Rechtbank Noord-Holland, 05-02-2024, ECLI:NL:RBNHO:2024:1025, 10911495 \ VV EXPL 24-14
Rechtbank Noord-Holland, 05-02-2024, ECLI:NL:RBNHO:2024:1025, 10911495 \ VV EXPL 24-14
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Noord-Holland
- Datum uitspraak
- 5 februari 2024
- Datum publicatie
- 5 februari 2024
- ECLI
- ECLI:NL:RBNHO:2024:1025
- Zaaknummer
- 10911495 \ VV EXPL 24-14
Inhoudsindicatie
Kort geding; collectieve actie. De door AVV aangekondigde collectieve acties op de vrachtvluchten van KLM/Martinair vallen binnen de reikwijdte van artikel 6 lid 4 ESH. Het door KLM/Martinair gevorderde verbod wordt afgewezen. De kantonrechter bepaalt wel dat voor de collectieve acties tot 5 maart 2024 een aanzegtermijn van 8 uur in acht moet worden genomen.
Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Haarlem
Zaaknummer: 10911495 \ VV EXPL 24-14
Vonnis in kort geding van 5 februari 2024
in de zaak van
1 KLM N.V.,
te Amstelveen,
2. MARTINAIR HOLLAND N.V.,
te Schiphol,
eisende partijen,
hierna te noemen: KLM en Martinair, en gezamenlijk KLM c.s.,
gemachtigden: mr. P. Disseldorp en mr. J.M. van Slooten,
tegen
de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid
ALTERNATIEF VOOR VAKBOND
te Leidschendam,
gedaagde partij,
hierna te noemen: AVV,
gemachtigden: mr. P. de Ruiter en mr. M. Maaijen.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 1 februari 2024 met producties 1 tot en met 10;
- de door AVV in het geding gebrachte productie;
- de mondelinge behandeling van 2 februari 2024, waarbij door beide partijen pleitaantekeningen zijn overgelegd.
Ter zitting heeft AVV toegezegd geen collectieve acties te organiseren totdat vonnis is gewezen in dit kort geding. Vervolgens is vonnis bepaald op heden.
2 De feiten
Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting wordt in dit geding van het volgende uitgegaan.
Bij arrest van het Hof Den Haag van 8 juni 2021 is in rechte komen vast
te staan dat de vrachtvliegers die voorheen in dienst waren bij Martinair (hierna: de vrachtvliegers) per 1 januari 2014 als gevolg van overgang van onderneming van rechtswege bij KLM in dienst zijn getreden.
De vrachtvliegers zijn vervolgens een procedure gestart bij de kantonrechter
Amsterdam over (kort gezegd) de gevolgen van het arrest van het Hof Den Haag. De vrachtvliegers hebben daarin (onder meer) betoogd dat zij vanaf 1 januari 2014 onder de reikwijdte van de KLM-cao vallen en recht hebben op de toepasselijke werkgelegenheidsbescherming, salarisschalen en de pensioenregeling uit de KLM-cao. De vrachtvliegers voerden tevens aan dat hun senioriteit bij Martinair moet worden meegenomen bij het bepalen van de senioriteit binnen KLM.
De kantonrechter van de rechtbank Amsterdam heeft op 11 januari 2024 vonnis gewezen en (kort samengevat) geoordeeld dat de vrachtvliegers:
- -
-
bij de overgang naar KLM per 1 januari 2014 gebonden waren aan de op dat moment geldende Martinair-cao en pensioenregeling;
- -
-
geen aanspraak kunnen maken op toepassing van de KLM-cao op hun arbeidsverhouding;
- -
-
hun senioriteit behouden in het licht van de ontslagvolgorde, maar dat voor het overige de dienstjaren bij Martinair niet zijn overgegaan naar KLM.
AVV heeft KLM op 9 januari 2024 een brief gestuurd met de volgende inhoud (hierna: het ultimatum):
“(…) KLM is op de hoogte van het standpunt van AVV dat de KLM cockpit cao op de AVV-leden van toepassing is en in elk geval zou moeten zijn. KLM past echter de (minder gunstige) Martinair cao toe. AVV is, hoofdzakelijk vanwege de stagnerende loonontwikkeling, bereid te trachten met KLM een nieuwe (tussen-)cao uit te onderhandelen, hier genoemd KLM Cargo cao.
Het ultimatum luidt als volgt: alvorens nader inhoudelijk cao overleg over een KLM Cargo cao kan worden gevoerd, dient KLM binnen tien dagen na ontvangst van dit schrijven de volgende zaken schriftelijk toe te zeggen:
1. KLM tekent als enige werkgever deze KLM Cargo cao.
2. De KLM Cargo cao bevat de disclaimer zoals opgenomen in de bijlage.
3. De KLM Cargo cao heeft een minimum karakter op tenminste de artikelen die betrekking hebben op loon c.s. en pensioen.
4. KLM zegt toe gedurende de looptijd van deze cao de achterblijvende lonen volledig te repareren in de zin dat de betrokken vliegers tenminste en met terugwerkende kracht tot 1 januari 2014 dezelfde loonstijgingen krijgen als die van de KLM cockpit cao sinds die datum.
5. KLM zegt toe de pensioenen te repareren als waren de betrokken vliegers vanaf 1 januari 2014 onderworpen aan de pensioenregeling die volgt uit de KLM cockpit cao, ook voor reeds gepensioneerde vliegers.
6. KLM zegt een werkgelegenheidsgarantie toe als waren de AVV-leden reeds geïntegreerd in de KLM Cockpit cao en op de bijbehorende senioriteitslijst geplaatst met datum indiensttreding bij Martinair.
Indien AVV niet op uiterlijk vrijdag 19 januari 2024 om 16:00 uur een schriftelijke reactie van KLM ontvangt met duidelijke toezeggingen op al deze punten, dient KLM rekening te houden met door AVV georganiseerde collectieve acties, waaronder werkonderbrekingen en stakingen. Het is mogelijk dat behalve KLM, ook haar klanten hinder of schade zullen ondervinden van deze acties. Dit vloeit logischerwijs voort uit ons actierecht zoals neergelegd in artikel 6 lid 4 ESH en artikel 28 Handvest EU. Wij wijzen u erop dat het uw verantwoordelijkheid is eventuele derden tijdig in kennis te stellen van dit ultimatum en mogelijke acties.”
Tussen KLM en AVV heeft op 17 januari 2024 een veiligheidsoverleg plaatsgevonden om de veiligheidsaspecten van de door AVV aangekondigde collectieve acties te bespreken.
Op 18 januari 2024 heeft KLM zowel AVV, als VNV (de contractspartij bij de Martinair-cao) uitgenodigd voor cao-onderhandelingen. KLM heeft daarin onder meer het volgende geschreven:
“In plaats van te praten over voorwaarden waaronder overleg kan plaatsvinden, geeft KLM er de voorkeur aan om met u het gesprek over de inhoud van een nieuwe cao voor vrachtvliegers te voeren.
(…)
KLM zal als werkgever de (enige) contracterende partij zijn. Omdat de huidige cao voor KLM-vliegers tewerkgesteld bij Martinair (cao Martinair vliegers 2021) een looptijd heeft tot 1 januari 2025, kan een nieuwe cao alleen met medewerking van VNV een startdatum hebben, gelegen vóór 1 januari 2025.
Verder is KLM bereid om, op verzoek van AVV, een afspraak te maken die vliegers rechtszekerheid biedt dat KLM de cao voor KLM-vliegers op vleugelvliegtuigen op hen toepast, mocht in de toekomst definitief in rechte komen vast te staan dat deze cao van toepassing is (zgn “disclaimer tekst”). De door AVV met het ultimatum meegezonden voorbeeld-tekst kan daartoe dienen, met uitzondering van de laatste zin.
Tot slot hecht KLM aan het handhaven van het standaard karakter van de cao. Hiermee waarborgen we gelijke behandeling van alle medewerkers, tewerkgesteld onder de cao. De huidige cao voor KLM-vliegers tewerkgesteld bij Martinair (cao Martinair vliegers 2021) laat echter ten aanzien van loon- en pensioenaanspraken al ruimte voor cao partijen om afwijkende afspraken te maken (artikel 2.7 van bijlage 2 en artikel 10.9.2). KLM is bereid om deze cao-artikelen wederom op te nemen in een nieuwe cao.”
Op 24 januari 2024 heeft wederom een veiligheidsoverleg plaatsgevonden tussen KLM en AVV.
In een e-mail van 30 januari 2024 heeft AVV gereageerd op de notulen van de veiligheidsoverleggen van 17 en 24 januari 2024. Onder meer heeft AVV verder het volgende geschreven:
- “ “Zoals reeds kenbaar gemaakt tijdens het overleg is AVV wel degelijk bereid aan te kondigen voor een geplande vlucht of het werk wordt neergelegd. Dit komt erop neer dat uiterlijk 1 uur en 15 minuten voor aanvang van een geplande vlucht, kenbaar zal worden gemaakt door de vliegers (die voor die vlucht staan ingepland, al dan niet als standby-vlieger) dat het werk (tijdelijk) wordt neergelegd en tevens voor welke duur. Vliegers die vertrekken vanaf AMS, zullen dit kenbaar maken bij het BMC in AMS. Bij deze melding zullen zij tevens kenbaar maken voor hoe lang het werk wordt neergelegd.
(…)
- Tijdens het overleg is gesproken over de zogenoemde ‘rode-knop procedure’. Dit komt erop neer dat KLM graag een contactpersoon wenst vanuit de AVV die benaderd kan worden gedurende een werkonderbreking in geval van een (nood)situatie. Wat zo’n situatie zou kunnen zijn, is ons niet helemaal duidelijk. Desalniettemin is AVV bereid om te zorgen dat er iemand bereikbaar is gedurende een werkonderbreking. Het telefoonnummer van deze contactpersoon zal worden opgenomen in de mail die de vlieger stuurt aan [e-mailadres].
Binnen voornoemd kader is het naar onze mening zeer goed mogelijk om collectieve acties te kunnen (en te mogen) voeren. Wij zijn dan ook voornemens om vanaf donderdag 1 februari – binnen deze kaders – uitvoering te gaan geven aan onze acties. In de tussentijd staan wij nog steeds open voor nader (veiligheids)overleg met KLM. Voor de duidelijkheid: dit overleg schort de uitvoering van onze acties niet op.”
In een e-mail van 31 januari 2024 heeft KLM vermeld dat AVV niet beschikbaar bleek voor een veiligheidsoverleg op die dag en daarom gevraagd om de toezegging van AVV dat op de twee ochtendvluchten van 1 februari 2024 geen collectieve actie gevoerd zou worden. Ook heeft KLM toegelicht dat voor het waarborgen van de veiligheid onder meer het volgende nodig is:
“- De werkonderbrekingen 48 uur van tevoren concreter worden aangezegd in die zin dat KLM/MP weet gedurende welke periode (begin 1 februari - einddatum?) zij rekening moet houden met werkonderbrekingen. De aanzegging moet gedaan worden aan de voorzitter van het veiligheidsoverleg.
- Daarbij moet uiterlijk bij voornoemde aanzegging tevens aangezegd worden van welke aard en duur de werkonderbrekingen zullen zijn. Aan de hand hiervan kan KLM/MP een inschatting maken in welke mate het operationele proces verstoord zal gaan worden en welke mitigerende veiligheidsmaatregelen daarbij getroffen moeten worden.”
Op 1 februari 2024 heeft AVV een (eerste) werkonderbreking georganiseerd, waarbij het werk gedurende vier uur is neergelegd. Een vlucht van 7.30 uur, waarmee levende paarden zouden worden vervoerd vanaf Amsterdam naar Miami, is die dag niet vertrokken, ook niet na het eindigen van de werkonderbreking. De paarden zijn enkele uren in het vliegtuig geweest en moesten vervolgens het vliegtuig weer uit. De actie was circa één uur vóór de geplande vertrektijd van de vlucht aan KLM bekend gemaakt.
Op 1 februari 2024 (om 12.00 uur) heeft wederom een veiligheidsoverleg plaatsgevonden tussen KLM en AVV. Per e-mail van diezelfde datum heeft AVV aan KLM het volgende geschreven:
“AVV begrijpt uit deze overleggen dat KLM met name wil dat AVV zich houdt aan de door KLM aldus genoemde ‘aanzegtermijn’ voor een termijn binnen welke de acties gevoerd worden, en de ‘registratietermijn’ die volgens KLM voor een specifieke vlucht gehanteerd moet worden voor elke vlieger die het werk onderbreekt.
(…)
In het veiligheidsoverleg van 1 februari jl. heeft KLM bij monde van de heer Van Herk, Head of Flight Operations, voorgesteld dat AVV toch de registratietermijn van 2:45 uur accepteert en dat KLM dan belooft deze termijn van 2:45 uur niet te gebruiken voor het oproepen van stand-by staande vliegers.
AVV is bereid deze toezegging te doen: het hanteren van een registratietermijn van 2:45 uur met dien verstande dat KLM in deze termijn (of althans in de eerste 1:30 uur ervan) geen stand-by staande vliegers benadert om de vlucht over te nemen.”
KLM heeft op 1 februari 2024 geantwoord dat die toezegging van AVV niet volstaat en onder meer het volgende geschreven:
“AVV heeft ons duidelijk niet goed begrepen tijdens het overleg. De genoemde aanzegtermijn van 48 uur en de registratietermijn van 2 uur en 45 minuten zijn geen ‘nice to haves’, maar absolute minimumvoorwaarden voor KLM en Martinair.”