Rechtbank Midden-Nederland, 15-09-2022, ECLI:NL:RBMNE:2022:3706, 9957762 / ME VERZ 22-67

Medewerkers van financiële instellingen onderworpen aan het

zogenoemde ‘bankentuchtrecht’ (artikel 3:1 7c Wft) en zijn zij wettelijk verplicht de zogeheten bankierseed af te leggen (artikel 3:1 7b Wft).

Op de Connections-sectie op het intranet van [verzoekster] getiteld ‘Raadplegen

klantgegevens’ kunnen werknemers nalezen hoe zij met allerhande klantgegevens

moeten omgaan:

• “ [verzoekster] kiest daarom (al jaren) voor een duurzame methode om ervoor te zorgen dat

klantinformatie op de juiste manier wordt gebruikt. Daartoe is dit onderwerp in de

Gedragscode en de bankierseed opgenomen. Beiden zijn door alle medewerkers afgetekend

en zijn de basis voor het werken bij de bank en bewustwording van wat dat betekent.

Daarnaast is er een verplichte training voor iedereen die met klantinformatie werkt (Code [.....] ). Hierin wordt stap voor stap uitgelegd wat mag en niet mag….

• “Als blijkt dat er sprake is van inzien of gebruik van klantgegevens vanwege een niet zakelijke

reden, dan volgt er altijd een arbeidsrechtelijke sanctie. Ook kan er mogelijke tuchtrechtelijke

sancties volgen. Immers, het niet op de juiste wijze omgaan met klantinformatie is een

schending van de bankierseed.” (p. 7).

• “Klanten mogen erop vertrouwen dat medewerkers hun gegevens alleen bekiiken als dit een

zakelijke reden heeft. Dit is dan ook de algemeen geldende regel: je mag klantgegevens

alleen raadplegen als dit nodig is voor je werk.” (p. 12).

• “Je mag voor jezelf, voor familie en bekenden geen (eigen) bankzaken doen. Je mag daarom

ook je eigen rekening en rekeningen van familie of bekenden niet inzien.” (p. 12).

Op 13 oktober 2020 stuurt [verzoekster] aan [verweerder] een detectiemail. In de mail staat onder meer:

“ [verzoekster] vindt vertrouwen tussen klant en bank de basis van de relatie. Daarom ziet [verzoekster] er onder meer op toe dat medewerkers zorgvuldig omgaan met klantgegevens. Dat betekent dat je alleen klantinformatie raadpleegt als je dit nodig hebt voor je werk. Gelukkig gaan de meeste medewerkers zorgvuldig om met het gebruik van klantinformatie. Dit wil de bank blijven stimuleren.

Uit monitoring blijkt dat jij klantinformatie hebt geraadpleegd, die je mogelijk niet nodig had voor de uitvoering van je werk. Deze mail heeft voor nu geen consequenties omdat onduidelijk is wat de reden van je raadplegen is geweest.

We willen je wijzen op de Connections-pagina ‘ raadplegen klantgegevens ’ waar je alle

informatie over wat wel en niet is toegestaan kunt vinden.

Houd je twijfels over wat wel of niet mag bespreek het met je leidinggevende of in je team. Ook kun je eventueel contact opnemen met de vertrouwenspersoon.”

Op 19 juli 2020 stuurt [verzoekster] aan [verweerder] een tweede detectiemail. In de mail staat onder meer:

“ [verzoekster] vindt vertrouwen tussen klant en bank de basis van de relatie. Daarom ziet [verzoekster] er onder meer op toe dat medewerkers zorgvuldig omgaan met klantgegevens. Dat betekent dat je alleen klantinformatie raadpleegt als je dit nodig hebt voor je werk. Gelukkig gaan de meeste medewerkers zorgvuldig om met het gebruik van klantinformatie. De bank wil dit blijven stimuleren.

Daarom monitort de bank het gebruik van klantsystemen. Bij deze monitoring zijn voor de tweede keer afwijkingen in jouw raadplegingen van klantgegevens gedetecteerd. De detectie kan ontstaan zijn terwijl jij je aan de regels hebt gehouden, maar het kan ook betekenen dat je de regels niet correct hebt toegepast.

We willen je nogmaals wijzen op de connections-pagina ‘raadplegen klantgegevens’ waar je alle informatie vindt over wat wel en niet is toegestaan en wat eventuele consequenties van ongeoorloofde raadplegingen kunnen zijn.

Mocht het zo zijn dat er voor de derde keer afwijkingen in jouw raadplegingen van klantgegevens worden gedetecteerd, dan is de bank genoodzaakt om een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren door de afdeling [afdeling] ( [afdeling] ). Je zal dan gevraagd worden naar de redenen voor jouw raadplegingen. Als uit het onderzoek blijkt dat jij je aan de regels houdt voor het raadplegen van klantgegevens, dan zullen hier uiteraard nooit negatieve consequenties aan verbonden zijn. Mocht door het onderzoek vast komen te staan dat je geen geldige reden hebt gehad om klantinformatie in te zien, dan zal dit altijd leiden tot een arbeidsrechtelijke sanctie variërend van een berisping tot ontslag (op staande voet).

Houd je twijfels over wat wel of niet mag, bespreek het dan nogmaals met je leidinggevende of in je team.

We vertrouwen erop dat jij met zorg omgaat met klantinformatie. Deze e-mail is bedoeld om je bewust te maken van zorgvuldig gebruik van klantsystemen.”

Op 19 juli 2021 antwoordt [verweerder] op de waarschuwingsmail als volgt:

“Dank voor de berichtgeving. Ik heb deze mail nu voor het eerst ontvangen en gelezen en ben mij van geen kwaad bewust. Dat er voor de 2e keer reeds afwijkingen in mijn raadplegen klantgegevens zijn gedetecteerd verbaast mij ten zeerste.

Vanuit commerciële kansen en aankomend negatieve rente bij prospects en bestaande klanten zorgen er voor dat ik wel dagelijks klantgegevens bekijk in klantbeeld. Ook heb ik een bekende Nederlander in mijn portefeuille waar ik maandelijks bijstortingen voor doe in het mandaat. Ben mij dus dan ook niet bewust dat ik mij niet aan de regels houd. Verneem graag hiervoor verdere informatie en zal mij uiteraard houden aan onderstaande regels.”

Op 13 april 2022 vindt een interview met [verweerder] plaats. In het verslag van het interview staat onder meer:

“V: Vraag

A: Antwoord

(…)

V: Heb je de bankierseed afgelegd? Zo ja, wanneer was dit?

A: Ja, dat was op [lcoatie] , tijdens een speciaal moment daarvoor. Dat was op 30 april op een kantoor van [.] Ik kan hier mijn bankierseed laten zien, maar daar staat geen jaartal op. Ik weet ook niet meer welk jaar het precies was, ik vermoed rond 2014/2015

(…)

V: In hoeverre ben je bekend met de regels rondom gebruik van de interne banksystemen

zoals Klantbeeld en Centrale Toepassingen?

A: Ik denk dat ik daar wel goed mee bekend ben. Vorig jaar (19 juli 2021) heb ik die detectiemail ontvangen, en ik was verrast. Ik heb daar toen op gereageerd en ik heb op de link in de mail geklikt. Ik weet dat je niet moet kijken op je eigen rekening, van familie of van de CEO. Er werd in de mail gesproken over een tweede keer, dat dit de tweede waarschuwingsmail is. Maar volgens mij heb ik een eerste waarschuwingsmail nooit ontvangen, en dus heb ik hem nooit gezien.

V: Heb je alle verplichte opleidingen, e-learnings en de SHARP-app doorlopen?

A: Ja

(…)

V: Elke medewerker wordt geacht bekend te zijn met de Gedragscode (Code of Conduct)

van de bank. In hoeverre ben jij daarmee bekend?

A: De geest ervan ken ik wel denk ik

V: Spelen er zaken in je privé situatie die je wilt delen, omdat deze relevant kunnen zijn

voor het verdere interview?

A: Op dit moment niet

Klantvragen

De heer [klant 1]

In Q3 2020, Q2 2021 en Q1 2022 heb je de klant de heer [klant 1] ( [aanduiding klant 1] ) op 7

verschillende datums bekeken.

V: Hoe ken je de klant [klant 1] , geboren [geboortedatum 2] -1 974 ( [aanduiding klant 1] ), woonachtig in [woonplaats 2] , wat is je relatie met hem?

A: Dat is een vriend van mij

V: Wat is de reden dat je naar de rekeningmutaties van [klant 1] hebt gekeken?

A: Ik kan daar geen reden voor geven. Ik weet dat hij zelf belegt, en ik adviseer hem niet

V: Waarom kijk je dan?

A: Dat is een goede vraag Nu als ik daar over nadenk had ik dat niet moeten doen Er zit niets achter. Ik doe dat niet bewust in de zin van… Ik moet dat gewoon niet doen

(…)

De heer [klant 2]

In Q4 2020, Q2 2021, Q4 2021 en Q1 2022 heb je de klant de heer [klant 2] ( [aanduiding klant 2]

) op 38 verschillende datums bekeken.

V: Hoe ken je de klant [klant 2] , geboren [geboortedatum 3] -1980 ( [aanduiding klant 2] ), woonachtig in

[woonplaats 3] , wat is je relatie met hem?

A: Dhr [klant 2] is een vriend van mij.

V: Behoort [klant 2] tot het klantensegment dat jij bedient?

A Nee In ieder geval niet voor wat betreft regio. Hij zei lang tegen mij dat hij wel in het

klantsegment van [..] zou vallen, maar ik weet het niet. Ik denk van niet.

V: Wat is de reden dat je naar de rekeningmutaties van [klant 2] hebt gekeken?

A: Omdat ik mij bij hem wel zorgen maak. Hij belegt veel in crypto en dat zou dan de heilige graal zijn voor de toekomst. En ik ken hem een beetje en ik denk dat dat wel een risico voor hem zou kunnen zijn. Ik keek of hij geld overboekt naar een cryptobroker en of hij niet te veel risico neemt.

De heer [klant 3]

In 042020, Q2 en Q4 2021 en in Q1 2022 heb je de klant de heer [klant 3] ( [aanduiding klant 3] ) op 14 verschillende datums bekeken.

V: Hoe ken je de klant [klant 3] , geboren [geboortedatum 4] -1981 ( [aanduiding klant 3] ), woonachtig in

[woonplaats 4] , wat is je relatie met hem?

A: Dat is ook een vriend van mij. Was een oud-collega, en is inmiddels weer een collega

geworden bij [verzoekster] Hij werkt weer sinds (ik denk) 1 september 2021 weer bij [...] . Hij werkte eerst bij [onderneming] . Hij werkt als ‘ [functie 2] ’.

V: Behoort [klant 3] tot het klantensegment dat jij bedient?

A: Ik zou nee zeggen, hij hangt er tussenin denk ik. Hij zit in ieder geval niet in mijn portefeuille

V: Wat is de reden dat je naar de rekeningmutaties van [klant 3] hebt gekeken?

A: Dat is een goede vraag en daar kan ik maar beter open in zijn. Hij heeft mij financieel geholpen en ik wilde niet dat ik hem daarmee in verlegenheid zou brengen als dat niet zou kunnen. Hij heeft mij geld geleend, en ik wilde zeker weten dat hij dat geld kon missen. De reden dat ik geld van hem heb geleend, is omdat ik mijn vader ondersteun en het geld aan mijn vader gegeven heb. Dat ik mijn vader ondersteund heb is in de familie nu out in the open. Ik wilde mijn vader ondersteunen, en ik wist dat mijn vrouw dat niet wilde. Daarom heb ik geld geleend van dhr [klant 3] , en dat geld heb ik aan mijn vader gegeven. Door het geld van dhr [klant 3] te lenen zag mijn vrouw niet dat ik geld aan mijn vader had gegeven. Dat was de reden dat ik geld bij hem leende, ik heb geen financiële problemen.”