Parket bij de Hoge Raad, 14-11-2006, AX7447, 01939/05

Gegevens

Instantie: Parket bij de Hoge Raad

Datum uitspraak: 14 november 2006

Datum publicatie: 14 november 2006

ECLI: ECLI:NL:PHR:2006:AX7447

Formele relaties

Arrest gerechtshof: ECLI:NL:GHSGR:2004:AT3142
Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2006:AX7447

Zaaknummer: 01939/05

Inhoudsindicatie

1. Begeleider getuige als getuige ex art. 290 Sv en verzuim beëdiging. 2. Bijstand door een advocaat aan een getuige ter terechtzitting. Ad 1. Gezien de door de begeleider van de getuige aan het hof gegeven informatie m.b.t. de lichamelijke en geestelijke toestand van de getuige en de daarna genomen beslissingen van het hof tot beëindiging van het verhoor van de getuige ter terechtzitting en tot afwijzing van het verzoek van de raadsman de getuige door de RC te doen horen, had het hof de begeleider moeten aanmerken als getuige ex art. 290 Sv. Het p-v van de terechtzitting van het hof houdt niet in dat is overgegaan tot beëdiging van deze getuige ex art. 290.2 Sv. Daarom moet het ervoor worden gehouden dat dit niet is geschied. Hoewel het niet naleven van dit voorschrift niet met nietigheid is bedreigd, moet dit verzuim toch nietigheid ten gevolge hebben, aangezien het behoort tot het wezen van het strafproces, dat op de terechtzitting getuigen onder ede of belofte worden gehoord. Ad 2. De klacht dat de advocaat van de getuige niet gerechtigd was als zodanig op te treden, faalt. De omstandigheid dat de wet een getuige, anders dan een benadeelde partij, niet expliciet het recht toekent van bijstand door een advocaat, staat er niet aan in de weg dat een getuige zich tijdens zijn verhoor ter terechtzitting laat bijstaan door een advocaat. De gewraakte uitlatingen van de advocaat gaan het kader van die bijstand niet te buiten.

Conclusie

Griffienr. 01939/05

Mr. Wortel

Zitting:6 juni 2006

Conclusie inzake:

[Verdachte]

1. Dit cassatieberoep betreft een arrest van het Gerechtshof te 's-Gravenhage waarbij verzoeker wegens "moord" is veroordeeld tot dertien jaar gevangenisstraf.

2. Namens verzoeker heeft mr. G. Spong, advocaat te Amsterdam, een schriftuur houdende cassatieklachten ingediend.

3. Het eerste middel bevat de klacht dat het in hoger beroep gehouden onderzoek ter terechtzitting nietig is, aangezien het Hof de raadsman en de begeleider van een aldaar verschenen getuige heeft gehoord zonder hen op de voet van art. 290 Sv te beëdigen.

4. Het proces-verbaal van de in hoger beroep gehouden terechtzitting vermeldt, voor zover hier van belang:

"De raadsman deelt mede de getuige [getuige 1] te willen horen.

Het hof constateert dat mr. Taekema, de raadsman van de getuige, in de rechtszaal aanwezig is.

De voorzitter doet de getuige, [getuige 1], voor het gerechtshof verschijnen.

Deze geeft op de vragen van de voorzitter naar zijn naam, voornamen, geboortedatum, beroep, woon- en verblijfplaats, geen antwoord. Hij legt geen belofte of eed af.

De begeleider van de getuige deelt mede dat de getuige geen medicatie heeft gehad waardoor hij nu te versuft zou zijn om te antwoorden.

De raadsman van de verdachte wordt in de gelegenheid gesteld de getuige vragen te stellen.

De raadsman vraagt de getuige of hij wil uitleggen wat er op de bewuste datum, zoals vermeld in de tenlastelegging, is gebeurd.

De getuige geeft geen antwoord.

(...)

De raadsman doet het verzoek tot het instellen van een onderzoek naar de betrouwbaarheid van de verklaring van de getuige (...) De raadsman deelt mede dat de getuige [getuige 1] in eerste aanleg bij verstek is veroordeeld en dat hij tegen dit vonnis in hoger beroep is gegaan, waaruit valt op te maken dat hij het dus niet eens is met het vonnis.

De voorzitter vraagt de raadsman van de getuige of deze nog in beroep is tegen het vonnis van de rechtbank.

De raadsman van de getuige deelt hierop mede dat de getuige nog steeds in beroep is. Tevens deelt hij mede dat hij deze "afwezige" toestand van de getuige kent, dat hij eerst nog contact kon maken met de getuige en dat dit later niet meer mogelijk was.

(...)

Desgevraagd door de voorzitter deelt de advocaat-generaal mede, dat hij verder wil gaan met het onderzoek ter terechtzitting, nu [getuige 1] is gehoord bij de rechter-commissaris in het bijzijn van de raadsman. Er is geen verklaring gevonden voor het feit dat [getuige 1] niet aanspreekbaar zou zijn.

De voorzitter geeft het woord aan de begeleider van de getuige, [de begeleider].

De begeleider van de getuige deelt mede dat hij de getuige een jaar kent, dat de getuige nu twee maanden verblijft op de afdeling waar hij momenteel zit en dat hij de medewerkers vraagt om brood en melk.

(...)

Na hervatting van het onderzoek deelt de raadsman mede dat de verdachte vragen zal stellen aan de getuige.

De verdachte vraagt hierop aan de getuige, zakelijk weergegeven:

Dilep, wil je het hof vertellen wie je bent en hoe het allemaal is gegaan?

Waarom wil je niet praten?

Wil je het aan iemand anders vertellen? Het is erg belangrijk.

De voorzitter deelt mede geen reactie te zien bij de getuige.

De raadsman doet hierop het verzoek tot het tonen aan de getuige van de videobeelden van zijn verhoor bij de politie.

De advocaat-generaal deelt mede geen bezwaar te hebben tegen het tonen van de videobeelden aan de getuige.

Het hof staat het tonen van de videobeelden toe.

De advocaat-generaal toont de getuige de videobeelden vanaf 11:28 uur van de dag van dit verhoor.

Nadat de getuige een minuut of twee, drie de videobeelden van zijn verhoor door de politie zijn getoond, staat de raadsman van de getuige op en deelt mede bezwaar te maken tegen het nog langer tonen van de videobeelden, nu hij niet weet wat voor een indruk het zien van deze beelden op de getuige maakt en, nu de getuige niet voor niets wordt verzorgd op de FOBA, het tonen van de beelden misschien onverantwoord is.

(...)"

5. Het Hof heeft derhalve zelf één vraag gesteld: de raadsman van de getuige is gevraagd of het door de laatste ingestelde hoger beroep nog aanhangig was. Verder heeft het Hof toegelaten dat de raadsman en de begeleider van de getuige eigener beweging mededelingen deden betreffende de omstandigheid dat de getuige ter terechtzitting niet aanspreekbaar bleek te zijn. Ook heeft het Hof de raadsman van de getuige toegestaan bezwaar te maken tegen (voortzetting van) de videobeelden van het verhoor van de getuige bij de politie..

6. 's Hofs klaarblijkelijk oordeel dat de raadsman van de getuige en diens begeleider aldus niet zijn opgetreden als getuige in de zin van de art. 287 e.v. Sv, lijkt mij niet te getuigen van een onjuiste rechtsopvatting, en evenmin onbegrijpelijk te zijn.

Opmerking verdient dat de verdediging er kennelijk geen bezwaar tegen heeft gemaakt dat de raadsman en begeleider van de getuige het woord kregen, en in hun opmerkingen evenmin aanleiding heeft gezien voor het verzoek deze raadsman en begeleider als getuige te mogen ondervragen.

Het middel is tevergeefs voorgesteld.

7. In het tweede middel wordt geklaagd over de verwerping van een verweer betreffende de betrouwbaarheid van de door de getuige (bij de politie) afgelegde verklaring.

8. Dienaangaande is in de bestreden uitspraak overwogen:

"De verdediging heeft betoogd dat de door [getuige 1] bij de politie afgelegde verklaringen wegens de onbetrouwbaarheid daarvan niet kunnen dienen voor het bewijs. Daarvoor is, behalve op bepaalde tussentijdse uitlatingen van [getuige 1] tijdens het videoverhoor door de politie van deze getuige op 8 oktober 2003, met name verwezen naar het latere persoonlijkheids-onderzoek van de verdachte in het Pieter Baan Centrum.

In dat onderzoek zijn de rapporterende psychiater en psycholoog, aan wie het videomateriaal ter beschikking was gesteld, tot het oordeel gekomen dat [getuige 1] een regressief toestandsbeeld van psychotische intensiteit vertoont. Volgens de rapporteurs zou die geestestoestand echter eerst tijdens detentie zijn opgetreden. Dit laatste leidt het hof ook af uit verklaringen van andere door de politie gehoorde personen waaruit van [getuige 1] in de tijd vóór zijn detentie een beeld oprijst als iemand die normaal in zijn gezin en werk heeft gefunctioneerd. Voorts is aan het hof zelf uit de weergave van het videoverhoor gebleken dat [getuige 1] op vragen die betrekking hebben op de gebeurtenissen in de nacht van 22 op 23 augustus 2003 steeds consistent en samenhangend heeft verklaard en dat zijn lezing ook op detailniveau op tal van punten overeenstemt met hetgeen verder uit het onderzoek van de politie is gebleken."

9. Hiertegen wordt in de toelichting op het middel aangevoerd dat het Hof heeft verzuimd nader te omschrijven op welke "verklaringen van andere door de politie gehoorde personen" het doelt, hetgeen ingevolge HR NJ 2004, 165 vereist zou zijn.

10. Nu het Hof in die verklaringen van "andere door de politie gehoorde personen" slechts bevestiging heeft gevonden van de juistheid van het oordeel dat besloten ligt in het aangehaalde rapport van de zielskundigen meen ik niet dat het Hof op straffe van nietigheid gehouden was nader op te geven op welke door de politie gehoorde personen wordt gedoeld.

Ook het tweede middel houdt ik derhalve voor vruchteloos voorgesteld.

11. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,