Rechtbank Midden-Nederland, 28-04-2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:2519, 10395590 / ME VERZ 23-34
Rechtbank Midden-Nederland, 28-04-2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:2519, 10395590 / ME VERZ 23-34
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Midden-Nederland
- Datum uitspraak
- 28 april 2023
- Datum publicatie
- 31 mei 2023
- ECLI
- ECLI:NL:RBMNE:2023:2519
- Zaaknummer
- 10395590 / ME VERZ 23-34
Inhoudsindicatie
Het vaststellen van afwijkende dienstroosters gedurende stakingsdagen was instemmingsplichtig op grond van de CAO Openbaar Vervoer. Geen instemmingsplichtig besluit ogv art 27 WOR. Ondernemingsraad tijdig en terecht overgegaan tot het inroepen van de nietigheid van dit besluit, gelet op artikel 32 lid 4 juncto artikel 27 lid 5 WOR.
Uitspraak
beschikking
Civiel recht
kantonrechter
locatie Almere
Beschikking van 28 april 2023
in de zaak met zaaknummer / rekestnummer 10395590 / ME VERZ 23-34 31650 van
DE ONDERNEMINGSRAAD OPENBAAR VERVOER CONNEXXION,
gevestigd te Hilversum,
verzoeker, hierna ook te noemen: de Ondernemingsraad,
gemachtigde: mr. C. Nekeman,
en
de naamloze vennootschap
CONNEXXION OPENBAAR VERVOER N.V.,
gevestigd te Hilversum,
verweerster, hierna ook te noemen: Connexxion,
gemachtigde: mr. B. Schouten.
1 Het verloop van de procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift van de Ondernemingsraad met 9 producties, ter griffie binnengekomen op 16 maart 2023,
- het verweerschrift van Connexxion met 1 productie van 4 april 2023,
- de aanvullende producties 10 t/m 14 van de Ondernemingsraad.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 14 april 2023. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van wat ter zitting is besproken. De gemachtigde van de Ondernemingsraad heeft spreekaantekeningen overgelegd, die zijn toegevoegd aan het dossier.
Hierna is uitspraak bepaald.
2 De feiten
Connexxion heeft circa 2.700 medewerkers en maakt onderdeel uit van de
internationale Organisatie Transdev. In Nederland heeft Transdev circa 6.000
medewerkers.
De Ondernemingsraad bestaat op dit moment uit 15 leden en is vertegenwoordigd in de Centrale Ondernemingsraad van Transdev. De Ondernemingsraad kent vier vaste commissies, waaronder de Roostercommissies.
Op 25 januari 2023 hebben de vakbonden een ultimatum aan de werkgevers in het openbaar vervoer gesteld waarbij — bij niet voldoening aan de eisen — collectieve acties, waaronder stakingen, aangekondigd zijn in het Openbaar Vervoer, zo ook bij
Connexxion. Op 2 februari 2023 zijn de stakingen aangezegd. De eerste stakingsdagen vonden plaats in de week van 6 tot en met 10 februari 2023. Daarna volgden stakingsdagen op 22 en 24 februari 2023 en 6, 8 en 10 maart 2023.
Tijdens de stakingsdagen heeft Connexxion de werkwillige chauffeurs ingezet op andere diensten dan waarvoor zij oorspronkelijk stonden ingeroosterd.
Op 7 februari 2023 heeft de Ondernemingsraad de nietigheid ingeroepen van de door Connexxion aangepaste dienstroosters voor de week van 6 tot en met 10 februari 2023.
Op 20 februari 2023 heeft de Ondernemingsraad aan Connexxion verzocht in overleg te treden over eventuele aangepaste dienstroosters voor de komende stakingsdagen. Connexxion heeft dat verzoek afgewezen.
De Ondernemingsraad heeft de nietigheid ingeroepen van de door Connexxion aangepaste dienstroosters voor de stakingsdagen van 22 en 24 februari en 6, 8 en 10 maart 2023.
De CAO Openbaar Vervoer is binnen Connexxion van toepassing (hierna: cao).
Artikel 1 lid 2 sub b van de cao definieert een dienstregeling als volgt:
“Een dienstregeling is een voor een ieder kenbaar schema van reismogelijkheden waarin zijn aangeduid de halteplaatsen waartussen en de tijdstippen waarop openbaar vervoer wordt verricht, zo nodig onder de vermelding dat de halteplaatsen of tijdstippen door de reiziger kunnen worden beïnvloed.”
In de cao staan de volgende relevante artikelen vermeld:
Artikel 2 (looptijd)
1. Deze CAO is gesloten voor de periode van 1 juli 2021 tot en met 31 december 2022, (…)
2. Indien éen van de partijen uiterlijk drie maanden voor het einde van deze CAO via een aangetekende brief aan haar wederpartij te kennen heeft gegeven, dat zij deze CAO niet wil verlengen, verplichten partijen zich in overleg te treden met als doel het sluiten van een nieuwe CAO. Indien geen van de partijen deze cao tijdig heeft opgezegd, wordt deze geacht stilzwijgend te zijn verlengd voor de duur van één jaar. Deze wijze van verlengen geldt voor elke volgende periode van één jaar. (…)
Artikel 19 (dienstregeling/dienstrooster/werktijdregeling)
1. Veranderingen in de dienstregeling worden vooraf met de ondernemingsraad besproken. Bij aanvraag van goedkeuring van de dienstregeling of verandering daarvan zal melding worden gemaakt van het standpunt van de ondernemingsraad ter zake.
2. Er wordt geen dienstrooster/werktijdregeling van kracht dan nadat de ondernemingsraad daarmee heeft ingestemd. Het gestelde in bijlage 35 is van toepassing. (…)”
Bijlage 11 CAO Behorende bij artikel 19 (dienstregeling/dienstrooster uitsluitend voor rijdend personeel)
A. DEFINITIES VAN DE BIJ ROOSTEROPBOUW TE HANTEREN BEGRIPPEN
1. Dienstrooster: een dienstenpakket met de daarbij behorende roulering. Dienstenpakket: het totaal van de uit te voeren diensten.
2. Roulering: verdeling van het dienstenpakket over het aantal benodigde chauffeurs.
Dienst: de geplande werkzaamheden voor een chauffeur voor één dag.
Dienstdeel: een dienstdeel omvat alle werkzaamheden vallend tussen aanvang dienst, pauze en/of rusttijd of einde dienst.
(…)
B. ROULERING
1. Roulering: alle diensten worden ondergebracht in een roulering. Er kunnen één of meer rouleringen per standplaats zijn.
(…)
“ Artikel 67 (dienstuitvoering)
1. De werknemer is verplicht tot het verrichten van de overeengekomen arbeid.
2.
a. a) Werkzaamheden die tot de normale functie-uitoefening gerekend kunnen worden, kunnen te allen tijde worden opgedragen.
b) In bijzondere situaties kunnen werkzaamheden worden opgedragen die noodzakelijk zijn om de dienstuitvoering voortgang te kunnen doen vinden.
c) Deze werkzaamheden vinden steeds plaats binnen de diensttijd die reeds was overeengekomen en vastgelegd in een dienstrooster/werktijdregeling.
3 Het verzoek en het verweer
De Ondernemingsraad verzoekt, na aanpassing van het verzoek onder b) in zijn pleitnota:
a. a) te verklaren dat het besluit van Connexxion tot vaststellen van afwijkende dienstroosters ten behoeve van de dagen 6 tot en met 10 februari 2023, 22 en 24 februari 2023 alsmede op 6, 8 en 10 maart 2023 instemmingsplichtig is op grond van artikel 27 lid 1 onder b WOR en/of artikel 19 CAO Openbaar Vervoer en/of bijlage 35 CAO Openbaar Vervoer en dat de Ondernemingsraad dus terecht en tijdig overging tot het inroepen van de nietigheid van dit besluit; en
b) Connexxion te gebieden om, indien in (nabije) toekomst zich een situatie voordoet waarbij de werknemers door de betrokken vakbonden worden opgeroepen tot het voeren van collectieve actie en Connexxion in dat kader nieuwe, tijdelijke dienstroosters wil vaststellen, zij deze dienstroosters ex artikel 19 CAO ter instemming dient voor te leggen aan de Ondernemingsraad, voor zover deze cao van toepassing is waaruit voortvloeit dat de Ondernemingsraad een bovenwettelijk instemmingsrecht heeft bij elke wijziging van een dienstrooster.
Aan zijn verzoeken legt de Ondernemingsraad ten grondslag dat Connexxion tijdens de stakingsdagen, zonder instemming van de Ondernemingsraad, de dienstroosters heeft gewijzigd. Dat besluit van Connexxion was instemmingsplichtig, omdat die diensten afwijken van de reguliere diensten, zoals die met de Ondernemingsraad zijn overeengekomen. De Ondernemingsraad heeft dan ook terecht de nietigheid daarvan ingeroepen, omdat Connexxion op grond van artikel 27 lid 1 sub b Wet op de Ondernemingsraden (hierna WOR) alsmede op grond van artikel 19 en bijlage 35 van de cao verplicht was instemming aan de Ondernemingsraad te vragen.
Connexxion voert verweer. Primair stelt Connexxion dat zij geen besluit heeft genomen waarmee zij het dienstrooster heeft gewijzigd door werkwillige werknemers andere lijnen te laten rijden dan vooraf was vastgesteld. Zowel de dienstregeling als het dienstrooster worden voor langere tijd vastgesteld. Door omstandigheden kan het voorkomen dat de dienstregeling voor korte tijd beperkt wordt uitgevoerd. Als gevolg daarvan kan tijdelijk van het bestaande dienstrooster worden afgeweken, om zo de dienstuitvoering (zo goed als mogelijk) voortgang te laten vinden. Begin- en eindtijden worden niet aangepast, zodat het hier geen wijziging betreft van het dienstrooster.
Subsidiair stelt Connexxion dat, voor zover wel sprake is van een wijziging van het dienstrooster, geen sprake is van een instemmingsplichtig besluit op grond van het bepaalde in artikel 27 lid 1 sub b WOR en artikel 19 van de cao. Volgens Connexxion is de cao op 31 december 2022 geëxpireerd, zodat artikel 19 van de cao niet langer van kracht was. Verder voert Connexxion aan dat het dienstrooster waarover de Ondernemingsrecht op grond van artikel 19 van de cao een instemmingsrecht heeft, enerzijds bestaat uit het dienstenpakket en anderzijds uit de roulering. Het dienstrooster is nog ‘anoniem’ en wordt voor langere tijd vastgesteld. In het individuele rooster van de chauffeurs worden de diensten die in het dienstenrooster zijn opgenomen aan hen toegewezen. Met betrekking tot besluiten die inhouden welke individuele chauffeur op welke dag welke dienst moet werken, heeft de Ondernemingsraad geen instemmingsrecht, aldus Connexxion. Meer subsidiair heeft Connexxion een beroep gedaan op de redelijkheid en billijkheid.