College van Beroep voor het bedrijfsleven, 07-04-2017, ECLI:NL:CBB:2017:122, 16/201

Appellant voert aan dat hij de randvoorwaarde niet heeft overtreden, omdat de vaste rundermest binnen vier uur na het bovengronds toedienen is ondergewerkt.

Het College stelt voorop dat voor het uitrijden van dierlijke mest op bouwland de randvoorwaarde geldt van artikel 5, eerste lid, in verbinding met bijlage I, punt 3, onder b, van het Besluit gebruik meststoffen. Dit betekent dat mest in maximaal twee direct opeenvolgende werkgangen op het grondoppervlak wordt gebracht en ondergewerkt, en wel op zodanige wijze dat de mest direct nadat deze op het grondoppervlak is aangebracht ofwel in de grond wordt gebracht, ofwel intensief met de grond wordt vermengd, met als gevolg dat de mest als zodanig niet meer zichtbaar op het grond oppervlak ligt. De zoon van appellant heeft ter zitting verklaard dat hij in de ochtend van 28 maart 2015 gedurende ongeveer anderhalf uur circa drie mestkarren heeft uitgereden over ongeveer de helft van het oppervlakte van het perceel, en na het uitrijden een begin heeft gemaakt met het ploegen van het perceel vanaf de onbemeste zijde van het perceel. Het betrof een nieuwe ploeg, die door de bij de leverancier werkzame, andere getuige ter plekke is afgesteld. De ploeg raakte al snel onklaar en is door beide getuigen voor reparatie versleept naar de nabij gelegen hoeve. De reparatie moest op de hoeve plaats vinden, omdat het euvel niet eenvoudig was te verhelpen en de daarvoor zich op de hoeve bevindende gereedschappen nodig waren. Gelet hierop heeft verweerder terecht aangenomen dat appellant de randvoorwaarde niet heeft nageleefd. Nu het ploegen, geruime tijd na de aanvang van de bemestingswerkzaamheden, startte op de onbemest gebleven helft van dit perceel, en overigens pas na (geruime) reparatietijd kon worden voortgezet, kan niet worden gezegd dat mest die al op het grondoppervlak was aangebracht in een direct opeenvolgende werkgang is ondergewerkt.

Appellant betoogt verder dat hij niet de opzet had om de randvoorwaarde niet na te leven en de mest niet zelf heeft uitgereden.

Gelet op het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 27 februari 2014 (ECLI:EU:C:2014:98) is ook sprake van een opzettelijke niet-naleving van randvoorwaarden indien de steunontvanger zich zodanig gedraagt dat hij de mogelijkheid aanvaardt dat zich een daardoor toestand van niet-naleving van de voorschriften inzake randvoorwaarden voordoet. Voorts moet, wanneer de overtreding door een derde is begaan, wat betreft de positie van de subsidieontvanger worden bezien of opzet of nalatigheid kan worden aangenomen door de keuze van de derde, het op hem uitgeoefende toezicht en de hem gegeven instructies. Het College rekent de gedragingen van zijn zoon toe aan appellant, omdat appellant is tekortgeschoten in de aan zijn zoon gegeven instructies en het op hem uitgeoefende toezicht. Gezien de verklaring van appellant dat hij niet op de hoogte was dat mest direct na het uitrijden moet worden ondergewerkt, kon appellant zijn zoon niet de juiste instructies geven. Appellant was gelet op zijn verklaring dat hij bij het uitvoeren van de werkzaamheden in de potstal was van waaruit het perceel waarop de mest werd verwerkt niet zichtbaar was, ook niet in de gelegenheid om erop toe te zien dat zijn zoon de mest op een juiste wijze verwerkte. Door aldus te handelen heeft appellant naar het oordeel van het College bewust de mogelijkheid aanvaard dat op het perceel overtredingen plaatsvonden en kan hem een opzettelijke niet-naleving van randvoorwaarden worden aangerekend.

Appellant voert ten slotte aan dat de beginselen van ne bis in idem en una via zijn geschonden omdat hem een strafbeschikking is uitgereikt voor hetzelfde feit als waarvoor de randvoorwaardenkorting is vastgesteld.

5. Aan de Gecombineerde Opgave 2016 kon appellant niet het vertrouwen ontlenen dat aan de randvoorwaarde is voldaan als de uitgereden mest binnen vier uur is ondergewerkt, reeds nu daarin op geen enkele manier wordt verwezen naar het emissiearm verwerken van mest.

6. Het beroep is ongegrond. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.