Rechtbank Noord-Holland, 16-10-2019, ECLI:NL:RBNHO:2019:8589, C/15/294596 / KG ZA 19-747
Rechtbank Noord-Holland, 16-10-2019, ECLI:NL:RBNHO:2019:8589, C/15/294596 / KG ZA 19-747
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Noord-Holland
- Datum uitspraak
- 16 oktober 2019
- Datum publicatie
- 16 oktober 2019
- ECLI
- ECLI:NL:RBNHO:2019:8589
- Zaaknummer
- C/15/294596 / KG ZA 19-747
Inhoudsindicatie
FNV moet staking KLM-catering beperken
De door FNV aangekondigde stakingen bij KLM-cateraar KCS mogen niet het intercontinentale vliegverkeer treffen. FNV moet daarom een minimumbezetting garanderen. Dat heeft de voorzieningenrechter vandaag bepaald in het kort geding dat KCS en KLM hadden aangespannen tegen de vakbond. Verstoring van het intercontinentale vliegverkeer van KLM zou leiden tot schade die voor KLM, en voor de betrokken passagiers als buiten het geschil staande derden, onevenredig is, aldus de rechter.
Uitspraak
vonnis
Handel, Kanton en Insolventie
Zittingsplaats Haarlem
zaaknummer / rolnummer: C/15/294596 / KG ZA 19-747
Vonnis in kort geding van 16 oktober 2019
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
KLM CATERING SERVICES SCHIPHOL B.V.,
gevestigd te Schiphol,
eiseres,
advocaten mrs. P.G. Vestering en M. Jovović te Amsterdam,
en
de naamloze vennootschap
KONINKLIJKE LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ N.V.
gevestigd te Amstelveen,
gevoegde partij,
advocaten mrs. J.M. van Slooten en I.F. Hyder te Amsterdam
tegen
de vereniging
FEDERATIE NEDERLANDSE VAKBEWEGING HORECABOND,
gevestigd te Almere,
verweerster,
advocaat mr. Van der Stege te Utrecht.
Partijen zullen hierna KCS, KLM en FNV worden genoemd.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
-
de dagvaarding met producties 0 t/m 10
- -
-
de incidentele conclusie tot voeging met producties 1 t/m 4
- -
-
de mondelinge behandeling
- -
-
de pleitnota van KCS
- -
-
de pleitnota van KLM
- -
-
de (vooraf toegezonden) conclusie van antwoord/pleitnotities van FNV met 3 producties.
Ter zitting zijn verschenen:
- [A.], directeur bij KCS
- mr. Vestering, voornoemd
- mr. Jovović, voornoemd
- [B.], hoofd inflight services bij KLM
- mr. Van Slooten, voornoemd
- mr. Hyder, voornoemd
- [C.], sector bestuurder catering bij FNV
- [D.], voorzitter van FNV
- mr. Van der Stege, voornoemd.
De voorzieningenrechter heeft het KLM toegestaan zich te voegen aan de zijde van KCS, nu FNV zich daartegen niet heeft verzet en het belang van KLM daarbij evident is.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2 De feiten
KCS verzorgt op Schiphol de inflight catering voor KLM en enkele andere luchtvaartmaatschappijen. KCS is een 100%-dochtermaatschappij van KLM. Per dag bereidt KCS meer dan 55.000 maaltijden en levert deze af op Schiphol bij de vliegtuigen van haar klanten. KCS laadt ook lege cateringspullen uit binnengekomen vliegtuigen en verwerkt deze. Bij KCS werken circa 1.200 werknemers.
Voor de medewerkers van KCS geldt de cao voor de contractcatering branche (hierna: CCAO). Deze CCAO wordt namens de werkgevers gesloten door de Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties (hierna: Veneca; KCS is één van de leden) en namens de medewerkers met vakbonden De Unie, CNV Vakmensen (hierna: CNV) en FNV. De werkingsduur van de meeste recente CCAO is afgelopen op 1 april 2019, nadat FNV deze bij brief van 19 december 2018 had opgezegd.
Vanaf 11 februari 2019 hebben Veneca, De Unie, CNV en FNV onderhandeld over een nieuwe CCAO. Op 7 mei 2019 heeft [C.], sectorbestuurder catering bij FNV (hierna: [C.]), hierover aan Veneca geschreven:
“(…) Op 25 maart jl. tijdens de vierde onderhandelingsronde hebben vakbonden aan werkgevers meegedeeld dat partijen niet verder komen. Met name op het punt van de door werkgevers geboden loonruimte. (…) Alvorens wij de conclusie gaan trekken dat wij met de werkgevers van VENECA uitonderhandeld zijn, willen wij werkgevers een laatste kans bieden om middels constructieve onderhandelingen tot een cao akkoord te komen dat voldoet aan onderstaande voorwaarden.
FNV Catering stelt Veneca in de gelegenheid om vóór 13 mei 2019 de volgende eisen in te willigen. Looptijd Cao met een looptijd van één jaar, van 1 april 2019 tot 1 april 2020 Lonen
Een loonsverhoging van 5% op de feitelijke lonen per 1 april 2019 met een bodem van € 100,- per maand.
Reiskosten De vergoeding voor reiskosten voor woon-werkverkeer per 1 april 2019 te verhogen van € 0,15 naar netto € 0,19 per km voor alle gereisde km’s (zonder maximum) woon-werk (ww) v.v. per dag. Indien een werknemer gebruik maakt van het openbaar vervoer, dienen hiervoor de werkelijk gemaakt kosten per maand vergoed te worden. Artikel 49 lid 8 a aanpassen. Indien bij een inflight bedrijf een lagere reiskostenregeling ww wordt toegepast, dan geldt de voor de medewerkers de meest gunstige reiskostenregeling ww.
De reiskostenregeling in de cao wijzigen van een standaardregeling naar een minimumregeling. Afwijkingen naar boven van de minimumregeling kunnen alleen met instemming van de OR of Personeelsvertegenwoordiging worden afgesproken.
Inflightcatering De hoogte van de eindejaarsuitkering wordt vanaf 2019 berekend op dezelfde wijze als de vakantietoeslag (artikel 54 van de cao).
Verder dienen er afspraken gemaakt te worden zoals verwoord in de voorstellenbrief van FNV Catering over aanpassing artikel 3, afschaffen van artikel 17A, uitbreiding artikel 33, een 80-90-100% regeling over een variant hierop en doelgroepenbeleid. Als gevolg van de Wet Invoering extra geboorteverlof achten wij het wenselijk de tekst van artikel 58 hierop aan te passen (wettelijke regeling 5 dagen verlof met ingang van 2019).
Vanwege de nu ontstane situatie en het feit dat werkgevers ondanks herhaalde verzoeken hiertoe niet bereid zijn om een substantiële betere loonruimte bod te doen, doe ik u namens FNV Catering een ultimatieve brief toekomen.
Indien wij vóór 13 mei 2019 van u geen schriftelijke reactie hebben ontvangen, waaruit blijkt dat u integraal akkoord gaat met de hierboven geformuleerde eisen, dient u rekening te houden met door ons uit te roepen en te organiseren acties, waarbij geen enkel actiemiddel wordt uitgesloten. (…)”
Teneinde haar eisen kracht bij te zetten heeft FNV collectieve acties georganiseerd bij KCS. Het betrof een demonstratie, stiptheidsacties op 15, 30 en 31 augustus 2019 en een twee uur durende werkonderbreking op 4 september 2019. Aan de laatste werkonderbreking hebben 146 medewerkers van KCS meegedaan. Dat is ongeveer éénderde van het totaal aantal medewerkers dat op dat moment aan het werk was.
[A.], directeur bij KCS (hierna: [A.]), heeft op 4 september 2019 aan [C.] geschreven dat wat KCS betreft de grens in zicht komt van wat zij nog wil gedogen en rechtmatig acht. KCS heeft FNV verzocht om haar koers te heroverwegen en verdere acties bij KCS achterwege te laten.
[C.] heeft in reactie hierop op 12 september 2019 aan [A.] geschreven dat het tot de vrijheid van FNV behoort om gebruik te maken van het actierecht en dat nadelige gevolgen op zichzelf genomen geen aanleiding vormen voor de beperking daarvan. [C.] schrijft ook dat FNV, indien noodzakelijk en gewenst, ook bij KCS een nieuwe aankondiging van collectieve actie(s) zal laten uitgaan.
Veneca en De Unie hebben op 20 september 2019 een onderhandelingsakkoord bereikt over een CCAO voor de periode 1 april 2019 tot 1 april 2020. Dit resultaat houdt onder meer in een loonsverhoging van 3,1 % per 1 oktober 2019 en een eenmalige uitkering van 0,5 % bruto in november 2019. Inflight-medewerkers, zoals de medewerkers van KCS, ontvangen daarnaast een uitkering van € 200,00 netto in december 2019, een eenmalige uitkering van 0,4 % netto in januari 2020 en er wordt een (pilot voor een) 80-90-100 regeling ingevoerd.
FNV heeft niet ingestemd met het onderhandelingsakkoord en bij Veneca aangekondigd dat zij alle medewerkers in de catering zal oproepen om op 10, 17 en 24 oktober 2019 het werk neer te leggen.
Op 4 oktober 2019 heeft [A.] aan [C.] geschreven dat de acties KCS onevenredig zwaar treffen, terwijl KCS geen overwegende invloed op de onderhandelingen over de catering-cao heeft en de discussie ook niet gaat over het inflight deel daarvan. [A.] heeft verder geschreven dat de acties bij KCS ook, meer dan bij andere cateraars het geval is, derden zoals KLM, Schiphol en de passagiers raken, waarbij een 24-uursstaking bij KCS potentieel een zodanige impact heeft, dat deze onacceptabel en onrechtmatig is. De aandacht heeft zich bij de daarop volgende discussie geconcentreerd op maatregelen die nodig waren om de zgn. ICA (intercontinentale) vluchten doorgang te doen vinden. Deze vluchten mogen (in tegenstelling tot Europese vluchten) zonder catering aan boord niet vertrekken.
Op 8 oktober 2019 heeft tussen KCS en FNV een veiligheidsoverleg plaatsgevonden, waarin zij minimumafspraken hebben gemaakt (hierna: de Minimumafspraken). Ter voldoening aan deze afspraken heeft KCS een aanhangig gemaakt kort geding ingetrokken.
De Minimumafspraken houden het volgende in:
Veiligheidsafspraken t.b.t. de werkonderbreking van 10 oktober 2019
Verloop actie
• Alle medewerkers die willen staken moeten voor aanvang dienst zich registreren bij KCS op Schiphol Centrum
• KCS zal het register vanaf 4.30 uur a.m. bemensen
• Deelnemers aan de werkonderbreking mogen doorlopen naar het bedrijfsrestaurant alwaar
een separate ruimte beschikbaar gemaakt zal worden waar men zich kan verzamelen, in
bedrijfskleding
• FNV zal toegang verleend worden tot deze separate ruimte. Noch FNV, noch deelnemende
collega’s mogen de overige ruimte van KCS betreden (stakers & fnv moeten niet rond gaan
lopen). Ook zullen er geen overige manifestaties plaatst vinden binnen bij KCS.
• FNV committeert zich om de veiligheidsrisico’s van deze actie te beperken voor de
productie t.b.v intercontinentale vluchten en de productie voor buitenlandse maatschappijen
• Hiertoe wordt het volgende afgesproken:
o Deelnemende medewerkers verzamelen zich in de aangewezen ruimte in
bedrijfskleding
o Minimale bezetting om deze veiligheidsrisico’s in te perken zijn vastgelegd in
bijgevoegde bijlage .
o Deze minimale bezetting zal als volgt worden gerealiseerd
- Als eerste werk willende medewerkers van de eigen afdeling
- Daarna werk willende medewerkers van andere afdelingen
- Daarna medewerkers van de eigen afdeling die zich geregistreerd hebben als
deelnemer aan de actie.
- Daarna medewerkers van een andere afdeling die zich geregistreerd hebben
als deelnemer aan de actie
o KCS zal dc aanwijzing doen. FNV zal dit steunen vanuit veiligheidsoverwegingen.
o Aangewezen stakers zullen alleen maar ingezet worden t.b.v. de minimale bezetting.
dit ter voorkoming van het gebruik moeten maken van de rode knop procedure.
o Alvorens aan te wijzen zal contact zijn met de stakingsleider tan FNV opgenomen worden om helder te maken dat niet aan de minimale bezetting kan worden voldaan zonder aanwijzing.
o Een aangewezen staker zal niet ingezet worden in de afhandeling van Europa en
KLC vluchten
o Zodra dc minimale bezetting is gegarandeerd (incl de pool t.b.v. de rodeknop - zie
hieronder -), welk uiterlijk binnen een uur na aanvang van dienst duidelijk dient te
zijn en aan de FNV zal worden kenbaar gemaakt, zullen de overige deelnemers het
pand verlaten
Rode knop-procedure
• Ingeval van ernstig veiligheidsgevaar met impact voor openbare orde en veiligheid, neemt
de dienstdoende DCM’er van KCS contact op met een door FNV aan te wijzen persoon om
de staking te beëindigen.
• Om dit feitelijk ook mogelijk te maken zal een pool van 6 chauffeurs (on top off de
minimale bezetting) beschikbaar zijn tijdens de actie op locatie bij KCS.
Overige algemene afspraken
• FNV en KCS zullen vrijdag 11 oktober de actie evalueren
• Alvorens een nieuwe actie wordt aangezegd, zullen KCS en FNV opnieuw een veiligheidsoverleg voeren uiterlijk maandag 14 oktober 10.00 uur (dit ivm de te hanteren aanzegtermijn van 72 uur)
KCS zal de FNV in de gelegenheid stellen en hiertoe faciliteiten beschikbaar stellen (op
Schiphol Noord of in the Base) om op 9 oktober 2019 de ochtendploeg na einde dienst en
de middagploeg voorafgaand aan de dienst te informeren over de met betrekking tot 10
oktober gemaakte afspraken. FNV zal dit kenbaar maken aan haar achterban.
Als bijlage bij de Minimumafspraken is een normbezetting gevoegd, waarin KCS heeft becijferd welke minimale bezetting voor haar noodzakelijk is om de intercontinentale vluchten van de noodzakelijke catering te voorzien.
De door FNV georganiseerde collectieve actie op10 oktober 2019 heeft doorgang gevonden, met inachtneming van de Minimumafspraken. Alle ICA-vluchten van KLM hebben, zij het soms met enige vertraging, kunnen vertrekken. De Europese vluchten van KLM hadden op 10 oktober 2019 als gevolg van de collectieve actie geen catering aan boord. Om dit een en ander te realiseren heeft KCS heeft 9 chauffeurs (6 uit de ochtenddienst en 3 uit de avonddienst) moeten vragen om te werken en 3 keukenmedewerkers moeten aanwijzen om te werken.
Op 11 oktober heeft mr. Van der Stege, de advocaat van FNV, aan mr. Vestering, de advocaat van KCS, geschreven:
“(…) De collectieve acties zoals deze gisteren plaatsvonden binnen de sector hebben tot op heden niet geleid tot het door FNV Catering beoogde resultaat. De collectieve acties zoals deze reeds eerder zijn aangezegd voor 17 en 24 oktober, zullen dan ook doorgang vinden, mede bij KCS, waarbij FNV Catering haar leden integraal zal oproepen de werkzaamheden gedurende 24 uur niet uit te voeren en waarbij de met betrekking tot 10 oktober 2019 besproken maatregelen, die leidden tot een substantiële beperking van het collectieve actierecht van FNV Catering, niet meer aan de orde zullen zijn. (…) De reden dat FNV Catering nu reeds ‘open kaart’ wenst te spelen met het oog op de collectieve acties, is gelegen in de omstandigheid dat KCS en derde partijen, nu zij kennis hebben genomen van de aard en omvang van de aangezegde collectieve acties bijna een week de tijd hebben om maatregelen te treffen, zoals bijvoorbeeld het informeren van de reizigers en air-lines, het treffen van alternatieve voorzieningen met betrekking tot de catering van vliegtuigen, het mogelijk moeten annuleren van vluchten etc. etc. (…)”
3 Het geschil
KCS vordert, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, dat de voorzieningenrechter:
primair
I. FNV gebiedt bij de collectieve acties bij KCS, aangekondigd voor 17 oktober 2019 en 24 oktober 2019, de eerder door partijen gemaakte Minimumafspraken tijdig en volledig na te leven, zodat de belevering van catering en andere gebruikelijke producten door KCS aan de intercontinentale vluchten van haar klanten mogelijk blijft,
II. FNV eveneens gebiedt bij eventuele andere collectieve acties bij KCS op andere dagen in de periode van heden tot en met 31 december 2019 de gemaakte Minimumafspraken zoals opgenomen in productie 2 tijdig en volledig na te leven, zodat de belevering van catering en andere gebruikelijke producten door KCS aan de intercontinentale vluchten van haar klanten mogelijk blijft;
subsidiair
III. in goede justitie een andere voorlopige voorziening te treffen jegens FNV,
in alle gevallen
IV. alle voornoemde veroordelingen versterkt met een dwangsom van € 250.000,- per keer dat FNV geheel of gedeeltelijk in strijd met deze veroordeling handelt en voorts op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 25.000,- per dag of gedeelte daarvan dat de overtreding geheel of gedeeltelijk voortduurt,
V. aan KCS verlof verleent als bedoeld in artikel 64 lid 3 Rv om het ten deze te wijzen vonnis op alle dagen en uren aan FNV te laten betekenen,
VI. FNV te veroordeelt in de proceskosten.
FNV voert verweer.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.