Aflevering 2

Dit artikel bespreekt de regulering van Artificial Intelligence (AI) en de impact op de toepassing van het mededingingsrecht. Eerst wordt de concept AI-Verordening op hoofdlijnen geschetst. Vervolgens wordt de relatie tussen de AI-Verordening en het mededingingsrecht besproken, waarbij ingegaan wordt op de nieuwe toezichthouders onder de AI-Verordening en diens verplichtingen in relatie tot het mededingingsrecht. Vervolgens worden de risico’s geschetst van mededingingsbeperkende effecten van het gebruik van AI, waarbij enkele aspecten met betrekking tot het gebruik van AI in het licht van het kartelverbod en het verbod op misbruik machtspositie worden besproken. Tot slot worden een paar voorbeelden van actuele onderzoeken en marktverkenningen van nationale mededingingsautoriteiten besproken.

In het Amerikaanse mededingingstoezicht vindt een ideologische aardverschuiving plaats. De nieuw aangestelde mededingingsjuristen en -economen maken veeleer onderdeel uit van de Neo-Brandeisbeweging. Die beweging staat het verlaten van de consumentenwelvaartstandaard voor, ten faveure van een focus op marktstructuur en concurrentieprocessen. Dit staat in fel contrast met het eerdere soepelere beleid in de VS. De Nederlandse en Europese toezichthouders lijken tot op zekere hoogte open te staan voor ideeën die door de Neo-Brandeisers omarmd worden. Het moet nog worden bezien of de toezichthouders een blijvende stempel kunnen drukken op het Amerikaanse mededingingsrecht. Maar, als het vuur rookt kan men de vlam verwachten.

Veel sectoren in Nederland kampen met personeelstekorten. In het licht hiervan rijst de vraag hoeveel ruimte er is voor het rechtvaardigen van arbeidsmarktrestricties zoals no-poachingovereenkomsten om personeel te behouden. Dergelijke restricties komen ook regelmatig voor bij samenwerkingsovereenkomsten en concentraties. Het antwoord hangt af van de vraag of de nevenrestrictiedoctrine of het efficiëntieverweer wordt toegepast. Uit de recente beslissingspraktijk blijkt dat het efficiëntieverweer minder kans van slagen heeft bij toezichthouders, vanwege de hoge bewijslast en de beperkte ruimte om rekening te houden met het algemeen belang. De doctrine van nevenrestricties lijkt hiervoor geschikter, hoewel het in de praktijk minder vaak wordt toegepast.