Hoge Raad, 22-04-2008, BC9954, 00260/07

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

1. De bestreden uitspraak

Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de Politierechter in de Rechtbank te Arnhem van 19 december 2005 - de verdachte ter zake van 1., 2., 3., 4. en 6. telkens opleverende "overtreding van artikel 9, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994" en 5. en 7. telkens opleverende "als bestuurder van een motorrijtuig daarmede op een weg rijden zonder dat er voor dat motorrijtuig een verzekering overeenkomstig de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen is gesloten en in stand gehouden" veroordeeld ten aanzien van het onder 1., 2., 3., 4. en 6. bewezenverklaarde tot een gevangenisstraf voor de duur van drie maanden en ten aanzien van het onder 5. bewezenverklaarde tot hechtenis voor de duur van twee weken, en ten aanzien van het onder 7. bewezenverklaarde tot hechtenis voor de duur van twee weken, met verbeurdverklaring zoals in het arrest omschreven.

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van het middel

3.1. Het middel komt op tegen de motivering van de bewezenverklaringen. Daartoe wordt aangevoerd dat voor het bewijs niet hadden mogen worden gebezigd de processen-verbaal die niet zijn ondertekend en evenmin kennisgevingen van bekeuring die niet op ambtseed of ambtsbelofte zijn opgemaakt.

3.2. Ten laste van de verdachte is - voor zover voor de beoordeling van het middel van belang - bewezenverklaard dat hij meermalen een auto heeft bestuurd terwijl hij wist dat hem bij rechterlijke uitspraak de bevoegdheid tot het besturen van motorrijtuigen was ontzegd (feiten 1, 2, 4 en 6) alsmede dat hij meermalen met een auto heeft gereden op de voor het openbaar verkeer openstaande weg zonder een verzekering overeenkomstig de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (feiten 5 en 7).

c. een akte van uitreiking gehecht aan het hierna onder d vermelde geschrift, voor zover inhoudende dat de onder d vermelde brief op 19 oktober 2004 in persoon aan de verdachte is uitgereikt, welke akte is getekend voor ontvangst.

d. een bij het hierboven onder c vermelde bescheid behorend geschrift voor zover inhoudende dat aan de verdachte bij onherroepelijk geworden vonnis van de kantonrechter in het arrondissement Arnhem, zitting houdende te Nijmegen, van 15 september 2004 onder meer de bevoegdheid is ontzegd motorrijtuigen te besturen voor de duur van 6 maanden, ingaande op de 21ste dag na betekening van dit schrijven.

g. een akte van uitreiking gehecht aan het hierna onder h vermelde geschrift, voor zover inhoudende dat de onder h vermelde brief op 19 oktober 2004 in persoon aan de verdachte is uitgereikt, welke akte is getekend voor ontvangst.

h. een bij het hierboven onder g vermelde bescheid behorend geschrift, voor zover inhoudende dat aan de verdachte bij onherroepelijk geworden vonnis van de kantonrechter in het arrondissement Arnhem, zitting houdende te Nijmegen, van 15 september 2004 onder meer de bevoegdheid is ontzegd motorrijtuigen te besturen voor de duur van 6 maanden, ingaande op de 21ste dag na betekening van dit schrijven.

k. een akte van uitreiking gehecht aan het hierna onder l vermelde geschrift, voor zover inhoudende dat de onder l vermelde brief op 19 oktober 2004 in persoon aan de verdachte is uitgereikt, welke akte is getekend voor ontvangst.

l. een bij het hierboven onder k vermelde bescheid behorend geschrift, voor zover inhoudende dat aan de verdachte bij onherroepelijk geworden vonnis van de kantonrechter in het arrondissement Arnhem, zitting houdende te Nijmegen, van 15 september 2004 onder meer de bevoegdheid is ontzegd motorrijtuigen te besturen voor de duur van 6 maanden, ingaande op de 21ste dag na betekening van dit schrijven.

o. een uittreksel van 24 oktober 2005, waaruit blijkt dat de auto waarin de verdachte reed, een Ford-Escort, met kenteken [AA-BB-00], niet verzekerd was op de peildatum 14 maart 2005.

s. een akte van uitreiking gehecht aan het hierna onder t vermelde geschrift, voor zover inhoudende dat de onder t vermelde brief op 19 oktober 2004 in persoon aan de verdachte is uitgereikt, welke akte is getekend voor ontvangst.

t. een bij het hierboven onder s vermelde bescheid behorend geschrift, voor zover inhoudende dat aan de verdachte bij onherroepelijk geworden vonnis van de kantonrechter in het arrondissement Arnhem, zitting houdende te Nijmegen, van 15 september 2004 onder meer de bevoegdheid is ontzegd motorrijtuigen te besturen voor de duur van 6 maanden, ingaande op de 21ste dag na betekening van dit schrijven.

w. een uittreksel, peildatum 11 april 2005, waaruit blijkt dat de auto waarin de verdachte reed, gekentekend [CC-DD-00], naam eigenaar [verdachte], niet verzekerd was op 11 april 2005.

Het hof acht alle tenlastegelegde feiten wettig en overtuigend bewezen. Weliswaar zijn de uitgetypte processen-verbaal voor de feiten 1, 2, 4, 5, 6 en 7 niet ondertekend, maar deze processen-verbaal - waaruit wel blijkt dat de kennisgevingen van bekeuring op ambtseed of ambtsbelofte zijn opgemaakt - behelzen letterlijk hetgeen in de wél door verbalisanten ondertekende bijgevoegde kennisgevingen van bekeuring staat vermeld, zodat deze stukken in onderling verband en samenhang als proces-verbaal in de zin van artikel 344 lid 1 onder 2 Wetboek van Strafvordering dienen te worden beschouwd. Ook overigens is het hof van oordeel dat, voor zover de lezing van verdachte afwijkend is van de in de processen-verbaal neergelegde weergave van de gebeurtenissen, zijn betoog wordt weersproken door de bewijsmiddelen, zoals deze in de eventueel op te maken aanvulling op het arrest zullen worden opgenomen. Het hof heeft geen reden om aan de juistheid en betrouwbaarheid van die van de lezing van verdachte afwijkende, bewijsmiddelen te twijfelen."

3.5. Art. 153 Sv houdt onder meer in dat een proces-verbaal door een opsporingsambtenaar persoonlijk en op ambtseed dient te worden opgemaakt, gedagtekend en ondertekend. Een door een opsporingsambtenaar opgemaakt proces-verbaal dat niet op ambtseed of ambtsbelofte is opgemaakt, of niet is ondertekend, is niet in de wettelijk voorgeschreven vorm opgemaakt en kan slechts als ander geschrift in de zin van art. 344, eerste lid aanhef en onder 5º, Sv tot het bewijs meewerken (vgl. HR 16 januari 2007, LJN AZ2481, NJ 2007, 67).

3.6. Het hiervoor onder 3.3 weergegeven oordeel van het Hof gaat uit van de opvatting dat een ambtsedig proces-verbaal ondanks het ontbreken van de vereiste ondertekening in de wettelijk voorgeschreven vorm is opgemaakt, indien het vergezeld gaat van een door een opsporingsambtenaar geschreven kennisgeving van bekeuring die inhoudelijk met het uitgetypte proces-verbaal overeenstemt en wel is ondertekend. Die opvatting is onjuist.

3.7. De processen-verbaal en kennisgevingen van bekeuring voldoen niet aan de vereisten van art. 153 Sv. Zij dienen te worden aangemerkt als andere geschriften in de zin van art. 344, eerste lid aanhef en onder 5, Sv. Laatstgenoemde wetsbepaling houdt in dat andere geschriften als in die bepaling bedoeld slechts kunnen gelden in verband met de inhoud van andere bewijsmiddelen. Dergelijke andere bewijsmiddelen zijn door het Hof tot bewijs van de bewezenverklaringen onder 1, 2, 4 en 6 gebezigd. Immers die bewezenverklaringen steunen telkens behalve op de onderscheiden processen-verbaal en kennisgevingen van bekeuring - die ten opzichte van elkaar niet als andere geschriften kunnen worden aangemerkt aangezien het proces-verbaal telkens een uitwerking is van de kennisgeving van bekeuring - ook op geschriften die inhouden dat de verdachte tot ontzegging van de rijbevoegdheid is veroordeeld en dat hem daarvan kennis is gegeven (zie hiervoor onder 3.3.1 sub c en d, g en h, sub k en l, sub r, s en t). Hetzelfde geldt voor de bewezenverklaringen onder 5 en 7. Die steunen telkens ook op geschriften die inhouden dat - kort gezegd - de desbetreffende auto niet was verzekerd (zie hiervoor onder 3.3.1 sub o en w).

3.8. Naar volgt uit de hiervoor weergegeven bewijsvoering steunt de bewezenverklaring voor ieder feit dus ook op minstens één ander bewijsmiddel dan één ander geschrift in vorenbedoelde zin, als hoedanig ook een ander geschrift mag gelden (vgl. HR 28 september 2004, LJN AO9131, NJ 2005, 93). Dat brengt mee dat de bewezenverklaringen toereikend zijn gemotiveerd.

3.9. Het middel faalt.

4. Slotsom

Nu het middel niet tot cassatie kan leiden, terwijl de Hoge Raad ook geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, moet het beroep worden verworpen.

5. Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Dit arrest is gewezen door de vice-president G.J.M. Corstens als voorzitter, en de raadsheren B.C. de Savornin Lohman en W.A.M. van Schendel, in bijzijn van de waarnemend griffier H.J.J. Verhoeven, en uitgesproken op 22 april 2008.