Rechtbank Amsterdam, 03-07-2025, ECLI:NL:RBAMS:2025:4659, 11574150 EA VERZ 25-226

[verzoeker] werd door de KNLTB jarenlang ingezet als scheidsrechter bij (professionele) tenniswedstrijden (zoals Eredivisie). Sinds 2017 wordt [verzoeker] ingezet op basis van een vrijwilligersovereenkomst. In die vrijwilligersovereenkomst staat, voor zover hier relevant: 1.1. De vrijwilliger verricht ten behoeve van de KNLTB werkzaamheden op het gebied van arbitrage. Vanuit de KNLTB wordt deze vrijwilliger aangesproken als arbitragefunctionaris. De arbitragefunctionarissen zijn alle categorieën lijnrechters, toezichthouders, scheidsrechters en hoofdscheidsrechters.

De door de vrijwilliger te verrichten activiteiten zullen bestaan uit de uitoefening van arbitragewerkzaamheden tijdens officiële regionale en (inter)nationale wedstrijden, en evenementen.

Het Tennis Arbitrage Reglement is van toepassing op de KNLTB en de vrijwilligers.

Een vrijwilliger heeft geen aanspraak op beloning van de door hem verrichte arbitragewerkzaamheden.

Deze overeenkomst is geen arbeidsovereenkomst in de zin van het Burgerlijk Wetboek.

Deze overeenkomst is geen dienstbetrekking in de zin van de Ziektewet.

De relatie tussen de KNLTB en de vrijwilliger is geen arbeidsverhouding in de zin van het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen.

KNLTB bestaat uit een vrijwilligersorganisatie (waaronder bijvoorbeeld de Ledenraad en het Bondsbestuur, die volledig uit vrijwilligers bestaan, vallen) en een beroepsorganisatie (van ongeveer 105 FTE). De beroepsorganisatie gaat onder meer over beleid (ontwikkeling, voorbereiding en uitvoering) inclusief dienstverlening, en bestaat uit diverse afdelingen. Alle scheidsrechters die door KNLTB worden ingezet (in totaal zijn dat er 139, waarvan 15 ook internationaal actief zijn), doen dat op basis van een dergelijke vrijwilligersovereenkomst. KNLTB biedt hen geen arbeidsovereenkomsten aan. Zij vallen onder de afdeling Arbitrage, waar onder meer Arbitragemanager [naam 2] (verder: [naam 2] ) werkt.

De cao Sport, waar KNLTB onder valt, kent onder meer de functie ‘scheidsrechter’. Deze cao is niet van toepassing op vrijwilligers. In het Reglement Arbitrage van KNLTB dat van toepassing is, staat dat een official (alle categorieën lijnrechters, toezichthouders, scheidsrechters en hoofdscheidsrechters) functioneert op basis van een vrijwilligersovereenkomst met KNLTB (art. 2.2) en dat de gedragscode voor de Officials en het Reglement Fair Play van toepassing zijn (art. 2.4). Ook staat daarin dat van een official een goede verstandhouding met KNLTB wordt verwacht, en ook onderling met andere officials (art. 2.5). Voorts bevat het reglement criteria en kwaliteitsnormen. Een scheidsrechter kan op een toernooi worden beoordeeld door een hoger gekwalificeerde scheidsrechter of praktijkbegeleider. In de gedragscode staat onder meer dat een official een voorbeeld voor anderen is en zich onthoudt van gedragingen en uitlatingen waardoor de sport in diskrediet wordt gebracht, en dat hij zich ten allen tijde op een professionele, waardige, respectvolle wijze gedraagt ten opzichte van collega-officials, overige medewerkers van het evenement, spelers, pers en toeschouwers.

De dagvergoeding zoals bedoeld in artikel 2.2. van de vrijwilligersovereenkomst is niet afhankelijk van het aantal uren dat er op een dag werkzaamheden worden verricht. Daarnaast kunnen er reis- en onkostenvergoedingen worden gedeclareerd. Om ingezet te worden op wedstrijden moet [verzoeker] zijn beschikbaarheid opgeven (per e-mail of online).

Over de jaren 2022 tot en met 2024 heeft KNLTB de volgende rechtstreekse betalingen aan [verzoeker] gedaan, voor het daarbij vermelde aantal dagen dat [verzoeker] is ingezet:

-

2021: een bedrag van € 2.947,55 voor 27 dagen.

-

2022: een bedrag van € 1.589,08 voor 17 dagen.

-

2023: een bedrag van € 1.944,48 voor 19 dagen.

-

2024: een bedrag van € 899,07 voor 6 dagen.

Daarnaast heeft [verzoeker] de laatste jaren ook op (internationale) toernooien werkzaamheden verricht, waarbij hij volgens opgave van [verzoeker] in 2022 meer dan € 4.500,-, in 2023 meer dan € 7.500,-, en in 2024 ruim € 15.000,- betaald kreeg. Voor de internationale toernooien in het buitenland kan KNLTB [verzoeker] voordragen..

Een voordracht door KNLTB zoals hiervoor bedoeld is niet vereist om als scheidsrechter op te treden op internationale toernooien. Na de opzegging van de overeenkomst tussen partijen door KNLTB (zie hierna onder 2.14.) heeft [verzoeker] op 27 januari 2025 en 10 maart 2025 nog opgetreden als stoelscheidsrechter (Chair Umpire) op twee verschillende toernooien (Team en ATP), voor in totaal 8 wedstrijden.

Op 17 november 2017 heeft [verzoeker] een berisping gekregen, omdat [verzoeker] volgens KNLTB met het verzenden van een e-mail over een door [verzoeker] ontvangen beoordeling in strijd heeft gehandeld met de gedragsregels, omdat de e-mail onbeleefd is en een beschuldigende toon heeft. De berisping is in het dossier van [verzoeker] opgenomen maar had geen invloed op zijn inzetbaarheid. [verzoeker] heeft tegen deze berisping beroep ingesteld bij de Commissie van Beroep. De Commissie heeft het beroep van [verzoeker] tegen de berisping ongegrond verklaard. [verzoeker] heeft hierna externe coaching gevolgd gericht op het verbeteren van zijn communicatie en houding.

In 2019 heeft [verzoeker] aanvankelijk aangegeven beschikbaar te zijn voor ‘Future Oldenzaal’. Die beschikbaarheid heeft hij per e-mail van 13 juni 2019 aan KNLTB ingetrokken omdat hij een aanbod uit het buitenland kreeg bij een ‘Future’. KNLTB heeft [verzoeker] daarop bedankt voor het doorgeven van de wijziging in zijn beschikbaarheid.

Op 8 februari 2024 hebben [naam 2] en [naam 5] (Manager Toptennis en Toppadel, verder: [naam 5] ) een gesprek met [verzoeker] gevoerd over houding en gedrag. Dat gesprek is door KNLTB op 23 februari 2024 aan [verzoeker] bevestigd, waarbij hij erop is gewezen dat het belangrijk is dat men respectvol en constructief met elkaar omgaat, en dat de afdeling arbitrage handelt in het belang van arbitrage in zijn geheel.

Op 5 juni 2024 heeft [verzoeker] een e-mail gestuurd aan [naam 4] (Algemeen Directeur KNLTB), [naam 5] , en [naam 6] (Bondsbestuurslid) en [naam 7] (Bondsbestuurslid), met als onderwerp: Arbitrage: Orde op zaken. Daarin schrijft hij onder meer dat hij niet begrijpt waarom bepaalde buitenlandse scheidsrechters voor toernooien uitgenodigd worden terwijl die hem hebben beschadigd door een onjuiste evaluatie te schrijven, waarna KNLTB hem zou hebben laten vallen en hij niet de ‘brons badge’ kon halen. Verder verwijt [verzoeker] [naam 2] dat ze buitenlandse scheidsrechters voor laat gaan, dat hem niets gegund wordt, dat hij gehoord heeft dat KNLTB hem niet wil ondersteunen en dat hij ten opzichte van een andere scheidsrechter ongelijk behandeld wordt. Ook gaat hij in op het functioneren van [naam 2] en stelt hij dat diverse officials al 7 jaar aangeven dat zij weggehaald moet worden, omdat ze traag is, de waarheid verdraait zodat ze beter voor de dag komt, en niet de (stevige) persoonlijkheid heeft die nodig is. Hij beëindigt zijn e-mail met:“Er is maar 1 oplossing en dat is:

-

[naam 2] (ktr: [naam 2] ) per direct weghalen bij de arbitrage.

-

[verzoeker] (ktr: [verzoeker] ) en [naam 9] verantwoordelijk maken voor alles wat arbitrage is.

-

Het opheffen van het team arbitrage aangezien daar geen enkele ervaring/know how over arbitrage zit.

-

Kwaliteit weer op plek 1 zetten

De KNLTB moet zijn officials koesteren die de grootste kritiek leveren. Dit zijn namelijk de officials die het meeste doen en zich nog het meeste inzetten om de arbitrage te verbeteren. De officials die je niet hoort hebben het comfortabel, zij krijgen hun partijen/toernooien op een presenteerblaadje. Deze officials zouden niet op plek 1 en 2 moeten staan bij de KNLTB, helaas is dit wel zo.”

Na nog enige correspondentie tussen KNLTB en [verzoeker] heeft KNLTB [verzoeker] opnieuw berispt per brief van 19 juni 2024, waarin hij is gewaarschuwd dat zijn communicatie onprofessioneel en schadelijk is, en dat als hij niet op respectvolle wijze wil of kan samenwerken met medewerkers van de afdeling arbitrage, KNLTB genoodzaakt is de vrijwilligersovereenkomst te beëindigen. Tegen deze berisping heeft [verzoeker] beroep ingesteld bij de Commissie van Beroep. Een andere scheidsrechter ( [naam 10] ) heeft namens [verzoeker] het woord gevoerd bij de behandeling daarvan. In het beroepschrift en ter zitting zijn door (de woordvoerder van) [verzoeker] nog meer verwijten geuit, waaronder dat [naam 2] zich schuldig zou maken aan vriendjespolitiek, de medewerkers van de afdeling Arbitrage de waarheid verdraaien en liegen, KNLTB een onbetrouwbare, leugenachtige organisatie is waar liegen diep in de cultuur verweven is, [naam 2] alles aan elkaar liegt en haar gelieg en gedraai de spuitgaten uitloopt, dat bij KNLTB sprake is van discriminatie en racisme, en dat de berisping een teken is van pure onmacht en gebrek aan kennis bij KNLTB. De Commissie van Beroep heeft het beroep ongegrond verklaard. De Commissie heeft geoordeeld dat de toonzetting en inhoud van de e-mail van 5 juni 2024 onacceptabel is en dat het oordeel van KNLTB dat een berisping noodzakelijk was niet onredelijk is.

Op 26 november 2024 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen [naam 4] , [naam 2] en [naam 8] (juridische zaken KNLTB, verder: [naam 8] ) en [verzoeker] , vergezeld door een adviseur. KNLTB heeft in dat gesprek aangegeven te overwegen de vrijwilligersovereenkomst op te zeggen en tot beëindiging van de relatie met [verzoeker] te komen vanwege de laatste ontwikkelingen. Besproken wordt ook een beoordeling van een Frans toernooi door de Franse tennisbond (Roland Garros), waarin gesproken werd over een ‘disappointing attitude’, als gevolg waarvan [verzoeker] niet meer uitgenodigd wordt voor het volgende jaar..

De gemachtigde van) [verzoeker] heeft zich vervolgens per brief van 29 januari 2025 op het standpunt gesteld dat bij hem de indruk is gerezen dat sprake was van een arbeidsovereenkomst, en dat de opzegging van die arbeidsovereenkomst in rechte geen stand houdt. Partijen hebben vervolgens verder gecorrespondeerd maar hebben geen oplossing in der minne kunnen bereiken.

Na een verzoek daartoe van de Amjoy Cup op 7 januari 2025 om [verzoeker] en nog een andere persoon in te zetten voor twee toernooien in 2025, heeft KNLTB laten weten dat hij [verzoeker] niet meer als official inzet op door KNLTB georganiseerde of ondersteunde evenementen, en dat hij zijn best zal doen om voor de evenementen een goed alternatief te vinden. Ook is aan een aantal personen van toernooiorganisaties bevestigd dat als ze [verzoeker] inzetten, door KNLTB de garantiesubsidie niet zal worden verstrekt.

[verzoeker] heeft op 26 februari 2025 de (concurrerende) stichting TTON opgericht, met als activiteiten: “Het verzorgen van professionele, gekwalificeerde officials tijdens toernooien, die voldoen aan de hoogste standaarden, bij nationale of internationale wedstrijden.”

[verzoeker] heeft (elders) een dienstverband voor (thans) 0,8 FTE als docent Duits.