Rechtbank Gelderland, 18-07-2025, ECLI:NL:RBGEL:2025:6639, 11487480 \ AZ VERZ 25-1
Rechtbank Gelderland, 18-07-2025, ECLI:NL:RBGEL:2025:6639, 11487480 \ AZ VERZ 25-1
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Gelderland
- Datum uitspraak
- 18 juli 2025
- Datum publicatie
- 13 augustus 2025
- ECLI
- ECLI:NL:RBGEL:2025:6639
- Zaaknummer
- 11487480 \ AZ VERZ 25-1
Inhoudsindicatie
Medezeggenschapsrecht. OR meent dat genomen besluiten nietig zijn omdat de op grond van artikel 27 lid 1 WOR vereiste instemming ontbrak. Onderneming vraagt vervangende toestemming voor zover vereist op grond van artikel 27 lid 6 WOR. Het besluit valt onder het bereik van artikel 27 lid 1 WOR en de uitvoeringshandeling moeten teruggedraaid worden. Er wordt geen vervangende toestemming verleend, wegens het ontbreken van een aanvullende compensatieregeling.
Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Team handel en kanton
Zittingsplaats Arnhem
Zaaknummer / rekestnummer: 11487480 \ AZ VERZ 25-1
Beschikking van 18 juli 2025
in de zaak van
DE ONDERNEMINGSRAAD ESSILOR GROUP THE NETHERLANDS B.V.,
te Zevenaar,
verzoekende partij,
verwerende partij in het tegenverzoek,
hierna te noemen: OR,
gemachtigde: mrs. S.F.H. Jellinghaus en A. Veldscholte,
tegen
ESSILOR GROUP THE NETHERLANDS B.V.,
te Zevenaar,
verwerende partij,
verzoekende partij in het tegenverzoek,
hierna te noemen: Essilor,
gemachtigde: mr. R. Olde.
1 De kern van de zaak
Het gaat in de kern in deze zaak om de vraag of het besluit (van de in Frankrijk gevestigde moedermaatschappij) van Essilor tot het beëindigen van haar aandelenregeling, te weten de (matching van) Performance Shares, onder het bereik van artikel 27 lid 1 WOR valt en, zo ja, of het besluit tot het beëindigen daarvan nietig is nu de OR haar instemming heeft geweigerd. In dat verband moet ook beoordeeld worden of de OR de nietigheid tijdig heeft ingeroepen.
Als van nietigheid sprake is, moet beoordeeld worden of het besluit van de OR om geen toestemming te verlenen niet redelijk is dan wel het voorgenomen besluit gevergd wordt door zwaarwegende bedrijfsorganisatorische, bedrijfseconomische of bedrijfssociale redenen. In dat geval zal de kantonrechter aan Essilor desgevraagd vervangende toestemming verlenen om tot het beëindigen van de betreffende aandelenregeling over te gaan (artikel 27 lid 6 WOR).
Voorts ligt de vraag voor of Essilor ter zake van twee (andere) aandelenregelingen het besluit heeft genomen tot afschaffing (en vervanging door een nieuwe regeling) is overgegaan, ondanks dat de OR haar instemming ter zake heeft geweigerd.
2 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift met productie 1 tot en met 17, ontvangen op 3 januari 2025 van de zijde van de OR;
- de akte overleggen producties, tevens akte vermeerdering van eis met productie 18 tot en met 25, ontvangen op 25 maart 2025 van de zijde van de OR;
- het verweerschrift tevens voorwaardelijk verzoek met productie 1 tot en met 7, ontvangen op 14 april 2025 van de zijde van Essilor;
- het verweerschrift van de zijde van de OR tegen het voorwaardelijk verzoek van Essilor met productie 26 en 27;
- de bij op 26 mei 2025 gedateerde brief van de zijde van Essilor, ontvangen aanvullende producties 8 en 9, tevens houdende een wijziging van haar verzoek;
- de bij brieven van 27 mei 2025 en 30 mei 2025 aan de zijde van de OR toegezonden productie 28 respectievelijk 29.
De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden op 2 juni 2025. De voltallige OR is verschenen, bijgestaan door mrs. Van Kempen en Veldscholte. Namens Essilor zijn verschenen [naam 1] (bestuurder) en [naam 2] (HR), bijgestaan door mr. Olde. De gemachtigden aan de zijde van beide partijen hebben het woord gevoerd aan de hand van spreekaantekeningen die zijn overgelegd. Van hetgeen verder tijdens de mondelinge behandeling is besproken zijn door de griffier aantekeningen gemaakt.
3 De feiten
Essilor is onderdeel van het internationale concern EssilorLuxottica dat is ontstaan uit een fusie tussen het Franse Essilor en de Italiaanse Luxottica Group in 2018. Het concern is een verkooporganisatie van optische producten, actief in meer dan 100 landen. Er is geen cao van toepassing.
De OR is ingesteld voor de Nederlandse activiteiten van Essilor.
Werknemers van Essilor hebben te maken met, voor zover van belang in dit geschil, vier aandelenregelingen:
- -
-
Saving Plan
- -
-
Valoptec
- -
-
Performance Shares1
- Boost
De regelingen Saving Plan en Valoptec zijn eenzelfde type regeling waarbij de werknemer ervoor kan kiezen om een deel van zijn salaris te besteden voor de aankoop van aandelen in EssilorLuxottica. Het Saving Plan staat open voor werknemers met schaal 7 en Valoptec voor werknemers vanaf schaal 7. Deelname is vrijwillig. Het betreft lokale regelingen van Essilor in Nederland. Blijkens het reglement Valoptec bedraagt de werknemersbijdrage 4% van het bruto jaarsalaris (inclusief vakantiegeld), welke zal worden verhoogd met € 15,00 per maand, op voorwaarde dat de maximumbijdrage van € 2.880,00 per jaar (€ 240,00 per maand) is bereikt. De bijdrage van de werkgever, de zogenoemde loyaliteitsbijdrage, bedraagt tevens 4% van het (bruto)jaarsalaris, met een maximum van € 2.160,00 per jaar (€ 180,00 per maand). Van de bijdrage wordt € 25,00 netto uitbetaald (in het kader van en zolang de werkkostenregeling van toepassing is) en het overige deel bruto. De aangekochte aandelen staan twee jaar vast.
De Performance Shares is een regeling die vanaf 2011 bestaat en aanvankelijk door Essilor werd uitgevoerd2 en sinds 2018 door de Franse moedermaatschappij van Essilor, EssilorLuxottica, wordt gebruikt. Het behoort – in beginsel – tot de discretionaire bevoegdheid van EssilorLuxottica om jaarlijks al dan niet aan werknemers Performances Shares toe te kennen. In de praktijk is dat sinds de fusie wel jaarlijks gedaan.
Deze regeling houdt, op hoofdlijnen, in dat werknemers van EssilorLuxottica aandelen voorwaardelijk krijgen aangeboden. De voorwaarden staan vermeld in het zogeheten Grant Plan. Werknemers moeten daar, als ze Performance Shares aangeboden krijgen, middels een digitaal systeem mee instemmen. De Performance Shares worden pas definitief eigendom van de werknemer als deze na drie jaar nog in dienst is. Daarnaast moet voldaan zijn aan ‘performance condities’ die zien op de waardeontwikkeling. Afhankelijk daarvan wordt een percentage van het aantal voorwaardelijk toegekende Performance Shares, definitief toegekend.
Werknemers van Essilor die op grond van de regeling Valoptec aandelen hebben gekocht kregen jaarlijks Performance Shares toegekend door EssilorLuxottica. De Valoptec aandelen werden dan, afhankelijk van het aantal dat de werknemer had gekocht, gematcht met 180%, 90% of 45%. In de Nederlandse toelichting op de Valoptec-regeling3 is een kopje ‘Performance Shares’ opgenomen. Daaronder staat:
“Evenredig met het aantal aandelen dat gekocht wordt per jaar heb je recht op performances shares.
Deze Performance Shares krijg je er dus als kadootje bij. Indien je performance Shares krijgt, ontvang je hierover een bericht vanuit Frankrijk. Het enige dat je hiervoor moet doen is aandelen kopen en de performance shares te accepteren in empshare.net. Ook zijn rekenvoorbeelden opgenomen.”
Middels een PowerPointpresentatie op 22 maart 2024 heeft Essilor aan de OR de volgende toestemming gevraagd4:
Voor de volgende wijzigingen vragen we instemming van de Ondernemingsraad:
- -
-
Het beëindigen van de lokale regelingen per eind 2024 (Savingplan – Valoptec) en daarmee de matching van performance shares
- -
-
De matching van performance shares per 2024
- -
-
Het Boost plan upgraden (zie slide 8), met uitstel van de lancering tot maart 2025.
Bij brief van 7 oktober 2024 heeft de OR zijn instemming geweigerd. Daarbij heeft hij in zijn conclusie en aanbeveling het volgende overwogen:
“In het licht van de bovenstaande analyse wordt geconcludeerd dat de voorgenomen eenzijdige wijziging van de Performance Shares door Essilor juridisch onhoudbaar is. Essilor is er niet in geslaagd een objectief zwaarwichtig belang aan te tonen dat de wijziging rechtvaardigt, hetgeen essentieel is voor de toepassing van zowel 7:613 BW (dan wel eventueel de Stoof/Mammoet-norm). Daarbij is het nog hoogst onzeker of er überhaupt wel sprake is van een rechtsgeldig overeengekomen eenzijdig wijzigingsbeding. Het ontbreken van een solide basis voor deze wijziging ondermijnt de rechtsgeldigheid van de voorgestelde aanpassing van de aandelenregeling.
Gelet op de negatieve impact op de werknemers en het ontbreken van voldoende juridische grondslag voor de wijziging, verleent de ondernemingsraad onder de huidige omstandigheden géén instemming op de voorgenomen wijziging van de aandelenregeling.”
Bij e-mail van 25 oktober 2024 heeft Essilor aan de OR onder meer laten weten:
“(...) Invoering van de Superboost-regeling is een realiteit net als het stopzetten van (in ieder geval op dit moment al) de performance shares (...).”
Bij e-mail van 28 oktober 2024 heeft de OR de nietigheid van dit besluit ingeroepen.
Bij e-mail van 19 februari 2025 heeft Essilor de Groespondernemingsraad en de OR laten weten op individuele basis met werknemers in gesprek te zullen gaan, temeer omdat er inmiddels een aantrekkelijke overgangsregeling ligt.
Inmiddels heeft Essilor met 104 van de 107 werknemers in Nederland die onder de lokale aandelenregelingen vielen individueel afspraken gemaakt waarbij de werknemers afstand doen van aanspraken uit de regelingen Valoptec, Saving Plan en Performance Shares en zij gebruik kunnen gaan maken van de Superboost-regeling. De werknemers zijn daarbij twee compensatieregelingen aangeboden waaruit zij konden kiezen en hebben gekozen. Essilor heeft er op gewezen dat de aangeboden compensatie alleen ziet op het vervallen van hun aanspraken terzake Valoptec en Saving Plan en niet op de Performance Shares, omdat die laatste geen secundaire arbeidsvoorwaarde betreft maar een specifieke en vrijwillige regeling betreft van EssilorLuxottica en onder de voorwaarden van het Grant Plan.