Rechtbank Rotterdam, 28-11-2012, BY5298, 384833 / HA ZA 11-1801

Sector civiel recht

zaaknummer / rolnummer: 384833 / HA ZA 11-1801

Vonnis van 28 november 2012

in de zaak van

tegen

Partijen zullen hierna Powergen en [gedaagde] worden genoemd.

1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.

2.2. [gedaagde] levert -onder andere- laders aan haar klanten, waaronder Crepa B.V. (hierna: Crepa.

2.3. [gedaagde] heeft het eerste zakelijke contact met het hoofdkantoor van Powergen in Italië gehad, waarna zij werd verwezen naar de heer [A], zaakdoende te Epe. [gedaagde] heeft de producten van Powergen steeds besteld bij de heer [A], die offertes en andere e-mails aan [gedaagde] heeft ondertekend als “Sales Director Powergen Benelux” met het logo van Powergen. Het versturen van de orderbevestigingen en facturen alsook het produceren en leveren van de bestelde producten werd door het hoofdkantoor in Italië gedaan.

2.4. Onderaan voornoemde orderbevestigingen is bij “general sales condition” -onder meer- vermeld dat: “For any further dispute the only competent Court is the Court of Arezzo.”

2.5. Powergen heeft aan [gedaagde] producten verkocht en geleverd en zij heeft daarvoor aan [gedaagde] -onder meer- een factuur d.d. 27 januari 2011 ad € 2.888,55 en een factuur d.d. 25 februari 2011 ad € 3.784,25 verzonden. De vervaldatum van de facturen was 30 dagen na de factuurdatum. [gedaagde] heeft deze facturen, ondanks aanmaning, niet betaald.

2.6. Powergen heeft aan [gedaagde] ook een C.R. CHOPPER 96V/140A 3F lader (hierna: de Chopper Sirius lader) verkocht, die zij op 8 december 2010 aan [gedaagde] heeft geleverd. [gedaagde] heeft de lader getest en op 9 december 2010 doorgeleverd aan haar klant Crepa. Bij het eerste gebruik door Crepa ontplofte de lader. Powergen heeft de lader teruggenomen en de hiervoor gefactureerde kosten gecrediteerd, alsook de retourkosten voor haar rekening genomen.

2.7. Powergen heeft aan [gedaagde] tevens verkocht en geleverd zestien C.B. 36V/30A CEMB 3000 1F (hierna: de Cemb 36V laders). [gedaagde] heeft meerdere Cemb 36V laders van haar opdrachtgevers retour ontvangen.

3.2. Powergen heeft aan haar vorderingen -samengevat- het volgende ten grondslag gelegd.

Op de koopovereenkomsten is in de eerste plaats de CISG van toepassing, en op onderwerpen die in dit verdrag niet zijn geregeld het recht van Italië, zijnde het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft. Powergen heeft de gefactureerde producten aan [gedaagde] geleverd. [gedaagde] heeft deze facturen ontvangen en zonder protest behouden en is aldus gehouden tot betaling van de facturen.

4.2. [gedaagde] heeft -samengevat- ter onderbouwing van haar verweer aangevoerd dat zij er vanuit mocht gaan dat op de koopovereenkomsten Nederlands recht van toepassing is. Er is niets overeengekomen over de toepasselijkheid van de CISG of Italiaans recht en de overeenkomst is nauw verbonden met Nederland, omdat [gedaagde] de producten van Powergen in Nederland heeft afgenomen en de contacten tussen partijen in Nederland verliepen. De producten die door Powergen zijn geleverd, zijn niet allemaal deugdelijk. Vooralsnog is [gedaagde] niet bekend of de overige producten deugdelijk zijn. [gedaagde] bestrijdt de verschuldigdheid van de rente, omdat tussen partijen niets omtrent rente is overeengekomen. Aangezien [gedaagde] meer te vorderen heeft van Powergen dan andersom en Powergen in gebreke blijft met de voldoening van haar betalingsverplichtingen, heeft [gedaagde] de betalingsverplichtingen van haar zijde opgeschort en beroept zij zich voor zover nodig op verrekening van haar vordering in reconventie met het verschuldigde in conventie.

5.2. [gedaagde] heeft -samengevat- het volgende aan haar vorderingen ten grondslag gelegd.

6.2. Powergen heeft -samengevat- het volgende ter onderbouwing van haar verweer aangevoerd.

Tussen partijen geldt een jurisdictieclausule op basis waarvan de Italiaanse rechtbank te Arezzo als enig gerecht bevoegd is om kennis te nemen van geschillen over de koopovereenkomsten. De ontploffing van de Chopper Sirius lader is veroorzaakt door een verkeerde aansluiting bij de klant of door het losraken van de shunt tijdens het vervoer van [gedaagde] naar haar klant Crepa, waardoor de schade in de risicosfeer van [gedaagde] valt. Desondanks heeft Powergen uit coulance [gedaagde] de prijs voor deze producten gecrediteerd. Enig bewijs van de onverkoopbare voorraad en het verlies van een grote klant als gevolg van de ontplofte Chopper Sirius lader ontbreekt. Bovendien kan aan Powergen ingevolge artikel 74 CISG niet worden gevraagd om schade te vergoeden die zij ten tijde van het aangaan van de overeenkomst niet kon voorzien. Wellicht is een fout gemaakt bij het etiketteren van de Cemb 36V laders. Op deze laders is ten onrechte het etiket 48V geplaatst. Powergen is bereid de kosten voor deze laders op zich te nemen. De vorderingen met betrekking tot negen andere ondeugdelijke laders missen iedere onderbouwing. Daarnaast heeft [gedaagde] eventuele klachten hierover niet binnen de redelijke termijn van artikel 39 CISG aan Powergen gemeld.

7.2. Powergen heeft bij akte na verwijzing, houdende conclusie van eis met wijziging van eis, haar eis gewijzigd zoals haar in beginsel vrijstond op grond van artikel 130 Rv. Nu [gedaagde] hiertegen geen bezwaar heeft gemaakt en de rechtbank de eiswijziging niet in strijd met de goede procesorde acht, zal bij de verdere beoordeling worden uitgegaan van de gewijzigde eis.

7.3. Tussen partijen is in geschil welk recht van toepassing is op de koopovereenkomsten waarop Powergen zich beroept. De vorderingen van Powergen zijn gegrond op de koopovereenkomsten tussen partijen betreffende de levering van laders, zijnde roerende zaken in de zin van artikel 1 lid 1 van het Verdrag der Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken van 11 april 1980 (hierna: CISG). Dit verdrag is op grond van artikel 1 lid 1 sub a CISG op de onderhavige koopovereenkomsten van toepassing, omdat partijen in verschillende landen zijn gevestigd die beide zijn aangesloten bij het CISG en niet is gesteld of gebleken dat in de koopovereenkomst of daarop toepasselijke voorwaarden gebruik is gemaakt van de mogelijkheid de toepasselijkheid van de CISG uit te sluiten. Artikel 25 lid 1 Rome I laat overigens de toepassing van het CISG onverlet. Voor de toepassing van de CISG wordt als vestigingsplaats van Powergen haar hoofdkantoor te Arezzo in Italië aangemerkt. Op grond van artikel 10 sub a CISG moet als de plaats van vestiging, indien een partij meer dan één vestiging heeft, die plaats worden aangemerkt welke het nauwst is betrokken bij de overeenkomst en de uitvoering hiervan, gelet op de op enig tijdstip vóór, of bij het sluiten van de overeenkomst aan partijen bekende of door hen in aanmerking genomen omstandigheden. [gedaagde] stelt dat het bedrijf van de heer [A] als een vestiging van Powergen moet worden aangemerkt en dat deze vestiging het nauwst is betrokken bij de overeenkomst en de uitvoering hiervan, maar zij heeft onvoldoende aanknopingspunten naar voren gebracht om die conclusie te kunnen rechtvaardigen, hoewel dit op haar weg had gelegen en haar daarnaar ter comparitie is gevraagd. Van een vestiging in de zin van de CISG is eerst sprake indien met een wezenlijke mate van zelfstandigheid wordt deelgenomen in de economische en commerciële activiteiten van de rechtspersoon. Naar onbetwist wordt aangenomen is de zakelijke relatie tussen partijen al vóór november 2010 ontstaan en heeft [gedaagde] het eerste zakelijke contact met het hoofdkantoor in Italië gehad, waarvan zij gedurende de handelsrelatie ook telkens orderbevestigingen en facturen ontving. De producten zijn steeds door het hoofdkantoor in Italië vervaardigd en aan [gedaagde] geleverd. Onder die omstandigheden had [gedaagde] op het moment van de totstandkoming van de onderhavige koopovereenkomsten in januari en februari 2011 erop bedacht moeten zijn dat het zwaartepunt van de overeenkomsten in Italië was gelegen en de hoofdvestiging in Italië ook de uitvoering van deze overeenkomsten zou verzorgen. De omstandigheid dat [gedaagde] de meeste producten bij de heer [A] heeft besteld en het feit dat hij zijn e-mails aan [gedaagde] doorgaans ondertekende als “Sales Director Powergen Benelux” met het logo van Powergen, is onvoldoende om zijn bedrijf een economische en commerciële zelfstandigheid toe te dichten en te kunnen aanmerken als een vestiging in de zin van de CISG.

7.4. Voor zover onderwerpen van geschil niet door de CISG worden bestreken, moet aan de hand van Rome I worden beoordeeld welk rechtsstelsel de overeenkomsten tussen partijen beheerst. Ingevolge de hoofdregel van artikel 4 lid 1 jº 19 lid 1 Rome I worden bij gebreke van een contractuele rechtskeuze de overeenkomsten waarop de vorderingen van Powergen betrekking hebben beheerst door Italiaans recht, aangezien het hoofdbestuur van Powergen zich in Arezzo in Italië bevindt. Voor een uitzondering op deze hoofdregel in de zin van artikel 19 lid 2 Rome 1 ziet de rechtbank onvoldoende aanleiding. Zoals hiervoor onder overweging 7.3 reeds overwogen, is de hoofdvestiging in Italië het centrum van de economische en commerciële activiteiten en draagt deze vestiging zorg voor de feitelijke uitvoering van de koopovereenkomsten. Onder die omstandigheden kan niet worden gezegd dat de Nederlandse rechtssfeer kennelijk nauwer is betrokken bij de (uitvoering van de) overeenkomsten. Conclusie van het voorgaande is dat het Italiaanse recht -met inbegrip van de CISG- van toepassing is, zodat de gevorderde verklaring voor recht toewijsbaar is als in het dictum vermeld.

7.5. [gedaagde] heeft de deugdelijkheid van enkele laders waarop de facturen in conventie betrekking hebben betwist, maar heeft de gestelde ondeugdelijkheid niet toegelicht, nog daargelaten dat gesteld noch gebleken is dat zij op een eerder moment dan in haar conclusie van antwoord van 11 januari 2012 over die laders heeft geklaagd, waardoor zij ingevolge artikel 39 CISG niet binnen redelijke termijn heeft geklaagd en derhalve al haar rechten op grond van non-conformiteit heeft verloren. Anders dan [gedaagde] ter comparitie heeft gesteld, blijkt uit productie 13 bij de conclusie van antwoord niet dat [gedaagde] op een eerder moment heeft geklaagd over de laders waarop het geschil in conventie betrekking heeft. [gedaagde] is het bedrag van de facturen ad € 6.672,80 derhalve in beginsel aan Powergen verschuldigd.

7.6. [gedaagde] heeft een beroep op verrekening gedaan van haar vordering in reconventie met het eventueel verschuldigde in conventie. Dit onderwerp wordt niet door de CISG bestreken en zal derhalve naar intern Italiaans recht moeten worden beoordeeld. [gedaagde] heeft in reconventie schadevergoeding gevorderd. Hoewel de verschuldigdheid van de vordering in reconventie vanwege de betwisting door Powergen niet vaststaat, kan de schuld gemakkelijk worden bepaald en is zij opeisbaar, zodat de rechtbank naar Italiaans recht voor het gedeelte van de schuld dat zij bepaald acht de verrekening zal vaststellen.

[gedaagde] heeft terzake van de Cemb 36V laders een bedrag ad € 1.244,50 aan geleden verlies gevorderd. Powergen heeft ter comparitie van partijen erkend dat deze laders waren voorzien van de verkeerde etiketten en dat dit een toerekenbare tekortkoming oplevert waarvoor zij aansprakelijk is, zodat het geleden verlies terzake van de Cemb 36V laders, ten aanzien waarvan het bestaan en de hoogte niet is weersproken, voor verrekening in aanmerking komt.

[gedaagde] heeft tenslotte nog schadevergoeding van € 28.927,30 gevorderd terzake negen andere ondeugdelijke laders. Ten aanzien van die negen laders heeft [gedaagde] niet aan haar stelplicht voldaan. Met name wordt niet duidelijk op welke laders [gedaagde] hier doelt en waar de ondeugdelijkheid uit bestaat. Alleen al om die reden kan dit bedrag niet worden verrekend.

7.7. Ten aanzien van de subsidiaire grondslag onrechtmatige daad geldt als uitgangspunt dat wanprestatie als zodanig geen aanleiding geeft tot aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad, tenzij de gedraging die in strijd komt met de contractuele verplichting, ook los en onafhankelijk van deze verplichting als een onrechtmatige gedraging kan worden gezien. [gedaagde] heeft onvoldoende aangevoerd om die conclusie te kunnen rechtvaardigen, zodat op basis van de subsidiaire grondslag geen extra bedrag voor verrekening in aanmerking komt.

7.8. Het beroep op opschorting is naast het beroep op verrekening onvoldoende relevant en zal daarom niet worden beoordeeld.

7.9. Na verrekening van de vordering in reconventie met het verschuldigde in conventie resteert een bedrag van € 4.375,86 (€ 6.672,80 minus € 1.244,50 minus € 1.000,- minus € 52,44), welk bedrag zal worden toegewezen. Het te verrekenen bedrag van € 2.296,94 strekt, overeenkomstig de imputatiebepalingen van het toepasselijke Italiaanse recht, in mindering op de oudste schuld, te weten de factuur d.d. 27 januari 2011 ad € 2.888,55, zodat terzake deze factuur nog een bedrag van € 591,61 zal worden toegewezen en daarnaast de factuur d.d. 25 februari 2011 ad € 3.784,25 in zijn geheel zal worden toegewezen. Over het toewijsbare bedrag zal de Italiaanse wettelijke handelsrente, ten aanzien waarvan [gedaagde] geen inhoudelijk verweer heeft gevoerd, worden toegewezen, naar onweersproken wordt aangenomen ten aanzien van de periode 27 februari tot en met 30 juni 2011 ad 8,00% per jaar en ten aanzien van de periode 1 juli 2011 tot en met 23 november 2011 ad 8,25% per jaar.

in conventie

verklaart voor recht dat op de koopovereenkomsten tussen partijen waarvoor de onder 2.5 hierboven genoemde facturen zijn verzonden Italiaans recht van toepassing is;

veroordeelt [gedaagde] om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan Powergen te betalen het bedrag van € 591,61 (zegge: vijfhonderdéénennegentig euro en éénenzestig eurocent) en € 3.784,25 (zegge: drieduizendzevenhonderdvierentachtig euro en vijfentwintig eurocent), beide bedragen vermeerderd met de Italiaanse wettelijke handelsrente daarover vanaf 30 dagen na de factuurdata tot aan de dag der voldoening;

veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van Powergen bepaald op € 1.328,00 aan verschotten en salaris voor de advocaat;

in reconventie

verklaart zich onbevoegd om van de vordering van [gedaagde] kennis te nemen;

veroordeelt [gedaagde] in de aan de zijde van Powergen gevallen proceskosten, bepaald op nihil aan verschotten en € 579,- aan salaris voor de advocaat;

in conventie en in reconventie

verklaart dit vonnis voor zover het de veroordelingen betreft uitvoerbaar bij voorraad en wijst af het meer of anders gevorderde.