Parket bij de Hoge Raad, 16-10-2007, BA5833, 01813/06

Gegevens

Instantie: Parket bij de Hoge Raad

Datum uitspraak: 16 oktober 2007

Datum publicatie: 16 oktober 2007

ECLI: ECLI:NL:PHR:2007:BA5833

Formele relaties

Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2007:BA5833

Zaaknummer: 01813/06

Inhoudsindicatie

OM-cassatie. Aan de op art. 163.9 WVW 1994 toegesneden tll. wilde de AG bij het Hof subsidiair art. 8.1 WVW 1994 toevoegen. Het Hof weigerde dit omdat de wijziging zou meebrengen dat niet langer hetzelfde feit a.b.i. art. 68 Sr ten laste zou zijn gelegd. HR: Bij de beoordeling van de toelaatbaarheid van de wijz. tll is de aan te leggen maatstaf of de in de aanvankelijke tll. opgenomen gedragingen hetzelfde feit i.d.z.v. art. 313.2 Sv jo. art. 68 Sr opleveren als de in de vordering tot wijziging van de tll. opgenomen gedragingen. Bij toepassing van die maatstaf dient - overeenkomstig HR LJN AA3838 - te worden onderzocht: (i) of de verwantschap tussen de verschillende delictsomschrijvingen waarop de oorspronkelijke tll. en de wijziging daarvan zijn toegesneden, mede in aanmerking genomen of de strekking van de verschillende delictsomschrijvingen niet wezenlijk uiteenloopt, van zodanige aard is, en tevens (ii) of de in die oorspronkelijke tll. en de wijziging daarvan verweten gedragingen zijn begaan onder omstandigheden waaruit blijkt van een zodanig verband m.b.t. de gelijktijdigheid van die gedragingen en de wezenlijke samenhang in het handelen en de schuld van verdachte, dat de gedachte achter de in art. 313.2 Sv opgenomen beperking, die naar art. 68 Sr verwijst, meebrengt dat de gevorderde wijziging toelaatbaar is (HR LJN AE9043). Het oordeel van het Hof dat door de desbetreffende wijziging niet langer sprake zou zijn van hetzelfde feit i.d.z.v. art. 68 Sr is zonder nadere motivering, die ontbreekt, niet begrijpelijk, in aanmerking genomen de verwantschap tussen de beide betrokken delictsomschrijvingen en het kennelijke verband tussen de beide tenlastegelegde gedragingen.

Conclusie

Griffienr. 01813/06

Mr Wortel

Zitting:22 mei 2007

Conclusie inzake:

[Verdachte]

1. Dit cassatieberoep betreft een arrest van het Gerechtshof te 's-Gravenhage waarbij de bovengenoemde persoon (hierna: verdachte) is vrijgesproken van hetgeen hem bij inleidende dagvaarding was tenlastegelegd.

2. Het cassatieberoep is ingesteld door de advocaat-generaal bij het Hof. In een schriftuur die namens dit lid van het Openbaar Ministerie is ondertekend door een andere advocaat-generaal in het ressort 's-Gravenhage, is één cassatiemiddel voorgesteld.

3. Het middel keert zich tegen de afwijzing van een vordering tot wijziging van de tenlastelegging.

Dienaangaande vermeldt het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep:

"De advocaat-generaal deelt mede dat zijns inziens de tenlastelegging behoort te worden gewijzigd in dier voege dat aan de verdachte subsidiair zal worden tenlastegelegd dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan het in artikel 8, eerste lid van de Wegenverkeerswet 1994 genoemde misdrijf en hij vordert dat die wijziging zal worden toegelaten.

De raadsman verzet zich tegen toewijzing van de vordering, omdat als gevolg van de gevorderde wijziging de tenlastelegging niet langer hetzelfde feit - in de zin van artikel 68 van het Wetboek van Strafrecht - zal inhouden.

De advocaat-generaal deelt mede dat als gevolg van de gevorderde wijziging de tenlastelegging materieel niet een ander feit zal inhouden en hij persisteert bij zijn vordering tot wijziging van de tenlastelegging.

De hof onderbreekt het onderzoek voor beraadslaging.

Na hervatting van het onderzoek deelt het hof bij monde van de voorzitter mede dat de vordering tot wijziging van de tenlastelegging wordt afgewezen, omdat als gevolg van de gevorderde wijziging de tenlastelegging niet langer hetzelfde feit - in de zin van artikel 68 van het Wetboek van Strafrecht - zou inhouden."

4. Het bij inleidende dagvaarding tenlastegelegde feit is: geen gehoor geven aan het bevel mee te werken aan een bloedonderzoek, nadat het bloedmonster reeds was afgenomen, welk bevel is gegeven op verdenking van het hebben bestuurd van een personenauto onder invloed van de in art. 8 WVW 1994 bedoelde stof. Dat tenlastegelegde feit is als misdrijf strafbaar gesteld in art. 163, negende lid, WVW 1994 in verband met art. 176, derde lid, WVW 1994.

5. De ter terechtzitting van het Hof gedane vordering strekte ertoe hieraan als subsidiair verwijt toe te voegen dat de verdachte zijn auto heeft bestuurd onder zodanige invloed van de in art. 8 WVW 1994 bedoelde stof, te weten alcohol, waarvan het negatief effect op de rijvaardigheid hem bekend was of moest zijn, dat hij niet tot behoorlijk besturen in staat moet worden geacht te zijn geweest. Dat feit is eveneens als misdrijf strafbaar gesteld, vgl art. 8, eerste lid, WVW 1994 in verband met art. 176, derde lid, WVW 1994.

6. Door te overwegen dat het tenlastegelegde na toelating van de wijzigingsvordering niet langer hetzelfde feit als bedoeld in art. 68 Sr zou inhouden, heeft het Hof de juiste maatstaf toegepast.

7. De stelling in de toelichting op het middel dat een dergelijk oordeel steeds nadere onderbouwing vergt kan, zo algemeen geformuleerd, niet worden gevolgd.

8. Ter beantwoording van de vraag of het tenlastegelegde na een gevorderde wijziging nog hetzelfde feit in de zin van art. 68 Sr zal inhouden heeft de rechter te onderzoeken

"(i) of de verwantschap tussen de verschillende delictsomschrijvingen waarop de oorspronkelijke tenlastelegging en de wijziging daarvan zijn toegesneden, mede in aanmerking genomen of de strekking van de verschillende delictsomschrijvingen niet wezenlijk uiteenloopt, van zodanige aard is, en tevens

(ii) of de in die oorspronkelijke tenlastelegging en de wijziging daarvan verweten gedragingen zijn begaan onder omstandigheden waaruit blijkt van een zodanig verband met betrekking tot de gelijktijdigheid van die gedragingen en de wezenlijke samenhang in het handelen en de schuld van de verdachte, dat de gedachte achter de in art. 313, tweede lid, Sv opgenomen beperking, die naar art. 68 Sr verwijst, meebrengt dat de gevorderde wijziging toelaatbaar is"

(HR NJ 2003, 245, rov 3.6)

9. Er is een onmiskenbaar verschil in de strekking van de normen die worden belichaamd door enerzijds (de verschillende leden van) art. 8, eerste lid, WVW 1994 en anderzijds (de diverse onderdelen van) art. 163 WVW 1994. De in verschillende onderdelen van art. 8 WVW 1994 neergelegde verbodsnormen - kort gezegd: onder invloed als bestuurder aan het verkeer deelnemen - beschermen de veiligheid van weggebruikers. De diverse in art. 163 WVW 1994 opgenomen gebodsnormen - in diverse varianten: niet meewerken aan alcoholonderzoeken - bewaken in rechtstreekse zin de effectiviteit van handhavend overheidsoptreden.

10. Zulke door art. 163 WVW 1994 beschermde handhavingsinspanningen bestrijden evenwel precies de risico's voor weggebruikers die art. 8 WVW 1994 beoogt te voorkomen.

Of korter gezegd: beschouwd als onderdelen van strafbaarstellingen bestrijden zowel (de leden van) art. 8 WVW 1994 als (de leden van) art. 163 WVW 1994 de risico's van alcohol in het wegverkeer.

11. Dit heeft uiteraard een hoog open deur-gehalte, maar te vrezen valt dat het Hof de verwantschap heeft onderschat. De Hoge Raad acht immers, blijkens zijn zojuist aangehaalde rechtsoverweging, bepalend of de strekking van de delictsomschrijvingen wezenlijk uiteenloopt, en dat is hier zeker niet het geval.

12. Het bestreden oordeel is derhalve niet begrijpelijk, en de naar aanleiding van deze terechtzitting gewezen uitspraak kan niet in stand blijven. Het middel is in zoverre terecht voorgesteld.

13. Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak, en terug- of verwijzing van de zaak teneinde op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,