Rechtbank Utrecht, 27-02-2003, AF5121, 156428/KG ZA 03-46/WV

Gegevens

Instantie: Rechtbank Utrecht

Datum uitspraak: 27 februari 2003

Datum publicatie: 27 februari 2003

ECLI: ECLI:NL:RBUTR:2003:AF5121

Zaaknummer: 156428/KG ZA 03-46/WV

Inhoudsindicatie

Uitspraak

RECHTBANK UTRECHT

Sector Handels- en Familierecht

VONNIS van de voorzieningenrechter

in kort geding in de zaak van:

de stichting NATIONALE STICHTING TOT EXPLOITATIE

VAN CASINOSPELEN IN NEDERLAND,

handelend onder de naam

HOLLAND CASINO,

gevestigd te 's-Gravenhage en

kantoorhoudende te Hoofddorp,

e i s e r e s,

procureur: mr. B.F. Keulen,

advocaat : mrs. J.C.H. van Manen

en mr. E.M. van Gelderen te Amsterdam,

- t e g e n -

1. de vennootschap naar buitenlands recht

PARAMOUNT HOLDINGS N.V.,

zonder bekende woon- of verblijfplaats in Nederland,

gevestigd, althans kantoorhoudende te Curaçao (Nederlandse Antillen),

procureur: mr. G.J. van Poppel,

advocaat : mr. J.G.J.E. Franssen te Amsterdam,

2. de vennootschap naar buitenlands recht

UNIVERSAL AMUSEMENTS N.V.,

zonder bekende woon- of verblijfplaats in Nederland,

gevestigd, althans kantoorhoudende te Curaçao (Nederlandse Antillen),

procureur: mr. G.J. van Poppel,

advocaat : mr. J.G.J.E. Franssen te Amsterdam,

3. de vennootschap naar buitenlands recht

UNIVERSAL AMUSEMENTS, INC.,

zonder bekende woon- of verblijfplaats in Nederland,

gevestigd, althans kantoorhoudende te Trenton,

New Yersey (Verenigde Staten van Amerika),

NIET VERSCHENEN,

g e d a a g d e n.

1. Het verloop van het geding

1.1 Eiseres, hierna te noemen: Holland Casino, heeft gedaagden, verder te noemen: Paramount, Universal en Universal Inc, in kort geding doen dagvaarden. Op de dienende dag, 13 februari 2003, heeft zij van eis geconcludeerd overeenkomstig de inhoud van het exploot van dagvaarding, waarvan een fotokopie aan dit vonnis is gehecht.

1.2 Holland Casino heeft vervolgens verstek gevraagd tegen Universal Inc en ten aanzien van de overige gedaagden bij monde van haar advocaten haar vordering doen toelichten mede aan de hand van overgelegde pleitnotities en producties.

1.3 Paramount en Universal hebben hierop bij monde van hun advocaat verweer doen voeren mede aan de hand van overgelegde pleitnotities en producties.

1.4 Na voortgezet debat hebben partijen vonnis gevraagd.

2. De vaststaande feiten

2.1 Holland Casino is een stichting die als doel heeft het organiseren van speelcasino`s in Nederland.

2.2 Bij beschikking d.d. 1 juli 1998 hebben de staatsecretaris van Justitie en de minister van Economische Zaken aan Holland Casino een vergunning verleend voor het organiseren van speelcasino`s in enkele gemeentes in Nederland en het aanwezig hebben van kansspelautomaten in die speelcasino`s.

2.3 Paramount en Universal bieden via door hen geregistreerde websites op het internet (zoals www.casinoelegance.com, www.casinoglamour.com, www.casinofantasy.com, www.casinotreasure.com, www.casinolux.com en www.imperialcasino.com) kansspelen aan, waaronder BlackJack, Roulette, Slots, (Video)poker, Keno en Baccarat.

3. Het geschil en de beoordeling ervan

Het geschil

3.1 Voor de volledige inhoud en de grondslagen van de vordering wordt verwezen naar de aangehechte dagvaarding. Kort weergegeven houdt de vordering in:

primair:

a. dat gedaagden bevolen wordt deelname aan casinospelen en vergelijkbare kansspelen, via internet of anderszins, voor ingezetenen van Nederland onmogelijk te maken;

b. dat gedaagden verboden wordt casinospelen of vergelijkbare kansspelen aan te bieden en te bevorderen via websites met een Nederlands (.nl) adres;

subsidiair:

c. dat gedaagden bevolen wordt het bevorderen aan Nederlandse ingezetenen van deelname aan casinospelen en vergelijkbare kansspelen te staken en gestaakt te houden.

3.2 Het verweer van Paramount en Universal komt in het volgende voor zoveel nodig aan de orde.

Bevoegdheid

3.3 Nu gedaagden gevestigd zijn op het grondgebied van andere staten dan Nederland en de vorderingen uit dien hoofde een internationaal karakter dragen, dient allereerst de vraag te worden beantwoord of de voorzieningenrechter te Utrecht bevoegd is van deze vorderingen kennis te nemen. Deze vraag wordt bevestigend beantwoord, en wel op grond van het feit dat het schadebrengende feit zich op het internet en derhalve tevens in Nederland en in het arrondissement Utrecht heeft voorgedaan.

Toepasselijk recht

3.4 In het Nederlandse IPR geldt als hoofdregel dat vorderingen uit onrechtmatige daad worden beheerst door het recht van het land waar de onrechtmatige daad heeft plaatsgevonden (art. 3 lid 1 Wet Conflictenrecht Onrechtmatige Daad). Als zodanig geldt het land waar de onrechtmatige daad schadelijk uitwerkt (art. 3 lid 2 WCOD). Zowel op grond van deze hoofdregel als op grond van de "marktregel" van art. 4 lid 1 WCOD voor gevallen van oneerlijke mededinging is op de gestelde onrechtmatige gedragingen van gedaagden Nederlands recht van toepassing.

Verstek

3.5 Holland Casino heeft de voorzieningenrechter verzocht verstek te verlenen tegen Universal Inc, nu deze gedaagde niet in rechte verschenen is.

3.6 De kennisgeving, betekening of afgifte van de dagvaarding in de Verenigde Staten van Amerika wordt beheerst door het Verdrag inzake de betekening en de kennisgeving in het buitenland van gerechtelijke en buitengerechtelijke stukken in burgerlijke en in handelszaken van 15 november 1965 (verder te noemen: Haags Betekeningsverdrag), waartoe zowel Nederland als de Verenigde Staten van Amerika zijn toegetreden.

3.7 Ingevolge artikel 15 Haags Betekeningsverdrag houdt de rechter de beslissing omtrent de verstekverlening aan, totdat is gebleken dat is voldaan aan de in dat artikel gestelde vereisten. Dit laat echter onverlet dat de rechter in spoedeisende gevallen voorlopige of conservatoire maatregelen kan nemen (slotzin van artikel 15 Haags Betekeningsverdrag). In deze zaak gaat het om het treffen van een voorlopige maatregel. De spoedeisendheid van de maatregel is uit het gestelde en gevorderde ook voldoende aannemelijk geworden. Op basis van het feit dat de dagvaarding de in de Nederlandse Antillen gevestigde gedaagden kennelijk zodanig tijdig heeft bereikt dat zij ter zitting zijn verschenen en uitgebreid verweer hebben gevoerd, acht de rechter het niet onaannemelijk dat de dagvaarding ook de in de Verenigde Staten van Amerika gevestigde gedaagde op een zodanig tijdstip heeft bereikt dat zij voldoende gelegenheid heeft gehad om verweer te voeren. Daarbij komt dat uit het door Holland Casino overgelegde krantenartikel uit de New York Times voldoende aannemelijk wordt dat één van de directeuren van Paramount en Universal, [..], tevens directeur is van Universal Inc en mitsdien via de aan Paramount en Universal betekende dagvaarding kennis heeft kunnen nemen van het feit dat dezelfde dagvaarding ook tegen Universal Inc was uitgebracht. Nu deze gedaagde desondanks niet in deze procedure is verschenen, behoort het gevraagde verstek te worden verleend.

3.8 De vordering komt de rechter niet onrechtmatig of ongegrond voor, zodat zij met inachtneming van hetgeen hierna ten aanzien van de overige gedaagden zal worden bepaald, zal worden toegewezen.

Strijd met de Wet op de Kansspelen

3.9 Op grond van art. 1 sub a van de Wet op de Kansspelen is het verboden om zonder vergunning gelegenheid te geven om in Nederland -kort gezegd- aan kansspelen deel te nemen. Paramount en Universal hebben erkend, dat zij door het aanbieden van kansspelen via het internet in strijd met deze bepaling hebben gehandeld.

Onrechtmatige daad

3.10 De Wet op de Kansspelen strekt tot bescherming van het publieke belang bij het inperken van fraudegevoeligheid en excessieve goklust en niet tot bescherming van vergunninghouders tegen concurrentie door niet-vergunninghouders. De omstandigheid dat Holland Casino de enige vergunninghouder in Nederland is die bevoegd is casinospelen te organiseren en op grond van de vergunningsvoorwaarden gehouden is fraude en excessieve goklust te voorkomen, brengt hierin geen verandering. Dit betekent dat Holland Casino geen rechtstreeks beroep op de Wet op de Kansspelen toekomt.

3.11 De overtreding van een norm die niet strekt tot bescherming tegen schade zoals de benadeelde die heeft geleden, kan toch onrechtmatig jegens deze benadeelde zijn. Dit kan het geval zijn als de overtreding van deze norm tevens in strijd is met een ongeschreven betamelijkheidsnorm die strekt tot bescherming van het belang van de benadeelde, mits de overtreder het belang kende of had behoren te kennen.

3.12 Uitgangspunt van de Wet op de Kansspelen is dat het aanbieden van kansspelen verboden is, tenzij daarvoor een vergunning is verleend. Vaststaat dat de aan Holland Casino verleende vergunning slechts toestemming geeft voor het aanbieden van kansspelen in speelcasino's in de zin van artikel 27g van de Wet op de Kansspelen (i.e. de voor het publiek opengestelde of bedrijfsmatig gedreven inrichting, waar door middel van gemeenschappelijk beoefende kansspelen aan de deelnemers de gelegenheid wordt gegeven om mede te dingen naar prijzen of premies, indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling, waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen). Het verlenen van een vergunning voor het aanbieden van interactieve kansspelen, zoals casinospelen op het internet, is onder de huidige wet niet mogelijk (vgl. beschikking Commissie van Toezicht op de kansspelen van 28 februari 2001, alsmede Kamerstukken Tweede Kamer, vergaderjaar 2002-2003, 28600 VI, nr. 5, pagina 67). Holland Casino zal derhalve pas interactieve kansspelen op het internet mogen aanbieden op het moment dat de Wet op de Kansspelen zodanig is aangepast dat deze een grondslag biedt voor het verlenen van een vergunning ter zake en een dergelijke vergunning aan Holland Casino wordt verleend. Een en ander zal nog geruime tijd in beslag nemen.

Naar het voorlopig oordeel van de rechter nemen Paramount en Universal dan ook een rechtens onaanvaardbare voorsprong op Holland Casino door thans reeds interactieve kansspelen op het internet aan te bieden die Holland Casino op grond van de huidige Wet op de Kansspelen en haar vergunning (nog) niet mag aanbieden.

Het onrechtmatige karakter van de door Paramount en Universal op het internet aangeboden kansspelen wordt versterkt door het feit dat zij bij de exploitatie van de website niet aan dezelfde of vergelijkbare strenge voorwaarden gebonden zijn, die thans gelden voor Holland Casino ten aanzien van de (fysieke) speelcasino's en die hoogstwaarschijnlijk in een nog sterkere mate in de nabije toekomst zullen gelden ten aanzien van internetcasino's.

Uit de overgelegde producties blijkt bijvoorbeeld dat Paramount en Universal niet verplicht zijn om de identiteit van een speler (op een deugdelijke wijze) te controleren. Niet gebleken is dat Paramount en Universal vrijwillig tot een dergelijke controle overgaan. Het gevolg daarvan is, dat door laatstgenoemden evenmin gecontroleerd kan worden of een speler bepaalde speelmaxima op het internet overtreedt. Immers, indien de identiteit van een speler niet wordt gecontroleerd, kan deze speler gebruik maken van verschillende gebruikersnamen om aan de kansspelen op de websites van Paramount en Universal deel te nemen.

Het verrichten van een deugdelijke identiteitscontrole is voor Holland Casino wel verplicht (vergelijk artikel 11 van de Beschikking Casinospelen) en zal ook hoogstwaarschijnlijk één van de voorwaarden worden voor de verlening van een vergunning voor kansspelen op het internet (vgl. Tweede Kamer, vergaderjaar 2001-2002, 24036, nr. 234, pagina 5).

Effectieve maatregelen ter voorkoming van deelname door minderjarigen en onmatige deelneming aan kansspelen, alsmede effectieve maatregelen ter voorkoming van criminaliteit zijn door het ontbreken van een deugdelijke controle op de identiteit van spelers door Paramount en Universal niet goed denkbaar.

Door de identiteitscontrole bij Holland Casino is laatstgenoemde in beginsel wel in staat (en op grond van de huidige vergunningsvoorwaarden ook verplicht) effectieve maatregelen terzake te nemen.

Op grond van de huidige voorwaarden van de vergunning is Holland Casino gehouden de netto-opbrengst van de kansspelen aan de staatskas af te dragen. Aangenomen moet worden dat een dergelijke verplichting ook voor een eventuele vergunning voor kansspelen op het internet zal gelden. Een dergelijke verplichting geldt echter niet voor Paramount en Universal, die de opbrengst van de kansspelen mogen behouden. Gezien het feit dat reserveringen ten behoeve van het eigen vermogen van Holland Casino de goedkeuring behoeven van de minister van Economische Zaken en de minister van Financiën, zal voormelde afdrachtplicht leiden tot een beperking voor Holland Casino om tot het doen van investeringen over te gaan, en daarmee tevens een beperking vormen in de strijd met concurrenten die niet aan een dergelijke voorwaarde gebonden zijn.

In de vergunning zijn voorts vele strenge voorwaarden opgenomen die de controle van de overheid op de financiën van Holland Casino bevorderen en voorts fraude en misbruik tegengaan. Het is voldoende aannemelijk dat deze strenge voorwaarden tot aanzienlijke extra kosten leiden voor Holland Casino. Paramount en Universal hebben niet aannemelijk gemaakt dat zij aan vergelijkbare strenge voorwaarden voldoen.

3.13 Het is tevens voldoende aannemelijk dat Holland Casino schade leidt en zal leiden door het aanbieden door Paramount en Universal van interactieve kansspelen op het internet. Het is zeer waarschijnlijk dat een aanzienlijk deel van de personen die in de speelcasino's van Holland Casino aan kansspelen deelnemen, door de voordelen die aan het spelen van kansspelen via het internet zijn verbonden, in het vervolg de kansspelen via het internet zullen spelen. Niet alleen zal de laagdrempeligheid van internet bij de keuze voor internet een rol spelen. Ook de omstandigheid dat -zoals Holland Casino voldoende aannemelijk heeft gemaakt- eventuele op de websites van Paramount en Universal geldende spellimieten te omzeilen zijn door gebruikmaking van meerdere gebruikersnamen. Voorts kan bij de keuze voor het internet het verschil in de aangeboden kansspelen een rol spelen. Tenslotte is door het ontbreken van een deugdelijke identiteitscontrole op de websites van Paramount en Universal de mogelijkheid ontstaan voor spelers om anoniem aan een kansspel te kunnen deelnemen.

Op grond van het hiervoor overwogene wordt geoordeeld dat Paramount en Universal onrechtmatig handelen jegens Holland Casino.

De vorderingen

3.14 Uit het voorgaande volgt, dat het primair gevorderde in beginsel toewijsbaar is. Uitsluiting van deelname van Nederlandse ingezetenen aan de door Paramount en Universal aangeboden kansspelen is technisch gezien -zoals laatstgenoemden niet hebben betwist- mogelijk. Nu deze technische omzetting mogelijk enige tijd in beslag zal nemen, zal aan Paramount Universal een ruimere termijn dan gevorderd worden gegeven om aan de vorderingen te voldoen. De term "casinospelen" in de primaire vordering, kan tot onduidelijkheden aanleiding geven. Immers een casinospel in de zin van de Wet op de Kansspelen is een kansspel dat in een speelcasino (een 'fysieke' inrichting) wordt gespeeld. Paramount en Universal bieden geen kansspelen aan via een speelcasino, doch via websites op het internet. Ten behoeve van de duidelijkheid zal de vordering mitsdien in die zin gewijzigd worden toegewezen, dat Paramount en Universal gelast worden deelname van Nederlandse ingezetenen aan kansspelen die Holland Casino op grond van haar vergunning mag aanbieden in haar speelcasino's, alsmede vergelijkbare kansspelen onmogelijk te maken. Holland Casino heeft bij het verbieden van vergelijkbare kansspelen ook voldoende belang, nu voldoende aannemelijk is dat -indien Paramount en Universal kansspelen zouden aanbieden die op zichzelf in een speelcasino gespeeld zouden kunnen worden, maar waarvoor Holland Casino (nog) geen vergunning heeft verkregen- (potentiële) klanten van Holland Casino ertoe zullen overgaan om via de websites van Paramount en Universal aan kansspelen deel te nemen.

3.15 De primaire vordering zoals weergegeven onder 3.1 sub b zal worden afgewezen, nu niet voldoende aannemelijk is geworden dat Universal en Paramount via websites met een Nederlands (.nl) adres casinospelen aanbieden dan wel bevorderen. Bij deze vordering heeft Holland Casino onvoldoende belang.

Proceskosten

3.16 Gedaagden zullen, als de in het ongelijk gestelde partij, in de kosten van dit geding worden veroordeeld.

4. De beslissing

De voorzieningenrechter:

4.1 gelast gedaagden om met ingang van (uiterlijk) 20 maart 2003 deelname aan kansspelen die Holland Casino op grond van haar vergunning mag aanbieden in haar speelcasino's alsmede vergelijkbare kansspelen, en die op enigerlei wijze (via internet of anderszins) door gedaagden (rechtstreeks dan wel door middel van een op enigerlei wijze op één of meer gedaagden verbonden (rechts-)persoon) zonder vergunning in Nederland worden aangeboden, voor ingezetenen van Nederland onmogelijk te maken;

4.2 bepaalt dat gedaagden aan Holland Casino een dwangsom verbeuren van € 10.000,- (tienduizend euro) voor iedere dag (een gedeelte daarvan voor een gehele gerekend) dat (één of meer) gedaagden, dan wel een op enigerlei wijze met (één of meer) gedaagden verbonden (rechts-)persoon, in strijd handelen met hetgeen bepaald is onder 4.1;

4.3 bepaalt voorts dat de onder 4.2 genoemde dwangsom vatbaar is voor matiging door de rechter, voor zover handhaving van die dwangsom naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn, in aanmerking genomen de mate waarin aan het bevel is voldaan, de ernst van de overtreding en de mate van verwijtbaarheid van die overtreding;

4.4 veroordeelt gedaagden in de kosten van dit geding, tot aan deze uitspraak aan de zijde van Holland Casino begroot op € 703,-- (zevenhonderddrie euro) voor salaris van haar procureur en op € 294,65 (tweehonderd vierennegentig euro en vijfenzestig eurocent) inclusief BTW voor verschotten;

4.5 verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

4.6 wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. G.A.M.E van der Burg - van Geest en is in het openbaar uitgesproken op 27 februari 2003.