Aflevering 7

De Raad van State heeft van 14 augustus tot en met 17 september 2023 de volgende adviezen uitgebracht:

De volgende bekendmakingen zijn 14 augustus tot en met 17 september 2023 in de Staatscourant en het Staatsblad verschenen:

Op 30 augustus 2023 heeft de minister van Financiën de antwoorden op Kamervragen naar de Tweede Kamer gestuurd over de Verordening en richtlijnen wijziging Europees crisisraamwerk voor banken (CMDI review).

Op 30 augustus 2023 heeft de minister van Financiën de antwoorden op Kamervragen naar de Tweede Kamer gestuurd over het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 15 en 16 juni 2023.

Op 4 september 2023 heeft de minister van Financiën de antwoorden op Kamervragen naar de Tweede Kamer gestuurd over de Verordening en richtlijnen wijziging Europees crisisraamwerk voor banken (CMDI review).

Op 12 september 2023 heeft de minister van Financiën de antwoorden op Kamervragen naar de Tweede Kamer gestuurd die zijn gesteld naar aanleiding van de brief van 18 augustus 2023 inzake het BNC-fiche bij het wetgevend voorstel van de Europese Commissie betreffende de digitale euro.

Op 12 september 2023 heeft de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen de antwoorden op Kamervragen naar de Tweede Kamer gestuurd over het advies van de landsadvocaat over het invaren in het nieuwe pensioencontract.

Op 12 september 2023 heeft de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen de antwoorden op Kamervragen naar de Eerste Kamer gestuurd over de aanvullende voorwaarden zoals herverdelingseffecten bij de Wet toekomst pensioenen.

Op 22 augustus 2023 heeft de AFM het bericht van 31 mei 2023 gerectificeerd, waarin de AFM had aangekondigd dat de maximale kredietvergoeding voor Caraïbisch Nederland per 1 juli 2023 zou worden verlaagd van 22% naar 21%. Deze verlaging is niet definitief geworden. De hoogst toegelaten kredietvergoeding blijft 22%.

Op 7 september 2023 heeft de AFM gereageerd op de consultatie van het wetsvoorstel implementatie richtlijn duurzaamheidsrapportering van het ministerie van Financiën. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) heeft gevolgen voor een groot deel van de verslaggevingsketen. De AFM pleit in haar reactie voor meerdere aanpassingen en aanvullingen van het geconsulteerde wetsvoorstel.

Op 29 augustus 2023 heeft DNB in overeenstemming met de aanbeveling van het Europees Comité voor systeemrisico’s (ESRB) besloten tot het reciproceren van het percentage van 4,5% voor de geactiveerde systeemrisicobuffer (SyRB) voor alle blootstellingen gelegen in Noorwegen. Het besluit treedt in werking op 29 augustus 2023.

Op 21 augustus 2023 heeft het FSC het verslag van de vergadering van 13 juli 2023 gepubliceerd. Het FSC constateert dat de risico’s voor de financiële stabiliteit relatief hoog blijven door de aanhoudend hoge inflatie en de verkrapping in financiële condities door onder andere stijgende rentes. Met het oog op de persistentie van de kerninflatie is het wenselijk dat sociale en de overheid hun verantwoordelijkheid nemen om de inflatie naar beneden te brengen, aldus het FSC. Het FSC constateert verder dat de Nederlandse bankensector zich weerbaar heeft getoond, maar benadrukt het belang van adequate kapitaal- en liquiditeitsbuffers. Vervolgens benoemt het FSC dat risico’s in de commercieel vastgoedsector goed gemonitord dienen te worden. Hoewel kredietverliezen zich nog niet materialiseren, kunnen risico’s vertraagd doorwerken, waardoor alertheid geboden is. Ten slotte heeft het FSC vanaf 1 juli 2023 een wettelijke basis in de Bankwet 1998.

Op 24 augustus 2023 heeft Eumedion haar reactie gepubliceerd op het voorstel van de Europese Commissie voor een verordening betreffende ESG-ratingactiviteiten. Hoewel Eumedion voorstander is van een zelfreguleringsmechanisme, wordt met deze verordening een formele autorisatie- en vergunningssystematiek voorgesteld. Daarbij is wat Eumedion betreft niet alleen van belang dat dergelijke strikte eisen niet ten koste gaan van de benodigde innovatie in de markt, maar moet tegelijkertijd worden verzekerd dat ook voor kleine(re) spelers een voldoende kwaliteitslat geldt.

Op 7 september 2023 heeft Eumedion haar reactie gepubliceerd op het voorstel ter implementatie van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). In haar reactie pleit Eumedion ervoor dat het duurzaamheidsverslag dat de beursgenoteerde ondernemingen moeten gaan opstellen net als de jaarrekening door de aandeelhoudersvergadering (AVA) moet worden vastgesteld.

Op 7 september 2023 heeft de NVB bekend gemaakt dat Nederlandse banken non-profit organisaties minder vaak gaan controleren, omdat de risico’s op witwassen of terrorismefinanciering laag zijn. Dat blijkt uit de eerste Sector Standaard voor risicogebaseerd klantonderzoek bij not-for-profit organisaties van de NVB.

Op 8 september 2023 heeft de Pensioenfederatie een gezamenlijke verklaring van belangenorganisaties ondertekend over het voorstel van de Europese Commissie om verplicht een deel van de derivaten te clearen onder de EMIR-wetgeving. De verklaring is mede ondertekend door EFAMA, BFPI Ireland, EACB, FIA EPTA, Finance Denmark, Nordic Securities Association, AIMA, ICI Global, FIA en ISDA. De belangenorganisaties dringen er bij de EU-beleidsmakers op aan om de voorgestelde eis van een actieve account te schrappen en in plaats daarvan de inspanningen te richten op het stroomlijnen van het toezichtkader voor EU-CCP’s in alle lidstaten en tegelijkertijd het aanbod van EU-CCP’s voor clearing in de EU aantrekkelijker en innovatiever te maken.

Op 25 augustus 2023 heeft de KNB haar reactie gepubliceerd op de preconsultatie van de modernisering van het Nederlandse sanctiestelsel. Volgens de KNB zijn effectiviteit, uitvoerbaarheid en efficiëntie voor het notariaat de belangrijke aandachtspunten bij de modernisering. In haar reactie schrijft de KNB dat waar mogelijk bestaande relevante regelingen moeten worden gevolgd, zoals de Wet op het notarisambt (Wna) en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).

Op 18 augustus 2023 heeft de NBA gemeld dat de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) een concept guidance heeft gepubliceerd die ondernemingen helpt bij het opstellen van de materialiteitsanalyse in het kader van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).

Van 14 augustus tot en met 17 september 2023 is in het Publicatieblad gepubliceerd:

On 13 september 2023 the European Commission launched a feedback period for a Commission Delegated Directive amending Directive 2013/34/EU of the European Parliament and of the Council as regards the adjustments of the size criteria for micro, small, medium-sized and large undertakings or groups. The feedback period runs until 6 October 2023.

On 14 September 2023 the European Commission launched a public consultation as regards to an assessment of the Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). The SFDR requires financial market participants to disclose sustainability-related information to investors. Stakeholders have raised concerns about several aspects of SFDR. The Commission has therefore launched a comprehensive assessment of the SFDR to look at these issues in the context of the broader sustainable finance framework, with a focus on legal certainty, useability and the prevention of greenwashing. The consultation runs until 15 September 2023.

On 21 August 2023 EBA updated the 13 systemic importance indicators and underlying data for the 32 largest institutions in the EU whose leverage ratio exposure measure exceeds EUR 200 bn. This disclosure includes updated data items specific to the recognition of the Banking Union and of institutions that are part of the Single Resolution Mechanism. Acting as a central data hub in the disclosure process, EBA updates this data on a yearly basis and provides user-friendly tools to aggregate it across the EU.

On 11 September 2023 EBA published a revised list of validation rules in its Implementing Technical Standards (ITS) on supervisory reporting, highlighting those, which have been deactivated either for incorrectness or for triggering IT problems. Competent Authorities throughout the EU are informed that data submitted in accordance with these ITS should not be formally validated against the set of deactivated rules.

Hof Amsterdam 21 februari 2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:438, «JOR» 2023/211, m.nt. C.A. Doets

Hof Amsterdam 11 juli 2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:1633, «JOR» 2023/212, m.nt. C.A. Doets

Tuchtcommissie 5 april 2023, TRB-2023-4791-TC

Algemeen directeur tuchtrecht banken 21 april 2023, TRB-2023-4833-AD

Rb. Midden-Nederland 23 mei 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:3579

HR 2 juni 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:5384, «JOR» 2023/208, m.nt. K. Frielink

Hof Arnhem-Leeuwarden 27 juni 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:5384

HR 30 juni 2023, ECLI:NL:HR:2023:1006, «JOR» 2023/209, m.nt. J.M. van Poelgeest

Bb 2023/43, mr. A.A. Pasaribu

Bb 2023/48, C.A.R. Oudhuis & S. van Hengel

OR 2023/74, mr. A.A. Jurgens-Boot en mr. T.B. Wisse

FR 2023/9, mr. drs. S.M.C. Nuijten

FR 2023/9, mr. R.J.M. Sanders

FR 2023/7/8, mr. W.J. Horsten

De Decentralized Autonomous Organization (DAO) is een organisatievorm op basis van blockchain en smart contracts. Afhankelijk van de structurering kan deze civielrechtelijk kwalificeren als een personenvennootschap of als een rechtspersoon (zoals voorgesteld door de Coalition of automated legal applications (COALA). Hierbij spelen diverse ‘governance issues’. Voor zover de activiteiten van de DAO een vorm van Decentralized Finance (DeFI) behelzen, kunnen deze onder meer kwalificeren als collectief beleggen, uitgeven van effecten, crowdfunding of verzekeren. Hierdoor gelden voor de DAO of daarbij betrokken partijen afhankelijk van de opzet mogelijk verplichtingen op grond van Europeesrechtelijke regimes onder de AIFMD, de Prospectusverordening, MiFID II, de Crowdfundingverordening en de verordening Solvency II. Omdat deze verplichtingen niet op het bijzondere karakter van de DAO zijn toegesneden zullen er geheel nieuwe regels van financieel (toezicht)recht moeten komen.

Onder de WCAM is meer ruimte voor onderscheid tussen aangesloten en niet-aangesloten gedupeerden, dan onder de WAMCA. Onder de WAMCA is onttrekking achteraf immers niet meer mogelijk.

Praktijktips en lessons learned voor een integere bedrijfsuitoefening

De afgelopen jaren wordt de dienstverlening van trustkantoren, vanwege de daaraan inherente risico’s, met steeds meer behoedzaamheid tegemoet getreden. In deze bijdrage wordt behandeld wat de-risking inhoudt en de wijze waarop het fenomeen de-risking zich verhoudt tot de poortwachtersfunctie van banken. Voorts wordt het juridisch kader van de-risking besproken. Vervolgens wordt de poortwachtersfunctie van zowel banken als trustkantoren nader besproken. Aansluitend wordt de praktijk van de-risking behandeld, waarbij onder andere wordt ingegaan op de risico’s van dit fenomeen