Rechtbank Oost-Brabant, 24-07-2024, ECLI:NL:RBOBR:2024:3758, C/01/396064 / HA ZA 23-534

[eiser] heeft in de jaren ‘70 via zijn tussenpersoon SAA (onder andere) een rechtsbijstandverzekering afgesloten bij DAS.

In 2018 is de vader van [eiser] overleden, waarna er een erfrechtelijk geschil is ontstaan over de afwikkeling van zijn nalatenschap. [eiser] heeft dit geschil op 8 november 2018 gemeld bij SAA, waarna de kwestie via SAA is gemeld bij - en in behandeling is genomen door - DAS.

DAS heeft het erfrechtelijk geschil van [eiser] beoordeeld en aan hem te kennen gegeven dekking en rechtsbijstand te verlenen bij dit geschil. Op dat moment golden de “Algemene polisvoorwaarden, versie 01-2016, van Rechtsbijstandverzekering DAS (hierna: de AV 2016)” en de “Bijzondere polisvoorwaarden 12111, versie 01-2017, van DAS voor Particulieren Rechtsbijstandverzekering Compleet (hierna: de BV 2017)”.

In de AV 2016 staat, voor zover in deze procedure van belang, het volgende vermeld:

2. Voor welke juridische hulp bent u verzekerd?

4. Welke kosten betaalt DAS?

(…)

b. Andere kosten die DAS betaalt (externe kosten)

10. Welke regels gelden voor het betalen van premie en aanpassen van polisvoorwaarden?

(…)

d. DAS mag deze polisvoorwaarden en de premie voor al haar verzekeringen ook veranderen. Maar dat mag DAS alleen doen als er bijzondere omstandigheden zijn. Bijvoorbeeld omdat de financiële positie van DAS in gevaar is of dreigt te komen. Of door een wetswijziging. Als DAS zo’n wijziging doorvoert krijgt u vooraf schriftelijk bericht van DAS waarin staat wat er verandert en wanneer de polisvoorwaarden of premie veranderen. Bent u het niet eens met de verandering die DAS doorvoert? Dan mag u uw verzekering opzeggen. Dat moet u doen binnen één maand nadat DAS de verzekering heeft veranderd. Uw verzekering eindigt dan op de dag dat de verandering zou ingaan.

(…)

Daarnaast staat in de BV 2017, voor zover in deze procedure van belang, het volgende vermeld:

4. Hoe geeft DAS juridische hulp en welke kosten betaalt DAS?

(…)

b. DAS betaalt per conflict aan externe kosten nooit meer dan 30.000 euro. Dit bedrag noemen we het externe kostenmaximum.

(…)

Begin 2019 werd duidelijk dat er een gerechtelijke procedure gevoerd moest worden, waarop DAS [eiser] heeft gevraagd door wie hij zich in deze gerechtelijke procedure wilde laten bijstaan. [eiser] koos voor mr. [A] (hierna: mr. [A] ) van Advocaten Familie- & Erfrecht.

De kosten van de door mr. [A] aan [eiser] verleende rechtsbijstand zijn tot een som van € 30.000,00 door DAS vergoed.

Op 4 september 2020 heeft de Rechtbank Oost-Brabant een beschikking gewezen in de procedure die mr. [A] namens [eiser] gevoerd heeft en heeft de rechtbank [eiser] niet-ontvankelijk verklaard in zijn verzoek.

[eiser] is van mening dat mr. [A] een fatale termijn heeft laten verstrijken, als gevolg waarvan [eiser] niet-ontvankelijk verklaard is, en dat mr. [A] in dat kader dus een beroepsfout gemaakt heeft. [eiser] heeft hierover in september 2020 telefonisch contact opgenomen met DAS om de eventuele aansprakelijkheidsstelling van mr. [A] te bespreken. DAS heeft hierop een nieuw dossier geopend met het kenmerk [nummer 1] .

DAS heeft [eiser] op 17 september 2020 een brief gestuurd, tevens onder vermelding van hetzelfde kenmerk/dossiernummer [nummer 1] . De inhoud van deze brief komt er – kort gezegd en voor zover relevant voor deze procedure – op neer dat [eiser] aangegeven heeft er nog over na te willen denken of hij mr. [A] formeel aansprakelijk wil stellen, waarbij DAS heeft aangegeven de verdere berichten van [eiser] hieromtrent af te wachten.

Als gevolg van de vermeende beroepsfout van mr. [A] , heeft [eiser] zich gewend tot een nieuwe advocaat: mr. drs. [B] (hierna: mr. [B] ).

Op 11 oktober 2020 heeft [eiser] van SAA Assuradeuren B.V., optredend als gevolmachtigd agent van DAS (hierna: de gevolmachtigde) een brief ontvangen, waarin zij hem informeert over zijn rechtsbijstandverzekering bij DAS. De brief bevat, voor zover in deze procedure van belang, de volgende inhoud:

Bij de brief zijn de aangepaste polisvoorwaarden gevoegd, zijnde de “Algemene polisvoorwaarden 07-2019 Rechtsbijstandverzekeringen DAS” (hierna: de AV 2019) en de “Bijzondere polisvoorwaarden 122, versie 01-2018, van DAS voor Particulieren Totaal (hierna: de BV 2018)”. In deze voorwaarden staat, voor zover in deze procedure van belang, het volgende vermeld:

Op 30 november 2020 heeft voornoemde mr. [B] namens [eiser] hoger beroep ingesteld tegen de beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 4 september 2020.

Op 23 januari 2021 (en 31 januari 2021) heeft mr. [B] namens [eiser] per e-mail een drietal declaraties ingediend bij DAS, met het verzoek voor betaling aan haar kantoor zorg te dragen. Na telefonisch contact met DAS, heeft mr. [B] op 8 februari 2021 de declaraties nogmaals toegezonden aan DAS, dit maal onder vermelding van het kenmerk/dossiernummer [nummer 1] .

Omstreeks januari/februari 2021 heeft mr. [B] aangegeven te stoppen met haar werkzaamheden. Toen heeft [eiser] wederom een nieuwe advocaat in de arm genomen, zijnde mr. [c] (hierna: mr. [c] ).

DAS heeft de declaraties van mr. [c] en mr. [B] niet betaald c.q. vergoed aan [eiser] met als reden dat het externe kostenmaximum van
€ 30.000,00 bereikt zou zijn. Hetzelfde geldt voor de nagekomen declaraties van mr. [A] .

Op 4 januari 2022 heeft [eiser] de discussie met DAS over al het dan niet vergoeden van de kostendeclaraties van zijn externe advocaten boven het oorspronkelijke kostenmaximum van € 30.000,00 voorgelegd aan het KiFiD. Het KiFiD heeft op 18 november 2022 uitspraak gedaan in de vorm van een niet-bindend advies. De commissie komt – kort gezegd – tot het oordeel dat de verzekeraar één kostenmaximum van € 30.000,00 mocht hanteren voor het erfrechtelijke conflict en de in dit kader gevoerde procedures in eerste aanleg en hoger beroep. De commissie heeft de vorderingen van [eiser] afgewezen.

Voor wat betreft het erfrechtelijk geschil van [eiser] , heeft het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch bij beschikking van 21 april 2022 het verzoek van [eiser] afgewezen.