Rechtbank Rotterdam, 05-07-2024, ECLI:NL:RBROT:2024:6808, 10980808 cv expl 24-6958

De kantonrechter stelt voorop dat [eiser] en [gedaagde] als erfgenaam ieder voor de helft eigenaar van de woning zijn geworden en aldus ook de positie van verhuurder hebben verkregen. In dit geval heeft [gedaagde] een bijzondere positie omdat hij naast verhuurder ook huurder is. Anderzijds heeft [eiser] ook een bijzondere positie omdat partijen hebben afgesproken dat hij zorg zal dragen voor het afwikkelen van de nalatenschap.

[eiser] dient in het kader van een goede afwikkeling van de nalatenschap op te komen voor de belangen van die nalatenschap. Op de woning, die in de nalatenschap valt, rust een hypotheek, waarvoor maandelijks een bedrag moet worden betaald. Ook dienen de jaarlijkse (belasting)aanslagen en gebruikelijke eigenaarslasten te worden betaald. [eiser] heeft er aldus belang bij dat hij de kosten van de woning (uit de nalatenschap) kan voldoen. Dat belang geldt overigens ook voor [gedaagde].

De huur die voor de woning wordt betaald valt in de nalatenschap. Indien een te lage huur wordt betaald, wordt de nalatenschap hierdoor benadeeld. [eiser] moet in dat geval maatregelen nemen en de huurder op deze tekortkoming aanspreken.

Volgens [eiser] moet [gedaagde] een huur van € 500,- per maand betalen, zoals bepaald in de huurovereenkomst. Omdat [gedaagde] een lager bedrag betaalt, is er volgens [eiser] over de periode januari 2021 tot en met januari 2024 sprake van een huurachterstand van € 4.045,- [gedaagde] heeft erkend dat hij aanvankelijk met erflater een huur van € 500,- per maand is overeengekomen, maar dat later een andere afspraak is gemaakt met erflater voor een lagere huur en zodoende ten tijde van het overlijden van erflater de huur € 385,- per maand was. De afwijkende afspraak is volgens [gedaagde] gemaakt omdat de hoogte van de huur ongunstig uitkwam voor de inkomstenbelasting van erflater. [eiser] heeft deze afwijkende afspraak betwist.

Op [gedaagde] rust de bewijslast van zijn stelling omdat hij zich op de rechtsgevolgen van die stelling beroept. Volgens [gedaagde] is er geen sprake van een huurachterstand omdat hij een lagere huur met erflater heeft afgesproken. Vooralsnog heeft [gedaagde] dat bewijs niet geleverd. Weliswaar heeft [eiser] tijdens de zitting verklaard dat hij via zijn moeder wist dat er te weinig huur werd betaald, echter kan deze verklaring niet als een bevestiging van de door [gedaagde] gestelde afwijkende afspraak worden gezien. [eiser] heeft het immers over te ‘weinig huur’ en niet over bekendheid met een afwijkende afspraak. [gedaagde] krijgt daarom een bewijsopdracht.

Indien [gedaagde] het bewijs levert, heeft dat tot gevolg dat de vorderingen van [eiser] worden afgewezen.

Indien [gedaagde] het bewijs niet levert, zal vervolgens beoordeeld worden of de tekortkoming de ontbinding van de huurovereenkomst rechtvaardigt. Dat is meestal zo bij een achterstand van meer dan drie maanden, maar de kantonrechter moet rekening houden met alle omstandigheden.¹

In afwachting van de bewijslevering wordt iedere verdere beslissing aangehouden.

Ten overvloede overweegt de kantonrechter dat los van de vraag wie het gelijk aan zijn zijde heeft ten aanzien van de overeengekomen huur, in het geval de huur niet afdoende is om de kosten van de woning te dekken, het aan partijen is om in goed overleg te komen tot een huur die de kosten dekt en/of tot een andere oplossing te komen, zoals ook beoogd het verkopen van de woning. Partijen zijn beide verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de kosten van de woning kunnen worden voldaan.

De kantonrechter begrijpt de vordering van [gedaagde] aldus, dat hij graag inzage wil in de nalatenschap en met name in de bankrekeningen en niet heeft verzocht om de omvang van de nalatenschap vast te stellen. De kantonrechter is bevoegd om van die vordering, die op artikel 843a Rv is gebaseerd, kennis te nemen. De kantonrechter wijst de vordering af.

Een partij die daarbij (i) rechtmatig belang heeft kan inzage, afschrift of uittreksel vorderen van (ii) bepaalde bescheiden, waaronder begrepen op een gegevensdrager aangebrachte gegevens, aangaande een (iii) rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij is, van degene die deze bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft. Degene die de bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft, is niet gehouden aan deze vordering te voldoen, indien daarvoor gewichtige redenen zijn, alsmede indien redelijkerwijs aangenomen kan worden dat een behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de gevraagde gegevens is gewaarborgd (artikel 843a Rv).

Eén van de vereisten is dat van bepaalde bescheiden inzage wordt gevorderd. Dit betekent dat een algemene vordering om inzicht te verstrekken in de bankrekeningen vanaf de dag van overlijden van erflater niet voldoet aan de eis van bepaaldheid, omdat hieruit niet nauwkeurig blijkt om welke bankrekeningen het gaat. Daarbij komt dat [eiser] uitdrukkelijk heeft verklaard dat erflater slechts één bankrekening had en voorts heeft verwezen naar een overzicht van de omvang van de nalatenschap in een eerder tussen partijen gevoerde kortgeding procedure. [gedaagde] heeft onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld, op grond waarvan moet worden vermoed dat de nalatenschap meer omvat dan door [eiser] is verklaard. De vordering wordt daarom afgewezen.

Omdat partijen familie zijn worden de proceskosten in reconventie gecompenseerd in die zin dat partijen ieder de eigen kosten dragen.