Hoge Raad, 22-12-2017, ECLI:NL:HR:2017:3241, 16/05795

Meriant heeft in deze procedure verzocht de arbeidsovereenkomst met [verzoekster] te ontbinden. De kantonrechter heeft geoordeeld dat sprake is geweest van werkweigering en daarmee van ernstig verwijtbaar handelen van [verzoekster]. Hij heeft de arbeidsovereenkomst ontbonden met ingang van de datum van zijn beschikking, en heeft de verzoeken van [verzoekster] tot het toekennen van een transitievergoeding en een billijke vergoeding afgewezen.

Het middel voert aan dat het hof is uitgegaan van een onjuiste rechtsopvatting door aan te nemen dat het de vrijheid had een voorziening achterwege te laten voor de periode tussen de ontbindingsdatum en de datum van herstel van het dienstverband. Uit de formulering van art. 7:682 lid 6 BW volgt volgens het middel dat het hof verplicht was een dergelijke voorziening te treffen. Deze wettelijke verplichting kan de rechter slechts geheel terzijde laten als het treffen van enige voorziening naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Voor zover het hof zou hebben geoordeeld dat die situatie zich voordeed, is dat oordeel onvoldoende gemotiveerd, aldus het middel.

Op grond van art. 7:683 lid 4 BW is bij een veroordeling tot herstel van de dienstbetrekking art. 7:682 lid 6 BW van overeenkomstige toepassing. Volgens art. 7:682 lid 6 BW bepaalt de rechter met ingang van welk tijdstip de arbeidsovereenkomst wordt hersteld en treft hij voorzieningen omtrent de rechtsgevolgen van de onderbreking van de arbeidsovereenkomst. De parlementaire geschiedenis van deze bepaling bevat zowel passages waarin wordt opgemerkt dat de rechter die de arbeidsovereenkomst herstelt voor een eventuele tussenliggende periode “voorzieningen [zal] moeten treffen” (bijv. Kamerstukken II 2013-2014, 33 818, nr. 3, p. 119-120) als passages waarin staat dat de rechter een dergelijke voorziening “kan (…) treffen” (bijv. Kamerstukken I 2013-2014, 33 818, E, p. 17). Wanneer echter de parlementaire stukken in samenhang worden bezien, blijkt dat de wetgever het aan de rechter heeft willen overlaten om te beoordelen welke voorziening in welk geval nodig is, en dat daarbij geen afwijking is beoogd van het voorheen geldende recht, waarin in art. 7:682 lid 2 (oud) BW was bepaald dat de rechter bij een veroordeling tot herstel van de arbeidsovereenkomst voorzieningen “kan (…) treffen” (zie de conclusie van de Advocaat-Generaal onder 3.9-3.15). Steun aan die lezing biedt dat de uitdrukking ‘voorzieningen treffen’ inhoudelijk onbepaald is, en dat ook het bepalen dat over de periode van onderbreking geen, of slechts een minimale, betaling behoeft te worden verricht, kan worden beschouwd als een beslissing omtrent het treffen van een voorziening.

Art. 7:682 lid 6 BW moet in het licht van het voorgaande aldus worden begrepen, dat de rechter bij herstel van de arbeidsovereenkomst, als daarbij een periode van onderbreking van die overeenkomst optreedt, moet beslissen of daarvoor een voorziening moet worden getroffen, en, zo ja, welke voorziening. Daarbij geldt, anders dan het middel verdedigt, niet dat de rechter het treffen van een voorziening alleen achterwege mag laten als het wel treffen daarvan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.

Uit het voorgaande volgt dat de rechtsklacht van het middel faalt. Het hof heeft terecht niet tot maatstaf genomen of het treffen van een voorziening naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. De motiveringsklacht bouwt voort op de rechtsopvatting van de rechtsklacht en faalt daarom eveneens.