Rechtbank Rotterdam, 26-02-2020, ECLI:NL:RBROT:2020:1674, C/10/591182 / KG ZA 20-130

2.7.

Bij brief van 26 november 2019 heeft FNV het UWV aangeschreven. In deze brief schrijft FNV onder meer:

-

de problemen die nu aanleiding zijn voor het voorgenomen besluit, reeds lang geleden zijn onderkend;

-

dat Uniport c.q. Steinweg door zich terug te trekken uit het sectorale overleg in de containersector belangrijke mogelijkheden heeft laten liggen om de werkzekerheid van zijn werknemers te kunnen garanderen;

-

dat sinds het signaleren van de bedreigingen voor het voortbestaan van Uniport geen andere effectieve maatregelen zijn genomen om de werkzekerheid van zijn werknemers te kunnen waarborgen;

-

dat de cao-afspraak ten aanzien van de werkzekerheidsgarantie wordt genegeerd;

-

dat de herplaatsingsmogelijkheden voor werknemers van Uniport door het management bijzonder laag zijn ingeschat;

-

dat er geen enkele arbeidsvoorwaardelijke zekerheid is geboden voor werknemers die eventueel bij andere Steinvestigingen herplaatst zouden kunnen worden;

-

dat de financiële situatie van de aandeelhouder Steinweg veel beter is dan die van het onderdeel Uniport.

Gelet op het bovenstaande is het accepteren van deze melding te prematuur. Uniport geeft geen invulling aan wat de bedoeling is van de wet Melding Collectief Ontslag, namelijk het beperken van de sociale gevolgen. FNV Haven verzoekt UWV namens de betrokken werknemers dan ook een besluit uit te stellen totdat de raadpleging van vakbonden is afgerond en er overeenstemming is over een sociaal plan, er duidelijkheid en overeenstemming is over het aantal te plaatsen werknemers bij RST.

2.8.

Op 10 januari 2020 heeft Uniport een Eindbod Sociaal Plan aan FNV voorgelegd. FNV heeft bij brief van 13 januari 2020 Uniport meegedeeld het eindbod nog niet ter stemming aan haar leden te kunnen voorleggen wegens onduidelijkheden op een groot aantal punten. FNV heeft in de brief 32 vragen voorgelegd aan Uniport.

2.9.

Uniport heeft de door FNV gestelde vragen op 17 januari 2020 beantwoord. Die vragen en antwoorden heeft Uniport, vergezeld van het Eindbod Sociaal Plan, verspreid onder haar medewerkers. Op 26 januari 2020 heeft FNV aanvullende vragen gesteld en verzocht om overleg. Dat overleg heeft plaatsgevonden op 30 januari 2020. In dat overleg is (voor het eerst) verzocht om zo veel werknemers als mogelijk vrij te stellen van werk. In een pamflet van 31 januari 2020 schrijft FNV naar aanleiding van dit overleg:

2.10.

De overslagactiviteiten van Uniport op haar terminal zijn tot stilstand gekomen. Het laatste schip is op 16 december 2019 in de terminal van Uniport aangekomen en de laatste container is op 6 februari 2020 van het terrein van Uniport gegaan. Voor de werknemers van Uniport is er geen werk meer, er worden geen schepen (en daaruit voortvloeiende werkzaamheden) meer verwacht. Uniport verplicht de werknemers om op de voor hen geldende werktijden volgens het voor hen geldende volcontinue ploegenrooster aanwezig te zijn.

2.11.

Mr. Lelijveld heeft Uniport namens de Ondernemingsraad bij brief van 5 februari 2020 gesommeerd om uiterlijk op die dag om 17:00 uur te berichten dat medewerkers, voor wie er geen werk is, niet meer op de terminal aanwezig hoeven te zijn en dat zij thuis verdere berichten mogen afwachten, onder doorbetaling van het loon en de emolumenten. Uniport heeft hierop niet gereageerd.

2.12.

Bij e-mailbericht van 13 februari 2020 heeft Uniport een aangepast Eindbod Sociaal Plan aan FNV toegestuurd, met het verzoek om dit in stemming te brengen bij haar leden. Dit eindbod is op 14 februari 2020 aan de werknemers gestuurd en op 16 februari 2020 aan de Ondernemingsraad. FNV dient zich nog te buigen over dit eindbod, waarna de Ondernemingsraad het eindbod in een ledenvergadering kan bespreken.

3.1.

De Ondernemingsraad vordert – na vermeerdering van eis – om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:

1. Uniport te veroordelen om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis haar werknemers vrij te stellen van de verplichting om op het werk aanwezig te zijn zo lang de bedongen arbeid dan wel passende en in redelijkheid op te dragen arbeid niet aanwezig is, dit onder doorbetaling van het loon en de overige emolumenten;

2. Uniport te veroordelen om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis haar werknemers mede te delen dat zij nader bericht ten aanzien van het werk en de activiteiten van Uniport thuis kunnen afwachten;

3. (althans) een voorlopige voorziening te treffen als de voorzieningenrechter in goede justitie zal vernemen te behoren,

een en ander op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 per dag te betalen aan de Stichting Kinderen Kankervrij en met veroordeling van Uniport in de proceskosten en de nakosten, vermeerderd met de wettelijke rente.

3.2.

[eiser 1] , [eiser 2] en [eiser 3] vorderen – na vermeerdering van eis – om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:

1. Uniport te veroordelen om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis hen vrij te stellen van de verplichting om op het werk aanwezig te zijn zo lang de bedongen arbeid dan wel passende en in redelijkheid op te dragen arbeid niet aanwezig is, dit onder doorbetaling van het loon en de overige emolumenten;

2. Uniport te veroordelen om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis hen mede te delen dat zij nader bericht ten aanzien van het werk en de activiteiten van Uniport thuis kunnen afwachten;

3. (althans) een voorlopige voorziening te treffen als de voorzieningenrechter in goede justitie zal vernemen te behoren,

een en ander op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 per dag per eiser en met veroordeling van Uniport in de proceskosten en de nakosten, vermeerderd met de wettelijke rente.

3.3.

De Ondernemingsraad legt het volgende aan zijn vorderingen ten grondslag. Uniport handelt in strijd met goed werkgeverschap en schendt de verplichting om te zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Sinds 7 weken is er voor de operationele en ondersteunende werknemers van Uniport geen werk meer te verrichten en er komt ook geen werk meer. Uniport verplicht de werknemers op de voor hen geldende werktijden en volgens het voor hen geldende ploegenrooster op de werkvloer aanwezig te zijn. De werknemers hangen doelloos rond in de bedrijfskantine en moeten, als zij willen solliciteren, daarvoor verlofuren opnemen. Uniport heeft kenbaar gemaakt dat aan deze situatie pas een einde komt als er overeenstemming is bereikt over het Sociaal Plan. De medewerkers voelen zich hierdoor onder druk gezet. Tientallen medewerkers zijn vanwege de situatie arbeidsongeschikt geraakt. De aanwezigheid van de werknemers op de werkvloer dient geen enkel doel en Uniport heeft daarbij geen belang. Nu de situatie onhoudbaar is voor de werknemers heeft de Ondernemingsraad een spoedeisend belang bij zijn vorderingen.

3.4.

[eiser 1] , [eiser 2] en [eiser 3] zijn werknemers van Uniport en hebben als zodanig een zelfstandig belang. Uniport gedraagt zich ten opzichte van hen niet als een goed werkgever door van hen te verlangen dat zij zich op het werk melden en daar volgens het rooster aanwezig moeten zijn terwijl er geen werk voor hen is.

3.5.

Uniport concludeert tot niet-ontvankelijkheid van eisers, dan wel tot afwijzing van het gevorderde. Uniport stelt zich op het standpunt dat eisers geen belang hebben en dat een grondslag voor het gevorderde ontbreekt. Het is de Ondernemingsraad die de onderneming van Uniport gijzelt door niet te adviseren. Daardoor kan het Sociaal Plan niet worden vastgesteld en verkeren de werknemers in onzekerheid. Uniport heeft zich ingespannen om er voor te zorgen dat er tot 31 maart 2020 voldoende werk op de terminal aanwezig was. Opdrachtgevers van Uniport hebben echter besloten om eerder dan eind maart 2020 geen gebruik meer te maken van de diensten van Uniport. Als reden daarvoor is opgegeven dat de afhandeling bij Uniport onzeker en onbetrouwbaar is geworden door een aantal langzaam-aan-acties en (wilde) stakingen die door de werknemers, al dan niet in samenspraak met de Ondernemingsraad en FNV, in gang zijn gezet. Dat er thans geen werk meer is, is daarom niet aan Uniport te wijten. Van Uniport kan niet worden verwacht dat zij gedrag waarmee de operatie van de onderneming is verstoord, beloont met een vrijstelling van werk met volledige doorbetaling van het salaris. Uniport benadrukt in dat kader het belang van precedentwerking. Eisers hebben bovendien geen spoedeisend belang bij hun vorderingen omdat het ziekteverzuim niet of slechts in geringe mate wordt veroorzaakt door het feit dat de aanwezigheid van de werknemers verplicht is gesteld door Uniport.

3.6.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.1.

De vorderingen van eisers hebben betrekking op een arbeidsovereenkomst die geldt tussen de werknemers en Uniport. Op grond van artikel 93 aanhef en sub c Rv is een zaak die betrekking heeft op een arbeidsovereenkomst een zaak die uitsluitend door de kantonrechter wordt behandeld. Artikel 254 lid 5 Rv bepaalt dat de kantonrechter ook bevoegd is tot het geven van een voorziening in zaken die ten gronde door de kantonrechter worden behandeld en beslist. Daarbij is op de kantonrechter van toepassing wat voor de voorzieningenrechter is bepaald. Deze bevoegdheid van de kantonrechter in kort geding geldt naast de bevoegdheid van de voorzieningenrechter van de rechtbank. Een eisende partij kan dus kiezen. De voorzieningenrechter is dan ook bevoegd om van het geschil kennis te nemen.

4.2.

4.3.

Op grond van artikel 28 WOR bevordert de Ondernemingsraad zoveel als in zijn vermogen ligt de naleving van de door de onderneming geldende voorschriften op het gebied van de arbeidsvoorwaarden, en van de voorschriften op het gebied van de arbeidsomstandigheden en arbeids- en rusttijden van de in de onderneming werkzame personen. De Ondernemingsraad stelt dat hij op grond hiervan een handhavende taak heeft waaruit zijn procesbevoegdheid voortvloeit. Uniport heeft hiertegen geen verweer gevoerd zodat de voorzieningenrechter uitgaat van de procesbevoegdheid van de Ondernemingsraad.

4.4.

De Ondernemingsraad heeft aan zijn vorderingen ten grondslag gelegd dat Uniport zich niet als een goed werkgever gedraagt door van haar werknemers te verlangen op het werk aanwezig te zijn zonder dat er werk beschikbaar is en nog komt. Uniport schendt aldus ook de voor haar geldende voorschriften op het gebied van arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Uniport heeft zich in haar verweer op het standpunt gesteld dat de huidige situatie is ontstaan door toedoen van de Ondernemingsraad en de werknemers.

4.5.

4.6.

De voorzieningenrechter wil desalniettemin en gelet op het verweer van Uniport, nog kort aandacht besteden aan de arbeidsomstandigheden. Ongeacht het antwoord op de vraag of de verplichte aanwezigheid voor een of meer werknemers heeft geleid tot arbeidsongeschiktheid, is voldoende voorstelbaar dat het in ploegendiensten moeten komen opdraven terwijl er geen werk is en komt, en de tijd moeten doden met darten en kaarten, stressvol en ziekmakend kan zijn. Dat raakt aan de tot goed werkgeverschap behorende verplichting om ervoor te zorgen dat werknemers gezond kunnen werken. Dat het ziekteverzuim wellicht lager is dan gesteld door de Ondernemingsraad neemt niet weg dat sprake is van een onhoudbare situatie waarbij het voor de werknemers van belang is dat deze wordt beëindigd. Het belang bij het gevorderde is daarmee ook gegeven.

4.7.

4.8.

Veroordeling tot betaling van een dwangsom aan een buiten het geding staande derde, in dit geval Stichting Kinderen Kankervrij, is – hoewel de gedachte sympathiek is – niet mogelijk. De aard van dit dwangmiddel verzet zich ertegen dat een derde-bevooroordeelde zonodig buiten degene, te wiens behoeve het dwangmiddel is gegeven, tot executie van de verbeurde dwangsom kan overgaan. De gevorderde dwangsom wordt daarom afgewezen.

4.9.

[eiser 1] , [eiser 2] en [eiser 3] hebben als werknemers van Uniport gelet op de toewijzing van de vorderingen van de Ondernemingsraad geen belang meer bij hun vorderingen. Deze vorderingen kunnen daarom onbesproken blijven en worden afgewezen.

4.10.

- dagvaarding € 106,47

- griffierecht € 656,00

- salaris advocaat € 980,00

Totaal € 1.742,47

4.11.

De gevorderde veroordeling in de nakosten is in het kader van deze procedure slechts toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment reeds kunnen worden begroot. De nakosten worden dan ook toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.

5.1.

veroordeelt Uniport om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis haar werknemers vrij te stellen van de verplichting om op het werk aanwezig te zijn zo lang de bedongen arbeid dan wel passende en in redelijkheid op te dragen arbeid niet aanwezig is, dit onder doorbetaling van het loon en de overige emolumenten,

5.2.

veroordeelt Uniport om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis haar werknemers mede te delen dat zij nader bericht ten aanzien van het werk en de activiteiten van Uniport thuis kunnen afwachten,

5.3.

veroordeelt Uniport in de proceskosten, aan de zijde van eisers tot op heden begroot op € 1.742,47, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag met ingang van de veertiende dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.4.

veroordeelt Uniport in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 157,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Uniport niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 82,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente over de nakosten met ingang van de veertiende dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.5.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.6.

wijst het meer of anders gevorderde af.