Parket bij de Hoge Raad, 23-01-2007, AZ0226, 00883/06

Conclusie inzake:

[verdachte]

1. Het Gerechtshof te Arnhem heeft verdachte op 6 januari 2005 wegens 1. primair "ontucht plegen met een aan zijn zorg of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige, meermalen gepleegd", 2. "een afbeelding - of een gegevensdrager, bevattende een afbeelding - van een seksuele gedraging, waarbij iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaren nog niet heeft bereikt, is betrokken, in bezit hebben, meermalen gepleegd", 3. primair "het medeplegen van: nadat enig misdrijf is gepleegd, met het oogmerk om het te bedekken of de nasporing of vervolging te beletten of te bemoeilijken, voorwerpen waarop of waarmede het misdrijf gepleegd is, verbergen en aan het onderzoek van de ambtenaren van de justitie of politie onttrekken" en 4. "deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven" veroordeeld tot twee jaren en zes maanden gevangenisstraf met onttrekking aan het verkeer zoals in het arrest omschreven en daarbij bevolen dat de verdachte ter beschikking zal worden gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege.

2. Mr M.H. Doornbos, advocaat te Zwolle, heeft namens verdachte cassatieberoep ingesteld. Mr J. Boksem, advocaat te Leeuwarden, heeft een schriftuur ingezonden houdende twee middelen van cassatie. Deze zaak hangt samen met de zaken met nummers 00880/06, 00881/06 en 00882/06, waarin ik vandaag eveneens concludeer.

3.1. Het eerste middel klaagt dat de inzendingstermijn is overschreden. Namens de verdachte is op 17 januari 2005 cassatieberoep ingesteld. De stukken van het geding zijn na meer dan veertien maanden op 24 maart 2006 bij de Hoge Raad binnengekomen. Deze vertraging kan niet meer gecompenseerd worden door een voortvarende behandeling. De overschrijding van de redelijke termijn moet leiden tot strafvermindering.

3.2 Het eerste middel slaagt.

4.1. Het tweede middel valt uiteen in twee klachten over de onduidelijkheid op welke specifieke kinderpornografische afbeeldingen het onder 2 bewezenverklaarde precies betrekking heeft gehad. De eerste klacht komt op tegen de onbepaaldheid van de tenlastelegging op dit punt en stelt dat het Hof ten onrechte heeft nagelaten op deze grond de dagvaarding nietig te verklaren. De tweede klacht komt erop neer dat de bewezenverklaring onder 2 ontoereikend is gemotiveerd doordat het Hof zijn eigen waarneming van afbeeldingen niet heeft gemotiveerd en in het midden heeft gelaten of de kinderpornografische afbeeldingen waarvan het zelf kennis heeft genomen dezelfde zijn als waarover de verbalisanten in de voor het bewijs gebezigde processen-verbaal relateren.

4.2. Ten aanzien van verdachte is onder 2 bewezenverklaard(1) dat:

4.3. Het Hof heeft voor het bewijs van het onder 2 tenlastegelegde in het bijzonder gebruik gemaakt van de volgende bewijsmiddelen:

Een ambtsedig proces-verbaal, genummerd V03.031204.1340 (als bijlage ZD 8 pag. 841 e.v gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646), opgemaakt door R. Schulting, inspecteur van politie en door hem gesloten en getekend op 4 december 2003, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als de op die datum tegenover voornoemde verbalisant afgelegde verklaring van verdachte:

Een ambtsedig proces-verbaal (als bijlage ZD 8 pag. 845 e.v gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646), opgemaakt door P.A.M.E. Janssen, brigadier van Politieregio Gelderland Midden en door hem gesloten en getekend op 14 april 2004, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als de op die datum tegenover voornoemde verbalisant afgelegde verklaring van verdachte:

Een ambtsedig proces-verbaal (als bijlage ZD 8 pag. 8 e.v. gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646) opgemaakt door D. Kraeima, brigadier van de Regiopolitie Gelderland-Midden en door hem gesloten en getekend op 9 april 2004, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als relaas van verbalisant:

Een ambtsedig proces-verbaal (als bijlage ZD 8 pag. 10 e.v. gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646) opgemaakt door D. Kraeima, brigadier van de Regiopolitie Gelderland-Midden en door hem gesloten en getekend op 9 april 2004, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als relaas van verbalisant:

Seksboekjes, foto's en prints

Een ambtsedig proces-verbaal (als bijlage ZD 8 pag. 13 e.v. gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646) opgemaakt door F.T.M. Zanderink en G.J.M. Vleerbos, beiden brigadier van de Regiopolitie Twente en door hen gesloten en getekend op 10 april 2004, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als relaas van verbalisanten:

Een ambtsedig proces-verbaal (als bijlage ZD 8, bijlage 4 pag. 817 e.v. gevoegd bij proces-verbaal nr. 03-100646) opgemaakt door F.T.M. Zanderink, brigadier van de Regiopolitie Twente en door hem gesloten en getekend op 10 april 2004, voor zover inhoudende - zakelijk weergegeven - als relaas van verbalisant:

De volgende multimediabestanden zijn aangetroffen bij de verdachte [...].

Beschrijving:

- op een kleed ligt op zijn rug een baby. Een kennelijk volwassen vrouw ligt over de baby gebogen. Zij heeft de penis van de jongen in haar mond;

- op een kleed ligt een naakte baby. Een vrouw houdt de baby bij de benen vast en likt aan de vagina/billen van het kind;

- op een kleed ligt een naakte baby. In beeld is ook een penis van een kennelijk volwassen man. Op de buik van de baby en rond haar vagina ligt een vloeistof kennelijk sperma;

- een vagina van een baby is te zien. De vagina wordt gepenetreerd door een penis van een kennelijk volwassen man;

- in beeld is een vagina/lichaam van een baby alsmede een penis van een kennelijk volwassen man. De penis ligt achterlangs bij de baby ter hoogte van de vagina;

- twee naakte blanke jongens met een geschatte leeftijd van ongeveer 10 jaar oud. De ene penetreert de andere anaal;

- een naakt blank meisje met een geschatte leeftijd van ongeveer 10 jaar oud pijpt een volwassen man;

- een blank meisje gekleed in een wit hemdje. Geschatte leeftijd 7 jaar oud. Pijpt een volwassen man;

- twee naakte blanke jongens liggen in het gras. De jongens hebben een halve erectie. Hun penissen zijn duidelijk in beeld;

- een blanke jongen van ongeveer 12 jaar oud ligt op een bed. Hij is gekleed in een t-shirt. Hij houdt dit t-shirt omhoog zodat zijn penis te zien is. Hij draagt een onderbroek om zijn linkerbeen ter hoogte van zijn knie;

- twee blanke naakte jongens met een geschatte leeftijd van ongeveer 13 jaar oud. De ene jongen penetreert anaal de andere jongen;

- twee blanke jongens van ongeveer 10 jaar oud. De ene pijpt de andere;

- twee naakte blanke jongens zitten op een bank. Geschatte leeftijd van 12 en 15 jaar oud. De jongste heeft een halve erectie. De oudste heeft zijn been achter het lichaam van de jongste zodat zijn penis goed zichtbaar is;

- twee blanke naakte jongens. Geschatte leeftijd 14 jaar staan met hun rug tegen een muur. Een jongen heeft een erectie;

- een blanke naakte jongen ligt op zijn rug. Een geschatte leeftijd van ongeveer 16 jaar oud. Hij heeft zijn benen gespreid zodat zijn penis goed zichtbaar is;

- een blanke jongen gekleed in een t-shirt. De jongen heeft een geschatte leeftijd van ongeveer 13 jaar oud. Hij zit op een bank en trekt zich af;

- een geklede blanke jongen van ongeveer 10 jaar oud zit op een bank. Hij kleedt zich uit en trekt zich af;

- een blank naakt meisje met een geschatte leeftijd van ongeveer 10 jaar oud ligt op haar knieën op het bed. Ze wordt vaginaal gepenetreerd door een volwassen man;

- twee geklede blanke jongens komen in beeld. Geschatte leeftijd ongeveer 14 jaar oud. Ze doen of ze elkaar masseren. Het mondt uit in een vrijpartij waarbij ze elkaar kussen en aftrekken.

- een geklede blanke jongen zit op een bank. Hij heeft een geschatte leeftijd van ongeveer 13 jaar oud. Hij leest/bekijkt een seksboekje en kleedt zich uit. De jongen trekt zich af. Vervolgens komt een hand in beeld van een man die de jongen ook aait en aftrekt. De jongen stopt een dildo in zijn anus. De hand duwt de dildo ook in zijn anus en vervolgens gaat de vinger van die hand in de anus van de jongen. Later zie je dat de jongen een volwassen man aftrekt en dat de jongen door de man wordt afgetrokken. De man komt klaar en de jongen pijpt hem vervolgens en spuugt het sperma op de grond;

- een blanke jongen met een geschatte leeftijd van 13 jaar oud. Ligt gekleed op een bed. De jongen bekijkt/leest een seksboekje. Hij kleedt zich uit en trekt zich af;

- twee blanke geklede jongens met een geschatte leeftijd van ongeveer 6 jaar oud komen in beeld. De jongens trekken de kleren uit en pijpen elkaar. Vervolgens wekken ze de suggestie dat ze elkaar penetreren of penetreren ze elkaar anaal.

4.4 De raadsman heeft in hoger beroep het verweer gevoerd dat de tenlastelegging onder 2 zich had moeten beperken tot een hoeveelheid aanwijsbare afbeeldingen en dat het Hof de bewezenverklaring van het onder 2 tenlastegelegde dient te beperken - zoals de Rechtbank heeft gedaan - tot dat fotomateriaal dat zich in een aparte envelop in het dossier bevindt en waarvan het Hof ter zitting kennis heeft kunnen nemen. De raadsman heeft in dat verband blijkens zijn in hoger beroep overgelegde pleitnota voorts het volgende aangevoerd:

"De advocaat-generaal heeft thans het hof en de raadsman uitgenodigd om al het veronderstelde pornografisch materiaal te komen bekijken. Op deze wijze zouden we kennis kunnen nemen van het materiaal. Van deze mogelijkheid heb ik geen gebruik gemaakt. Ik ben namelijk van mening dat ook in hoger beroep ten aanzien van het materiaal gekozen moet worden voor de weg die de rechtbank bewandeld heeft. Hier dient op de zitting materiaal getoond te worden waar het hof aldus kennis van neemt, waar mijn client kennis van neemt en waarvan hij kan bevestigen of hij het materiaal herkent en waarvan de verdediging eveneens kennis kan nemen. Op die manier weten we allemaal waar we aan toe zijn en om welk specifiek materiaal het gaat. Om ergens los van elkaar afspraken te gaan maken en de grote hoeveelheden materiaal in te zien, is langs elkaar heen werken. Mij is niet duidelijk welk materiaal het hof heeft ingezien. Het hof zal niet duidelijk zijn welk materiaal ik heb ingezien en mijn client is helemaal niet in de gelegenheid gesteld om het materiaal ook in te zien. Kortom, langs die weg alleen maar verwarring. Daarom moet het materiaal op de zitting getoond worden, dan is er duidelijkheid op alle fronten."

4.5. Het Hof heeft in de aanvulling ex art. 365a Sv als volgt op dit verweer gerespondeerd:

4.6. Het tweede middel komt er ten eerste op neer dat het Hof ten onrechte heeft nagelaten de dagvaarding nietig te verklaren. Hoewel de raadsman een daartoe strekkend verweer in hoger beroep overigens niet uitdrukkelijk heeft gevoerd, zal ik kort ingaan op de klacht. Doordat de tenlastelegging niet is toegespitst op concreet aangeduide gegevensdragers, zou het voor verdachte onmogelijk zijn geweest zich tegen de beschuldigingen te verweren. De wezenlijke functie van de tenlastelegging brengt inderdaad mee dat deze zo duidelijk moet zijn dat de verdachte zich naar behoren tegen het strafrechtelijke verwijt kan verdedigen.(2) Zo duidelijk is de tenlastelegging hier mijns inziens ook. De tenlastelegging bevat voldoende feitelijk omschreven seksuele gedragingen(3), die door de politie op de verschillende in de tenlastelegging genoemde (soorten) gegevensdragers zijn waargenomen en in de voor het bewijs gebezigde processen-verbaal zijn beschreven. Voor de verdachte moet duidelijk zijn geweest dat de bewezenverklaring zich toespitste op die bij verdachte inbeslaggenomen gegevensdragers, waarvan de politie heeft vastgesteld en de verdachte zelf heeft erkend dat zij kinderporno bevatten. Ik wijs voor deze inbeslagneming op de kennisgeving van inbeslagneming van verbalisant P.A.M.E. Janssen, die als bijlage achter de bewezenverklaring is gevoegd. De raadsman heeft tot slot de gelegenheid gehad inzage te nemen in het beeldmateriaal. Gelet op al deze omstandigheden heeft de verdachte zich voldoende tegen de tenlastelegging kunnen verweren. In zoverre faalt het middel.

4.9. De stelling dat het Hof in het midden laat of het kennis heeft genomen van het in de bewijsmiddelen beschreven beeldmateriaal mist overigens feitelijke grondslag omdat het Hof uitdrukkelijk heeft vastgesteld dat de beschrijvingen van het materiaal zoals die in de verschillende processen-verbaal zijn gegeven, juist zijn. Dat sommige van die beschrijvingen wellicht slaan op meerdere afbeeldingen en niet alleen op degene die het Hof heeft gezien, doet dan niet ter zake. Kennelijk heeft het Hof bedoeld dat de in de tenlastelegging omschreven seksuele gedragingen op het beeldmateriaal zijn terug te vinden.

4.10. Het tweede middel faalt.

5. Ambtshalve heb ik geen grond aangetroffen die tot vernietiging van het bestreden arrest behoort te leiden. Ik concludeer tot vernietiging van het bestreden arrest voor wat betreft de opgelegde straf, tot vermindering daarvan en tot verwerping van het beroep voor het overige.