Rechtbank Limburg, 11-04-2022, ECLI:NL:RBLIM:2022:2814, 9630716 CV EXPL 22-219
Rechtbank Limburg, 11-04-2022, ECLI:NL:RBLIM:2022:2814, 9630716 CV EXPL 22-219
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Limburg
- Datum uitspraak
- 11 april 2022
- Datum publicatie
- 18 april 2022
- ECLI
- ECLI:NL:RBLIM:2022:2814
- Zaaknummer
- 9630716 CV EXPL 22-219
Inhoudsindicatie
Loonstop vanwege de weigering van een werknemer, werkzaam in de functie van zorgassistent, om een medisch mondkapje te dragen. Naar het oordeel van de kantonrechter is de met ingang van
4 november 2021 door de werkgever aan haar medewerkers gegeven instructie om een medisch mondkapje te dragen te beschouwen als een redelijk ordevoorschrift. De werkgever heeft een zwaarwegend belang om dit van haar medewerkers te verlangen. De werkgever heeft immers de wettelijke plicht om haar kwetsbare cliënten en haar medewerkers te beschermen tegen de mogelijk ernstige gevolgen van Covid-19 en het belang om de zorg te kunnen blijven bieden door over voldoende personeel te kunnen beschikken. Het is niet komen vast te staan dat de werknemer vanwege medische redenen geen medisch mondkapje kán dragen. Geen recht op loon vanwege ziekte als bedoeld in artikel 7:629 BW dan wel vanwege situatieve arbeidsongeschiktheid op grond van artikel 7:628 BW.
Uitspraak
Burgerlijk recht
Zittingsplaats Maastricht
Zaaknummer: 9630716 \ CV EXPL 22-219
Vonnis in kort geding van de kantonrechter van 11 april 2022
in de zaak van:
[verweerder]
wonend te [woonplaats]
verwerende partij
gemachtigde: mr. J.J.C. Delahaye
tegen
de stichting STICHTING SEVAGRAM ZORGCENTRA
gevestigd te Heerlen
verzoekende partij
gemachtigde mr. drs. C.A.H. Lemmens
Partijen worden hierna [verweerder] en Sevagram genoemd.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
-
de dagvaarding van 2 februari 2022 met producties 1 tot en met 19
- -
-
de conclusie van antwoord met producties 1 tot en met 15
- -
-
een brief van [verweerder] van 17 februari 2022 met een aanvullende productie
- -
-
de mondelinge behandeling op 21 februari 2022, de pleitnota aan de zijde van [verweerder] en de door griffier opgestelde aantekeningen die een zakelijke weergave van deze mondelinge behandeling bevatten.
Tenslotte is vonnis bepaald.
2 De feiten
Een mondkapje type IIR zal hierna worden aangeduid als een ‘medisch mondkapje’.
Sevagram is een zorgorganisatie met 22 locaties in Heerlen, Maastricht en het Heuvelland.
[verweerder] is op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaam voor Sevagram in de functie van Zorgassistent bij kwetsbare dementerende ouderen voor 28 uren per week tegen een loon van € 1.878,60 exclusief vakantietoeslag en eindejaarsuitkering.
Over het gebruik van mondkapjes bij verzorging, verpleging of medische behandelingen buiten het ziekenhuis heeft de Landelijke Coördinatie Infectiebestrijding (LCI) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) een richtlijn opgesteld die de uitgangspunten beschrijft over welk type mondkapje onder welke omstandigheden geschikt is. De verplichting om een mondkapje te dragen (en zo ja, welk type) is onder meer afhankelijk van het landelijk risiconiveau. Sevagram hanteert deze uitgangspunten als ondergrens in haar beleid met betrekking tot het dragen van mondkapjes. Via verschillende documenten en een tweewekelijkse nieuwsbrief (de Sevaflits) informeert en instrueert Sevagram medewerkers over de geldende mondkapjesplicht.
Op 8 juni 2021 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen Sevagram en [verweerder] . [verweerder] heeft in dit gesprek gezegd dat hij moeite heeft met het beleid van Sevagram dat ziet op het dragen van een mondkapje. [verweerder] zegt geestelijke en fysieke klachten (bloedneuzen) te ondervinden als hij een mondkapje moet dragen. Verder staat in het gespreksverslag, voor zover van belang, het volgende:
De vraag aan [verweerder] is dan, of hij zich in die situaties kan conformeren aan het beleid. Dit betekent dat er handschoenen, mondkapjes, bewoners geïsoleerd moeten worden etc.
[verweerder] geeft aan dat hij zich hier dan aan zal conformeren, al denkt hij dat dit schijnveiligheid betreft.
(…)
[naam 1] stelt voor omdat er nu op afstand zonder mondkapje gewerkt mag worden dat [verweerder] het Faceshield gaat gebruiken en dat hij wordt ingezet op de B5 en de D52 diensten. Hierin kan hij afstand houden tot collega’s en cliënten.
(…)
Op 5 juli 2021 vond er weer een gesprek plaats. In dit gesprek is [verweerder] de vraag voorgelegd of hij zich aan het beleid van Sevagram zou conformeren mochten mondkapjes weer gedragen moeten worden. [verweerder] heeft daarop gezegd dat dit geen probleem is en hij dan een faceshield in combinatie met een mondkapje zou dragen.
Omdat het landelijk risiconiveau met ingang van 2 november 2021 ‘ernstig’ was, heeft Sevagram via de Sevaflits van 3 november 2021 het volgende gecommuniceerd:
Maatregelen die vanaf 4 november ingaan
Onderstaande maatregelen gaan met ingang van 4 november op al onze locaties in.
Mondneusmaskers
- -
-
Alle medewerkers, vrijwilligers en bezoekers dragen vanaf nu weer een mondneusmasker. Het masker mag af, op het moment dat iemand op 1,5 meter van anderen zit.
- -
-
Het gaat dan om een chirurgisch mondmasker type IIR, dat verplicht is voor iedereen vanaf 13 jaar.
(…)
[verweerder] heeft geweigerd, ook nadat hij daarop werd aangesproken, een medisch mondkapje te dragen tijdens het werk. Sevagram heeft [verweerder] vanwege de stelselmatige weigering een mondkapje te dragen daarom bij brief van 5 november 2021 een ernstige officiële waarschuwing gegeven. Sevagram heeft [verweerder] meegedeeld dat er ernstige maatregelen genomen zouden worden, met gevolgen voor de loonbetaling en/of een beëindiging van de arbeidsovereenkomst, als hij zich niet zou houden aan het Covidprotocol.
[verweerder] heeft zich op 7 november 2021 ziek gemeld.
Bij brief van 12 november 2021 heeft [verweerder] aan Sevagram meegedeeld dat hij geen medisch mondkapje kán dragen vanwege medische klachten (bloedneus en korstjes).
[verweerder] is op 12 november 2021 gezien door de bedrijfsarts van Werk-Vitaal. Deze bedrijfsarts heeft kennis genomen van het medisch dossier van zijn behandelaar en oriënterend lokaal lichamelijk onderzoek verricht en, voor zover van belang, als volgt gerapporteerd:
Mijn advies is dat er geen medische reden is om arbeidsongeschiktheid wegens ziekte aan te nemen. Betrokkene is derhalve ingaande 08-11-2021 net (niet, toevoeging kantonrechter) langer arbeidsongeschikt wegens ziekte. Ik zie geen reden om het dragen van een mondkapje voor betrokkene om medische redenen te ontraden.
Sevagram heeft de brief van [verweerder] van 12 november 2021 aan de bedrijfsarts voorgelegd. De bedrijfsarts heeft in deze brief geen reden gezien voor bijstelling van zijn advies.
Bij brief van 17 november 2021 heeft [verweerder] Sevagram meegedeeld dat hij van mening bleef dat hij vanwege medische redenen (meerdere keren per dag langdurige bloedneuzen met een infectie aan de neus tot gevolg) geen medisch mondkapje kon dragen.
Sevagram heeft op 18 november 2021 met [verweerder] gesproken. Van dit gesprek is een verslag gemaakt.
[verweerder] heeft vervolgens op 22 november 2021 een deskundigenoordeel aangevraagd bij het Uwv.
Sevagram heeft [verweerder] bij brief van 24 november 2021 opgeroepen om met ingang van 25 november 2021 om 9.00 uur zijn reguliere werkzaamheden te verrichten mét medisch mondkapje. Sevagram heeft [verweerder] een stopzetting van de loonbetaling in het vooruitzicht gesteld indien [verweerder] geen gehoor zou geven aan deze oproep.
[verweerder] heeft Sevagram bij brief van 24 november 2021 laten weten dat hij zijn werk niet met een medisch mondkapje zou hervatten. Vervolgens heeft Sevagram de betaling van het loon met ingang van 25 november 2021 stopgezet.
[verweerder] heeft vervolgens een bedrijfsarts om advies gevraagd over deze kwestie. Op
9 december 2021 heeft deze bedrijfsarts, [naam bedrijfsarts 1] , het volgende gerapporteerd:
Theoretisch is het dus mogelijk dat de groei en verspreiding van micro-organismen achter het masker door het langdurig dragen van het masker in de hand wordt gewerkt, waardoor het risico op ontstekingen en infectie toeneemt.
In meerdere studies is bijvoorbeeld het dragen van een mondneusmasker geassocieerd met ontstekingen door een bepaald soort bacterie. Cliënt heeft meerdere keren door de huisarts een antibacteriële neuszalf voorgeschreven gekregen die juist bedoeld is voor de bestrijding van dit ene type bacterie zoals hierboven genoemd.
Het is dan ook aannemelijk dat het dragen van een mondneusmasker van het type FFP2 bij cliënt zorgt voor een toename van de klachten waarvoor weer behandeling noodzakelijk zal zijn.
[verweerder] heeft bedrijfsarts [naam bedrijfsarts 1] op 13 december 2021 naar aanleiding van diens rapport de volgende vragen voorgelegd:
-
(…) ontraad u het werken met een mondmasker voor cliënt?
-
zijn er naar uw mening alternatieven voor het dragen van een mondmasker in een zorginstelling als Sevagram? Zo ja, welke? Kan een faceshield ook bescherming bieden voor anderen?
-
Zouden de klachten naar uw mening niet of minder spelen bij een stoffen mondmasker?
Bedrijfsarts [naam bedrijfsarts 1] heeft daarop als volgt gereageerd:
-
Langdurig en onafgebroken dragen van een mondmasker door cliënt is zeker niet aan te bevelen op basis van de nu voorliggende informatie.
-
Hierop kan ik u geen antwoord geven.
-
Uit de nu voorliggende informatie blijkt dat het dragen van een stoffen masker goed ging.
Op 13 december 2021 heeft het Uwv het deskundigenoordeel gegeven en als volgt gerapporteerd:
Uit de informatie van [naam bedrijfsarts 1] blijkt dat het aannemelijk is dat het dragen van een bepaald type beschermende middelen bij klant zorgt voor een toename van klachten, waarvoor weer behandeling noodzakelijk zal zijn. BA [naam bedrijfsarts 2] stelt echter vast na lichamelijk onderzoek, dat de beperkingen weliswaar aanwezig waren, maar niet van dien aard dat hij het eigen werk niet zo kunnen uitvoeren.
Thans ben ik van mening dat er voor beide uitspraken wat te zeggen valt. Er blijkt inderdaad uit de literatuur dat het dragen van een bepaald type bescherming kan zorgen voor een toename van klachten en dat behandeling daarvoor noodzakelijk kan zijn. Hier bestaat geen twijfel over. Daartegenover staat echter ook dat de ontwikkeling van klachten, passende bij het lichamelijk onderzoek van collega [naam bedrijfsarts 2] , niet per se inhoud dat klant het eigen werk niet meer zou kunnen doen.
Daarom ben ik van mening dat het dragen van een bepaalde type beschermende middelen weliswaar kan zorgen voor een klachten, maar dat klant daarmee wel in staat zou moeten worden geacht het eigen werk uit te kunnen voeren.
6. Conclusie
De klant is per geschildatum, 7 november 2021, geschikt te achten voor het uitvoeren van de bedongen arbeid.
Sevagram heeft [verweerder] in haar e-mail van 3 januari 2022 medegedeeld dat er twee opties waren: of het werk hervatten mét medisch mondkapje of te weigeren het werk te hervatten met een medisch mondkapje. In dat laatste geval heeft Sevagram aangekondigd een ontbindingsverzoek in te dienen. [verweerder] heeft daarop laten weten de kwestie voor te leggen aan de kort gedingrechter.
Op 26 januari 2021 heeft Sevagram het inleidend verzoekschrift ingediend (9654147 AZ VERZ 22-8).
[verweerder] heeft Sevagram op 2 februari 2021 gedagvaard in kort geding.
3 Het geschil
[verweerder] vordert dat de kantonrechter Sevagram bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, veroordeelt:
I. binnen twee weken na betekening van dit vonnis € 3.757,20, zijnde het achterstallig loon vanaf 1 december 2021 t/m 31 januari 2022 aan [verweerder] te betalen, te vermeerderen met de gemiddelde structurele loonbestanddelen (waaronder de onregelmatigheidstoeslag) die [verweerder] ontving gedurende zes maanden voordat hij zijn werkzaamheden niet meer kon uitoefenen;
II. tot betaling van 100% van het loon vanaf 1 februari 2022;
III. tot betaling van de wettelijke rente ex artikel 6:119 BW over alle gevorderde loonbedragen, te berekenen vanaf de eerste dag der eerste sommatie, althans de dag van dagvaarding, tot de dag van volledige betaling;
IV. tot betaling van de wettelijke verhoging van 50% ex artikel 7:625 BW over alle gevorderde loonbedragen;
V. tot betaling van de buitengerechtelijke kosten van € 605,87, vermeerderd met de wettelijke rente ex artikel 6:119 BW daarover vanaf de dag van eerste sommatie althans vanaf de dag van dagvaarding, tot de dag van volledige betaling;
VI. Sevagram te veroordelen in de proceskosten, te vermeerderen met de nakosten, een en ander te voldoen binnen zeven dagen na dit vonnis - en in het geval voldoening binnen deze termijn niet plaatsvindt - te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf zeven dagen na betekening van dit vonnis.
[verweerder] legt, kort gezegd, aan zijn vorderingen ten grondslag dat Sevagram hem in redelijkheid niet het ordevoorschrift tot het dragen van een medisch mondkapje kon geven. [verweerder] maakt daarom op grond van artikel 7:629 BW dan wel 7:628 BW aanspraak op loon. [verweerder] heeft in dat verband gewezen op een beschikking van de rechtbank Noord-Holland van 21 december 2012 (ECLI:RBALK:2012:LJN BZ6090). De onderzoeken van de bedrijfsarts van Werk - Vitaal en het Uwv zijn volgens [verweerder] onzorgvuldig. Er is onvoldoende doorgevraagd door de bedrijfsarts en er is reden om te twijfelen aan de juistheid van het deskundigenoordeel van het Uwv. Anders dan Sevagram heeft gesteld, zijn er wel herplaatsingsmogelijkheden.
Sevagram heeft het volgende verweer gevoerd. De verplichting om een medisch mondkapje te dragen is een redelijk bevel. De door [verweerder] aangevoerde medische (voorheen principiële) redenen om dit bevel op te volgen zijn door de bedrijfsarts en de Uwv-verzekeringsarts te licht bevonden. Daarmee weigert [verweerder] een redelijk bevel op te volgen. Sevagram moet echter goede zorg bieden in de zin van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) - moet kwetsbare patiënten beschermen - en zorgdragen voor een veilige werkomgeving. Gelet op de rapporten van de bedrijfsarts van Werk-Vitaal en het Uwv moet [verweerder] in staat worden geacht de bedongen arbeid te verrichten met medisch mondkapje. Er is geen medische onderbouwing voor de stelling dat het dragen van een medisch mondkapje leidt tot arbeidsongeschiktheid wegens ziekte. [verweerder] kan daarom op grond van artikel 7:629 BW geen aanspraak maken op loondoorbetaling. Ook aan de voorwaarden voor het aannemen van een loonaanspraak op grond van artikel 7:628 BW is niet voldaan. Volgens Sevagram zijn er geen mondkapjesvrije functies of ruimtes en heeft Sevagram geen ruimte [verweerder] toe te staan te werken met een faceshield of stoffen mondkapje, omdat deze niet voldoende beschermen. Van [verweerder] kon als goed werknemer en redelijk handelend hulpverlener worden verlangd zijn werk te verrichten met een medisch mondkapje. Sevagram vordert dat de kantonrechter de vorderingen van [verweerder] afwijst, [verweerder] veroordeelt in de kosten van deze procedure en de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.