Rechtbank Oost-Brabant, 17-04-2025, ECLI:NL:RBOBR:2025:2448, 11626519 \ CV EXPL 25-2408
Rechtbank Oost-Brabant, 17-04-2025, ECLI:NL:RBOBR:2025:2448, 11626519 \ CV EXPL 25-2408
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Oost-Brabant
- Datum uitspraak
- 17 april 2025
- Datum publicatie
- 2 mei 2025
- ECLI
- ECLI:NL:RBOBR:2025:2448
- Zaaknummer
- 11626519 \ CV EXPL 25-2408
Inhoudsindicatie
De ondernemingsraad wil overleg kunnen voeren met haar achterban en de betrokken vakbonden om zodoende een weloverwogen advies te geven op een voorgenomen besluit van de ondernemer. Na een belangenafweging wordt de opgelegde geheimhouding wordt niet geschorst.
Uitspraak
RECHTBANK OOST-BRABANT
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Eindhoven
Zaaknummer: 11626519 \ CV EXPL 25-2408
Vonnis in kort geding van 17 april 2025
in de zaak van
ONDERNEMINGSRAAD HERMES GROEP NV,
te Eindhoven,
eisende partij,
hierna te noemen: ondernemingsraad,
gemachtigde: mr. R. van der Stege,
tegen
HERMES GROEP N.V.,
te Eindhoven,
gedaagde partij,
hierna te noemen: Hermes,
gemachtigde: mr. Y.H. Dissel.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit het vonnis van 10 april 2025 met de daarin genoemde stukken.
Bepaald is dat op 10 april 2025 uitspraak werd gedaan. Dit is vanwege de spoedeisendheid van de zaak gedaan in de vorm van een kop-staartvonnis. Dit vonnis betreft de uitwerking van de overwegingen waar die uitspraak van 10 april 2025 op is gebaseerd.
2 De feiten
Hermes Openbaar Vervoer B.V. is concessiehouder van het openbaar vervoer in onder andere de regio Arnhem/Nijmegen/Foodvalley (hierna: ANF). Deze concessie eindigt op 27 juni 2026.
De ruim 1.000 werknemers die ingezet worden om het openbaar vervoer voor de concessie ANF te verzorgen, zijn in dient bij Hermes. De bepalingen uit de cao Openbaar Vervoer en bedrijfseigen regelingen zijn van toepassing op de arbeidsrelatie tussen partijen.
Hermes, Hermes Openbaar Vervoer B.V., Transdev Nederland Mobility Services N.V., Connexxion Openbaar Vervoer B.V. en Connexxion Nederland B.V., maken allemaal onderdeel uit van het Transdev-concern.
In de nieuwsflits van de ondernemingsraad van 22 april 2024 gericht aan het personeel staat onder andere:
‘Concessie SAN/ANF,
Nadat de eigenlijke SAN concessie in 2022 afgelopen zou zijn, is er toch nog een noodconcessie afgesloten tussen Hermes en de provincie Gelderland die tot juli 2026 zal duren.
Dat betekent dus dat er per juli 2026 drie mogelijkheden zullen zijn.
-
Of Hermes zal de concessie blijven verzorgen,
-
Of Transdev Nederland met een andere entiteit (ander bedrijf van Transdev) in zal schrijven,
-
Of dat een bestaande concurrent ( Arriva, Keolis, EBS Qbuzz ) of zelfs een nieuw OV bedrijf de concessie ANF zal winnen.
De huidige SAN concessie plus Veluwe Zuid zal in de toekomst Arnhem Nijmegen Foodvalley ANF gaan heten.
Hoe het ook gaat lopen er komt dus voor het personeel van de SAN concessie de nodige onzekerheid aan.
Wat de OR Hermes betreft is het voor het zittende personeel het beste als Hermes gewoon de concessie blijft verzorgen. Mocht Transdev er voor kiezen met een andere entiteit in te schrijven lijkt dat ons nog te verkiezen boven het overgaan naar een geheel ander OV bedrijf dan Transdev/Hermes.
Maar in alle gevallen zullen wij als OR onze uiterste inspanning leveren om de belangen van het zittende personeel in het SAN en Veluwe Zuid zo goed mogelijk te behartigen. Wij hebben met de directie af kunnen spreken dat wij inzicht krijgen in en betrokkenheid krijgen bij de arbeidsvoorwaarden en de bedrijfsregelingen die bij de Provincie aangemeld zullen worden en waar dus ook alle concurrenten mee te werken hebben. Wij zullen jullie hierbij steeds goed betrokken houden.’
In de nieuwsflits van de ondernemingsraad van 1 november 2024 gericht aan het personeel staat onder andere:
‘Concessie ANF aanbesteding
Zoals we al vaker gemeld hebben in onze nieuwsbrief zullen de concessies SAN en Veluwe Zuid in één nieuwe concessie Arnhem Nijmegen Foodvalley aanbesteed worden.
Als OR Hermes is aan ons het adviesrecht op de offerte toegezegd. Wij hebben daartoe een werkgroep gekozen die de totstandkoming van de offerte kritisch gaat volgen. Vanuit de directie is toegezegd dat deze werkgroep volledig geïnformeerd en betrokken zal gaan worden.
Uiteraard gaat dit alleen over de offerte die namens Transdev NL, het moederbedrijf van Hermes, ingediend gaat worden.
Als de concessie niet door (een van de bedrijven van) Transdev NL gewonnen wordt hebben wij ook geen inbreng op de offerte van dat winnende bedrijf.
Dan zullen wij jullie belangen pas na de gunnen (medio 2025) kunnen gaan behartigen.
Voor nu staat vast dat de nieuwe concessie ANF juli 2026 in zal gaan.’
Bij brief van 14 maart 2025 heeft Hermes Openbaar Vervoer B.V., voor zover vereist, de ondernemingsraad verzocht advies uit te brengen over het voorgenomen besluit om voor de tender ANF niet in te schrijven met Hermes Openbaar Vervoer B.V. maar met Transdev Nederland Mobility Services N.V. Tevens staat in de brief vermeld:
‘Gezien het feit dat inschrijven op een aanbesteding zeer concurrentiegevoelig is en wij ook intern, zeker buiten het tenderteam, zo min mogelijk informatie willen delen wijzen wij u nog eens expliciet op de geheimhouding op grond van artikel 20 WOR.’
Tijdens het informele overleg van 19 maart 2025 is de ondernemingsraad door Hermes medegedeeld dat het de bedoeling is dat het personeel in dienst komt bij Connexxion Openbaar Vervoer B.V. wanneer Transdev Nederland Mobility Services N.V. de nieuwe concessiehouder wordt.
In de brief van Hermes Openbaar Vervoer B.V. van 24 maart 2025 gericht aan de ondernemingsraad staat onder andere:
‘Naar aanleiding van uw brief d.d. 20 maart a.s. zenden wij u hierbij de antwoorden op uw vragen. In de overlegvergadering van 26 maart a.s. kunnen de vragen, indien nodig, nog verder worden toegelicht.
(...)
Vraag 19
Waarom zit er geheimhouding op deze aanvraag, die enkel gaat over het niet inschrijven door Hermes? (...)
Antwoord
Zoals gebruikelijk rust op de informatie die met de OR wordt gedeeld geheimhouding op grond van artikel 20 WOR, ter bescherming van het bedrijfsbelang. In het geval van een (mogelijke) concessie, zoals in deze situatie, is geheimhouding van extra belang vanwege de concurrentiegevoelige aard van de adviesaanvraag. Hoewel deze aanvraag specifiek betrekking heeft op de niet-inschrijving door Hermes, reikt de impact verder. Het voortijdig bekendmaken van een besluit om wel of niet in te schrijven kan namelijk impliciet inzicht geven in de strategische positie van Transdev ten opzichte van andere inschrijvers. Dit kan ongewenste gevolgen hebben die we willen voorkomen (zoals het risico op coördinatie tussen concurrenten, verstoring van het biedproces, een marktverstorend effect).
(...)
Vraag 20
Wanneer wordt de geheimhouding opgeheven, zodat de OR de achterban kan raadplegen?
Antwoord
De geheimhouding wordt opgeheven na het inleveren van de bieding, net zoals bijvoorbeeld bij de concessies Zeeland en het treingedeelte ANF waar wij niet op ingeschreven hebben. Wij realiseren ons dat dit betekent dat de achterban niet vóór het te nemen besluit geraadpleegd kan worden over het voorgenomen besluit om niet met Hermes in te schrijven. We begrijpen tevens dat de geheimhoudingsverplichting de OR in de periode direct voorafgaand aan het geven van advies niet mag belemmeren in het raadplegen van de achterban over zaken die voor hen van wezenlijk belang zijn.
Desondanks achten wij het in deze situatie noodzakelijk om de geheimhouding tot het moment van inschrijving (vooralsnog gesteld op 16 april) te handhaven, zoals ook toegelicht in het antwoord op vraag 19. Wij vinden het belang van de organisatie in dit geval zwaarder wegen, mede gezien de geringe kans op nadelige gevolgen voor het personeel van Hermes. Immers, of Hermes nu wel of niet inschrijft, of TNMS schrijft wel of niet in, de personele gevolgen blijven beperkt doordat de LJN WP2000 bepaalt dat het personeel van rechtswege overgaat naar de nieuwe concessiehouder, met behoud van hun arbeidsvoorwaarden op grond van artikel 38 WP 2000, zoals ook toegelicht in de adviesaanvraag.’
Bij brief van 27 maart 2025 heeft de gemachtigde van de ondernemingsraad aan Hermes Openbaar Vervoer B.V. verzocht om met onmiddellijke ingang van de opgelegde geheimhouding af te zien, zodat overleg met de achterban en de betrokken vakbonden (voorafgaande aan het zogeheten artikel 40-overleg zoals dit op basis van de LJN WP2000 na de gunning zal moeten worden vorm gegeven) kan plaatsvinden.
Bij brief van 31 maart 2025 heeft de jurist van Transdev onder andere aan de ondernemingsraad geschreven:
‘Wij zouden er onder voorwaarden mee in kunnen stemmen dat de achterban geraadpleegd wordt, mits de bedrijfsbelangen voldoende beschermd blijven. Wat ons betreft kan de medewerkers gevraagd worden naar input bij elk van de drie opties zoals genoemd in de nieuwsbrief van 22 april 2024 (1. Of Hermes Openbaar Vervoer B.V. zal de concessie blijven verzorgen, 2. Of Transdev Nederland met een andere entiteit (ander bedrijf binnen het Transdev concern) zal inschrijven, 3. Of dat een bestaande concurrent (Arriva, Keolis, EBS, Qbuzz) of zelfs een nieuw OV bedrijf de concessie ANG zal winnen), zonder daarbij richting de achterban melding te maken van ons voornemen om niet met Hermes Openbaar Vervoer B.V. in te schrijven. Op deze manier kan de OR bij zijn advies toch rekening houden met hetgeen de medewerkers belangrijk vinden bij het niet inschrijven met Hermes Openbaar Vervoer B.V.
Informeren vakbonden
In het kader van de inschrijving op een aanbesteding en het voortraject waarin we ons nu bevinden is er geen rol weggelegd voor de vakbonden. Zij komen pas in beeld een maand na gunning van de concessie, op grond van artikel 40 WP 2000, waarin het overleg tussen de nieuwe vervoerder, de oude vervoerder en de vakbonden is geregeld. In het zogenaamde ‘artikel 40-overleg’ heeft het medezeggenschapsorgaan als zodanig geen rol. Wij zien dan ook niet in waarom de vakbond(en) nu geraadpleegd moeten worden en staat dat ook niet toe, waarbij wij wederom verwijzen naar hetgeen hierboven over de geheimhouding is gesteld.’
3 Het geschil
De ondernemingsraad verzoekt bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad de volgende voorzieningen te treffen:
I. te oordelen dat Hermes niet in redelijkheid tot het opleggen van geheimhouding heeft kunnen besluiten, waar het de inhoud van de aan de ondernemingsraad voorgelegde adviesaanvraag van 14 maart 2025 betreft;
II. Hermes te gebieden de ondernemingsraad, binnen een uur na betekening van dit vonnis, mede te delen dat de aan de ondernemingsraad opgelegde geheimhouding waar het de inhoud van de adviesaanvraag van 14 maart 2025 betreft, is ingetrokken.
De ondernemingsraad meent dat Hermes in alle redelijkheid niet tot het opleggen van geheimhouding van de adviesaanvraag van 14 maart 2025 had mogen besluiten.
De ondernemingsraad stelt dat hij vrij moet zijn om met de personen die werkzaam zijn binnen het bedrijf van gedachten te kunnen wisselen over de adviesaanvraag omdat het voorgenomen besluit per definitie tot gevolg heeft dat het personeel een andere werkgever krijgt, hetgeen grote gevolgen heeft. Zonder die mogelijkheid is het bedrijven van medezeggenschap een lege huls. Ook wil hij kunnen overleggen met de betrokken vakbonden of zij wel instemmen met een constructie waarbij niet de mogelijk toekomstig concessiehouder (Transdev Nederland Mobility Services B.V.), maar een personeels-B.V. (Connexxion Openbaar Vervoer B.V.) de werkgever - in afwijking tot artikel 38 LJN WP2000 - zal worden. De ondernemingsraad heeft gesteld dat het loutere gegeven dat Hermes niet zal inschrijven op de concessie, maar dat een andere entiteit binnen het Transdev-concern voornemens is in te schrijven op de vervoersconcessie, op zichzelf geen informatie betreft die de opgelegde geheimhouding rechtvaardigt.
Hermes voert verweer. Hermes concludeert tot niet-ontvankelijkheid van ondernemingsraad, dan wel tot afwijzing van de vorderingen van de ondernemingsraad, met uitvoerbaar bij voorraad te verklaren veroordeling van ondernemingsraad in de kosten van deze procedure.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.