Rechtbank Overijssel, 08-05-2013, CA0582, C/07/194863

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Zwolle

zaaknummer / rolnummer: C/07/194863 / HZ ZA 12-51

Vonnis van 8 mei 2013

in de zaak van

tegen

Partijen zullen hierna [A] c.s. en Condor genoemd worden. Eiseres sub 37 zal afzonderlijk worden aangeduid als FNV.

1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.

2.2. Condor heeft twee bestuurders, te weten B.V. [ZZ] Commercial Technical en Business Managing en [ZZ] Management B.V. De bestuurder en enig aandeelhouder van B.V. [ZZ] Commercial Technical en Business Managing is de heer [Z1]. Bestuurder en enig aandeelhouder van [ZZ] Management B.V. is de heer [Z2].

2.3. Condor is enig aandeelhouder en bestuurder van [Ossfloor] Tapijtfabrieken B.V. (hierna verder: [Ossfloor]). [Ossfloor] produceerde tapijt. De directeur c.q. bedrijfsleider van [Ossfloor] was de heer [AJ] (eiser sub 36).

2.4. Op 7 april 2010 heeft de directie van [Ossfloor] advies gevraagd aan de Ondernemingsraad van [Ossfloor] (hierna verder: de OR) over het voorgenomen besluit tot reorganisatie. De adviesaanvraag, overgelegd als productie 3 bij dagvaarding, betreft het voorgenomen besluit (en de uitvoering daarvan) om:

"De inrichting van de organisatie zodanig te wijzigen, waarbij 76,2 FTE arbeidsplaatsen en alle (6) uitzendkrachtplaatsen komen te vervallen en de organisatie wordt afgeslankt tot een kale printorganisatie met 1 printlijn, 1 tuftmachine en 1 scheermachine."

In paragraaf 6 van de adviesaanvraag staat dat met de beoogde reorganisatie het aantal formatieplaatsen zal worden teruggebracht van 116,7 FTE per 29 maart 2010 (inclusief 6 uitzendkrachten) naar 34,5 FTE na de reorganisatie.

2.5. Op 7 april 2010 heeft [Ossfloor] FNV geïnformeerd over de voorgenomen reorganisatie en een conceptversie van een sociaal plan aan de betrokken bestuurders van FNV, mevrouw [MM] en mevrouw [NN], overhandigd.

2.8. De onderhandelingen hebben op 20 mei 2010 geresulteerd in een akkoord. Na 20 mei 2010 zijn teksten uitgewisseld voor het sociaal plan.

2.9. De OR heeft na ontvangst van een aangepaste adviesaanvraag op 27 mei 2010 een positief advies afgegeven. In het als productie 5 bij dagvaarding overgelegde advies staat onder meer:

2.10. Het Sociaal Plan [Ossfloor] Tapijtfabrieken B.V. (hierna verder: het Sociaal Plan), overgelegd als productie 6 bij dagvaarding, is op 27 mei 2010 ondertekend door [MM] namens FNV en [WW] namens [Ossfloor] en vermeldt -voor zover van belang- het volgende:

(...)

De correctiefactor wordt hierbij op 0,5 gesteld.

(...)

Ondertekening; [plaats], 27 mei 2010

FNV Bondgenoten

Mw. [MM], Bestuurder

[Ossfloor] tapijtfabrieken B.V.

Dhr. [WW], Bedrijfsleider"

2.11. Het Sociaal Plan is tevens ondertekend door de [Z2], directeur van Condor. Daarbij is de volgende tekst opgenomen:

"Dit sociaal plan wordt medeondertekend door Condor Capital BV, [Z2], daar Condor Capital zich garant stelt voor de uitvoering van dit sociaal plan, indien er binnen de looptijd van dit sociaal plan zich een faillissement voordoet danwel Condor Capital BV besluit om [Ossfloor], binnen de looptijd van dit sociaal plan te sluiten.

Condor Capital BV

Dhr. [Z2], Directeur"

2.12. Het Sociaal Plan is bij brief van 2 juni 2010 door [Ossfloor] als CAO bij het Ministerie van SZW aangemeld. In genoemde brief staat onder meer:

"Er zijn op 1 juni 2010 bij [Ossfloor] Tapijtfabrieken B.V. 111 werknemers (waarvan 6 voor bepaalde tijd) in dienst, die onder de werkingssfeer van dit Sociaal Plan, deze CAO vallen."

2.15. Op 14 oktober 2011 heeft ten overstaan van de kantonrechter in de rechtbank Zwolle-Lelystad een voorlopig getuigenverhoor plaatsgevonden. Op die dag zijn 5 getuigen gehoord, te weten [NN], [MM], [AH], [FF] en [WW]. Het proces-verbaal van dit getuigenverhoor is als productie 21 bij dagvaarding overgelegd.

3.2. [A] c.s. legt aan haar vordering ten grondslag dat het Sociaal Plan ook geldt voor de werknemers die na de reorganisatie bij [Ossfloor] in dienst zijn gebleven en in mei 2011 door de curator zijn ontslagen en dat Condor zich voor de nakoming van het Sociaal Plan garant heeft gesteld. Daartoe voert [A] c.s. aan dat op 20 mei 2010 tussen [Ossfloor], Condor en FNV is afgesproken dat het Sociaal Plan zou gelden voor alle werknemers van [Ossfloor], derhalve met inbegrip van de zogenoemde achterblijvers die mogelijk in een later stadium zouden worden ontslagen. Om deze reden is de werking van het Sociaal Plan verlengd tot 31 december 2015. Condor heeft zich voor de uitvoering hiervan garant gesteld. Dat het Sociaal Plan ook zou (gaan) gelden voor de achterblijvers blijkt volgens [A] c.s. uit de in het geding gebrachte schriftelijke verklaringen, alsmede de tijdens het voorlopig getuigenverhoor ten overstaan van de kantonrechter afgelegde verklaringen van de getuigen [NN], [MM], [AH], [FF] en [WW]. Daarnaast is er aanvullend bewijs van de gemaakte afspraak in de vorm van de hiervoor onder 2.9 genoemde brief van de OR van 27 mei 2010, waarin alsnog een positief advies wordt gegeven op de adviesaanvraag van [Ossfloor] en de hiervoor onder 2.12 genoemde aanmeldingsbrief Sociaal Plan aan het Ministerie van SZW van 2 juni 2010. FNV heeft schade geleden doordat Condor tekortschiet in de nakoming van haar verplichtingen, bestaande uit imagoschade en de vele uren die de werknemers van FNV hebben besteed aan dit dossier. FNV vordert daarom op grond van artikel 15 Wet CAO vergoeding van de door haar geleden schade.

3.3. Condor voert gemotiveerd verweer. Zij stelt zich op het standpunt dat het Sociaal Plan uitsluitend van toepassing is op de werknemers die in verband met de reorganisatie in 2010 zijn ontslagen. Condor heeft zich ook niet garant gesteld voor de achterblijvers. Slechts werknemers die als gevolg van de reorganisatie hun baan verliezen kunnen volgens het Sociaal Plan aanspraak maken op de vergoeding. Dit staat ook in het Sociaal Plan. Het Sociaal Plan verwoordt wat CAO-partijen FNV en [Ossfloor] hebben afgesproken. Condor heeft zich garant gesteld voor de uitvoering van het Sociaal Plan in geval van onder andere faillissement, zodat ten behoeve van degene wiens dienstverband eindigt als gevolg van de reorganisatie, maar aan wie nog geen vergoeding is betaald op het moment dat [Ossfloor] failliet wordt verklaard, het Sociaal Plan door Condor wordt gewaarborgd. Dit is wat is afgesproken met Condor en wat aan de tekst van het Sociaal Plan is toegevoegd. De bedoeling van CAO-partijen en Condor is bij de uitleg van het Sociaal Plan en de door Condor ondertekende garantie niet relevant. Nu niet slechts de rechtspositie van de CAO-partijen, FNV enerzijds en [Ossfloor] anderzijds, onderwerp van geschil is, maar het in deze zaak om de rechtspositie van derden, de werknemers enerzijds en Condor anderzijds, gaat, komt volgens Condor bij de beantwoording van de vraag wat de strekking is van hetgeen CAO-partijen zijn overeenkomen, geen betekenis toe aan hetgeen partijen, gelet op hun uitlatingen in het CAO-overleg, redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. De CAO-norm heeft te gelden, en niet de Haviltexnorm. De grammaticale uitleg van de door Condor ondertekende bepaling leidt tot de conclusie dat Condor zich garant stelt voor de uitvoering van het Sociaal Plan voor de in dit Sociaal Plan genoemde groep personen, als zich een faillissement of een bedrijfssluiting voordoet gedurende de looptijd van het Sociaal Plan. Daar komt bij dat de heren Mooiweer en Hulleman niet bevoegd waren om namens Condor te onderhandelen. Zij hebben zich altijd beschouwd en gepresenteerd als werkgeversdelegatie van [Ossfloor].

3.4. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.3. De rechtbank stelt vast dat eisers sub 1 tot en met 36 niet als partij bij de totstandkoming van het Sociaal Plan en de garantstelling zijn betrokken, maar daarop thans wel een beroep doen. Zij wensen als derden daaraan rechten te ontlenen. Condor is weliswaar partij bij de garantstelling, maar niet bij (de totstandkoming van) het Sociaal Plan. Zij heeft zich als derde garant gesteld voor de uitvoering van het Sociaal Plan dat is overeengekomen tussen FNV en [Ossfloor]. Nu de rechtspositie van derden in het geding is, dient volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad de uitleg van het Sociaal Plan te geschieden aan de hand van de zogenaamde CAO-norm. Het gaat daarbij om een uitleg naar objectieve maatstaven, dat wil zeggen dat voor die uitleg de bewoordingen van de desbetreffende bepaling, gelezen in het licht van de gehele tekst van de overeenkomst, in beginsel van doorslaggevende betekenis zijn (HR 26 mei 2000, LJN AA5961). Dit betekent dat het niet aankomt op de bedoelingen van partijen bij de totstandkoming van het Sociaal Plan, voor zover die bedoelingen niet kenbaar zijn uit de tekst, maar op de betekenis die naar objectieve maatstaven uit de tekst volgt, waarbij onder meer acht kan worden geslagen op de elders in het Sociaal Plan gebruikte formuleringen en op de aannemelijkheid van de rechtsgevolgen waartoe de onderscheiden, op zichzelf mogelijke tekstinterpretaties zouden leiden. Ook de bewoordingen van een eventueel bij het Sociaal Plan behorende schriftelijke toelichting moeten bij de uitleg worden betrokken.

4.4. Vast staat dat de door [A] c.s. gestelde afspraak dat het Sociaal Plan ook voor de achterblijvers zou gelden, niet met zoveel woorden in het Sociaal Plan is opgenomen. De tekst van artikel 1.2 van het Sociaal Plan is ondubbelzinnig. Hierin staat dat het Sociaal Plan uitsluitend van toepassing is op het personeel dat op datum van inwerkingtreding van het Sociaal Plan voor onbepaalde tijd in dienst is van [Ossfloor] en dat tengevolge van de reorganisatie boventallig is verklaard. Evident is dat de zogenoemde achterblijvers hier niet onder vallen. [A] c.s. betoogt evenwel dat aan de uitleg van het Sociaal Plan niet wordt toegekomen, omdat zij zich expliciet beroept op een afzonderlijk gemaakte afspraak. De rechtbank volgt [A] c.s. hier niet in. De onderhandelingen van 20 mei 2010 hebben geresulteerd in de tekst van het Sociaal Plan. Het betoog van [A] c.s. dat daarnaast nog een afspraak is gemaakt, welke niet is verwoord in het Sociaal Plan, impliceert dat [A] c.s. zich beroept op de voor derden niet kenbare bedoeling van partijen. Aan die bedoeling komt, zoals hiervoor is overwogen, geen betekenis toe. Daar komt bij dat FNV een professionele partij is op het gebied van onderhandelingen over en formuleringen van sociale plannen. FNV heeft zich in de onderhavige zaak bij de controle van de door [Ossfloor] aangeleverde tekst van het Sociaal Plan bovendien laten bijstaan door juristen. Indien de gestelde afspraak op 20 mei 2010 is gemaakt, had het, gelet op deze omstandigheden, in de rede gelegen dat deze afspraak met de overige gemaakte afspraken in het Sociaal Plan was vastgelegd.

4.5. [A] c.s. voert in het kader van de uitleg en toepassing van het Sociaal Plan aan dat doorslaggevende betekenis dient te worden gegeven aan de verlenging van de looptijd van het Sociaal Plan tot 31 december 2015. [A] c.s. betoogt dat dit gegeven in relatie tot de tekst van de garantie van Condor maakt dat het Sociaal Plan zich niet langer beperkte tot de oorspronkelijk boventallig verklaarde groep werknemers, maar tevens geldt voor de achterblijvers die door een faillissement of bedrijfssluiting worden getroffen.

4.6. Aan dit argument komt onvoldoende betekenis toe. Van de zijde van Condor is naar voren gebracht dat de looptijd van het Sociaal Plan voor [Ossfloor] niet heel relevant was, maar dat een verlenging haar niet verkeerd uit kwam. De achterliggende gedachte van [Ossfloor] daarbij was dat binnen de Condor Groep reeds was gesproken over een mogelijke verplaatsing op de lange termijn van de printafdeling naar Hasselt. Het was voor [Ossfloor] niet ongunstig als dit Sociaal Plan als uitgangspunt zou dienen bij een eventuele verplaatsing van de printafdeling naar Hasselt, nu de vergoeding was vastgesteld op de kantonrechtersformule met een C-factor van 0,5 in plaats van 1. Hoewel de door Condor gegeven uitleg over de verlenging van de looptijd van het Sociaal Plan tot 31 december 2015 onbevredigend is, biedt deze uitleg evenwel onvoldoende grondslag voor de conclusie dat de achterblijvers mede geacht worden onder de werkingssfeer van het Sociaal Plan te vallen. De verlenging van de looptijd maakt derhalve niet dat de tekst van artikel 1.2 van het Sociaal Plan dat betrekking heeft op de werkingssfeer anders moet worden uitgelegd.

4.7. Ook de tekst van de overige bepalingen van het Sociaal Plan biedt geen aanknopingspunten voor de door [A] c.s. voorgestane uitleg. Aan bespreking van de overige door [A] c.s. aangevoerde argumenten, waaronder de brief met het positief advies van de OR van 27 mei 2010, de meldingsbrief van het Sociaal Plan aan het ministerie van SZW van 2 juni 2010 en de onder ede afgelegde getuigenverklaringen van [NN], [MM], [AH], [FF] en [WW] komt de rechtbank niet toe, nu deze argumenten betrekking hebben op de bedoeling van FNV en hiervoor onder 4.3 reeds is overwogen dat aan die bedoeling bij de uitleg en toepassing van het Sociaal Plan geen betekenis toekomt.

4.8. Voor zover [A] c.s. heeft bedoeld te stellen dat met Condor is overeengekomen dat een garantie zou worden verstrekt die -in afwijking van het Sociaal Plan- ook zou gelden voor de achterblijvers, stuit ook deze stelling af op de CAO-uitleg, de bevoegdheid van de heren Mooiweer en Hulleman nog daargelaten.

4.9. Het voorgaande leidt tot het oordeel dat het Sociaal Plan niet van toepassing is op de werknemers die na de reorganisatie in dienst zijn gebleven bij [Ossfloor] en dat Condor zich niet door ondertekening van de garantie voor deze achterblijvers garant heeft gesteld. In zoverre is Condor niet toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen en zullen de vorderingen van eisers sub 1 tot en met 3, sub 5 tot en met 29 en sub 31 tot en met 37 en de vordering van FNV tot veroordeling van Condor tot nakoming van het Sociaal Plan op straffe van een dwangsom, worden afgewezen.

4.11. Condor heeft zich garant gesteld voor de uitvoering van het Sociaal Plan in geval van onder andere faillissement, zodat -zoals Condor zelf stelt- ten behoeve van degene wiens dienstverband eindigt als gevolg van de reorganisatie, maar aan wie nog geen vergoeding is betaald op het moment dat [Ossfloor] failliet wordt verklaard, het Sociaal Plan door Condor wordt gewaarborgd. Dat Van Schaijk en Van Kessel na beëindigen van de arbeidsovereenkomst nog enige tijd in dienst zijn geweest van [Ossfloor], doet niet af aan het feit dat zij beiden tengevolge van de reorganisatie boventallig zijn verklaard, zodat de garantie onverkort voor hen geldt. De vorderingen van Van Schaijk en Van Kessel, waarvan de hoogte niet is betwist, zullen daarom worden toegewezen.

5.1. veroordeelt Condor om aan Van Schaijk te betalen een bedrag van € 31.944,47 (éénendertig duizendnegenhonderdvierenveertig euro en zevenenveertig eurocent) bruto, vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over het toegewezen bedrag met ingang van 1 augustus 2011 tot de dag van volledige betaling,

5.2. veroordeelt Condor om aan Van Kessel te betalen een bedrag van € 10.685,08 (tienduizendzeshonderdvijfentachtig euro en acht eurocent) bruto, vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over het toegewezen bedrag met ingang van 1 augustus 2011 tot de dag van volledige betaling,

5.3. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.4. compenseert de kosten van deze procedure tussen partijen, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt,

5.5. wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.H.S. Lebens-de Mug, mr. I.F. Clement en mr. J. de Ruiter-Kok en in het openbaar uitgesproken op 8 mei 2013.