Rechtbank Zwolle-Lelystad, 26-01-2012, BV2069, Awb 11/1289

uitspraak van de meervoudige kamer in de zaak tussen

en

Procesverloop

Overwegingen

Belanghebbende wil op een terrein dat eigendom is van Wageningen University & Research Centre (hierna: WUR), aan de Edelherttocht 9w (locatie C) te Lelystad, een windturbine oprichten. De windturbine heeft een ashoogte van 138 meter en heeft, inclusief rotorbladen, een totale hoogte van 185 meter.

Voorafgaand aan de vraag of verweerder de verlening van bouwvergunning op goede gronden heeft gehandhaafd, zal de rechtbank eerst de vraag moeten beantwoorden of verweerder het door eiser (…) ingediende bezwaar terecht niet-ontvankelijk heeft verklaard.

Ten aanzien van de niet-ontvankelijkverklaring van de bezwaren van eiser (…)overweegt de rechtbank als volgt.

Ingevolge het bepaalde in artikel 7:1, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) jo. artikel 8:1, eerste lid, van de Awb, kan een belanghebbende, behoudens in geval van een aantal hier niet ter zake doende uitzonderingen, bezwaar maken tegen een besluit in eerste aanleg.

Ingevolge het bepaalde in artikel 1:2, eerste lid, van de Awb wordt onder belanghebbende verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.

In geval van windturbines zijn het zicht en de ruimtelijke uitstraling van de windturbines op het landschap ter plaatse in hoge mate bepalend voor de vraag of een bezwaarde als belanghebbende dient te worden aangemerkt. De rechtbank acht het door verweerder gehanteerde uitgangspunt, dat bewoners van woningen gelegen binnen een straal van tien maal de top-rotorhoogte van de op te richten windturbine in beginsel als belanghebbenden worden aangemerkt, niet onjuist. Aangezien de rotorhooge van de op te richten windturbine 185 meter bedraagt is terecht uitgegaan van een straal van 1850 meter.

De rechtbank stelt vast dat eiser (…) woont aan de (…) te Swifterbant, op een afstand van meer dan 1850 meter van de op te richten windturbine. Niet gebleken is dat sprake is van bijzondere omstandigheden op grond waarvan eiser (..), vanwege de ligging van zijn woning, desalniettemin als belanghebbende moet worden aangemerkt.

Gebleken is dat eiser (..) eigenaar is van een stuk land op een afstand van circa 1160 meter van de op te richten windturbine. Dit land wordt voor agrarische doeleinden gebruikt.

De rechtbank overweegt dat het belang van een eigenaar van gronden in de directe nabijheid van de gronden waarop een bouwplan is gesitueerd rechtstreeks betrokken is bij een over dit bouwplan genomen besluit. Naar het oordeel van de rechtbank is de afstand van het stuk land van eiser (…) naar de gronden waarop het bouwplan gesitueerd is te groot om eiser op grond hiervan als belanghebbende te kunnen aanmerken.

Verweerder heeft het bezwaar van eiser (…) dan ook terecht niet-ontvankelijk verklaard.

Het beroep van eiser (…) is dan ook ongegrond.

De vraag of de termijnoverschrijding van het door eiser (…) gemaakte bezwaar verschoonbaar is kan, gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, onbesproken blijven.

De rechtbank zal vervolgens beoordelen of verweerder de verlening van bouwvergunning ten behoeve van de windturbine op het perceel Edelherttocht 9w (locatie C) te Lelystad op goede gronden heeft gehandhaafd. Hiertoe overweegt de rechtbank als volgt.

Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. Bij de invoering van deze wet is een aantal andere wetten gewijzigd. Uit het overgangsrecht, dat is opgenomen in artikel 1.2, tweede lid, van de Invoeringswet Wabo, volgt dat de wetswijzigingen niet van toepassing zijn, indien de aanvraag om verlening van een vergunning of ontheffing als bedoeld in het eerste lid van dit artikel vóór inwerkingtreding van de Wabo is ingediend. Nu hiervan in dit geval sprake is, zal de rechtbank uitgaan van het recht, zoals dit gold onmiddellijk voor het tijdstip van inwerkingtreden van de Wabo.

Ingevolge artikel 44, eerste lid, van de Woningwet, zoals deze bepaling tot 1 oktober 2010 luidde, mag de reguliere bouwvergunning slechts en moet zij worden geweigerd, indien het bouwen niet in overeenstemming is met één van de in dit artikel genoemde gronden.

Artikel 44, eerste lid, aanhef en onder c, van de Woningwet bepaalt dat de bouwvergunning moet worden geweigerd, indien het bouwen in strijd is met een bestemmingsplan of met de eisen die krachtens zodanig plan zijn gesteld.

Op de gronden waarop het bouwplan is gesitueerd is het bestemmingsplan “Buitengebied 2009” van toepassing. Blijkens de plankaart, behorend bij dit bestemmingsplan, hebben de gronden waarop het bouwplan is gesitueerd de bestemming ‘agrarisch’. Ingevolge het bepaalde in artikel 3.1, onderdeel 1, van de voorschriften behorend bij het bestemmingsplan (hierna: de planvoorschriften) zijn gronden waaraan deze bestemming is toegekend bestemd voor agrarische bedrijvigheid in de vorm van een grondgebonden agrarisch bedrijf, dan wel andere agrarische bedrijvigheid als omschreven in deze bepaling.

De gronden waarop het bouwplan gesitueerd is, zijn blijkens de plankaart, behorend bij het bestemmingsplan, tevens aangeduid als ‘testlocatie windturbines’.

Artikel 27.6.1 van de planvoorschriften bepaalt dat onverminderd het overigens in deze regels met betrekking tot het bouwen bepaalde mogen op en in gronden binnen de bestemming ‘agrarisch’ of ‘science’ die tevens zijn gelegen ter plaatse van de aanduiding “testlocatie windturbines”, maximaal 12 windturbines worden gebouwd waarvan de tiphoogte, zijnde het hoogste punt van de wieken, maximaal 200 meter mag bedragen, een en ander met inachtneming van het bepaalde in artikel 25 lid 25.2 (hoogtebeperkingen Lelystad Airport).

Niet in geschil is dat het bouwplan niet in strijd is met het bepaalde in of krachtens het bestemmingspan.

Het bouwplan is evenmin in strijd met enige andere grond van artikel 44, eerste lid, van de Woningwet.

Voor de beoordeling van deze zaak is, gelet op de limitatieve gronden waarop een bouwvergunning op grond van het bepaalde in artikel 44, eerste lid, van de Woningwet slechts mag en moet worden geweigerd, en gelet op het bepaalde in artikel 52, eerste lid, van de Woningwet, van doorslaggevend belang of voor het oprichten van de windturbine tevens een milieuvergunning is vereist en of verweerder als gevolg hiervan de aanvraag om bouwvergunning had moeten aanhouden. Gelet op het overgangsrecht zoals neergelegd in de Invoeringswet Wabo moet voor de beantwoording van deze vraag worden uitgegaan van het recht, zoals dit gold onmiddellijk voor het tijdstip waarop de Wabo in werking is getreden.

Ingevolge het bepaalde in artikel 1.1, eerste lid, van de Wet milieubeheer wordt onder ‘inrichting’ verstaan: elke door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht.

Ingevolge het bepaalde in artikel 1.1, vierde lid, van de Wet milieubeheer, voor zover hier van belang, worden als één inrichting beschouwd: tot eenzelfde onderneming of instelling behorende installaties die onderling technische, organisatorische of functionele bindingen hebben en in elkaars onmiddellijke nabijheid zijn gelegen.

Op grond van het bepaalde in artikel 8.1, eerste lid, van de Wet milieubeheer, zoals deze bepaling voor 1 oktober 2010 luidde, is het verboden om zonder daartoe verleende vergunning een inrichting:

Ingevolge het bepaalde in 8.1, tweede lid, van de Wet milieubeheer, zoals deze bepaling tot 1 oktober 2010 luidde, geldt het verbod niet met betrekking tot inrichtingen, behorende tot een categorie die bij algemene maatregel van bestuur krachtens artikel 8.40, eerste lid, is aangewezen, behoudens in gevallen waarin, krachtens de tweede volzin van dat lid, de bij die maatregel gestelde regels niet gelden voor een zodanige inrichting.

De algemene maatregel van bestuur waarnaar artikel 8.1, tweede lid, van de Wet milieubeheer verwijst is het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (hierna: Barim). Het Barim maakt onderscheid tussen drie typen inrichtingen, namelijk inrichtingen waarvoor de vergunningplicht onverkort geldt, inrichtingen waarvoor een meldingsplicht geldt en inrichtingen waarvoor geen meldingsplicht geldt.

De door belanghebbende op te richten windturbine heeft een vermogen van minder dan 15 megawatt. Voor een dergelijke windturbine is op zichzelf genomen geen mer vereist. Indien alle windturbines die (kunnen) worden opgericht op de gronden waaraan krachtens het bestemmingsplan de aanduiding ‘testlocatie windturbines’ is toegekend (hierna: de testlocatie) tezamen worden bezien, dan is wel sprake van een oprichting dan wel uitbreiding van een windturbinepark waarvoor, gelet op het bepaalde in onderdeel D, categorie 22.2, van Bijlage I bij het Barim, een mer is vereist.

De rechtbank overweegt dat de enkele omstandigheid dat op de testlocatie verscheidene windturbines mogen worden opgericht nog niet maakt dat sprake is van een windturbinepark. Van een windturbinepark, als bedoeld in onderdeel D, categorie 22.2 van Bijlage I bij het Barim, zal in zijn algemeenheid eerst sprake zijn bij één gezamenlijke inrichting, als bedoeld in artikel 1.1, vierde lid, van de Wet milieubeheer. Uit hetgeen in de stukken en ter zitting is aangevoerd leidt de rechtbank af dat de twaalf windturbines die op de testlocatie gerealiseerd kunnen worden geen technische en functionele samenhang met elkaar hebben. Ook is sprake van verschillende vergunninghouders, die geen organisatorische samenhang hebben en die elk eigen personeel, middelen en testprogramma’s hebben, zonder dat anderen hierover zeggenschap hebben. Verder regelt iedere vergunninghouder zelf de aansluiting van de eigen windturbine op het elektriciteitsnet. De omstandigheid dat de gehele testlocatie eigendom is van WUR en dat de testlocatie als zodanig gecoördineerd wordt door adviesbureau Ecofys WTTS is onvoldoende om het geheel van activiteiten dat plaatsvindt op de testlocatie als één inrichting aan te merken.

De rechtbank is gelet hierop van oordeel dat verweerder de windturbine die belanghebbende wil oprichten terecht op zichzelf heeft bezien. Gelet hierop is geen sprake van een activiteit waarvoor een mer moet worden gemaakt.

Niet gebleken is dat één van de omstandigheden als bedoeld in deze bepaling zich in dit geval voordoet. De afstand van de windturbine die belanghebbende wil oprichten tot het dichtstbijzijnde gevoelige object bedraagt meer dan viermaal de ashoogte.

Aangezien, gelet op het bepaalde in artikel 8.1, tweede lid, van de Wet milieubeheer, gelezen in samenhang met het bepaalde in het Barim, zoals deze bepalingen tot 1 oktober 2010 luidden, geen vergunning als bedoeld in artikel 8.1, eerste lid, van de Wet milieubeheer vereist is, heeft verweerder de aanvraag dan ook terecht niet op grond van het bepaalde in artikel 52, eerste lid, van de Woningwet aangehouden.

Eisers hebben zich voorts op het standpunt gesteld dat de Crisis- en Herstelwet (hierna: CHW) van toepassing is op de beoordeling van de aanvraag om verlening van bouwvergunning. Eisers hebben in dit verband gewezen op het bepaalde in categorie 1.1 van Bijlage I bij de CHW. Het bestreden besluit is dan ook niet op zorgvuldige wijze tot stand gekomen, aldus eisers.

Artikel 9e van de Elektriciteitswet 1998 bepaalt dat provinciale staten bevoegd zijn voor de aanleg of uitbreiding van een productie-installatie voor opwekking van duurzame elektriciteit met behulp van windenergie met een capaciteit van ten minste 5 meer niet meer dan 100 megawatt, met inbegrip van de aansluiting van die installatie op een net, gronden aan te wijzen en daarvoor een inpassingsplan als bedoeld in artikel 3.26, eerste lid, van de Wro vast te stellen. De gemeenteraad is voor de duur van tien jaren na de vaststelling van het inpassingsplan niet bevoegd voor die gronden een bestemmingsplan vast te stellen.

De windturbine die belanghebbende wil oprichten heeft een capaciteit van minder dan 5 megawatt. Het bepaalde in de artikelen 9b en 9e van de Elektriciteitswet 1998 is daarom niet van toepassing. Verweerder heeft, bij de voorbereiding van het besluit van 25 oktober 2010, dan ook terecht geen toepassing gegeven aan de CHW.

Het bestreden besluit is dan ook niet in strijd met met enige andere bepaling waar eisers zich op hebben beroepen en het is niet op onzorgvuldige wijze tot stand gekomen.

Uit het voorgaande volgt dat het bestreden besluit de rechterlijke toets doorstaat.

Het beroep is daarom ongegrond.

Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

Beslissing

De rechtbank:

-verklaart het beroep ongegrond

Deze uitspraak is gedaan door mr. W.J.B. Cornelissen, voorzitter, mr. W.F. Bijloo en mr. G.P. Loman, rechters, en door de voorzitter en mr. A. van der Weij als griffier ondertekend. Uitgesproken in het openbaar op

Afschrift verzonden op: