Rechtbank Rotterdam, 14-02-2024, ECLI:NL:RBROT:2024:4214, 659411 HA ZA 23-523
Rechtbank Rotterdam, 14-02-2024, ECLI:NL:RBROT:2024:4214, 659411 HA ZA 23-523
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Rotterdam
- Datum uitspraak
- 14 februari 2024
- Datum publicatie
- 14 mei 2024
- ECLI
- ECLI:NL:RBROT:2024:4214
- Zaaknummer
- 659411 HA ZA 23-523
Inhoudsindicatie
Partijen verschillen van mening over interpretatie testament. Artikel 4:46 BW geeft de mogelijk een testament uit te leggen. Naar oordeel rechtbank zijn de bewoordingen van het testament duidelijk genoeg. Naar geldend recht geen ruimte voor interpretatie. Uiterste wil moet zoveel mogelijk naar de letter worden gevolgd.
Uitspraak
team handel en haven
zaaknummer: C/10/659411 HA ZA 23-523
Vonnis van 14 februari 2024
in de zaak van:
[eiseres] ,
woonplaats: Sliedrecht,
eiseres,
advocaat: mr. R.J. Hoff,
tegen
1 [gedaagde 1] ,
woonplaats: Sliedrecht,
woonplaats: Delft,
woonplaats: Papendrecht,
gedaagden,
advocaat: mr. M.C.G. Stut.
Partijen worden hierna ‘ [eiseres] ’ en ‘de erven’ genoemd.
1 De procedure
Het dossier bestaat uit de volgende processtukken:
- -
-
de dagvaardingen van 1 en 2 juni 2023 en de aanzegging van 6 juni 2023, met bijlagen;
- -
-
de conclusie van antwoord, met bijlagen;
- -
-
de akte van [eiseres] van 30 oktober 2023, met bijlagen;
- -
-
de akte van de erven van 31 oktober 2023, met bijlagen;
- -
-
de pleitaantekeningen van mr. Hoff en de akte wijziging eis;
- -
-
de pleitaantekeningen van mr. Stut.
Op 9 november 2023 is de zaak tijdens een mondelinge behandeling met partijen en hun advocaten besproken.
2 Het geschil
In deze zaak gaat het om de vraag of de bewoordingen van het testament duidelijk zijn en als verklaring van de uiterste wil van erflater een duidelijke zin hebben.
Wat is er gebeurd?
Op 20 maart 2019 is overleden [erflater] (hierna: erflater). Erflater heeft ruim 20 jaar een affectieve relatie gehad met [eiseres] . De erven zijn kinderen uit het huwelijk van erflater en [persoon A] . Dat huwelijk is op 9 juli 1995 ontbonden door het overlijden van [persoon A] .
In zijn testament van 11 januari 2016 heeft erflater zijn drie kinderen, de erven, tot erfgenamen benoemd onder de last van verschillende legaten aan [eiseres] . Aan [eiseres] heeft erflater “ter voldoening aan mijn natuurlijke en wettelijke verplichting van moraal en fatsoen op grond van mijn affectieve relatie met haar” de rechten van gebruik en bewoning van de woning aan de [adres] te Sliedrecht, gedurende een periode van 10 jaar na zijn overlijden, gelegateerd. Erflater heeft daarbij bepaald dat [eiseres] verplicht is het onderhoud van de woning en de zakelijke lasten (uitgezonderd de rentelasten van hypothecaire schulden) te voldoen en te dragen.
Ook heeft hij (naast een auto, de contributie van Golfclub [naam golfclub] , zijn wijnvoorraad en alle in zijn huis aanwezige klokken) het vruchtgebruik van een pakket aandelen (waarvan een deel voor bepaalde duur) aan [eiseres] gelegateerd. Met betrekking tot het vruchtgebruik van de aandelen heeft erflater beschikt dat alle lasten en belastingen die geheven worden over de vermogensbestanddelen waarop het vruchtgebruik van toepassing is voor rekening komen van [eiseres] . Daarnaast heeft hij het volgende bepaald:
“E .1. De vruchtgebruikster komen alle vruchten, hieronder uitdrukkelijk begrepen dividenden, bonussen en/of emissies, toe na aftrek van kosten die tijdens het vruchtgebruik afgescheiden of opeisbaar worden, zulks met dien verstande dat de vruchten een minimale waarde dienen te hebben van vijfenveertigduizend euro (€ 45.000,00) per jaar. Indien gemelde minimale waarde niet gehaald wordt, leg ik mijn erfgenamen de last op om samen met de vruchtgebruikster een zodanig deel van de onder het vruchtgebruik vallende aandelen te verkopen, zo spoedig mogelijk na het verstrijken van een jaar, en dit uit te keren aan de vruchtgebruikster zodat de vruchtgebruikster een besteedbaar bedrag heeft van minimaal vijfenveertigduizend euro (€ 45.000,00) per jaar.
2. Voor het geval het vruchtgebruik van de aandelen gemeld onder (...) is geëindigd, is het bepaalde onder E.1. van overeenkomstige toepassing, zulks met dien verstande dat voor (...) € 45.000,00 gelezen dient te worden (...) € 21.000,00.”
De vordering van [eiseres]
eist (na eiswijziging) samengevat:
- voor recht te verklaren dat het legaat ter zake het vruchtgebruik van aandelen als beschreven in het testament van erflater van 11 januari 2016 zo moet worden gelezen dat [eiseres] na aftrek van kosten en na aftrek van de jaarlijks door [eiseres] over het vruchtgebruik verschuldigde inkomstenbelasting een besteedbaar bedrag van minimaal € 45.000,- aan vruchten heeft ontvangen;
- de erven ieder te veroordelen tot betaling van € 21.470,-, vermeerderd met de wettelijke rente over € 7.979,- vanaf 2 mei 2022 en over € 13.491,- vanaf 8 juni 2023;
- de erven hoofdelijk te veroordelen in de proceskosten met rente;
- het vonnis uitvoerbaar bij voorraad te verklaren.
Volgens [eiseres] heeft erflater door in zijn testament de woorden besteedbaar bedrag te gebruiken, aangegeven dat dit bedrag door haar ten minste kon worden uitgegeven aan de kosten van de woning en haar levensonderhoud ná aftrek van de door haar verschuldigde inkomstenbelasting. [eiseres] stelt zich daarom op het standpunt dat zij recht heeft op een minimaal bedrag van € 45.000,- netto per jaar (of van minimaal € 21.000,- netto per jaar vanaf het moment dat het vruchtgebruik van een aantal in het testament genoemde aandelen is geëindigd).
Naast een verklaring voor recht vordert zij van de erven aanvulling van de tekorten over de jaren 2020, 2021 en 2022, in totaal € 64.410,-.
De erven zijn het niet eens met de eis. Uit de tekst van het testament, de omstandigheden waaronder de uiterste wil is gemaakt en de verhoudingen die erflater kennelijk wilde regelen, valt naar hun mening op te maken dat erflater brutobedragen heeft bedoeld.