Rechtbank Overijssel, 08-02-2022, ECLI:NL:RBOVE:2022:384, 9238616 \ CV EXPL 21-2101
Rechtbank Overijssel, 08-02-2022, ECLI:NL:RBOVE:2022:384, 9238616 \ CV EXPL 21-2101
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Overijssel
- Datum uitspraak
- 8 februari 2022
- Datum publicatie
- 22 februari 2022
- ECLI
- ECLI:NL:RBOVE:2022:384
- Zaaknummer
- 9238616 \ CV EXPL 21-2101
Inhoudsindicatie
Eisers vorderen -samengevat- dat de kantonrechter Stork zal verbieden de lonen eenzijdig te verlagen.
Vordering afgewezen.
Uitspraak
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Enschede
Zaaknummer : 9238616 \ CV EXPL 21-2101
Vonnis van 8 februari 2022
in de zaak van
1 [eiser sub 1] ,
wonende te [woonplaats] ,
2. [eiser sub 2],
wonende te [woonplaats] ,
3. [eiser sub 3] ,
wonende te [woonplaats] .
4. [eiser sub 4],
wonende te [woonplaats] ,
5. [eiser sub 5],
wonende te [woonplaats] ,
6. [eiser sub 6],
wonende te [woonplaats] ,
7. [eiser sub 7],
wonende te [woonplaats] ,
8. [eiser sub 8],
wonende te [woonplaats] ,
eisende partij in conventie,
verwerende partij in voorwaardelijke reconventie,
hierna te noemen [eiser] c.s. ,
gemachtigde: mr. M.T.A. Lamers,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid STORK PLASTICS MACHINERY B.V.,
gevestigd en kantoorhoudende te Hengelo,
gedaagde partij in conventie,
eiseres in voorwaardelijke reconventie,
hierna te noemen Stork,
gemachtigde: mr. S. Scheltinga (of verschenen in persoon).
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding,
- de conclusie van antwoord in conventie en eis in voorwaardelijke reconventie,
- de conclusie van repliek in conventie en antwoord in voorwaardelijke reconventie,
- de conclusie van dupliek in conventie en repliek in voorwaardelijke reconventie,
- de conclusie van dupliek in voorwaardelijke reconventie.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2 Waarvan kan worden uitgegaan
Stork is sinds 1968 een Nederlandse producent van spuitgietmachines. Zij levert, kort gezegd, spuitgietmachines en bijbehorende service aan de kunststofverwerkende industrie in en buiten Nederland.
Sinds oktober 2013 handelt Stork onder de namen Stork Injection Moulding Machinery, Stork IMM en Stork Plastics Machinery B.V.
Stork heeft een dochteronderneming, Stork Kunststoffmaschinen GmbH, in Duitsland. Daarnaast heeft Stork diverse servicepunten gevestigd in Frankrijk, Polen en het Verenigd Koninkrijk. In totaal werken er per 1 juni 2021 117 werknemers bij Stork (108 FTE) waarvan 7,4 FTE (12 werknemers) op basis van een inleen-of oproepovereenkomst.
Tot aan eind juni 2020 waren [A] N.V. (75%) en [B] N.V. (25%) aandeelhouders van Stork. De aandelen zijn met een aandelenruil overgedragen aan [B] .
[B] heeft in de zomer van 2020 vijf miljoen en in het najaar van 2020 anderhalf miljoen bijgestort.
In juli 2021 heeft [C] B.V. 100% van de aandelen van Stork overgenomen. [B] heeft bij overname van de aandelen een deel van de leningen die zij aan Stork heeft verstrekt, kwijtgescholden.
Alle eisers zijn in dienst bij Stork op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
De heer [eiser sub 1] (52) is op 1 september 2018 in dienst gekomen;
de heer [eiser sub 2] (63) op 11 oktober 1999;
de heer [eiser sub 3] (62) op 1 december 2019;
de heer [eiser sub 4] (63) op 1 juni 1980;
de heer [eiser sub 5] (62) op 5 maart 1985;
de heer [eiser sub 6] (65) op 2 juni 1980;
de heer [eiser sub 7] (59) op 17 juli 2000 en
de heer [eiser sub 8] (63) op 12 augustus 1985.
De leeftijd is hierbij berekend tot juni 2021.
Op de arbeidsovereenkomsten is van toepassing de Collectieve Arbeidsovereenkomst Metalektro, hierna cao genoemd.
In 2019 heeft Stork zich genoodzaakt gezien om de organisatie te herstructureren en anders in te richten. Zij heeft een aantal kostenbesparende maatregelen doorgevoerd met gedwongen ontslagen tot gevolg.
Als productie 3 is het rapport Voorgenomen plan tot herstructurering Stork van maart 2019 overgelegd (hierna herstructurering I). In het rapport staat vermeld dat negatieve cijfers Stork heeft doen inzien dat zij haar organisatiestructuur en processen anders moet inrichten, nu de prognose bij ongewijzigd beleid geen stijgende lijn zal laten zien, mede door de teruglopende orderportefeuille en de hoge personeelskosten. In het rapport staat ook vermeld dat [B] , als grootaandeelhouder, als gevolg van de situatie en/of ontwikkelingen een extra financiering heeft toegezegd. De toegezegde financiering bedraagt 2,5 miljoen waarvan 1 miljoen in december 2018 is betaald aan Stork. [B] heeft aan de financiering de strikte voorwaarde verbonden dat Stork haar organisatie moet herinrichten zodat het aansluit bij de markt en tevens kostentechnisch verantwoord is. Deze financiering is voor het bestaansrecht van Stork van essentieel belang, nu de bank -als financier- enkel bereid is haar kredietfaciliteiten te continueren mits de aandeelhouder(s) in 2019 financier(t)(en). Stork heeft hierover gesprekken gehad met de bank in 2019.
De ondernemingsraad heeft positief geadviseerd over dit voorgenomen plan tot herstructurering. Aan het plan is ook uitvoering gegeven.
Vanwege blijvende negatieve cijfers heeft Stork zich in 2020 genoodzaakt gezien wederom kritisch te kijken naar de (personele) inrichting van haar organisatie en de daarmee gepaard gaande kosten en ziet Stork zich genoodzaakt om de organisatie wederom te herstructureren.
Als productie 4 is het voorgenomen plan tot herstructurering Stork 2020 overgelegd (hierna herstructurering II). Hierin staat onder andere dat Stork ondanks de herstructurering in 2019 en de positieve effecten daarvan helaas door de ontwikkelingen in de markt nog altijd onder (financiële) hoge druk staat. Doordat er minder machines zijn verkocht, dan wel zullen worden verkocht, komen er minder aanbetalingen binnen. Dit heeft de cash positie van Stork in groot gevaar gebracht en dit zal ook niet verbeteren op korte termijn. Stork heeft immers nog steeds een organisatie te financieren, die gebaseerd is op de uitlevering van
70 machines conform de basis van de herstructurering in 2019. De crediteurenachterstand is ondertussen hoog opgelopen en dit leidt er onder meer toe dat verbeteringen in de supply chain niet gerealiseerd kunnen worden. Als Stork geen verdere ingrijpende kostenbesparende maatregelen neemt, dan zal dit de continuïteit van Stork nog verder in gevaar brengen met het mogelijke gevolg dat de dienstverbanden van al haar medewerkers en zelfs het voortbestaan van Stork ernstig in gevaar komt.
Onder 3.2.2 in het rapport staat vermeld dat de loonkosten veel impact hebben op het resultaat. Ze bedragen 40% van de bijgestelde omzet voor 2020. Door de voorgenomen herstructurering zal op deze kostenpost moeten worden bezuinigd zodat dit percentage rond de 30% zal komen te liggen. De verhouding toegevoegde waarde (omzet minus inkoop) versus personeelskosten is niet in balans.
De ondernemingsraad heeft positief geadviseerd over het voorgenomen plan tot herstructurering van 2020. Aan dit plan is ook uitvoering gegeven.
De herstructurering II is ingezet in de eerste maanden van 2020. De besluiten zijn toentertijd gebaseerd op de eerste cijfers over 2020.
De personele bezetting is gereduceerd met circa 30 fte’s. Ten gevolge van deze reductie dalen de personele kosten structureel met circa 2.2M (Memorandum Continuïteitsbeoordeling d.d. 30 -11-2020, productie 16).
Vanwege rode cijfers is Stork jarenlang afhankelijk geweest van bij financieringen van de aandeelhouders om de continuïteit van de organisatie te waarborgen. In 2019 heeft er een additionele financiering plaatsgevonden van € 5 miljoen in de vorm van storting eigen vermogen en het verstrekken van een achtergestelde lening door de aandeelhouders. Ook in de zomer van 2020 heeft [B] een faciliteit verstrekt van € 5 miljoen.
Gezien de financiële situatie van Stork heeft de bank halverwege 2020 geen werkkapitaalfinanciering meer aan Stork willen verstrekken (productie 5, e-mail d.d. 6 juli 2020) en zijn de lopende kredieten beëindigd (productie 23).
In september 2020 hebben alle medewerkers een brief ontvangen. Hierin staat, voor zover van belang (productie 2):
“(…) In deze brief wil de directie van Stork (…) je op de hoogte brengen van haar voornemen tot het aanpassen van het salarishuis per 1-11-2020 en de financiële gevolgen daarvan.
Noodzaak
Zoals inmiddels bekend verkeert Stork al enige tijd in financieel zwaar weer en heeft zij al de nodige verstrekkende maatregelen moeten treffen om het tij te keren. Zo is het budget bijgesteld naar 35 gemiddelde machines op jaarbasis en is het personeelsbestand daarop weer aangepast mede aan de hand van een tweetal reorganisaties (in 2019 en 2020). Daarnaast zijn er diverse kostenbesparende maatregelen doorgevoerd, zoals de verhuizing van R&O en ook is Stork in overleg getreden met de leveranciers om een kostenbesparing te kunnen realiseren. Stork heeft echter moeten constateren dat dit alles niet voldoende is gebleken en dat zij zich genoodzaakt ziet tot het treffen van extra maatregelen om in ieder geval weer financieel gezond te worden (en te blijven). Hierbij dient opgemerkt te worden dat [B] , als aandeelhouder, al meerdere malen heeft bij gefinancierd, te weten een totaalbedrag van 8.5 miljoen euro in de afgelopen drie jaren. Deze financiering zal na overname door [D] door [B] met 2.5 miljoen euro worden uitgebreid tot 11 miljoen euro. De salarisaanpassing is een absolute voorwaarde van [D] voor overname en wordt ondersteund door [B] .
Voorgenomen aanpassing
De salariskosten bij Stork zijn aanzienlijk. Op dit moment kan Stork het zich niet veroorloven om nog een reorganisatie door te voeren om de personeelskosten verder omlaag te brengen. Stork heeft immers wel een bepaald werknemersaantal nodig om een bepaalde omzet te kunnen genereren. Stork ziet zich om die reden genoodzaakt om het salarishuis aan te passen. Indien een dergelijke maatregel niet wordt doorgevoerd zal dit naar het oordeel van Stork aanzienlijke gevolgen hebben voor het bestaansrecht van Stork, oftewel dan is er geen bestaansrecht.
In het verlengde heeft Stork het salarishuis kritisch bekeken en heeft zij het volgende moeten constateren:
1. de salarissen liggen gemiddeld 12 % boven de cao salaristabel;
2. Stork heeft ongeveer 1800 uren aan seniorendagen te financieren, met een waarde van ongeveer EUR 42.000,- per jaar en een opzetverlies van tenminste EUR 100.000,-.
3. De salariskosten maken 40% uit van de totale kosten;
Na een grondige analyses van de salarisindeling ten opzichte van het functiewaarderingssysteem, de cao salaristabellen en de markt, wenst Stork de volgende salariswijziging door te voeren. (…)
Stork is aldus voornemens om het salaris te verlagen. Er is ruimte om binnen de vastgestelde opties zoveel mogelijk bij de persoonlijke situatie van medewerkers aan te sluiten. (…)
Naast de bovengenoemde aanpassingen is Stork ook voornemens om een urenbankregeling te implementeren en de seniorenregeling aan te passen. (…)
Stork is van mening dat de financiële situatie juist verlangt dat de directie van Stork ingrijpt en verdergaande maatregelen doorvoert. Stork is zich bewust van dit grote loonoffer die zij van haar werknemers verlangt. Ter compensatie hiervan is Stork bereid om een winstregeling door te voeren. Dit houdt concreet in: 10% van de winst wordt verdeeld onder het personeel. Echter, voor de eerste twee jaren zal dit 20% betreffen. In 2021 wordt, met inachtneming van de salarisaanpassing een resultaat verwacht, op basis van de kennis van nu, van EUR 70.000,-. (…)
De OR is betrokken en gevraagd om deze maatregel te ondersteunen en zij heeft zich van de noodzaak van deze maatregel overtuigd. (…)
Extra maatregelen
Naast de aanpassing van het salarishuis is Stork voornemens om een aantal regelingen aan te passen.
- -
-
Aanpassing van de seniorendagen en de VEP, dit zijn individuele arbeidsvoorwaarden en zal Stork met de betreffende groep bespreken.
- -
-
Implementatie van een urenbankregeling, dit is een regeling waarbij zowel de vakbonden als OR betrokken worden. Dit traject wordt het einde van september opgestart. Dit betreft een collectieve regeling en hierover zal Stork jullie later informeren. (…)”
Begin november ontvangen de medewerkers een nieuw, op onderdelen aangepast, voornemen (productie 3). De ingangsdatum is verschoven naar 1 december 2020.
Eind november 2020 heeft Stork het definitieve plan gepresenteerd: per 1 januari 2021 worden de salarissen structureel verlaagd met het percentage uitgaande van inlevering van 11 ADV dagen. Daarnaast wordt er een verlaging toegepast ter hoogte van de in de cao verplichte verhoging van het loon bij verlaging van het aantal roostervrije uren (productie 4).
10,99% van de medewerkers hebben zich tegen het voorstel verzet.
[eiser] c.s. komt in deze procedure op tegen de eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden door Stork. In de onderhavige arbeidsovereenkomsten is geen eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen.