Rechtbank Oost-Brabant, 04-09-2023, ECLI:NL:RBOBR:2023:4377, 10581190 \ CV EXPL 23-2876

[eiser] vordert bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

primair

[eiser] legt aan de vordering, samengevat, het volgende ten grondslag.

Het concurrentiebeding is vernietigbaar omdat er geen sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen. Er is geen gevaar voor het bedrijfsdebiet omdat [eiser] geen kennis heeft van bedrijfsgevoelige informatie die zou leiden tot een concurrentievoordeel voor [bedrijfsnaam 1] . Ook als [eiser] die kennis wél zou hebben, zal zijn indiensttreding niet tot een concurrentievoordeel leiden. Beter Horen is de exclusieve aanbieder van Amplifon hoortoestellen die alleen ingesteld en aangepast kunnen worden bij winkels binnen de Amplifon groep. [bedrijfsnaam 1] behoort daar niet toe en kan voor deze toestellen geen ondersteuning bieden. [eiser] is als werknemer geen onderdeel van het bedrijfsdebiet en kan niet worden gebonden aan Beter Horen door het concurrentiebeding. De klantenbinding die [eiser] heeft is beperkt. Als leerling audicien had hij geen klantenportefeuille en het klantenbestand bestaat voornamelijk uit senioren die vanwege hun geringe mobiliteit niet in staat zijn om ver te reizen. Concurrerende ondernemingen hanteren daarom ook een concurrentiebeding met een kleinere radius dan Beter Horen, namelijk 15 kilometer.

In het geval dat wordt geoordeeld dat het concurrentiebeding wel noodzakelijk is om het bedrijfsdebiet te beschermen, dan dient het beding te worden geschorst omdat [eiser] onredelijk wordt benadeeld. [eiser] gaat er bij [bedrijfsnaam 1] financieel op vooruit en in tegenstelling tot bij Beter Horen, krijgt [eiser] er volop doorgroeimogelijkheden. Ook zijn de arbeidsvoorwaarden aanzienlijk beter. Het belang van Beter Horen bij een omvangrijke geografische afbakening van het concurrentiebeding daarentegen is gering. Indien het concurrentiebeding niet wordt geschorst, heeft [eiser] recht op een vergoeding over de periode waarover het concurrentiebeding zijn gelding houdt.

Het tussen partijen overeengekomen studiekostenbeding is op grond van artikel 7:611a BW nietig. Er is sprake van scholing die noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie van audicien. Ook is het beding niet rechtsgeldig, omdat [eiser] niet expliciet is gewezen op de financiële risico’s van het beding.

Beter Horen voert, samengevat, het volgende aan.

Beter Horen heeft een gerechtvaardigde vrees dat haar bedrijfsdebiet wordt aangetast als [eiser] in dienst treedt bij [bedrijfsnaam 1] . Uit onderzoek van Beter Horen is gebleken dat een belangrijk element voor de keuze voor een audicien is gelegen in de persoon van de audicien. Klanten hechten veel waarde aan de klantrelatie. Dit blijkt ook uit de praktijk.

De audiciensbranche is een specialistische branche, waarbij het van belang is dat mensen een ‘vertrouwd’ gezicht hebben dat hen helpt. Het ligt dan ook voor de hand dat het vertrek van [eiser] een (fors) aantal overstappende klanten tot gevolg heeft. Er bestaat namelijk een grote overlap in het afzetgebied. Een aanzienlijk deel van de klanten woont tussen [plaats] en [plaats] en [plaats] en voor hen zal de reisafstand niet veranderen. Met alleen een relatiebeding is het bedrijfsdebiet niet afdoende beschermd. Voor Beter Horen is het niet te controleren of [eiser] of een collega de klant helpt en bovendien gaat het om privacygevoelige data. Daarnaast beschermt een relatiebeding alleen de goodwill, terwijl een concurrentiebeding ook de knowhow beschermt. [eiser] beschikt over dergelijke knowhow. Hij heeft kennis van producten, prijsstellingen, kortingsacties en de (on)gemakken van verschillende producten die Beter Horen aanbiedt. Hij weet wat voor klachten cliënten hebben en welke oplossingen daarvoor gelden. Bij [bedrijfsnaam 1] worden dezelfde hoortoestellen onder een andere merknaam verkocht. Het assortiment vertoont een grote overlap. Het geheimhoudingsbeding biedt onvoldoende bescherming, omdat er gegronde vrees bestaat dat [eiser] zijn knowhow, al dan niet onbewust, zal toepassen.
Tot het bedrijfsdebiet behoren ook de gedane investeringen in [eiser] . [eiser] die geen enkele kennis en ervaring had, is volledig opgeleid door Beter Horen.

Het concurrentiebeding dat Beter Horen hanteert, is een gebruikelijk beding in de audiciensbranche. Door het beding wordt [eiser] niet onbillijk benadeeld. De gestelde financiële verbetering is niet door [eiser] onderbouwd en enkel een financieel belang is onvoldoende om een concurrentiebeding te schorsen. Dat er geen ontwikkelingsmogelijkheden zijn bij Beter Horen is niet juist. Beter Horen staat bekend als dé opleider in de hoorbranche en heeft als speerpunt het investeren in mensen. Ook kan [eiser] doorgroeien naar de functie van ’mentor’ of ‘shopmanager’. Een alternatief is dat [eiser] aan de slag gaat bij een concurrent buiten de straal van 25 kilometer. De hoorbranche heeft te kampen met forse personeelstekorten en er zijn voldoende plekken waar [eiser] aan de slag kan gaan zonder inbreuk te maken op het concurrentiebeding. [eiser] wordt in verhouding tot het te beschermen belang van Beter Horen niet onbillijk benadeeld. [eiser] ondervindt van het beding ook geen ernstig nadeel, zodat voor de gevorderde vergoeding geen plaats is.

Het studiekostenbeding dat partijen zijn overeengekomen is rechtsgeldig. De opleiding was nodig voor het verkrijgen van een diploma, waarover [eiser] bij eerste aanvang van de werkzaamheden als triage audicien diende te beschikken. Deze scholing valt buiten de reikwijdte van artikel 7:611a BW. De studieovereenkomst beschikt over een exacte uitsplitsing van de kosten en een duidelijke uitleg over de terugbetalingsverplichting. Daarmee heeft Beter Horen aan haar informatieplicht voldaan.