Rechtbank Amsterdam, 02-05-2008, ECLI:NL:RBAMS:2008:9059 BD6779, 393853 / KG ZA 08-563 WT/PvV

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

1. [eiseres 1],

2. [eiser],

beiden wonende te [wo[woonplaats],

eisers in conventie bij dagvaarding van 25 maart 2008,

verweerders in voorwaardelijke reconventie,

procureur mr. R.N.E. Visser,

[gedaagde],

wonende te [woonplaats],

gedaagde in conventie,

eiser in voorwaardelijke reconventie,

procureur mr. R.M.C. Jansen.

1. De procedure

Ter terechtzitting van 21 april 2008 hebben eisers, verder te noemen

[eiseres 1] c.s., gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. Gedaagde, verder te noemen [gedaagde], heeft verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorziening en in reconventie gevorderd als na te melden. [eiseres 1] c.s. heeft de vordering in reconventie bestreden. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen.

2. De feiten in conventie en reconventie

2.1. [gedaagde] is eigenaar van een erfpachtrecht op de woning [adres] (hierna: de woning). Eind november 2007 heeft [gedaagde] de woning, die toen nog in aanbouw was, via makelaarskantoor Makelaar.com te koop aangeboden.

2.3. Bij e-mail van 20 december 2007, 16:45 uur, heeft [perso[persoon 2] van Makelaar.com (hierna: [persoon 2]) aan [persoon 1], voor zover hier van belang, het volgende meegedeeld:

“Wij gaan accoord met jullie voorstel, onder de volgende condities;

- koopsom € 589.00,--k.k..

- Oplevering wanneer de woning aan onze klant wordt opgeleverd, ca. januari/februari.

- (…)

- (…) Dit willen wij uiterlijk morgen om 16.00 uur vernemen.”

2.4. Bij e-mail van 20 december 2007, 17:40 uur, heeft [persoon 1], voor zover hier van belang, het volgende aan [persoon 2] meegedeeld:

“Ik ga uw voorstel met voorwaarden met cliënten bespreken en kom daar morgen bij u op terug.

Opmerking:

Gezien de feestdagen die volgende week beginnen en veel notariskantoren vrijwel gesloten zijn, zal een koopakte niet eerder dan januari 2008 besproken kunnen worden.

Daaraan gekoppeld een voorbehoud financiering van 4 weken, zal inhouden dat een eigendomsoverdracht in januari en februari onhaalbaar is.”

2.5. Bij e-mail van 21 december 2007, 16:36 uur, heeft [persoon 1], voor zover hier van belang, het volgende aan Makelaar.com meegedeeld:

“Conform ons telefonisch onderhoud van zojuist, stuur ik de email die ik gisteren aan uw collega de heer [persoon 2] heb verstuurd.

Ik kreeg vanmorgen pas te horen dat hij t/m 7 januari op vakantie is, dus overleggen met hem inzake onderstaande opleverdatum met hem is niet mogelijk. Vandaar dat ik de email aan u door stuur.”

2.6. Bij e-mail van 18 januari 2008 heeft [persoon 3], kandidaat notaris bij Schut Van Os notarissen, voor zover hier van belang, het volgende aan [eiseres 1] c.s. meegedeeld:

“Subject: [adres]

(…)

In verband met de overdracht van bovengemelde onroerende zaak ontvangt u hierbij het concept van de koopovereenkomst.

(…)

Tevens bevestig ik hierbij de afspraak de koopovereenkomst op 22 januari a.s. om 15.00 uur op mijn kantoor te bespreken en, bij akkoordbevinding, te ondertekenen. (…)

Het concept van de koopovereenkomst zond ik vandaag eveneens aan verkoper en diens makelaar. ”

2.7. Bij e-mail van 22 januari 2008 heeft [persoon 2], voor zover hier van belang, het volgende aan Schut Van Os notarissen meegedeeld:

“Onze cliënt heeft te weinig tijd gehad naar zijn zeggen om de koopakte te bestuderen en wil derhalve de koopakte afspraak van hedenmiddag 15.00 uur verplaatsen.”

5. De beoordeling in conventie

5.1. Een vordering tot nakoming kan in kort geding alleen worden toegewezen, indien voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter het standpunt van eisers zal volgen, bijvoorbeeld als gedaagde een kennelijk ongegrond verweer voert, en indien van eisers niet kan worden gevergd dat hij de uitslag van de bodemprocedure afwacht. Juist in een geval als dit, waarin de gevraagde voorziening een praktisch onomkeerbare situatie zal opleveren, is er aanleiding om dit criterium aan te leggen.

5.2. Niet in geschil is dat artikel 7:2, eerste lid, BW op de onderhavige verkoop van toepassing is. Evenmin is in geschil dat aan het in dat artikel neergelegde schriftelijkheidsvereiste van de koopovereenkomst niet is voldaan. Tussen partijen is allereerst in geschil of er wel een mondelinge koopovereenkomst tot stand is gekomen. Het antwoord op laatstgenoemde vraag daargelaten, wordt overwogen dat de vraag of een verkoper dan wel koper van een zaak als bedoeld in artikel 7:2 BW gehouden is om medewerking te verlenen aan de schriftelijke vastlegging van een mondelinge koopovereenkomst, in de lagere rechtspraak op verschillend wordt beantwoord. Er begint zich inmiddels wel een lijn in de rechtspraak af te tekenen. In de hoger beroepfase wordt die vraag, behoudens bijzondere omstandigheden, ontkennend beantwoord (zie gerechtshof ’s-Gravenhage van 19 april 2007, LJN BB5647, en gerechtshof Leeuwarden van 19 maart 2008, LJN BC7658). Het niet voldoen aan het vereiste van schriftelijke vastlegging van de koopovereenkomst van een onroerende zaak als bedoeld in artikel 7:2 BW leidt volgens die arresten tot nietigheid van de koop, hetgeen met zich zou brengen dat de wet daaraan zonder meer de beoogde rechtsgevolgen onthoudt. Dit zou er aan in de weg staan dat de verkoper in geval van een mondelinge koopovereenkomst in beginsel gehouden zou zijn om de noodzakelijke medewerking voor het totstandbrenging van de koopovereenkomst te verlenen door mee te werken aan het opmaken en ondertekenen van de daarvoor vereiste akte of met de koper door te onderhandelen teneinde alsnog tot een perfecte koopovereenkomst te komen. Gelet op deze stand van de rechtspraak is op dit moment niet voldoende aannemelijk dat, zelfs indien zou moeten worden geoordeeld dat er wel een mondelinge koopovereenkomst tussen partijen tot stand is gekomen, de vorderingen van [eiseres 1] c.s. in een bodemprocedure zullen worden toegewezen. De vorderingen in conventie voldoen daarmee niet aan het hiervoor onder 5.1. vermelde criterium en zullen daarom worden geweigerd.

5.3. [eiseres 1] c.s. zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [gedaagde] worden begroot op:

- vast recht EUR 254,00

- salaris procureur 816,00

Totaal EUR 1.070,00

6. De beoordeling in voorwaardelijke reconventie

6.1. Nu de vordering in conventie is afgewezen is aan de door [gedaagde] gestelde voorwaarde voor het beoordelen van de reconventionele vordering tot opheffing van het beslag voldaan. Een conservatoir beslag kan onder meer worden opgeheven indien summierlijk blijkt dat de vordering (of: het recht) ter verzekering waarvan het is gelegd ondeugdelijk is.

6.2. De basis van het door [eiseres 1] c.s. gelegde conservatoire beslag vormt de door [eiseres 1] c.s. te starten bodemprocedure die er toe zou moeten leiden dat [gedaagde] alsnog meewerkt aan het op schrift stellen van de koopovereenkomst. Gelet op hetgeen hiervoor in conventie is overwogen is op dit moment echter niet aannemelijk dat [gedaagde] daartoe in een bodemprocedure zal worden veroordeeld. Het door [eiseres 1] c.s. gelegde conservatoire beslag is voorshands derhalve summierlijk ondeugdelijk en zal daarom worden opgeheven.

7. De beslissing

De voorzieningenrechter

in conventie

7.1. weigert de gevraagde voorzieningen,

in reconventie

7.4. heft op het op 28 februari 2008 door [eiseres 1] c.s. gelegde conservatoire beslag tot levering op het voortdurend recht van erfpacht op de grond, eigendom van de gemeente Amsterdam, kadastraal bekend gemeente Amsterdam, sectie AU, nummer 1134 (gedeeltelijk), met de rechten van de erfpachter op de opstallen, kadastraal omschreven terrein nieuwbouw-wonen,