Parket bij de Hoge Raad, 18-01-2011, BO4657, 09/01760

Conclusie inzake:

[Verdachte]

1. Het gerechtshof te Amsterdam heeft bij arrest van 7 april 2009 een vonnis van de politierechter in de rechtbank Haarlem bevestigd, waarbij verzoeker wegens gewoontewitwassen is veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van acht maanden met een proeftijd van twee jaar en waarbij de politierechter twee personenauto's en een zak met geld (€ 13.000) heeft verbeurdverklaard.

2. Namens verzoeker heeft mr. R.J. Baumgardt, advocaat te Spijkenisse, drie middelen van cassatie voorgesteld.

3. Het eerste middel klaagt dat het hof ten onrechte de uitspraak van de rechtbank Haarlem heeft bevestigd, nu bewezenverklaard is dat verzoeker zich in de periode van 1 januari 2000 tot en met 13 november 2007 schuldig heeft gemaakt aan gewoontewitwassen, terwijl gewoontewitwassen pas sinds 14 december 2001 strafbaar is.

immers heeft hij verdachte meermalen geldbedragen en een personenauto, merk Chrysler, type PT Cruiser met het kenteken [AA-00-BB] en een personenauto, merk BMW, type 6ER Reihe, 645 met het kenteken [CC-00-DD] verworven en voorhanden gehad,

terwijl hij wist dat boven omschreven geldbedragen en goederen - onmiddellijk of middellijk [-] afkomstig waren uit enig misdrijf."

5. De artikelen 420bis en 420ter zijn ingevoerd bij Wet van 6 december 2001, Stb. 2001, 606 en op 14 december 2001 in werking is getreden, hetgeen met zich mee brengt dat de bewezenverklaarde handelingen in de periode van 1 januari 2000 tot en met 13 december 2001 - aldus bijna twee jaar, zijnde een kwart van de totale bewezenverklaarde periode - niet op grond van de artikelen 420bis en 420ter Sr strafbaar waren.(1) Aldus is het middel terecht voorgesteld.

6. Het tweede middel klaagt dat de rechtbank - en in navolging daarvan het hof - ten onrechte heeft overwogen dat de stelling dat verzoekers erfdeel niet voldoende was voor de aanschaf van de BMW, in aanmerking genomen dat deze € 50.000,- heeft gekost, althans dat de verwerping van dit verweer onvoldoende met redenen is omkleed.

- Het proces-verbaal van verhoor van verdachte (pagina 25-26), inhoudende - zakelijk weergegeven - onder meer het navolgende:

- Het proces-verbaal van verhoor van verdachte (pagina 29 tot en met 32), inhoudende - zakelijk weergegeven - onder meer het navolgende:

- Het proces-verbaal van bevindingen, bevattende het verhoor van de moeder van verdachte, [betrokkene 2] (pagina 33), inhoudende - zakelijk weergegeven - onder meer het navolgende:

"Zij deelde ons mede dat [verdachte] met zijn verjaardag een geldbedrag kreeg van rond de € 100 en dat hij tussendoor ook wel eens wat geld kreeg. Dit zou niet meer zijn dan € 100 per keer en zeker niet een vast bedrag per maand."

- Het proces-verbaal van doorzoeking rechter-commissaris met lijst van in beslag genomen zaken (pagina 116), inhoudende - zakelijk weergegeven - onder meer het navolgende:

"Tijdens de doorzoeking werden onder andere de volgende zaken in beslag genomen: 27 bankbiljetten van € 50 (totaal € 1.350), 15 bundeltjes met euro bankbiljetten met een totale waarde van € 13.000."

- Het proces-verbaal van bevindingen inbeslagname auto's (pagina 131-132), inhoudende - zakelijk weergegeven - onder meer het navolgende:

"Op 13 november 2007 is verdachte in zijn woning aangehouden. Aldaar werden de sleutels aangetroffen behorende bij een personenauto, merk Chrysler, type PT Cruiser, en een personenauto, merk BMW. Daarnaar gevraagd antwoordde verdachte dat de BMW in garagebox [001] op [A] stond en dat de Chrysler op de parkeerplaats naast de woning stond. Op een gereserveerde parkeerplaats werd een personenauto, merk Chrysler, type PT Cruiser, voorzien van het kenteken [AA-00-BB], aangetroffen. In de garagebox stond een personenauto van het merk BMW, type 645C1, voorzien van het kenteken [CC-00-DD]. Beide personenauto's werden in beslag genomen."

- Het proces-verbaal van bevindingen ING betreffende de bankrekening van [verdachte] met onderliggende stukken (pagina 142-143), inhoudende - zakelijk weergegeven - als volgt:

"De dagafschriften van de rekening van [verdachte] zijn opgevraagd over de periode vanaf 1 januari 2004 tot 13 juni 2007. Vanuit de dagafschriften blijkt dat verdachte een WAO-uitkering ontvangt van het UWV van € 1.016,77 per maand en dat dit geld voornamelijk wordt aangewend voor vaste lasten, zoals huur woning, huur parkeerplaats, ziektekostenverzekering, energierekening, water, KPN, Vodafone, KPN breedband, Kazemat, diverse loterijen, De Telegraaf, Uitvaartverzekering en Amazone kinderen. Deze vaste lasten bedragen in totaal € 866,44. Naast deze betalingen zijn er een aantal sporadische betalingen te zien. Op de dagafschriften zijn geen uitgaven te zien aan zaken als boodschappen en benzine. Wel zijn er een aantal contante opnamen te zien, maar deze zijn te weinig voor eerdergenoemde(3) vaste lasten."

De politierechter volgt de raadsman niet in zijn betoog en overweegt als volgt.

9. Uit verzoekers in eerste aanleg afgelegde verklaring dat hij ongeveer € 50.000,- van zijn moeder heeft gekregen en daar de BMW van heeft gekocht heeft de rechtbank kennelijk afgeleid dat hij € 50.000,- in de BMW heeft gestoken. Door de raadsman is betoogd dat uit de bankafschriften volgt dat verzoeker minimaal € 37.636,- van zijn moeder heeft ontvangen. In zoverre is de overweging van de rechtbank dat - gesteld dat verzoeker de erfenis van zijn vader in de BMW heeft gestoken - dit nog niet voldoende is voor de aanschaf van de BMW, niet onbegrijpelijk.(4) Daaraan doet niet af hetgeen verzoeker in hoger beroep heeft verklaard, namelijk dat hij de BMW deels heeft gefinancierd met de winst van het doorverkopen van auto's en deels met de ontvangen erfenis waarbij hij een bedrag tussen de € 35.000,- en € 40.000,- noemt: kennelijk heeft het hof dit in navolging van de rechtbank niet aannemelijk geacht, gelet op de door het hof in stand gelaten overweging dat verzoeker heeft verklaard dat hij sinds 2000 als tussenpersoon wiet verkoopt en dat hij geld uit zijn wiethandel in de auto's heeft gestoken.

10. Het derde middel klaagt over de motivering van de verbeurdverklaring, nu ten onrechte is overwogen dat de auto's en het geldbedrag door middel van het bewezenverklaarde feit zijn verkregen.

12. Aldus is de rechtbank - en in navolging daarvan ook het hof - kennelijk van oordeel dat uit de processtukken en het onderzoek op de terechtzitting is gebleken dat het bewezenverklaarde witwassen is begaan door middel van het verwerven en voorhanden hebben van een grote hoeveelheid geld en dure auto's. Dit oordeel is niet onbegrijpelijk gelet op de gebezigde bewijsmiddelen (zie onder punt 7), met name het proces-verbaal van verhoor van verzoeker (pagina 29 tot en met 32), waaruit volgt dat het geld dat in de plastic zak in zijn woning is aangetroffen geld betreft dat verzoeker vanaf het moment dat hij als tussenhandelaar in wiethandel begon, bij elkaar heeft gespaard; dat hij geld uit de wiethandel in de auto's heeft gestoken; en dat verzoeker de Chrysler PT Cruiser contant heeft betaald met geld dat hij in de plastic zak had zitten. Hieruit kan immers worden afgeleid dat verzoeker heeft witgewassen door auto's te kopen van geld afkomstig uit het illegale circuit en deze voorwerpen aldus stuk voor stuk voorwerpen betreffen waarmee verzoeker het witwassen heeft begaan. Daarmee is komen vast te staan dat verzoeker méér heeft gedaan dan het enkele voorhanden hebben van geld uit een door hemzelf begaan misdrijf (wiethandel):(5) van dat verdiende geld heeft hij een deel omgezet in auto's. Daarbij is het dan verder niet van belang dat in de aangetroffen plastic zak ook nog niet-omgezet misdaadgeld zat. Aldus is de verbeurdverklaring van de BMW, de Chrysler PT Cruiser en de plastic zak met geld toereikend gemotiveerd.

13. Het eerste middel is terecht voorgesteld. De overige middelen falen en zouden kunnen worden afgedaan met de aan art. 81 RO ontleende motivering, maar kunnen onbesproken blijven indien de Hoge Raad met mij van oordeel is dat het bestreden arrest wegens het slagen van het eerste middel niet in stand kan blijven en dient te worden teruggewezen. Ambtshalve gronden waarop Uw Raad de aangevallen beslissing zou moeten vernietigen heb ik niet aangetroffen.

14. Deze conclusie strekt tot vernietiging van het aangevallen arrest en tot terugwijzing van de zaak naar het gerechtshof te Amsterdam teneinde opnieuw te worden berecht en afgedaan.

A-G