Hoge Raad, 25-11-2003, AL8421 AO2197, 01103/03 B

25 november 2003

Strafkamer

nr. 01103/03 B

SCR/DAT

op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de Rechtbank te Leeuwarden van 29 april 2003, nummer RK 03/131, op een beklag als bedoeld in artikel 552a van het Wetboek van Strafvordering, ingediend door:

[klager], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1947, wonende te [woonplaats].

Het beroep is ingesteld door de klager. Namens deze heeft mr. U. van Ophoven, advocaat te Leek, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal Jörg heeft geconcludeerd dat de Hoge Raad de bestreden beschikking zal vernietigen en de zaak zal verwijzen naar het Gerechtshof te Arnhem teneinde deze opnieuw te behandelen en af te doen.

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Op 22 augustus 2001 is onder [beslagene] een hoeveelheid zendapparatuur inbeslaggenomen. Tegen [beslagene] is een vervolging ingesteld wegens overtreding van art. 10.16, eerste lid, Telecommunicatiewet. Bij vonnis van 5 december 2002 heeft de Economische Politierechter het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk verklaard in die vervolging en daarbij geen beslissing genomen over het op de vorengenoemde voorwerpen rustende beslag. Het door de Officier van Justitie tegen dat vonnis op 10 december 2002 ingestelde hoger beroep is op 18 december 2002 ingetrokken.

Bij schrijven van 17 januari 2003 heeft de raadsman van [beslagene] verzocht om teruggave van de onder hem inbeslaggenomen zendapparatuur. De Officier van Justitie heeft bij schrijven van 13 maart 2003 medegedeeld aan dat verzoek om teruggave geen gehoor te zullen geven, maar in plaats daarvan aan [klager], de klager in deze zaak, die door de Officier van Justitie als de eigenaar van de apparatuur wordt beschouwd, zal mededelen dat hij op grond van art. 116, derde lid, Sv voornemens is de inbeslaggenomen voorwerpen te laten vervreemden/vernietigen. Bij schrijven van gelijke datum heeft de Officier van Justitie aan de klager voornoemd voornemen kenbaar gemaakt.

Op 18 maart 2003 is door de klager en op 27 maart 2003 door de hiervoorgenoemde [beslagene] een klaagschrift op de voet van art. 116, derde lid, Sv en art. 552a Sv ingediend. De Rechtbank heeft op 29 april 2003 bij dezelfde beschikking in beide klaagschriften het beklag ongegrond verklaard.

4.2. De bestreden beschikking houdt omtrent het beklag het volgende in:

"Uit de stukken en de behandeling in raadkamer is de rechtbank het volgende gebleken:

1. dat de onderhavige zendapparatuur toebehoort aan klager [klager];

2. dat deze op het terrein van zijn buurman klager, [beslagene], en onder deze in beslag is genomen.

3. dat [klager] met deze zendapparatuur zonder vergunning op de dag van inbeslagname heeft uitgezonden;

4. dat tegen [beslagene] meerdere malen proces-verbaal is opgemaakt terzake illegaal zenden;

5. dat [beslagene] bekend was met de zendactiviteiten van [klager] vanaf zijn terrein.

De rechtbank is van oordeel dat op grond van het voorgaande, in het bijzonder, de sub 3 en 4 genoemde omstandigheden, het belang van strafvordering zich verzet tegen de teruggave van het beslag aan zowel [beslagene] alsook aan [klager], nu noch [beslagene], noch [klager] hebben aangevoerd welk belang zij, anders dan het voortzetten van illegale zendpraktijken, bij de teruggave zouden kunnen hebben.

De klaagschriften dienen derhalve ongegrond te worden verklaard."

4.3. Blijkens het proces-verbaal van het onderzoek in raadkamer van de Rechtbank, alwaar behalve de klager ook de in de bestreden beschikking genoemde beslagene [beslagene] is gehoord, heeft de Officier van Justitie het volgende opgemerkt:

"Ik had mij op grond van artikel 117 van het Wetboek van Strafvordering voorgenomen de inbeslaggenomen zender te vernietigen. Immers onttrekking aan het verkeer van de zender is ook in het onderhavige geval mogelijk. Nu daartegen echter door klagers bezwaar is gemaakt ben ik van oordeel dat er geen strafvorderlijk belang is dat zich verzet tegen teruggave aan de voormalige verdachte [beslagene]. Weliswaar is hij eerder veroordeeld voor soortgelijke feiten als waarvan [hij] verdacht werd, maar in deze zaak is het openbaar ministerie inmiddels niet ontvankelijk verklaard. Ik verzet mij evenmin tegen teruggave aan [klager]."

4.4. Ingevolge art. 116, eerste lid, Sv doet het openbaar ministerie de inbeslaggenomen voorwerpen teruggeven aan de beslagene zodra het belang van de strafvordering zich daartegen niet meer verzet. Het openbaar ministerie kan die voorwerpen ook doen teruggeven aan een redelijkerwijs als rechthebbende aan te merken derde indien de beslagene niet tijdig beklag tegen dat hem schriftelijk kennisgegeven voornemen van het openbaar ministerie instelt (art. 116, derde lid, Sv). Deze teruggave geschiedt in die gevallen buiten de rechter om.

In het systeem van de wet ligt aldus besloten dat, indien het openbaar ministerie bij de behandeling van een beklag als bedoeld in art. 552a Sv te kennen geeft van oordeel te zijn dat het belang van de strafvordering zich niet meer tegen de gevraagde teruggave verzet, de rechter, zonder zelf in een beoordeling van evenvermeld punt te treden, op het klaagschrift dient te beslissen. In een geval als het onderhavige brengt dit mee dat dient te worden onderzocht of de klager redelijkerwijs als rechthebbende kan worden aangemerkt.

Vernietigt de bestreden beschikking;

Verklaart de klager niet-ontvankelijk in zijn beklag voorzover gericht tegen het voornemen van de Officier van Justitie met de inbeslaggenomen voorwerpen te handelen als waren deze verbeurd verklaard of onttrokken aan het verkeer;

Verwijst de zaak naar het Gerechtshof te Leeuwarden opdat de zaak op het beklag als bedoeld in art. 552a Sv opnieuw zal worden behandeld en afgedaan.