Rechtbank Limburg, 14-02-2024, ECLI:NL:RBLIM:2024:711, 10775940/AZ/23-137
Rechtbank Limburg, 14-02-2024, ECLI:NL:RBLIM:2024:711, 10775940/AZ/23-137
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Limburg
- Datum uitspraak
- 14 februari 2024
- Datum publicatie
- 15 februari 2024
- ECLI
- ECLI:NL:RBLIM:2024:711
- Formele relaties
- Hoger beroep: ECLI:NL:GHSHE:2024:3166
- Zaaknummer
- 10775940/AZ/23-137
Inhoudsindicatie
Werknemer was verzorgende in een verpleeghuis. Hij is op staande voet ontslagen nadat hij inzage had gehad in het patiëntdossier van een bewoonster. Dit dossier heeft hij ook gedownload en naar zijn privé-e-mailadres gestuurd. Werknemer doet een beroep op de beschermingsbepalingen van de Wet bescherming klokkenluiders. Volgens hem had hij het vermoeden van een misstand, omdat de bewoonster niet de zorg ontving waar zij recht op had volgens de werknemer. Daarom heeft hij het bewijs veiliggesteld en het patiëntdossier ingezien om te volgen of iets met zijn melding werd gedaan. De kantonrechter oordeelt dat geen sprake was van een situatie die als misstand zou kunnen kwalificeren, omdat het in dit geval ging om een individuele en complexe kwestie, waarbij uiteindelijk een beslissing genomen moest worden. Werknemer stond niet achter die beslissing, maar er kan geenszins gesteld worden dat hier de kwalificatie als misstand aan de orde zou kunnen zijn. Daarom kan ook geen sprake zijn geweest van een vermoeden van een misstand. Werknemer kan daarom geen beroep doen op de Wet bescherming klokkenluiders. Het ontslag op staande voet is terecht gegeven, omdat werknemer zich bewust was of had moeten zijn van de regels die golden met betrekking tot onbevoegde inzage in patiëntdossiers en werkgeefster heeft belang bij strikte handhaving van die regels om de privacy van bewoners te waarborgen.
Uitspraak
RECHTBANK LIMBURG
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Roermond
Zaaknummer / rekestnummer: 10775940 \ AZ VERZ 23-137
Beschikking van 14 februari 2024
in de zaak van
[verzoeker] ,
te [woonplaats] ,
verzoekende partij,
verwerende partij in het tegenverzoek,
hierna te noemen: [verzoeker] ,
gemachtigde: mr. R.C. Breuls,
tegen
ZUYDERLAND ZORGCENTRA B.V.,
te Sittard,
verwerende partij,
verzoekende partij in het tegenverzoek,
hierna te noemen: Zuyderland,
gemachtigde: mr. R.A.M. Golsteijn.
1 De procedure
Het dossier bestaat uit de volgende processtukken uit:
- het verzoekschrift
- het verweerschrift tevens houdende een zelfstandig tegenverzoek
- het verweerschrift van [verzoeker] tegen het zelfstandig tegenverzoek tevens houdende wijziging van eis
- de door Zuyderland overgelegde bijlagen 12 en 13
- de spreekaantekeningen van partijen.
Op 17 januari 2024 heeft de mondelinge behandeling plaatsgevonden. Van het daarbij besprokene heeft de griffier aantekeningen gemaakt.
Daarna is beschikking bepaald.
2 De feiten
[verzoeker] is geboren op [geboortedatum] 1988 en is op 1 november 2017 bij Zuyderland in dienst getreden als verzorgende 1. Zijn laatstverdiende salaris was € 2.682,00, exclusief onregelmatigheidstoeslag en vakantietoeslag. Op de arbeidsovereenkomst is de cao Ziekenhuizen van toepassing.
[verzoeker] werkte in verpleegtehuis De Lemborgh in Sittard.
Bij Zuyderland gelden diverse gedrags- en beroepscodes, zoals de gedragscode integriteit, de gedragscode Care, de gedragscode voor het gebruik van ICMT diensten, het privacyreglement voor patiënten en cliënten, een faq (veelgestelde vragen) over avg en privacy en de beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgden.
Medio mei 2023 is [verzoeker] betrokken geweest bij de verzorging van een bewoonster.
Bij een moreel beraad, waarbij ook een arts en de manager aanwezig waren, is besloten om deze bewoonster te onthouden van eten en drinken. [verzoeker] was het hier niet mee eens en heeft zijn toenmalige manager op 25 mei 2023 het volgende bericht1:
“Geachte [manager] ,
Als verzorgende-IG bij Zuyderland voel ik het mijn plicht om mijn standpunt duidelijk te maken met betrekking tot het huidige geldend beleid met betrekking tot de zorg en het contact met een specifieke cliënt en diens familie. Na zorgvuldige afweging en reflectie heb ik besloten on mij hier vanwege fundamentele bezwaren van te distantiëren.
Het is van essentieel belang dat ik mijn verantwoordelijkheden als professional serieus neem en mijn professionele integriteit behoud. Als zorgverlener is het cruciaal dat ik in staat ben om de beste zorg te verlenen aan de cliënten die aan mijn zorg zijn toevertrouwd. Echter, op basis van mijn persoonlijke overtuigingen en waarden, ben ik niet in overeenstemming met het huidige beleid tot deze specifieke cliënt en diens familie.
Ik wil benadrukken dat deze beslissing niet lichtvaardig is genomen en dat ik mijn verantwoordelijkheden als professional serieus neem. Ik heb grondig nagedacht over de mogelijke gevolgen van mijn standpunt en de impact die het kan hebben op de cliënt, diens familie en de organisatie als geheel. Daarom acht ik het noodzakelijk om dit standpunt formeel aan u kenbaar te maken.
In lijn met mijn professionele ethiek en verantwoordelijkheden zal ik geen verdere zorg verlenen aan de betreffende cliënt en zal ik afstand houden van elk contact met zowel de cliënt als diens familie. Ik begrijp dat dit gevolgen kan hebben voor de continuïteit van de zorg en ben bereid om samen te werken met mijn collega’s en de organisatie om te zorgen voor een passende overdracht van verantwoordelijkheden en de continuïteit van de zorg voor de betreffende cliënt te waarborgen.
Ik ben bereid mijn standpunt verder toe te lichten en in gesprek ge gaan om te kijken naar mogelijke alternatieven die recht doen aan zowel mijn persoonlijke overtuigingen als de behoeften van de cliënt. Ik ben er namelijk van overtuigd dat het mogelijk is om tot een oplossing te komen waarin de belangen van betrokkenen worden gerespecteerd.
Ik waardeer uw begrip en sta open voor discussie over dit onderwerp. Dank u bij voorbaat voor uw aandacht en tijd. Ik vertrouw erop dat we samen naar een constructieve oplossing kunnen streven.
Hoogachtend,
[verzoeker] ”.
Op 28 mei 2023 heeft [verzoeker] zich als klokkenluider telefonisch tot het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gemeld. Omdat het een individuele casus betrof, heeft het Ministerie meegedeeld hier geen bemoeienis mee te zullen hebben.
Op 29 mei 2023 heeft [verzoeker] zich ziek gemeld.
Op 30 mei 2023 heeft [verzoeker] telefonisch contact opgenomen met de medewerker die toeziet op de klokkenluidersregeling van het Zuyderland en met Veilig Thuis. De dag erna is [verzoeker] gebeld door Veilig Thuis en is hem gevraagd een formele/officiële melding te doen. Dit heeft [verzoeker] vervolgens schriftelijk gedaan.
Na 25 mei 2023 heeft [verzoeker] nog een aantal keren het elektronisch patiëntendossier van de betreffende bewoonster geraadpleegd. Ook heeft [verzoeker] informatie daaruit gedownload en op 31 augustus 2023 vanuit zijn werkmail naar zijn privémail gestuurd.
Per brief van 18 september 2023 is [verzoeker] per aangetekende brief uitgenodigd voor een gesprek op 19 september 2023. Tijdens dit gesprek met het hoofd P&O, de regiomanager en een jurist van Zuyderland is [verzoeker] op staande voet ontslagen. Dit ontslag is per brief van 19 september 2023 schriftelijk bevestigd en daarin is - onder meer - het volgende opgenomen2:
“(..)
U bent sinds 1 november 2017 bij Zuyderland Zorgcentra B.V. in dienst en laatstelijk werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd in de functie van Verzorgende 1. U voert uw werkzaamheden uit vanuit Zorgcentrum Lemborgh te Sittard.
U bekend is dat er binnen dit zorgcentrum een aantal buitengewone complexe kwesties aan de orde waren, waaronder de kwestie met betrekking tot het overlijden van een van de bewoonsters/cliënten van Zorgcentrum Lemborgh. In het kader van de uitoefening van uw functie was u bij deze kwestie ((in-)direct) betrokken.
Op 27 mei 2023 heeft u aan uw leidinggevende schriftelijk kenbaar gemaakt op basis van gewetensbezwaren niet langer betrokken te willen zijn bij de verzorging van de hiervoor bedoelde bewoonster/cliënte op de afdeling waar u werkzaam bent. Vanaf dat moment heeft u niet meer voor/bij deze bewoonster/cliënte gewerkt. Kort daarop, op 29 mei 2023, heeft u zich ziekgemeld.
Onderzoek heeft uitgewezen dat u in de periode dat u ziek bent dan wel vrij was veelvuldig het dossier van de betreffende bewoonster/cliënte in het systeem van Zuyderland (MijnCaress) heeft geraadpleegd (geopend en ingezien) en dat dossier herhaaldelijk (deels) heeft gedownload. Ter indicatie:
- Op 27 mei 2023 om 12:22 is (een gedeelte van) het dossier van betreffende bewoonster/cliënte van uw Zuyderland emailadres (emailadres behorend bij uw personeelsnummer [personeelsnummer] ) als bijlage verstuurd naar hetzelfde emailadres;
- Op 28 mei 2023 om 10:40 is (een gedeelte van) het dossier van betreffende bewoonster/cliënte van uw Zuyderland emailadres (emailadres behorend bij uw personeelsnummer [personeelsnummer] ) als bijlage verstuurd naar hetzelfde emailadres;
- Op 1 juni 2023 om 12:14 is (een gedeelte van) het dossier van betreffende bewoonster/cliënte van uw Zuyderland emailadres (emailadres behorend bij uw personeelsnummer [personeelsnummer] ) als bijlage verstuurd naar hetzelfde emailadres;
- Op 31 augustus 2023 om 11:29 is (een gedeelte van) het dossier van betreffende bewoonster/cliënte van uw Zuyderland emailadres (emailadres behorend bij uw personeelsnummer [personeelsnummer] ) als bijlage verstuurd naar hetzelfde emailadres. Vervolgens is dit naar een extern (eigen privé) e-mailadres verstuurd tezamen met 2 bijlages. De inhoud van deze bijlages betreffen dossiergegevens uit MijnCaress aangaande bewoonster/cliënte.
Verder is geconstateerd dat er in uw Zuyderland e-mailaccount een (hoogst ongebruikelijke) opruimactie heeft plaatsgevonden in de map “verwijderde items”.
Deze feiten en omstandigheden vormen tezamen en ieder afzonderlijk de dringende reden tot het ontslag op staande voet.
Wij hebben u te kennen gegeven dat uw handelwijze zoals hiervoor weergegeven in onze visie een dringende reden vormt die een ontslag op staande voet rechtvaardigt.
(..)
Onder andere het om het (noodzakelijk) functionele en/of niet legitieme redenen raadplegen en/of gebruiken van een cliëntendossier alsook het downloaden en versturen van strikt vertrouwelijke/privacygevoelige informatie uit/van een cliëntendossier naar een privé e-mailadres is niet toegestaan.
Daarnaast vormt dit een schending van de door u in acht te nemen geheimhoudingsverplichtingen en een schending van de privacy van de betreffende bewoonster/cliënte.
Door dat (wel) te doen – terwijl u wist of had behoren te weten dat dit niet is toegestaan – heeft u de binnen onze organisatie geldende gedragscodes, regels en normen rondom het gebruik van de ICMT diensten, integriteit en privacy van Zuyderland (Zorgcentra B.V.) alsook uw verplichtingen voortvloeiende uit de beroepscode V&V, uw arbeidsovereenkomst en de daarop van toepassing zijnde cao daaromtrent grovelijk verwaarloosd.
De door u aangevoerde omstandigheden kunnen uw handelwijze niet rechtvaardigen. Gelet op het vorenstaande en de ernst daarvan rest ons geen andere optie dan uw arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang op grond van een dringende reden te beëindigen.
1. Uw handelwijze zoals hiervoor weergegeven, tezamen maar ook ieder afzonderlijk, vormt voor Zuyderland Zorgcentra B.V. een dringende reden om uw arbeidsovereenkomst per vandaag te beëindigen.
(..)”
Per brief van 21 september 2023 is [verzoeker] (nogmaals) gewezen op zijn geheimhoudingsplicht.
[verzoeker] heeft geprotesteerd tegen het ontslag op staande voet.
3 Het verzoek en het tegenverzoek
[verzoeker] verzoekt - samengevat -:
- Betaling van het salaris met onregelmatigheidstoeslag en vakantietoeslag vanaf 19 september 2023 tot het moment dat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig eindigt, onder overlegging van bruto-netto specificaties op straffe van een dwangsom,
PRIMAIR:
- -
-
De opzegging van 19 september 2023 te vernietigen;
- -
-
Zuyderland te verplichten om [verzoeker] bij arbeidsgeschiktheid toe te laten tot de overeengekomen werkzaamheden, tot het moment dat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd, onder verbeurte van een dwangsom;
- -
-
Zuyderland te veroordelen tot betaling van het salaris met onregelmatigheidstoeslag en vakantietoeslag, te vermeerderen met de wettelijke verhoging;
SUBSIDIAIR:
- -
-
betaling van de e transitievergoeding ad € 6.426,51 bruto;
- -
-
betaling van de billijke vergoeding ad € 25.000,00 bruto;
- -
-
betaling van de gefixeerde schadevergoeding ad € 8.559,42 bruto,
MEER SUBSIDIAIR:
- betaling van de eindafrekening, onder overlegging van een bruto-netto specificatie;
PRIMAIR, SUBSIDIAIR EN MEER SUBSIDIAIR:
- veroordeling van Zuyderland in de proceskosten.
Zuyderland voert verweer tegen de verzoeken van [verzoeker] en geeft aan dat het ontslag op staande voet terecht is gegeven en dat daaraan een dringende reden ten grondslag lag.
Zuyderland heeft een tegenverzoek ingediend en verzoekt daarin, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
- -
-
Betaling van de vergoeding ad € 8.55542 bruto wegens onregelmatige opzegging;
- -
-
[verzoeker] te veroordelen tot vernietiging van de gedownloade documenten op straffe van een dwangsom;
- -
-
Voor het geval het ontslag op staande voet geen stand houdt: ontbinding van de arbeidsovereenkomst op de volgende gronden:
a. de e-grond: verwijtbaar handelen;
b. de g-grond: verstoorde arbeidsverhouding
c. de -grond: de cumulatiegrond;
- veroordeling van [verzoeker] in de proceskosten.
[verzoeker] voert verweer tegen de (voorwaardelijke) tegenverzoeken.