze stukken maak ik op dat de betrokken opsporingsambtenaren, inclusief de genoemde hulpofficier van justitie, en wellicht ook de korpsleiding van het Regiokorps en, voor zover het in de gang van zaken is gekend, het arrondissementsparket te Amsterdam, van oordeel zijn dat bij het binnentreden van woningen zonder toestemming van de bewoner, om routinematige werkzaamheden uit te voeren, zoals de aanhouding van onherroepelijk tot straf veroordeelden, aan het in de Algemene wet op het binnentreden gestelde machtigingsvereiste is voldaan met een niet ondertekende computeruitdraai waarop essentiële gegevens (de woning, de precieze reden voor binnentreden, degenen aan wie de machtiging is verstrekt en de datering/geldigheid) ontbreken in combinatie met een machtigingsformulier dat de binnentredende opsporingsambtenaren zelf van nadere gegevens kunnen voorzien.

16. Ik keur dat af, en daarmee zal ik mij wel laten kennen als een onpraktische en achterhaalde tobber. Immers: waarom zou de inspecteur van politie Van Zwam zijn mensen een schriftelijke machtiging tot binnentreden in de woning [a-straat 1] hebben geweigerd, nu vaststond dat verzoeker ter tenuitvoerlegging van de hem opgelegde straf moest worden aangehouden en er stevige aanwijzingen waren dat hij zich in die woning bevond? Waarom zou men in dat geval nog verlangen dat er een auto dwars door Amsterdam heen en weer rijdt om die schriftelijke machtiging van de hulpofficier naar de opsporingsambtenaren te brengen? Toch zit het mij niet lekker dat men in het Amsterdamse, in ieder geval bij zulke routineklussen als de aanhouding van onherroepelijk veroordeelden, uitgaat van de gedachte dat de aard van hun opdracht meebrengt dat opsporingsambtenaren voldoende hebben aan een ongetekende, ongespecificeerde computeruitdraai en een formulier dat zij zonodig zelf verder mogen invullen. Het kan namelijk zijn dat de hulpofficier, als hij zou optreden zoals dat in de Algemene wet op het binnentreden wordt verondersteld, zijn mensen in een enkel geval zou moeten voorhouden dat zij iets de voortvarend willen zijn, en de noodzaak om een bepaalde woning binnen te gaan bij nadere beschouwing twijfelachtig is. Dat is de waarborg die de wetgever heeft ingebouwd, en wij kunnen haar node missen. Daarvoor is de ongestoorde uitoefening van het huisrecht een te groot goed.

17. Aangezien ik moet toegeven dat de gang van zaken, voor zover die uit de door de opsporingsambtenaren geproduceerde stukken naar voren komt, geen groot risico in zich bergt dat woningen zonder wettelijk voorziene reden of daadwerkelijke noodzaak zullen worden binnengetreden, kan ik de voorgaande bespiegelingen niet in verband brengen met een grove en onherstelbare schending van één van de fundamentele normen van ons strafproces.

18. Nu het Hof zonder miskenning van het recht, en niet onbegrijpelijk, heeft vastgesteld dat het door de opsporingsambtenaren overtreden voorschrift niet strekt tot behartiging van verzoekers belangen, meen ik dat het middel vruchteloos is voorgesteld.

19. In het tweede middel wordt er over geklaagd dat de bewezenverklaring onvoldoende met redenen is omkleed, aangezien voor "bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht", zoals bewezenverklaard, gedragingen vereist zijn die bij de bedreigde de redelijke vrees konden wekken dat hij het leven kon verliezen, en de uit de bewijsmiddelen blijkende gedraging ongeschikt is om die redelijke vrees te laten ontstaan omdat zij (naar algemene ervaringsregels) niet zonder meer geëigend is dodelijk letsel toe te brengen.

20. Uit de bewijsmiddelen volgt dat verzoeker op een afstand van ongeveer één meter van de verbalisant Scholten zwaaiende bewegingen met een mes maakte en daarmee stekende bewegingen in de richting van die verbalisant maakte.

22. In ieder geval het tweede middel leent zich voor afdoening met de in art. 81 RO bedoelde korte motivering.

23. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.