Rechtbank Midden-Nederland, 08-04-2022, ECLI:NL:RBMNE:2022:1299, 9786851 UV EXPL 22-76 LH/1040

[eiseres] maakt in [plaatsnaam 1] op industriële wijze deuren van hout. Zij produceert de deuren uitsluitend ten behoeve van een zustervennootschap, [onderneming] B.V. te [plaatsnaam 2] . De andere vennootschappen van de groep zijn eveneens in [plaatsnaam 2] gevestigd. [eiseres] heeft 11 werknemers, van wie er acht 50 jaar of ouder zijn en/of langer dan 20 jaar in dienst zijn. [eiseres] heeft geen ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) ingesteld. Bij [onderneming] B.V (waar meer dan 200 werknemers werken) is wel een ondernemingsraad.

FNV is, samen met CNV Vakmensen, aan werknemerszijde partij bij de cao voor de timmerindustrie, die met de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie is afgesloten, laatstelijk voor de periode van 1 december 2021 tot 1 maart 2024 (hierna te noemen: de cao). De bedrijfsactiviteiten van [eiseres] vallen binnen de werkingssfeer van de cao. Al haar werknemers zijn lid van FNV. Op de arbeidsovereenkomsten die [eiseres] met haar werknemers is aangegaan, is de cao van toepassing.

In de cao, die een minimum karakter heeft, is in artikel 4 lid 3 bepaald: ‘De werknemersorganisaties verbinden zich gedurende de tijd, dat de bepalingen van deze cao van kracht zijn, bij de leden van de deelnemende werkgeversorganisaties geen actie te voeren en geen stakingen toe te passen welke beogen wijziging te brengen in deze overeenkomst’.

In artikel 62 van de cao (‘Fusie, reorganisatie, sluiting bedrijf of bedrijfsonderdeel en technische vernieuwing’) is bepaald dat de werkgever een voorgenomen fusie-, reorganisatie- of sluitingsbesluit dat tot een wijziging in de organisatie leidt waarbij meer dan 10% van het personeel - door ‘hetzij functiewijziging en/of functiebeëindiging’ - is betrokken (of waarbij voor de helft van het personeel van een afdeling de functie wijzigt of wordt beëindigd) zal voorleggen aan de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. De gevolgen van het voorgenomen besluit dient de werkgever te bespreken met de werknemersorganisaties en het medezeggenschapsorgaan. Het derde lid van dat artikel 62 bepaalt: ‘Inzake de gevolgen die voor werknemers of een aantal werknemers in verband met fusies, sluiting bedrijf of bedrijfsonderdeel zijn te verwachten, zal de werkgever in overleg met de werknemersorganisaties, de OR c.q. de PVT een sociaal plan opstellen. (-) Een model ‘Aandachtspunten’ sociaal plan is te vinden in aanhangsel 4 bij deze cao.’ In dat aanhangsel zijn, voor het geval bij een ‘ingrijpende verandering van de personeelsorganisatie (-) de wederzijdse behoefte aan een Sociaal Plan naar voren (komt), gericht op een aanvaardbare begeleiding van werknemers die ontslagen zullen worden’, enkele ‘Aandachtspunten van algemene aard’ (zoals het instellen van een begeleidings- en beroepscommissie en het opnemen van een hardheidsclausule) en een aantal ‘Aandachtspunten voor speciale regelingen’ (onder andere van financiële aard) geformuleerd. ‘Uiteraard zal’, zo vermeldt het aanhangsel, ‘de invulling van het plan altijd op de individuele situatie van de werknemer(s) en de werkgevers moeten worden toegespitst’.

Omdat het bedrijfsterrein van [eiseres] te [plaatsnaam 1] een andere bestemming zal krijgen, heeft zij om bedrijfseconomische redenen besloten de onderneming te verplaatsen naar [plaatsnaam 2] , op 96 kilometer van [plaatsnaam 1] . [eiseres] wil (al) haar werknemers graag, in dezelfde functies, in [plaatsnaam 2] laten werken. Toen bij de presentatie van het plan aan het personeel, begin 7 december 2021, bij werknemers vragen waren gerezen, en onduidelijkheid was ontstaan, over de wijze waarop de gevolgen van de verhuizing voor de werknemers zouden worden opgevangen, heeft FNV zich in januari 2022 op het standpunt gesteld dat er een sociaal plan zou moeten worden afgesloten. Waar [eiseres] aanvankelijk in overleg met de individuele werknemers naar ‘maatwerkoplossingen’ wilde zoeken, heeft zij zich begin februari 2022 alsnog bereid verklaard met FNV te overleggen over een collectieve regeling van de gevolgen van de verhuizing. Op 15 februari 2022 heeft [eiseres] aan FNV een concept sociaal plan voorgelegd. Daarin was (voor ‘blijvers’) onder meer - naast een ‘Blijfwerkentoteind2022bonus’ - een reistijdregeling opgenomen waarin aansluiting was gezocht bij het bepaalde in artikel 33 van de cao, en (voor ‘vertrekkers’) in een ‘externe herplaatsingsregeling’ met terugkeermogelijkheid (van een jaar) voorzien. Hierover is met FNV geen overeenstemming bereikt, met name omdat FNV een vertrekregeling en ontslagvergoeding eiste voor de werknemers van wie de reistijd door de wijziging van de standplaats een uur of meer voor een enkele reis (te rekenen vanaf het woonadres van de werknemer) zou gaan bedragen. [eiseres] wilde geen afspraken maken over een collectieve vertrekregeling, omdat het personeel het werk in [plaatsnaam 2] kan voortzetten.

Toen in voortgezet overleg de patstelling niet kon worden doorbroken, heeft FNV bij brief van 29 maart 2022 aan [eiseres] acties, waaronder werkonderbrekingen en stakingen voor kortere of langere duur, aangezegd indien zij niet vóór donderdag 31 maart 2022 te 17.00 uur aan de FNV-eisen ten aanzien van het af te sluiten sociaal plan zou voldoen. Op 31 maart 2022 heeft [eiseres] aan FNV meegedeeld geen reden te zien om met een vertrekregeling akkoord te gaan waaraan alle werknemers aanspraak op een ontslagvergoeding kunnen ontlenen.

Op vrijdag 1 april 2022 om 10.00 uur hebben de werknemers van [eiseres] het werk neergelegd. Op maandag 4 april 2022 hebben zij gewerkt. Op dinsdag 5 april 2022 hebben zij het onderhavige kort geding bijgewoond.