Gerechtshof Amsterdam, 22-03-2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:855, 200.300.335/01

I) FNV heeft - onder meer - als doel het behartigen van de belangen van de werkenden en sluit mede daartoe namens haar leden/werknemers collectieve arbeidsovereenkomsten (hierna ook: een cao). FNV is partij bij de CAO Taxivervoer, die de afgelopen jaren op verschillende momenten algemeen verbindend verklaard is geweest.

II) Uber biedt aan taxichauffeurs de mogelijkheid om via het Uber-platform actief te zijn op de bel-en bestelmarkt, waarbij het personenvervoer telefonisch wordt geboekt of digitaal besteld via een applicatie (hierna ook: de Uberapp).

III) FNV heeft Uber aangesproken op het naleven van de CAO Taxivervoer. Uber heeft dat geweigerd.

IV) Bij het betreden vonnis hebben de kantonrechters op vordering van FNV, kort gezegd, i) voor recht verklaard dat voor de periodes dat de CAO Taxivervoer algemeen verbindend verklaard is (geweest), de arbeidsvoorwaarden van deze CAO van toepassing zijn op de chauffeurs die zich in persoon jegens Uber hebben verbonden om personen met een personenauto te vervoeren over de weg en ii) Uber veroordeeld om voor de periodes dat de CAO Taxivervoer algemeen verbindend verklaard is (geweest), deze integraal na te leven jegens de onder i) bedoelde chauffeurs, iii) Uber veroordeeld tot betaling aan FNV van € 50.000,= aan schadevergoeding, iv en v) Uber veroordeeld in de proceskosten van het geding en de nakosten, vi) de veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad verklaard en vii) het meer of anders gevorderde afgewezen. De kantonrechters hebben daartoe onder meer overwogen dat de overeenkomsten tussen Uber en de chauffeurs die zich in persoon jegens Uber hebben verbonden, moeten worden gekwalificeerd als arbeidsovereenkomsten als bedoeld in artikel 7:610 BW.

V) Van voormeld vonnis is Uber in hoger beroep gekomen.

Het hof stelt voorop dat een derde die een belang heeft bij een tussen andere partijen aanhangig geding op grond van artikel 217 jo. 353, eerste lid, Rv, ook in hoger beroep, kan vorderen zich daarin te mogen voegen of daarin te mogen tussenkomen.

Voor het aannemen van een belang bij voeging - waarbij de derde zich aan de zijde van een van de partijen voegt en toewijzing of afwijzing van de vordering in de hoofdzaak beoogt - is voldoende dat de partij die voeging vordert, nadelige gevolgen kan ondervinden van een uitkomst van de procedure die ongunstig is voor de partij aan wier zijde zij zich voegt.

Een partij kan vorderen te mogen tussenkomen indien zij een eigen vordering wil instellen en daarmee voldoende belang heeft zich te mengen in het hoofdgeding in verband met de nadelige gevolgen die zij van de uitspraak in het hoofdgeding kan ondervinden.

Aan zowel de vordering tot voeging als de vordering tot tussenkomst kunnen de eisen van een goede procesorde in de weg staan.

Vordering tot voeging van [eisers] c.s.:

[eisers] c.s. hebben ter onderbouwing van hun incidentele vordering tot voeging, samengevat en voor zover voor het incident van belang, het volgende aangevoerd. Het oordeel van de kantonrechters in het bestreden vonnis is onjuist. Het is evident dat [eisers] c.s. nadelige gevolgen ondervinden van de uitkomst in de hoofdzaak die ongunstig is voor Uber. De gehoudenheid van Uber de uit de CAO Taxivervoer voortvloeiende verplichtingen jegens [eisers] c.s. na te leven, leidt tot verlies aan vrijheid/zelfstandigheid en flexibiliteit (om ook via andere partijen diensten aan te bieden) aan de zijde van [eisers] c.s. en heeft daarnaast allerlei financiële gevolgen voor hen.

[eisers] c.s. geven er de voorkeur aan dat zij nadat zowel Uber als FNV hun memorie hebben genomen in de gelegenheid worden gesteld hun eigen memorie te nemen, aldus steeds [eisers] c.s.

Het hof oordeelt als volgt. Uit hetgeen [eisers] c.s. hebben aangevoerd, is voldoende gebleken dat zij, in verband met de nadelige gevolgen die een uitspraak in hoger beroep tussen Uber en FNV feitelijk of juridisch voor hen kan hebben, voldoende belang hebben bij voeging in de onderhavige procedure aan de zijde van Uber. [eisers] c.s. en Uber hebben allen belang erbij dat het bestreden vonnis wordt vernietigd en beogen in zoverre eenzelfde uitkomst van het geding. Uit het vorenstaande volgt dat de incidentele vordering van [eisers] c.s. tot voeging zal worden toegewezen. De goede procesorde staat hieraan niet in de weg.

Het voorgaande geldt ook voor [eisers sub 4] , daar het enkele feit dat zij een vennootschap onder firma vormen er niet aan in de weg behoeft te staan dat zij zich in persoon jegens Uber hebben verbonden personenvervoer te verrichten.

Gelet op het karakter van de voeging ligt het in de rede dat [eisers] c.s. - vanaf het moment dat de voeging plaatsvindt - gelijk optrekken in de procedure met Uber en dat zij en Uber in beginsel gelijktijdig hun conclusies nemen. Daarbij is het [eisers] c.s. toegestaan eigen grieven te richten tegen het bestreden vonnis.

Dat [eisers] c.s. een instantie hebben gemist, komt voor hun rekening en risico, en maakt niet dat zij eerst de memories van Uber en FNV zouden mogen afwachten.

Vordering van Pensioenfonds Vervoer tot voeging en tussenkomst:

Pensioenfonds Vervoer heeft ter onderbouwing van haar incidentele vordering tot voeging en tussenkomst, samengevat en voor zover voor het incident van belang, het volgende aangevoerd.

Het geding in de hoofdzaak kan tot benadeling van Pensioenfonds Vervoer leiden.

Pensioenfonds Vervoer is het op grond van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfonds voor - kort gezegd - werknemers in dienst van ondernemingen die actief zijn in het wegvervoer, waaronder het exploiteren van taxi’s. Hiernaast is een aan de CAO Taxivervoer gebonden onderneming op basis van de cao aangesloten bij Pensioenfonds Vervoer op grond van artikel 7.1 van die cao.

Op grond van het voorgaande is Uber als onderneming die taxi’s exploiteert gehouden tot premiebetaling voor haar werknemers aan Pensioenfonds Vervoer.

Pensioenfonds Vervoer heeft er belang bij de vordering van Uber in hoger beroep met eigen argumenten te bestrijden en de stelling van FNV dat de chauffeurs werknemers zijn en de daarop gebaseerde vordering tot premiebetaling aan Pensioenfonds Vervoer te ondersteunen. Verder heeft Pensioenfonds Vervoer er - uit proceseconomische overwegingen en teneinde het risico op tegenstrijdige uitspraken tegen te gaan - belang bij zelfstandig een vordering tot premiebetaling tegen Uber in te stellen.

Voor het geval de vordering van [eisers] c.s. tot voeging wordt toegestaan, strekt de vordering van Pensioenfonds Vervoer tot voeging en tussenkomst er mede toe zich te richten tegen [eisers] c.s., aldus steeds Pensioenfonds Vervoer.

Het hof oordeelt als volgt. Pensioenfonds Vervoer heeft onvoldoende belang bij voeging en tussenkomst. Het hof acht daartoe het volgende redengevend.

Er is aan de zijde van Pensioenfonds Vervoer geen sprake van nadelige gevolgen van de uitkomst van de procedure tussen Uber en FNV.

De hoofdzaak gaat er in de kern om of Uber gehouden de uit de CAO Taxivervoer voortvloeiende verplichtingen jegens met de Uberapp werkende taxichauffeurs, waaronder [eisers] c.s., na te leven. Tussen FNV en Uber is niet in geschil of Uber onder de werkingssfeer van Pensioenfonds Vervoer valt en ook niet of Uber verplicht is pensioenpremies voor de chauffeurs te betalen.

Bovendien verschillen de feitelijke vragen en rechtsvragen die beantwoord moeten worden om te beoordelen of Uber gehouden is de uit de CAO Taxivervoer voortvloeiende verplichtingen na te leven van de vragen die beantwoord moeten worden om te beoordelen of Uber onder de verplichtstelling van Pensioenfonds Vervoer valt en verplicht is pensioenpremies voor de met haar zaken doende chauffeurs te betalen. Verder bestaat geen of onvoldoende samenhang bestaat tussen de vordering die Pensioenfonds Vervoer zegt te willen instellen en de door FNV ingestelde vorderingen. Dat de rechtbank aan het oordeel dat de CAO Taxivervoer moet worden toegepast ten grondslag legt dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen de chauffeurs en Uber kan op zichzelf niet leiden tot toewijzing van de vordering van Pensioenfonds Vervoer.

Ten slotte is het hof van oordeel dat de omstandigheden dat Uber een feitelijke instantie zou mislopen en dat de onderhavige procedure niet onaanzienlijk zou worden vertraagd aan een toewijzing van de vordering tot tussenkomst in de weg staan.

Het hof zal de gevorderde voeging en tussenkomst dan ook afwijzen.

In het incident ten aanzien van de provisionele vordering:

Het hof zal de zaak naar de rol verwijzen voor antwoord van Uber en [eisers] c.s.

In de hoofdzaak: