Parket bij de Hoge Raad, 30-08-2024, ECLI:NL:PHR:2024:861, 23/04353

Bij dagvaarding van 24 februari 2020 heeft [eiser] Dutchweek in rechte betrokken bij de kantonrechter van de rechtbank Rotterdam (hierna: de kantonrechter). Hij vordert dat de kantonrechter Dutchweek bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, veroordeelt tot betaling van een bedrag van € 8.555,89, te vermeerderen met wettelijke rente, en de proceskosten. Hieraan legt hij, samengevat, het volgende ten grondslag.

Tijdens de uitvoering van beveiligingswerkzaamheden op een evenement van Dutchweek in Oostenrijk is [eiser] betrokken geraakt bij een incident met een van de gasten. Als gevolg daarvan heeft het Oostenrijkse Openbaar Ministerie een onderzoek ingesteld en uiteindelijk besloten over te gaan tot strafrechtelijke vervolging van [eiser] . In dit verband heeft [eiser] kosten gemaakt, waaronder advocaatkosten. Dit betreft schade die [eiser] heeft geleden in de uitoefening van zijn werkzaamheden die Dutchweek, als werkgever, op de voet van art. 7:658 lid 2 BW dient te vergoeden.

Dutchweek voert verweer bij conclusie van antwoord, waarna partijen voortprocederen door indiening van conclusies van repliek en dupliek. Op 23 oktober 2020 wijst de kantonrechter vonnis (hierna: het vonnis),¹ waarin hij de vordering van [eiser] afwijst en hem veroordeelt in de proces- en nakosten. Dit oordeel motiveert de kantonrechter, samengevat, als volgt.

Bij appeldagvaarding van 19 januari 2021 is [eiser] in hoger beroep gekomen van het vonnis bij het gerechtshof Den Haag (hierna: het hof). Onder aanvoering van een drietal grieven concludeert [eiser] tot vernietiging van het vonnis en het alsnog toewijzen van zijn vorderingen in eerste aanleg, met veroordeling van Dutchweek in de kosten van beide instanties. Dutchweek voert verweer bij memorie van antwoord. Na een nadere aktewisseling vindt op 23 februari 2023 een mondelinge behandeling plaats bij het hof. Hiervan is proces-verbaal opgemaakt. De procedure is geschorst geweest vanwege een wrakingsverzoek van [eiser] op 13 maart 2023. De wrakingskamer heeft dit verzoek bij beslissing van 5 juni 2023 afgewezen.² De wraking is in cassatie niet aan de orde.

Het hof wijst op 8 augustus 2023 arrest (hierna: het arrest),³ waarin het het vonnis bekrachtigt en [eiser] veroordeelt in de kosten van het hoger beroep. Hiertoe overweegt het hof als volgt, waarbij ik de overwegingen die in cassatie van belang zijn citeer.

Het hof stelt voorop dat het gebruik van geweld door een beveiliger onder omstandigheden niet te vermijden, althans het voorzienbaar gevolg van een onveilige situatie, kan zijn. In het onderhavige geval zijn dergelijke omstandigheden echter niet gebleken. Uit de camerabeelden blijkt dat [eiser] de bezoeker heeft geslagen. Het hof maakt uit de camerabeelden en in het bijzonder de positie van de bezoeker en [eiser] ten opzichte van elkaar en van de trap, niet op dat de bezoeker [eiser] makkelijk van de trap had kunnen duwen of daar aanstalten toe maakte. Maar wat daar ook van zij, een bedreigende situatie betekent op zichzelf genomen niet dat [eiser] niet anders kon dan een klap uitdelen. Het hof ziet op de camerabeelden niet de gestelde verdedigende ‘duwklap’, maar een aanvallende klap tegen de bezoeker. Ook ziet het hof op basis van de beelden niet in dat [eiser] niet anders kon dan een klap uitdelen. Dat sprake is van een dusdanige dreiging dat die alleen met een klap kon worden afgewend (in plaats van bijvoorbeeld het beetpakken en wegduwen van de bezoeker) volgt niet uit de beelden. De verklaring van [betrokkene 2] […] [hiervoor weergegeven onder 2.9, A-G], waarin zij schrijft: “[eiser] protected us and reacted out of necessary defence”, doet aan de voorgaande constateringen niet af; in elk geval niet nu deze getuige voorafgaand daaraan verklaart: “Due to the fact that [eiser] was standing in front of me, I couldn 't exactly see what happened.”. Een noodweerexces-situatie is overigens gesteld noch gebleken, waarbij meespeelt dat [eiser] , – die naar eigen zeggen twintig jaar ervaring in de beveiligingsbranche heeft – in staat moet worden geacht alleen noodzakelijk geweld te gebruiken. Ook het door [eiser] in zijn e-mail van 18 juli 2019 gegeven verslag van de zitting in Salzburg (zie [hiervoor onder 2.8, A-G]) wijst, waar dat het oordeel van de rechter weergeeft dat eenvoudige mishandeling wel bewezen kon worden, in de richting van onnodig geweld.

Gelet op het bovenstaande heeft [eiser] onvoldoende onderbouwd betwist de stelling van Dutchweek dat [eiser] opzettelijk en onnodig geweld heeft gebruikt, en dat daarmee de noodzaak zich in Salzburg voor de rechter te moeten verantwoorden, en de in verband daarmee door hem gemaakte kosten, in belangrijke mate het gevolg zijn van zijn opzet of bewuste roekeloosheid als bedoeld in artikel 7:658 lid 2 BW. Dat hij zich kennelijk (zie het verslag opgenomen [hiervoor onder 2.8, A-G]) – na betaling van een bedrag aan de rechtbank in Salzburg en aan het slachtoffer – niet (meer) hoefde te verdedigen tegen de aangepaste aanklacht van eenvoudige mishandeling, en dat zijn advocaat hem heeft verteld dat het anders was afgelopen als [eiser] had kunnen aantonen dat de bezoeker eerder op de avond agressief was, maakt dat niet anders.”

Bij procesinleiding van 8 november 2023 heeft [eiser] (tijdig) cassatieberoep ingesteld van het arrest. Hij heeft afgezien van het indienen van een schriftelijke toelichting.

Dutchweek is in cassatie niet verschenen. Aan haar is verstek verleend.